Asteraceae, Papatyagiller

Dünyanın en kalabalık bitki ailesi Asteraceae (Papatyagiller) familyasıdır. Tespit edilebildiği kadarıyla 1620 cins, 23 bin küsür tür. İnsanların islah ederek tarımda ve çiçekçilikte kullandıkları, yetiştirdikleri bitkilerin %10 kadarı bu familyadandır. Familyadan en iyi tanıdığımız bitkiler kasımpatı, ayçiçeği ve papatyalardır.

Papatyagiller - Asteraceae bitki familyası

Familyanın temsilcisi ve tipik özelliği

Asteraceae familyasının örnek türü Astereae cinsinden aster (yıldızpatı). Asterde ve ayçiçeğinde net olarak görebildiğimiz gibi çok sayıda minik çiçekler bir arada spiral dizilimli gelişmiştir. Bir papatya çiçeği aslında birçok çiçekler topluluğudur. Böylece Papatyagiller diğer bitkilerden kolayca ayrılır (birkaçı istisna). Katmerli kasımpatları ve yıldız çiçekleri bu kural dışında değildir. Büyük taç yapraklarının arasında mini gerçek çiçekleri bulunur.

Bu sitede ele aldığım türlerin tümünü Asteraceae katetorisinde inceleyebilirsiniz.

Yapraklar, dallar, kökler

Çok çeşitli. Genelleme yapılamaz. Sadece şu dört türü bile hiçbir genelleme yapılamayacağını gösterir: marul, ayçiçeği, yıldız çiçeği, Gerbera.

Asteraceae familyasının örnek bitkisi bir aster çiçeğinin içindeki minik gerçek çiçekler.

Bir aster çiçeğinin içindeki minik gerçek çiçekler.

Kuraklığa uyumlu ve fazla güneş isteyen Asteracea türlerinin yaprakları çoğunlukla ya reçinelidir ya latekslidir.

Kökler genelde kazık kök. Bazı türlerde ince saçak kökler olur. Yıldızçiçeği vb türlerde ise yumrulu kökler. Dallar ve gövde her türde olmaz. Örneğin gazanya, karahindiba ve gerberada kazık kökün üst kısmı yok decek kadar çok kısa bir rizom gövde teşkil eder.

Meyvesi, tohumu

Hem meyve hem tohum.. Buna en iyi örnek ay çekirdeği. Meyveler meyvesiz salt çekirdek tohum gibi olup kuruyunca tam bir tohum olur. Diğer türlerde de, büyüklük ve şekil farklı olmakla beraber yapı aynıdır. Buna botanik ilminde kupsela denir (ing. cypsela).

Yaşam alanları

Kutuplar dışında dünyanın her yerinde, en çok ekvator kuşağında ve subtropikal iklim özelliği taşıyan bölgelerde yaşarlar. İnsanların ve kuşların göçleri bazı türleri bütün dünyaya yaymıştır.

Asteraceae (Papatyagiller) türleri genellikle açık alanları, kırları, çayırlıkları tercih ederler. Orman kenarlarında da bulunur. Ormanda, kayalıklarda bulunan türleri nadirdir.

Ekonomide yeri

Papatyagiller familyasından birçok tür insanların beslenmesinden çiçek sevgisine kadar büyük önem taşır. Devletlerin ekonomilerinde de önemli yer tutarlar. En önemlisi Ayçiçeği’dir. Çiçekçilik sektöründe ise ilk akla gelen türler kasımpatı, jerbera, yıldız çiçeği ve papatyalar.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Botani

Etiketler: |


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.