Güzel görünümlü, dekoratif ve dayanıklı yaprakları olan salon bitkisi kroton aslında tam iç mekan uyumlusu değildir. Toprak konusunda da oldukça hassastır. Sağlıklı yetiştirmek için buradaki bilgileri her ayrıntısıyla ciddiye almalısınız.
Başlıca özellikleri
Kroton bitkisi gösterişli büyük çalı şeklinde gelişir. Sık yapraklıdır. 3 metre kadar uzar. Fakat iç mekanlarda 1,5 metreyi pek aşmaz. Krotonun yaprakları hafif etlice, sert, sağlam ve dayanıklıdır. Yeni gelişen yaprakları ilk bir iki ay yeşil kalır. Sonradan güneş etkisiyle kızarmaya başlar. Yaprak şekli türün çeşitlerine göre faklı şekillerde olur. Dar şerit şeklinde, düz geniş-oval ve hafif parçalı çeşitleri var. Renkleri de çeşitlerine göre sarımsı ve kızılımsı renklerde değişir. Birkaç yüz çeşit kültivarları türetilmiş. Türkiye’de zengin çeşitlerini bulamazsınız. En çok düz oval yapraklısı bulunur.
Sınıflandırma
Euphorbiaceae familyasının Codiaeum cinsine bağlı, Codiaeum variegatum türüdür. Halk arasında yaygın adı kroton’dur (İngilizcesi Croton).
Habitat
Anavatanı Güneydoğu Asya’da ekvator çizgisi ve çok yakın bölgeleridir. Malezya, Endonezya, Sri Lanka ve Hindistan’ın güneyi.. Dolayısıyla sıcak ve yoğun nemli havayı sever. Doğal yaşam alanları orman açıklıkları ve maki benzeri çalılıklar olduğuna göre kroton güneşe çok ihtiyaç duyuyor demektir. Tam gölgeye uygun değildir. Evlerde / ofislerde günde bir iki saat direkt güneş alması gerekiyor. Ayrıca gündüz boyunca yeri şiddetli aydınlık olmalı.
Kışa dayanıklılığı
Kuzeyli rüzgarları almamak şartıyla -4C derece soğuğa birkaç saat dayanır. Hava yeterince nemli değilse ve dondurucu soğuk uzun sürerse bütün yapraklarını döker. Yeterince sıcak günler gelinceye kadar yapraksız kalır. +5C derece ve daha düşük ısı birkaç gün devam ederse yine tüm yapraklarını döker.
Salonlarda kroton yetiştirme, bakım
Yeri çok havadar olmak zorunda. Güneşi her ne kadar çok sevse de yaz boyunca güneşi filtrelerseniz krotonunuzun yaprakları daha gösterişli gelişir. Rengi de daha tatlı tonlarda olur. Ama tam gölgede yapraklar çirkin gelişir ve renklenmez. Bu arada, kuvvetli güneşte bile yeni yapraklarının ilk bir iki ay yeşil kalması krotonun bir özelliğidir. Kızarması için yaprakların olgunlaşmasının tamamıyla sona ermesi gerekiyor.
Havası fazlaca kuru yerlerde havayı nemlendirmelisiniz. Krotonlarda yaprak dökümü esintisiz, havasız kalmak yüzünden çok sık rastladığımız bir problemdir. Bunun hava kuruluğu ile ilgisi yok. Özellikle sıcak + havasız ortam fena zarar verir.
Kroton (Codiaeum variegatum)
Toprak ve besleme
Mutlaka 3 ölçü torf toprak + 1 ölçü ponza taşı karışımı yapın. Bitki besinlerine iyi cevap verir. Ayda bir defa genel amaçlı bitki besinden suyuna karıştırın. Kroton çok fazla köklenmez. Fazla köklense de kocaman saksılara ihtiyaç duymaz.
Toprağını ve saksısını değiştirme
Daima köklerin anca sığacağı kadar olmalıdır. Köklere göre gereğinden çok büyük saksı ve fazla toprak risklidir. Kroton için toprak değiştirmeyi ancak ciddi zararlar olduğu zaman yapın. Sağlıklı ise sadece saksı değiştirin. Her yıl ya da iki yılda bir olmak üzere az farkla büyük saksıya aktaracaksınız. Eski saksıdan çıkarırken kökleri ile toprak çözülmemelidir. Kalıp gibi çıkarın. Sonra yeni saksıya gerektiği kadar ponzalı toprak ilavesiyle yerleştirin ve sulayın.
Sulama
Kroton yaz boyunca suyu çok sever. Toprak fazla kurumadan bol bol sulamalısınız. Kış boyunca ise üst yüzey bir hayli kuruyunca sulayın. Her zaman sulamada saksı alt deliklerinden su çıkacağı kadar bolca su kullanın. Çıkan su alt tabakta beklememeli ki toprak geri emmesin.
Yıkama
Yaz aylarında duşun altında sık sık yıkayın. Yapraklarına su püskürtmenin yıkamak kadar faydası olmuyor. Suyu yaprakların altına, üstüne, dallarına tutun. İyice yıkansın. Bu arada toprak ve kökler de adamakıllı yıkanmış olacak. Gelişimi duran kroton böyle bir yıkamadan sonra, eğer sık sık hava akımları da mümkünse yeniden gelişmeye başlar.
Budama
Kuvvetli budamalardan kötü etkilenmez. Bilakis daha iyi gelişim gösterir. İstediğiniz şekilde budayın. Kroton budama zamanı kış sonu ile ilkbahar sonu arası dönemdir.
Kroton çoğaltılması
Dört usul var. En elverişlisinden başlayarak şunlar:
» Yarı olgun dal çeliği yöntemi ilkbahar ortasından yaz ortasına kadar uygundur. Burada köklendirmede izleyeceğiniz usul yarı olgun dal çeliği usulüne göre olacak ama krotonlarda bir yıllık tam olgun dalları kullanmanızda hiçbir sakınca yok.
» Suda köklendirme ilkbahar sonuna doğru başlatın. Esintili yerde tutarsanız kök salması kesindir. Kökler 3cm’yi aştığı zaman acilen köklendirme toprağı‘na dikin. 6 hafta sonra esas toprağına köklerini kumlu topraktan fazla arındırmadan aktarın.
» Krotonların kök sürgünü ile tamamen bağımsız fidanlar oluşturma özelliği var. Yeterince büyüyenleri ayırın. Yine ilkin köklendirme toprağında 6 hafta geçirmeliler.
» Havai daldırma ile çoğaltmak hiçbir bitkide kolay değil. Krotonlarda da aynı şey söz konusu. Usule çok iyi uymalısınız. Başlıca püf noktası kullanacağınız toprakta.
Tohumla kroton üretimi
Tohum vermesi krotonun çok dallı olup birkaç dalından çiçek açması ile mümkündür. Tek dalda çiçek açarsa önce erkek çiçekler açıyor. Onlar solup dökülünce dişi çiçekler çıkıyor. Sonuçta dişi çiçeklerin polenlenmesi mümkün olamıyor tohum da oluşmuyor. Eğer fazla dallardan çiçek açarsa birinden birinin erkek çiçekleri diğerlerinin dişi çiçeklerine yetişecektir. Onun için küçük krotonlarda çiçek tomurcuklarını ilk gördüğünüzde yok edin. Çünkü bitkinin biyoritmini etkileyip yeni gelişimleri uzun bir süre durmurma özelliği var. Tohum oluşmayacağı için bitkinin gelişimini geciktirmeye gerek yok. Ayrıca, tohumdan oluşan krotonlar ana bitkiye hiç benzemeyebilir. Çünkü farklı görünümlü krotonlar aynı türün çeşitlerinin ve kültivarlarının melezleridirler. Tohumlarından yetişen bireyler atalarından birinin özelliğine ağırlıklı olarak sahip olur.
Hastalıkları, zararlıları
Bitki bitleri krotondan hiç haz etmezler. Bu açıdan problem yok. Eğer yetiştirdiğiniz krotonda bitki bitleri görüyorsanız anlayın ki iyi bakamıyorsunuz, bitki büyük çapta direnç kaybetmiştir, savunma / bağışıklık sistemi çökmüştür. Bitlerin yok olduklarından emin oluncaya kadar yaprakların altını, üstünü, saplarını ve dalları her gün ıslak bezle güzelce silin.
Kroton yoğun nemli ortamlarda eğer esintisiz kalırsa çeşitli hastalıklara yakalanır. Bunlardan biri filiz çürümeleridir. Bir tür bakterinin filizlerde oluşturduğu bir hastalıktır. Yine yoğun nemli ve esintisiz ortamlarda birkaç farklı mantar hastalığı krotona zarar verir.
Hastalıklarından uzun uzun bahsetmeye gerek yok. Tümünün ortak çözümü esinti sağlamaktır. Kroton için hava akımları hayati önem taşır. Ayrıca serin zamanlarda toprak üst yüzeyi iyice kurumadıkça sulamayın.
Marketten ufak bir kroton aldım. Ufaktı. Toprak değiştirip cama koydum. Yeni yapraklar devasa oldu. Altı ufak üstü büyük. Bunun çözümü var mıdır?
***
Kroton çeşitleri çok ama genelde her yerde iri yapraklısı bulunur. Sizinki de demek ki ondanmış. Yerini ve toprağını sevince gerektiği gibi gelişmiş. Bu bir problem değil.
İki hafta önce bir marketten kraton aldım. Bir iki yaprağı deforme olmuştu. Saksının altından bayağı kök dışarı çıkmıştı. Saksının küçük geldiğini düşünerek bir boy buyuk saksıya tekrar ektim. On gündür sulamıyorum. Çünkü toprağı hala nemli. Aydınlıkk cam önünde duruyor ama buna rağmen yaprak dökmeleri ve aşağı sarkma problemimiz var. Ne önerirsiniz?
***
kuvvetli besleyici toprakta ve/veya düzenli verilen bitki besinleriyle seralarda yetiştirilen süs bitkileri o halde evlerimize gelince topraktaki besleyici maddelerin toprakta oluşturduğu tuzluluk ısı değişimi yüzünden ani değişimlere uğrar ve bu da köklerin hassas uçlarını öldürür. Ya da bazı bitkiler bu tuzlaşma yüzünden topraktan su alabilme yetisini gerçekleştiremez. Sebep bu. Yapmanız gereken şey acil olarak şudur: Saksıdaki toprağın on misli kadar su ile birkaç saat içinde bitkiyi sulamak. Böylece tuzlar suda çözünerek saksının alt deliklerinden su ile çıkıp gidecektir. Sonra bitki yavaş yavaş sağlığına kavuşur. Ama bu sırada yerinin çok iyi havadar olması da şart. Mümkünse bir ay kadar dışarıda tutun.
Kroton bitkilerimde toprak değişimi sonrasında sıkıntı oldu. Dediğiniz gibi toprak yıkaması yaptım. Biri ertesi gün düzeldi. Diğeri zaten daha kötü durumdaydı. Hem yaprakları sarkmış hem de yaprak dökmeye başlamıştı. Toprak yıkaması sonrasında kendine gelmeyince suya koydum. Sizce şimdi ne yapmalıyım?
***
İnşaat yerlerinden dere kumu (dişli kum) bulun. Önce iyice eleyip tozundan, ince tanelerinden arındırın. Sonra iyice yıkayın ve kurutun. Bunları yaparken kroton suda beklesin. Kum hazır olunca küçük bir saksıda bu kum ile dikip sulayın. Az güneşli, çok havadar bir yerde tutun. 6-7 hafta içinde sağlığı düzelip yeni kökler geliştirmeye başlamış olur. O zaman Kumdan çıkarıp sağlıklı bir toprak karışımına dikin (köklere yapışmış kumu sakın ayırmaya çalışmayın). Not: Dere kumunu hazır temiz şekilde akvaryumculardan alabilirsiniz.
Çok sağlıklı olan kratonumun yapraklarına yanındaki aloe veranın yaprakları temas ediyordu. İki ay sonra kratona aloe veranın dokunduğu tüm yapraklar kuruyup düştü. Gövdenin üstünde yine 5 sağlıklı dal, ortası bomboş ve altlarda da sağlıklı dalları duruyor. Hem görüntüsü çok kötü oldu hem de gövde uzadıkça ortadaki boşluktan dolayı bitki yamuluyor. Gövdeyi ortadan kesip suda ya da herhangi bir yerde köklendirme yapabilir miyim? Kestiğimde kalan uzayıp büyür mü?
***
Dalları kesip köklendirmek çok zor olur. Bence hiç denemeyin. Yanına bir değnek batırıp bağlayın. Yapraklarının dökülmesi sebebi başkadır. Aloe vera’nın bir suçu yok. Ya havasız ortamdan ya da yanlış sulama yönteminizden dolayı dökülmüşlerdir. Sulamanız dosdoğru idiyse belki de hiç bitki besini vermemeniz sonucunda olmuştur. Şurayı okuyun: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
Kroton çiçeğimi A101den aldığımda küçüçüktü. Şimdi nerdeyse 1.5m oldu. Durmadan çiçek açıyor. Hep koparıp alıyorum. İyi mi yapıyorum bilmiyorum.
***
Siz onun kroton olduğundan emin misiniz? Yılda bir defa kış aylarında veya ilkbaharda her dal bir veya iki çiçek salkımı çıkarır o kadar. Yıl boyunca hiç durmadan çiçek açmaz. Bu arada krotonların çiçeklerini yok etmek veya bırakmak bir şey değiştirmez. Ancak eğer durmalarına izin verecek olursanız nektar akıtıp yapraklarda leke oluşturmalarına karşı önlem almanız lazım.
Kraton bitkim bir ay öncesine kadar gayet iyiydi ama emanet ettiğim kişi iyi bakmamış ve bütün yapraklarını döktü. Sadece çubuk şeklinde kaldı. Ne yapmalıyım? Tekrar yaprak verir mi?
***
Kış aylrında aynı ev içinde bile yerini değiştirseniz ya da mesela düzenli ısıtılan bir evde sadece bir iki gün soğuk olsa hemen kökleri çürüyor ve çürüme hızla bütün bünyeye yayılıyor. Yapacak bir şey yok. Eğer köklerinin Tamamıyla çürümediğinden ve dalın canlı olduğundan eminseniz hemen söküp şurada (daha ciddi vakalar başılığı kısmında) anlatıldığı gibi yapmalısınız: Toprağın kökleri zehirlemesi, yakması
Yaklaşık 1,6m boyunda olan kraton bitkisinin saksısını oldukça uzun yıllar sonra değiştirdim. Bahçeden bildiğimiz kara toprak kullandım. Ancak fazlaca yapraklı olan çiçeğin neredeyse tüm yaprakları yumuşadı ve farkedilir şekilde büküldü. Bu normal bir durum mu? Düzelmesi için ne tavsiye edersiniz?
***
Elbette normal değil. Zaten hem toprak yanlış hem zaman yanlış. Mayıstan önce toprak değiştirmeyin. Doğru toprak için 1, çözüm için 2 numaralı linkleri okuyun:
1- Salon bitkilerine sağlıklı torf toprak hazırlamak
2- Toprağın kökleri zehirlemesi, yakması
Bim’den kroton aldım ama aldığım gibi duruyor. Hiç gelişim göstermedi. Neden olabilir? Bitki besini kullanıyorum?
***
Bitki besini saksı toprak değiştirene kadar sakın vermeyin. Havasız ev ortamlarında hiç gelişmemesi gayet normal. Sağlıklı duruyorsa buna şükredin. Havasız ev ortamı dedim diye sakın 5 dakikalığına bile olsa dışarı havalandırmaya çıkarmayın. Çünkü sıcak ortama alışık bitkilerin toprağında ani soğuma olunca köklerden çürümeye başlar. Havalar yeterince ısındığı zaman sık sık pencereyi açıp hava almasını sağlayın.
Krotonumuzun yapraklarının üzerinde siyah noktalar oluşup bir süre sonra yaprakları döküldü. Yaklaşık 12 yıldır bakıyoruz. Daha önce hiç olmamıştı. Tüm yaprakları dökülüp sadece dalları kalınca suyuna sıvı bitki besini karıştırıp normal sulama yapmaya devam ettik. Tekrar yapraklandı ancak siyah noktalar yine bazı yapraklarda belirmeye başladı. Belli ki tekrar dökülme olacak. Bu bir çeşit enfeksiyon mudur? Ne yapmak gerekir?
***
Enfeksiyon filan değil. Toprağın kimyasal dengesi tamamıyla bozulmuş. Bu durumda bitki besini vermek ciddi tehlike. Kısaca toprağını değiştireceksiniz. Doğru toprak kullanın. Sulamalardaki yanlış alışkanlıklarınızı terk edin. Şu iki sayfayı mutlaka okuyun:
1- Yaygın ve öldürücü sulama hatası
2- Salon bitkilerine sağlıklı torf toprak hazırlamak
Krotonumun bir sorunu yoktu. Lakin bu sabah bütün yapraklarını aşağıya doğru saldığı farkettim. İncelediğimde ise üzerinde ufak örümcek ağları gördüm. Birkaç gündür arap sabunlu su ile temizliyorum ama bir faydası olmadı.
***
Örümcek bitler dadanmış. Bunlar kolayca göremeyeceğiniz kadar küçüktür ama müthiş bir hızla ürer durur ve yaprakları mahvederler. Arap sabunu filan hiç fayda etmez. Zaten sabunların bitkilere ciddi zararları var. Yapaklarının cansızlaşmasında esas sebep gerçi bitlerle alakalı değil. Köklerinin hassas uçları çürümüş. Derhal o topraktan çıkarıp köklerini iyice tertemiz yıkayın. Köklendirme toprağı hazırlayana kadar suda bekletin. Toprak hazır olunca şimdikinden daha küçük saksıya dikin. 8 hafta sonra eğer hala yapraklı ise kurtulmuş ve yeni kökler geliştirmiş demektir. O zaman köklerini tutunduğu köklendirme toprağından hiç ayırmadan salon bitkisi toprağı ilavesiyle esas saksısına yerleştirin. İhtiyacınız olan bilgiler için şu sayfalara bakın:
1- Köklendirme toprağı: https://azbitki.com/koklendirme-ve-tohum-cimlendirme-topragi-hazirlama
2- Örümcek bitlerle mücadele: https://azbitki.com/bitler#btb
3- Tehlikesiz sağlıklı toprak: https://azbitki.com/salon-bitkilerine-torf-toprak
Koroton bitkimiz önce yapraklarını döktü. Bir süre sonra filizlenme başladı. Ancak yeni çıkan yaprakları buzlu cam görünümünü aldı. Mat yapraklar şeklinde. Birkaç dalı var. Dalın birinden normal parlaklıkta yapraklar çıkıyor. Ama büyümesi durdu. Artık yeni yapraklar çıkmıyor. Bitki 15 yıllık. Büyüdükçe bir kaç defa saksı değişimi yapıp toprağını yenilemiştik. Sorun ne olabilir?
***
Ya toprakla ve sulamayla ilgili problemler var ya da bulundurduğunuz yer hiç uygun değil. Yeri mutlaka fazlasıyla havadar bir yer olmak zorunda. Aşağıda linklerini verdiğim iki ayrı sayfadaki bilgilere göre gerekenleri yapın.
1- Yaygın ve öldürücü sulama hatası
2- Salon bitkilerine sağlıklı torf toprak hazırlamak
Kraton çiçeğimin aldıktan birkaç gün sonra bütün yaprakları aşağıya doğru eğildi. Aldıktan sonra saksı ve toprak değişimi yapmadım. Aldığım gibi duruyordu. Duş aldırma işlemi yaptım ve cam kenarına koydum. Bunlar yeterli olur mu? Tavsiye edebileceğiniz şeyler varsa ve yardımcı olursanız çok sevinirim.
***
Hiçbir şey yapmadıysanız satın aldığınız yere götürüp hakkınızı aramanız gerekir. Şimdi artık kökleri çok dayanıklı olan türden salon bitkilerini bile yeni usul nasıl topraklarda yetiştirip satışa çıkarıyorlarsa yüzde doksan dokuzunda satın alıp eve-ofise götürünce kök çürümesi başlıyor. Bu konuda sizin elinizden gelebilecek veya yapmanız gereken tek şey idae etmek, paranızı geri almaktır.
Kroton çiçeğimiz 29 yıldır bizimle beraber sağlıklı bir şekilde yaşıyor. 2,5m boyunda. Manevi adı Sema. Düğün günümüzde elimize küçücük bir saksı olarak verildi. Daha nice seneler diyoruz. Keşke fotoğrafını yollayabilsem.
***
Sema’ya maşallah. Benim de ilkokulda aldığım bir kaktüsüm ve ortaokul yıllarımda teyzemin verdiği bir devetabanım var. Hâlâ yaşıyorlar. Şimdi 55 yaşındayım. Krotonunuzun fotoğrafını en aşağıdaki iletişim linkinden email adresime gönderebilirsiniz. İnşallah sizinle birlikte daha uzun yıllar yaşar.
Bana hediye gelen kroton çiçeğinin toprağı çok kötü olduğundan dolayı değişim yaptım ve şu an bitkimin yaprakları sarktı. Bol bol sulama yaptım ama yaprakları daha çok sarkıyor. Ne yapmam gerekir?
***
Gayet sağlıklı bitkilerin toprağını değiştirmeye kalkarsanız sonuç daima böyle olur. Yeni toprakta kökler yanıyor ve çürüyor. Kroton için kurtarma şansı yok gibi bir şey. Diğer bitkilerinizde daha aynı hatayı yapmayın. Toprağı değiştirirken sadece en üstten biraz, en alttan biraz, ve en dış kenarlardan biraz toprak çıkarın. Fazla aşırıya kaçmayın. Köklerin beşte üçünün eski toprakla olan tutunmuşluklarına hiçbir zarar gelmemelidir. Kökler eski topraktan arındırılınca yeni toprakta yanıp çürürler.
Croton çiçeğim yaklaşık 15 yıllık. Sürekli her yıl alttan yaprak kopardım. Şimdi 2.5 metre civarında. Çok dallı. Yeni çıkan yapraklar dik şekilde güzel çıkıyor ama altta kalan yapraklar hep bükülüyorlar bende koparıyorum. Toprağı normal tarla toprağı. 4 santim kadar üstte torf var. en üste de koyun gübresi.
***
Toprak felaket yanlış. O şekilde olmaz. Bükülen yapraklarda bitlenme sorunu olabilir. Veya toprakta köklerin zarar görmesinden de kaynaklanıyor olabilir.
Bir hafta önce annemden bir dal kroton aldım ve hazır toprağa ektim. Direkt güneş almayan ama aydınlık ve sıcak ve havadar bir yerde duruyor. Ben getirdiğinde 3 yaprak yeni çıkıyordu. Bir tanesi biraz büyüdü ama diğerleri kıpırdamıyor. Toprağında beyaz beyaz küfe benzer noktalar var. Şimdiye kadar bir kere direkt güneşe almıştım. Sanki ondan sonra öyle oldu. Acaba kötü giden bir şey mi var yoksa gelişir mi?
***
Bu şekilde köklenmesi ve gelişmeye devam etmesi imkansız gibi zor. Daha fazla havadar olan bir yerde tutun. Bana sorarsanız pek umut yok ama belli de olmaz. Bekleyip göreceksiniz. Öylece dursun. Söküp kontrol etmeye kalkışmayın. Topraktaki küflenme benzeri şeyleri ciddiye almayın. Yeri çok iyi havadar olmalı.
yaklaşık 30cm büyüklüğündeki kroton bitkim var. Toprağı sizin tarifinize göre edindiğim zaman hazırlamaya çalışmıştım . 6-7 tane yaprağı kaldı. Yapraklar kuruyup rengini kaybedip kağıt gibi dökülüyor. Bir yaprağın daha bozulmaya başladığını gördüm. Ne yapmalıyım?
***
Hava akımlarına çok ihtiyaç duyar. Güneş ve hava akımları olan bir pencere yanında tutmalısınız. Yapraklarına su fısfıslamayın. Sık sık ıslak bezle tertemiz silin.
Yaklaşık bir metre boyunda kraton bitkim var. Uç tarafından sürekli dal çıkıyor. Alt taraflarından çıkarmıyor. O dalları bıraksam büyümesine engel olur mu?
***
Doğal özelliği o şekilde dallanmasıdır. Tek dal halinde uzayıp gitse az yapraklı olurdu. Böylesi daha gösterişli. Bırakın dallansın.
Adana’da benimle yaşayan kroton bitkimi yer değişikliğim nedeniyle bursaya getirdim. Yapraklarında solmalar ve cansızlık oldu. Süt ya da zeytinyağı ile yapraklarını silsem işe yarar mı yoksa zararlı bir işlem mi acaba?
***
Hiçbir şekilde işe yaramaz. Çünkü köklerde çürümeler başlamış. Serin ve soğuk aylarda bitkiler başka yere götürülecekse toprağı kupkuru olmalıdır. Yeni yerinde 10 gün yine kupkuru toprakta bekletilmelidir. Yoksa kökleri çürüyor ve bitki ölüyor. Kurtarmak isterseniz bu mümkün olmayabilir. En iyisi hiç sulamadan iki ay bekletin. Sonra sulamaya başlayın. Köklerin çürümesi kuru toprak sayesinde ilerlememişse tekrar canlanabilir. Veya şimdi acilen şu sayfadaki çözüm yollarını uygulayın: Toprakta kök zehirlenmesi
Kroton çiçeğim aldığımda üst yaprakları kırmızı gibiydi. Daha sonra hepsi yeşil oldu. Kızarması için ne yapmalıyım?
***
Direkt güneş alması lazım.
Deniz kiyisina yakın oturuyorum. Mayıs sonu gibi doğu cephesinde açık balkonda bakabilir miyim? Bu çiçeğe solucan gübresi kullanabilir miyim? Sıvı besinin yararını göremedim pek.
***
Gübre köklerini yakar ve çürütür. Bu ve diğer salon bitkilerinizle ilgili olarak tüm sorularınız için cevap olacak en doğru bilgiler şu sayfada: Salon bitkilerine bitki doktoru ve hastanesi
20 gün önce kraton aldım. 1 hafta sonra saksı değisimi yaptım. Sonra üst taraflarda 4 yaprak aşağı doğru eğilmis ama yumuşama falan yok. Ne oldu anlamadım. 3 gündür böyle. Ne yapmam gerek? Çıkarıp köklerine bakıyım mı?
***
Yaprakların dimdik yukarı yönelik olması sera ortamlarında olur. Evlerde doğal pozisyonlarını alırlar. Yumuşama, cansızlaşma, kararma filan yoksa sorun da yok demektir. Bu arada, saksı değiştirirken toprağı da tamamıyla değiştirmemelisiniz. Bitkinin köklerinin dörtte üçü eski topraktan ayrılmamalıdır. Aksi takdirde çok ciddi sorunlar çıkabilir. Siz yine de tedbir olarak bitkinizin ılık bahar esintilerinden daha fazla faydalanmasını sağlayın. Bunun yanı sıra direkt güneş ışınları da alırsa kökleri hızla sağlığına kavuşur.
Cevabınız için teşekkür ederim. Şu an duruşu normal değil. Şemsiye gibi oldu. Kimi yapraklar normal biraz aşağı sarkık kimi yukarı dik kimisi saat 2 yönü kimisi saat 3 yönü çok tuhaf. Birkaç gün bekliyeyim bakalım ne olacak..
***
Birkaç günde değişiklik olacağını sanmıyorum. Zaten ciddi bir problem yok. Siz dediklerimi aynen uygulayın. Kroton hava akımları olmazsa neredeyse hiç gelişmiyor. İstanbul’da iken birkaç yıl yetiştirmişimdir. Hava akımları ve güneş ışınları sayesinde hareket kabiliyeti hızla yerine gelir ve yapraklar ışığı en iyi alacak şekilde pozisyon almaya başlarlar. 10-15 gün sürebilir.
Geçen sene annemden kendi evime getirdiğim kraton bitkisi geldiği gibi hemen yapraklar vermişti. Hatta daha sonra çiçek de açtı, üstüne yine yaprak verdi ve büyüdü. Daha sonra gelişimi yavaşladı ve neredeyse 4-5 ay öyle kaldı. Kış aylarıydı normaldir dedim. Ama şimdiye kadar hiç yaprak vermiyor ve gelişmiyor. Ne yapmalıyım?
***
Hava akımları lazım. Bitki besini lazım. Toprağında perlit ve cocopeat varsa onlar da zamanla zarar verecektir. Sade yapılı torf ve ponza taşı karışımı en iyisidir. Bitki besini ilkbahardan sonbahara kadar ayda bir defa.. Günde 2-3 saat kadar direkt güneşten yapraklar ısınmalı. En büyük hayati ihtiyaç hava akımlarıdır. Bütün bunlar eksiksiz yerinde olması gerekiyor.
Kroton, kuzey Ege’de (örneğin Ayvalık’ta) yıl boyunca dışarıda yaşar mı?
***
Güney Ege’de bile mümkün değil. Kışın ölür.
30 cm uzunluğunda kroton vardı. Şehir değiştirme nedeniyle kroton yapraklarını tamamen döktü sadece bir dal kaldı. Gövde yeşil kök sağlam nasıl yapraklandirabilirim?
***
Kroton esintili ve güneşli pencere önlerini sever. Hava akımlarına çok fazla ihtiyacı var. Ama sizin orada kış boyunca pencereleri açmak mümkün olmaz. Yine de hiç olmazsa güneş almasını sağlayın. Sonuç ne olur artık bekleyip göreceksiniz. En ciddi ihtiyacı hava akımlarıdır.
Kraton çiçeğimi bütün yaz doğu cephesinde açık balkonda baktım. Güneş, hava akımları bol olan balkonumda büyüdü yaprak çıkardı. Ekim başında içeriye aldım. Şimdi ısıtılmayan bir odada ve fazla güneş almıyor. Acaba cam balkonda baksam daha mı sağlıklı olur?
***
Kışın büyümesini beklemeyin. Cam balkon dışarısı gibi soğuk oluyorsa biraz tehlikeli. Donma tehlikesi olmasa bile çok soğukta ıslak toprakta kökleri çürüyebilir. Dikkatli olun.
Bugün bir arkadaşım kroton çiçeği verdi. Toprağın içeerisi küçük tırtıl ve solucan dolu. Kökleri temizlemeli miyim?
***
Yıllardır belki yüzden fazla kişi böceklerden arındırmak için toprak değişimi yapınca bitkisinin mahvolup gittiğini ve ne yapması gerektiğini bana sormuştur. Neyse ki siz bir şey yapmadan önce sordunuz. Şimdilik bir şey yapmayın. Sadece toprak dışına çıkanlar olursa saksıyı dışarıya veya çöp kutusuna tutup o yaratıkları süpürün. Haziran sonunda saksıyı büyük bir kovaya sokun. Geceden sabaha kadar beklesin. Tüm böcekler ve solucanlar toprağı terk edecektir. Sonra, toprak biraz kuruyunca daha büyük bir saksıya geçirin ama bitkinin köklerini eski toprağından hiç arındırmadan yapın.
Merhaba kraton bitkim 8 yıldır benimle ve aldığımdada genç değildi. Bu zamana kadar her şey yolundaydı. Fakat bütün yaprakları döktü. Sadece tepesinden birkaç tane kaldı. Nisan ayında toprağını değiştirsin diye çiçekçiye götürdüm, değiştirdim, vitamin mineralleri verdim dedi. Alttan üç karış uzunluğundaki dallarından asla yaprak çıkmıyor. Tepesindeki dallarından yaprak çıkıyor. Yani aşağısı kel kaldı. Neyi yanlış yapıyoruz acaba?
***
Saksı değiştirirken kökleri eski toprağında arındırmak en felaket hatalardan biri. Sonra bitkinin derinliğini değiştirmek de genelde felaketle sonuçlanır. Yani yeni saksıya aktarınca bitki daha derinde olmamalı. Bu iki hataya asla düşmemelisiniz. Çiçekçiler sadece satış yapmayı bilir. Bu işlerden zerre kadar anlamazlar ama yine de yapıyorlar. Çiçekçi muhtemelen kökleri eski toprağından arındırmış ve ponza taşı bile kullanmadan, kökleri yoğun toprakla sıkıştırarak dikmiştir. Çiçekçilere böyle işleri teslim etmek çok yanlış bir şey. Şimdi acilen benim tarif ettiğim gibi bir toprak karışımı yapın (ama asla gübre, vitamin katmayın), bitkiyi bu yeni toprakla çok zor sığacağı kadar küçük bir saksıya dikin ve hem direkt güneşli hem de bol bol hava akımları olan bir yerde tutun. Henüz köklerdeki bozulmalar ilerlememişse kurtarabilirsiniz. Ancak bol bol esintiler ve direkt güneş sayesinde köklerde canlanma başlar. Eğer güzelce canlanırsa o zaman köklerini tutunduğu topraktan hiç arındırmadan uygun büyüklükte bir saksıya aktarın. Bitki besini vermeye bir yıl sonra mayıs ortasında başlayın.
Yaklaşık üç senedir kroton bakıyorum fakat iyi gelişim göstermedi. Gübresi, toprağı, ışığı, hava akımı hepsi var. Boyu pek atmıyor nedeni ne olabilir?
***
Gördüğüm kadarıyla sağlığı fena değil ama olması gereken zengin dolgunluk yok gibi. Ve üç yılda bu halinin en azından iki misli gelişmiş, büyümüş olması gerekirdi (gerçi üç yıl önce ne kadardı bilmiyorum ama herhalde parmak kadar da değildi). Hem pek gelişmemiş hem de cılız kalmış. İşin püf noktası hava akımlarıdır. Var diyorsunuz. O halde köklerinde birtakım sıkıntılar olabilir. Mesela, saksının alt tarafını göremedim ama eğer altında saksıya geçmeli çubuklu tabak monteli saksılardan ise, bunlar toprağın dengesini bozuyor. Eğer öyle ise o alt kısmı çıkarıp atın. Düz, normal herhangi bir tabak kullanın. Her sulamada saksının alt deliklerinden bir miktar su dışarı çıkmalı ve alt tabakta biriken suyu toprak kesinlikle geri emmelelidir. Yoksa aydan aya yavaş yavaş toprağın kimyasal dengesi bozulur ve kökler zarar görmeye başlar. Eğer böyle bir probleme de mahal vermediyseniz, bitki besini vermenizi tavsiye ederim. Ayda bir defa yeter: genel amaçlı, suya karıştırılan bitki besininden.
Kroton bitkimin alt yaprakları tamamen döküldü üstten yaprak veriyor fakat alt tarafları tamamen yapraksız. Alttaki yapraklar tekrar çıkar mı?
***
Çıkmaz. Ancak alt kısımdan yeni yan dallar verirse o dallar sayesinde alt kısım yapraklanır.
Soğuğa hassas. Kışın ilk rüzgarlarında ölüyor malesef. yazın şiddetli güneşte oldukça güzel gelişiyor.
***
-1C dereceyi rahat atlattığına dair yetiştirici raporları var. -7C dereceye kadar dayandığını söyleyenler de var ama bu pek doğru gelmedi bana. Sanıyorum çeşitlerine göre değişiyor. Yine de, en azından, tam açık hava şartlarında 0C derece soğukta sadece yapraklarının bir kısmını kaybatmesinden başka zarar görmemesi gerekir. Diğer türlerle kıyaslamak için Dracaena marginata isabetli bir örnek olur. Onun “hiç zarar görmediği” bir yerde kroton belki sadece yapraklarında az hasarla kışı atlatır. Yine de dayanamıyorsa problem toprağıyla ilgilidir. Yaz başında bahçeye ekerseniz kökleri bahçenin toprağına tutunup ilerlerse kışın soğuktan etkilenmeyecektir. Bazı türler sera topraklarında olunca fazla serinde kökleri tümüyle çürüyor. Mesela kroton ile aynı familyadan olan Atatürk çiçeği, antalya’da bahçelerde yetişiyor. Didim’de de gördüm. Fakat maalesef sadece kış başında bulabiliyorum ve önceki yıllarda birkaç defa aldığımda hepsi dondurucu soğuk hiç görmedikleri halde kök ve dip çürümesiyle öldü. Yaz başında bulup da sağlıklı bir toprağa dikseydim kesin olarak kışı sağ salim atlatacaklardı.
Kraton,Antoryum ve difenbahya bitkilerini yetiştiriyorum. Difenbahya çadırda kaldığım süreçte çık güzel gelişiyordu yaprakları yemyeşil canlı var parlaktı orada nemi çok iyi alıyordu. Şimdi konteynera geçtim. Burada yaprakları sarardı ve döküldü. kuruyor gibi. eski canlılığı kalmadı. Ne yapabilirim? Bir de kraton ve Antoryumun konteyner içinde gelişim şartlarını nasıl sağlayabilirim? Hatay genel olarak nemli bir şehir olsa da konteynerda ısıtmayı klima ve ısıtıcı ile sağladığımız için konteyner biraz nemsiz kuru kalıyor gibi hissediyorum çünkü sabahları uyandığımda benim bile burnum ağzım kupkuru oluyor.
***
Küçük bir kapalı mekanda bitkiler bozuluyorsa normaldir. Esintisizlik + yüksek ısı bir araya gelince çok büyük zarar verir. Bir de gün içinde çok fazla değişen ısı dereceleri mesela 25 dereceden 5 dereceye düşmesi, tekrar ısınması, tekrar soğuması, gün içinde bu kadar uzak uçlarda sürekli ısı değişimleri bitkilere fena zarar verir. Yapacak bir şey yok. Isıtıcıları daha az kullanmanızı tavsiye ederim. Sadece bitkiler için değil sizin için de tehlikeli olabilir. Termostat ile ısı derecesini 15C derece ile 23C dereceler arasında tutmanız daha iyi olur. Termostat sayesinde ısı 15C dereceye düşünce ısıtıcı tekrar çalışır. 23C derece üstüne çıkınca durur. En başta sizin sağlığınız için, küçücük yaşam alanlarında en iyisi bu kadar ısı ile yetinmektir. Dediğim gibi bir termostat ile en sağlıklı dereceler arasında tutun içerideki sıcaklığı. Bana gelince, 9 yıldır Didim’de bütün kışı neredeyse hiç ısıtıcı kullanmadan üşüyerek geçiriyorum. Herkes gripten kırılırken bende asla grip problemi olmaz. Nezle bile olmuyorum. Abartma yok. Kesinlikle böyle. 9 yıl oldu.
Elimde köksüz bir kaç yapraklı kroton var. Şu an kil bilyesine aldım ve sabah güneş alan bir yere koydum. Kil bilyesinde fakat kendisi suya değmiyor sadece alt kısmında bir parmak su var. Anladığım kadarıyla köklenmesi çok zor. Bir öneriniz olur mu?
***
Hayır yok. Sonuç ne olur hiç bilmiyorum. Benim bildiğim usuller yazı içinde anlattığım gibi.
Peki sizce köklenmesi için suya temas etmesi daha mı iyi sonuç verir?
***
Kil bilyesinde bitki yetiştirme hakkında iki yıldır çeşit çeşit sorular geliyor. Anlaşılan birileri sosyal medyada tavsiye etmiş. Ama olmaz, mümkün değil. Kil bilyesinde bitki yetiştirmek özel sera sistemlerinde, sis gibi yoğun ve ağır su buharının sürekli hava akımı ile hiç durmadan akarcasına bitkileri yalayıp geçmesiyle mümkündür. Başka türlü olmaz. Kil bilyesini sadece toprak karışımına katabilirsiniz. Krotonu köklendirmek için ev ortamında suda bekletmenin faydası olur mu bilmiyorum. Hava akımları olmayan yerlerde her bitki suda kök salmaz. Uygun bir mevsimde değiliz. Şöyle yapın böyle yapın diyemem. Her şey şansa kalmış.