Nilüfer, Nymphaea alba

Nilüfer geniş yaprakları ve 10cm – 20cm genişliğinde büyük güzel çiçekleriyle havuzlarda muhteşem güzel bir manzara oluşturur. Dünyanın her yerinde en çok sevilen en çok aranan havuz bitkisidir.

Bir havuzda beyaz çiçekli nilüfer, yaprakları ve çiçekleri

Nymphaeaceae (Nilüfergiller) familyasının 8 temel cinsi, yaklaşık 70 türü dünyanın her yerinde temiz sularda yaşar. Daha doğrusu her bitkinin zarar görmeyeceği sodasız tuzsuz sularda doğal olarak bulunur. Nilüfer bütün Nymphaeaceae bitkilerinin ortak adıdır. İngilizcede hepsine water-lily derler. Bizim nilüfer dediğimiz gibi.

En ünlü nilüfer türü

Familyanın Nymphaea cinsinin Nymphaea alba türüdür. Avrupa’nın her yerinde, Afrika’nın kuzeyinde ve Ortadoğu’da bulunur. Sonradan insanlar dünyanın farklı yerlerine de yaymıştır. İngilizcede isimleri white waterlily -beyaz su zambağı, white lotus -beyaz lotus ve nenuphar’dır.

30cm eninde yaprakları, 10 – 20 cm genişliğinde büyük güzel çiçekleriyle havuzlarda muhteşem güzel bir manzara oluşturur. Dünyanın her yerinde en çok sevilen havuz bitkisi nilüferdir. Havuzda bir nilüferin kaplayacağı alan ortalama 1m²dir. İhtiyacı olan derinlikse ortalama 1 metredir. Yaşlandıkça derinlik ve genişlik ihtiyacı artar.

Kışa dayanıklılığı: Türkiye’nin her yerinde nilüfer kış soğuklarına, donmuş sularda kalmaya dayanıklıdır.

Nilüfer -Nymphaea alba yetiştirme

Burada ‘Havuz bahçesi’ bilgileri yok. Anlatmak sayfalar sürer. Zaten okuyup uygulamak da zor. Bitkili havuz süs balığı havuzu kadar kolay bir iş değil. Birkaç gün her şey yolunda gidiyorken aniden bütün bitkilerin ölmesi, pis bir koku sizi böyle bir şeye kalkıştığınıza bin pişman eder. İlgili kitaplar alıp kendinizi bu işte her detayına kadar bilgili edineceksiniz. Sonra tam donanımlı bir havuz yapacaksınız ve her malzemeyi daima el altında bulunduracaksınız. Ya da işin ehli bir peyzajcı bulup her şeyi ona yaptıracaksınız.

Fakat sadece nilüfer için havuz o kadar zor işler gerektirmez. Aşağıdaki bilgiler suda nilüfer yetiştirmek için genel, kabataslak bilgilerdir. Aşağıdaki tavsiyeleri (özellikle toprağı) siz aynen değil, sizin havuzunuzun özelliğine göre değerlendirmelisiniz.

Havuz süs balıkları nilüfer taze sürgünlerini yemeye bayılırlar. Havuzda süs balıkları da olacaksa nilüferin çevresini ince gözenekli ağ gibi bir plastik tel örgü ile korumaya almalısınız.

Havuzlarda su fazla sığ olmamalı. En az yarım metre derinlikte su gerekiyor.

Güneş ihtiyacı: Tam gün (günde en az 4 saat direkt güneş).

Havuza nilüfer dikme

Havuza dikmeyecek, saksısı ile havuza yerleştireceksiniz. Ancak olgun (en az 5 yıllık) bir nilüferi eğer havuzunuzun dibi kayalık / balçık ise o zaman havuza dikebilirsiniz. Bu takdirde işiniz bir hayli kolay olur. Çünkü bir havuz ne kadar doğal göl gibi bir özelliğe sahipse nilüfer yetiştirmeniz o kadar kolay olur. Hatta duruma göre havuza da nilüferlere de hiçbir bakım gerekmez.

Nilüfer saksısına toprak karışımı

3 ölçü torf toprak, 3 ölçü büyük taneli dere kumu, 2 ölçü iyi bir arazi toprağı, 3 ölçü eski koyun / keçi gübresi -toz değil taneler halinde gübre olsun. Veya benzeri bir karışım.

Saksıya dikme

İnce ince delikleri olan herhangi çamaşır sepeti, meyvelik vesaire bir kap saksı olarak kullanın. Delikler fazla genişse seyrek dokulu eski bir tül parçasını (veya seyrek dokulu şilebezi, jüt bezi, keten bez vs. de olur) içeriye döşeyin. İçine uygun toprak karışımı doldurup nilüferi dikin. Sonra toprak yüzeyini ceviz kadar ağır taşlarla döşeyin. Taşlar toprak yüzeyinde 3-4cm yükseklikte bir tabaka olmalı. Sonra iyice sulayın ki havuza soktuğunuzda sorun çıkmasın. Ve saksıyı yavaşça havuza yerleştirin. Bu sırada su en az 23C derece ısısında olmalıdır.

Nilüferin yaprakları su yüzünde ya da su yüzüne çok yakın olacak şekilde, saksı altına yeterli yükseklikte tuğlalar yerleştirin. Suda gelişim gösterdikçe o nispette tuğlaları azaltarak daha derine indirin.

Her yıl ilkbahar ortası veya sonunda yeni toprak karışımı hazırlayarak yeni bir saksıya nilüferi tekrar dikmeli ve havuza uygun şekilde yerleştirmelisiniz.

Suyun niteliği

Nilüferi havuza ilk yerleştirdiğinizde Suyun pH derecesi 6 – 7.5 arası olması iyidir. Suyun sıcaklığı ise en az 23C sıcaklıkta olmalıdır. İlkin bu şarttır. Çünkü nilüferin derhal o ortama alışıp hayata tutunması gerekiyor. En az iki ay şartlar iyi gitmelidir. Sonrasında havanın soğumasının, hatta suyun donmasının nilüfere kötü etkisi olmaz.

aha serin suda aktif olamaz. İlkbaharda canlanması  için suların yeterince ısınması gerekiyor. İlkbaharda hava sıcaklığı 20 derece cıvarına geldiği zaman suda ısıtıcı çalıştırabilirsiniz böylece nilüfer uyanmakta geç kalmaz.

Nilüfer için bitki besini

Havuz bitkilerine uygun besinler var. Hem suya karıştırılan türden hem nilüferin dibine toprağa saplanacak kapsül türünden besinler. Türkiye’de var mı bilmiyorum. Bulursanız üstündeki talimatlara göre kullanın.

Nilüfer (Nymphaea alba) fide üretimi

Başlıca kökte ayırma ve tohum ile olamak üzere iki nilüfer çoğaltma yolu var.

Kökten ayırma ile..

Yaz mevsiminde, yaz ortasından önce (ilkbahar sonu – yaz ortası arasında) yapın. Birkaç yıl güçlenmiş bir nilüferin dip kısmı güçlü rizomlar bütünü haline gelmiştir. Uyugun yerlerinden keserek ayırın. Ya da sadece yapraklı sürgün olan kısımlardan kesip ayırın. Ana bitki yine güçlü dip kısmına sahip olsun.

Tohum ile nilüfer üretim

Bunun için sera ya da en azından kışın soğuktan koruyan kış limonluğu gerekir. Tohumlar olgunlaşır olgunlaşmaz hemen ekmelisiniz. Yoksa hiç dayanmaz, ölürler. Dibi delik olmayan, uygun derinlikte kasalara uygun toprak karışımı (10cm yüksekliğinde yeter) doldurup tohumları ekin. Sonra üstünü su ile doldurun. Toprak yüzeyi 2cm – 2,5cm kadar su altında kalmalı. Tohumlar çimlenip ilk gerçek yapraklar çıkar çıkmaz alıp tek tek saksıcıklara dikin ve saksıları su altına yerleştirin.

Su en geç haftada iki defa değiştirin.. Suda tarım metoduna göre bir sera düzeni varsa o sistemde her şeyi daha kolay yaparsınız. Toprak veya besleme önemli. Bunlara dikkat edin.
Böylece ilk iki yıl bir serada nilüferleri suda geliştirdikten sonra ilkbahar sonunda uygun saksılara dikip havuzlara yerleştirirsiniz.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Bahçe / Balkon Süs Bitkileri

Etiketler: |

'Nilüfer, Nymphaea alba' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Mükerrem, Kıbrıs dedi ki:

    45 yıldır bahçemdeki süs havuzumda nilüferler var. İçinde balıklar da var. İki tarafa da yaptığım tek bakım eksilen suyu tamamlamam. Nilüferlerim dev gibi olup her isteyene bolca söküyorum. Suda kendi kendine duruyor. Ekili falan değil. Hiçbir gübre vs yok. Suya düşen yapraklar, ölmüş balık ve yosunlar yıllarca dipte balçık oluşturdu. Bakanlara tavsiyem sularını çok değiştirmemeleri. Su ne kadar pis olursa nilüferler o kadar coşuyor.

  2. Ayşe, Kıbrıs dedi ki:

    Nelumbo nucifera latincesi. Nilüferin dev hali gibi yapraklar su yuzeyinde değil 1 metre yukarda gibi tohumlari zeytin cekirdeği gibi. Bunu nasıl çimlendirip bakabilirim?
    ***
    Tohumlarının çimlenmesi için öncelikle kış üşümesi süreci yaşaması gerekiyormuş. perlit ya da temiz dere kumunu ıslatın, suyu iyice süzün ve bir naylona koyun. tohumları içine gömün. Naylon kapalı olacak. Bu halde 2 ay buzdolabında tutun. Eylülün sonuna doğru buzdolabından çıkarın. Sonra, yukarıda tohum ile nilüfer üretimi bölümündeki usule benzer bir yöntemle dışarıda açık havada uygun saksı ortamında çimlendirmeye çalışın.

  3. Duygu, İstanbul dedi ki:

    Geçen hafta saksısı ile diktiğim nilüferim 3-4 gün içinde kötülemeye başladı. İçine yerleştirdiğim seramik saksının içi yemyeşil yosun tutmuş ve yaprakların yarısı çürümüştü. Buna sebep alg oluşumu mudur?
    ***
    Alg sorunu var ama esas hatanız başka. Nilüferler ve pekçok havuz bitkileri saksı gibi kaplarda su içinde havuzda olduğu gibi sağlıklı olamazlar. Çok bilinçli bir şekilde düzenli itinalı bakım isterler. Bence hiç uğraşmayın. Olacak şey değil.

  4. Aliye, Kıbrıs dedi ki:

    İnternetten lotus tohumu aldım. nasıl çimlendşreceğimi bilmiyorum bakımını da. yardımcı olursanız sevinirim.
    ***
    Tohumu şimdilik ilkbahara kadar saklayın. Şu sayfada ayrıntılı bilgi var: https://azbitki.com/nelumbo-nucifera


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.