Niçin ağaç yaprakları?
Çünkü ağaç yaprakları bitkiler için önemi olan çeşitli elementleri ve mineralleri içeriyor. Bunun sebebi ise ağaç köklerinin toprak altında derinliklerde her yere ulaşarak bitkilere gerekli her türlü elementleri mineralleri bulmasıdır. Seçerek alır ve yapraklarda biriktirir. Bundan dolayı da sonbaharda dökülen yaprakları çöpe atmak çok büyük bir kayıptır. Ağaçların dış kabukları da işe yarar.
Yapacağınız işe, uygulayacağınız metoda göre elde edeceğiniz şey gerçek anlamda bir yanmış gübre olacaktır. Yani etkisini hafife almayın. Bu organik gübreyi gereğinden fazla kullanmayın.
Organik gübre nedir?
Kısaca tanımı sentetik olmayan gübredir. Sentetik gübreler bildiğiniz gibi toz veya çok küçük taneler halinde olan çeşitli kimyasal maddeler, özellikle tuz çeşitleridir. Organik gübreler ise bildiğiniz sığır gübresi, koyun gübresi, kestane gübresi, yarasa gübresi, güvercin gübresi gibi hayvansal ve bitkisel gübrelerdir. Yani hayvan dışkılarının çürüntüsü veya bitkisel çürüntülerdir. Sentetik gübre bu gübrelerinin özünün özü gibidir (sadece bitkilerin ihtiyacı olan çeşitli elementleri içerirler). Fakat organik gübreler işe yaramaz zannettiğimiz pekçok madde ile karışıktır. O maddeler toprağın karbon oranını ve lif oranını arttırır. Dolayısıyla organik gübreler sentetik gübrelerden daha faydalıdır. Hem ayrıca çok çeşitli faydalı mikroorganizmalara da sahiptir. Üstünlüğü tartışılmaz bir gerçek..
Organik gübre oluşum kasası
Alt resimde iki örneğini gördüğünüz şekillerde, kocaman, her yeri delikli, havadar bir kasa gerekiyor. Derinliği en az 1 metre olmalıdır. Genişliği de o şekilde, en az 1 metre olsun. Alt kısmın ön tarafına mutlaka mini bir kapı yapın. Kapının zeminden yüksekliği en fazla 25cm olacak. 20cm idealdir. Genişliği ise, ne kadar geniş o kadar iyi. Bu şekilde sağlam bir kapak yapmayı ihmal etmeyin. Sebebini, amacını daha aşağıda yazdım.
Organik gübre oluşum kasası örnekleri
İçine bahçedeki tüm bitkisel çörçöpü dolduracaksınız. Hiçbir şeyi parçalamaya gerek yok. Evinizde bozulmuş meyveleri sebzeleri ve meyve sebze mutfak artıklarını, bayat ekmekleri.. Varsa hayvanlarınızın piskliklerinden, sonra kıl, saç, tüy, elektrikli süpürgenizde birikenler, kullanılmış tuvalet kağıtları, boyasız kartonlar, ayıkladığınız et, balık, tavuk artıkları.. Hepsine mutlaka yer verin. Ama özellikle ağaçların dökülen yaprakları çok önemli. Bahçenizden yolduğunuz yabani otlar, bitkilerinizin çürüyen bozulan kısımlar ne varsa.. Her şeyi kasaya karışık atın. Bunun oluşumu için en az iki yıl gerekiyor.
Üstü kapaklı olması şart değil. Ama kapaklı olacaksa (hayvanların içine girmemesi için iyi olur) yağmurlu zamanlarda kapağı açık tutmalısınız. Yazın ara sıra sulayın. Kupkuru kalmasın.
Kireç taşlarını unutmayın
Ceviz kadar, fındık kadar irili ufaklı kireç taşı parçaları bir kenarda hazır bulunsun. Üstten bir şeyler doldururken aralarına çok az miktar kireç taşı parçaları serpiştirin. Kireç taşları niçin gereklidir? İki amaç var. En önemlisi, çürüntülerle oluşan asitler ile azot bileşikleri bu kireç taşlarının yüzeyleriyle etkileşime girer. Sonuçta kalsiyum nitrat oluşur ve çürüntüye karışır. Kalsiyum nitrat ise gübrelerde olması gereken çok önemli bir maddedir ve bitkilerin kalsiyum ihtiyacı için en elverişli kalsiyum bileşiklerinden biridir. Diğer amaç, gübredeki, daha doğrusu gübre oluşum sürecindeki aşırı asitliliği dengelemesidir.
Gübreyi alıp kullanmanın pratik yolu
En alt taraftan bir kapak yapın. En az iki yıl dolduktan itibaren bitkilerinizde kullanmak üzere en alttaki çürüntülerden alıp kullanın. Üstten daima yeni şeyler doldurmaya devam edersiniz. Böylece hiç boşalmaz. Üst kısımdan devamlı yeni maddeler doldurursunuz. Bunlar en alta ulaşıncaya kadar çürümeleri filan hakkıyla gerçekleşir.
Çürüntü gerçek anlamda güçlü bir doğal gübredir. Onun için kompost gibi veya malç gibi kullanmayın. Bitkilerinizi yakar. Koyun gübresini nasıl kullanıyorsanız bunu da aynen o şekilde kullanın.
Varil benzeri gübreliğinizi ne kadar büyük ve yüksek yaparsanız o kadar iyi olur. Çünkü böylece en üstten devamlı doldurduğunuz maddelerin en alta ulaşması daha uzun zaman alır ve bu da çürümenin tamamıyla gerçekleşmesini sağlar. Bu yol çok pratik bir organik gübre yapma yoludur. Yapacağınız kasa yıllarca dayanacak maddelerden olmalı. Metal paslanır çürür, tahta da zamanla çürür. En iyisi PVC parçalar kullanmak.
Atıkları büyük siyah naylon torbalara koyup üzerine az miktarda su döküp ağzını sıkıca bağlayın. Güneş gören bir yere bırakın. Birkaç günde bir torbayı döndürün. Böylece diğer taraf da güneşten ısınır ve üste gelen taraf nemlendirilmiş olur. Kısa zamanda fermente olduğunu göreceksiniz.
Bu yığının içerisine solucan atsak, faydalı olur mu?
***
Çürüme faaliyetleri devam ediyorken içerisinde solucanlar yaşayamaz diye düşünüyorum. Ama çürüme bir hayli uzun zamandır sürmekte ise ve yığın yağmurlar tarafında hep ıslatılıyorsa solucanlar içerisinde yaşayabilir ve faydaları da olur.
Bitki atıklarını toprağa derin çukurlar kazıp gömsek olduğu yerde toprağa fayda vermez mi? Gübre yapmak hem zaman istiyor hem uğraştırıcı.
***
Evet hatta bence daha iyi olur. Ama derin olması iyi değil. Çöplerin sığacağı kadar çukur kazın ve çöpleri toprakla karıştırarak gömün. Üstünü toprakla örtmek şart değil. Örtecekseniz üstteki toprak tabakası iki parmak kalınlığı geçmesin. Böylece hem sulama suyu hem yağmur suyu hem de belki daha önemlisi oksijen çöplere sık sık ve çabucak ulaşır ve çürümeleri ve solucanların onları yemesi daha çabuk olur. Mutfak atıklarını biriktirmeniz gerekmez. Belki iki üç gün ne kadar birikmişse onları her defasında başka başka yerlere hafifçe toprağa gömebilirsiniz.
Ceviz Ağacı yaprağını torf yapsam sağlıklı olur mu?
***
Hayır tek çeşitle zehirleyici özellik oluşabiliyor. Ne kadar çok çeşitli olursa o kadar iyi.
Her ağacın ve bitkinin yaprakları kompost olur mu?
***
Evet ama çeşitlilik çok olmalı. Ayrıca kompostun süresinin kısa olmasını istiyorsanız çok sert damarlı bitkileri tercih etmeyin. Bu açıdan dikkatli olun.
Çınar ağacı yaprakları çürüntü gübre olur mu? Evimin yakınındaki parkta dökülen yaprakları çuvala koyup bahçeme toprakla hafif karıştırıyorum. Sağlıklı mıdır?
***
Ne yazık ki her ağacın bu konudaki özelliğini tek tek bilmiyorum. Mesela ceviz ve çam ağaçlarının yapraklarının tek başına zararlı olduğu, bu ağaçların diplerine dökülüp toprağa karışan çürüyen yaprakları yüzünden orada başka bitkilerin gelişmediğini söylerler. Ama bu gibi problemi olan yapraklar bile tek başına değil çeşitliliğe önem verirseniz zararı değil faydası olur. Kısaca tek tip çalışmayın. Çeşitliliğe çok önem verin. Boyasız olan karton ve kağıt parçaları bile toprakta çürüyünce toprağın kalitesi, verimliliği yükselir.
Teşekür ederim cevabınız için. parkta adını bilmediğim çitlembik, incir, dut kocaman ağaçlar var ama çınar agacı yoğunlukta. bunların yaparaklarını gömüyorum. 50cm geniş halde bahçeyi kazıp her kazdığım yer 2 balya kuru yaprak alıyor. önce 1 balya boşaltıyorum arasına az toprak sonra evdeki sebze atıklarıni ve marketten dilendiğim çürümüş satılmayacak atıkları alıyorum. yaprakların üstüne atıyorum sonra. 2. balyayı boşaltıp yayıyorum ve üstünü toprakla kapatıp bahara kadar bekleticem. bu işlem bittikten sonra toprak üstüne bugday arpa fiğ gibi yeşil gubre bitkileri ekip nisan ayı gibi bahçeyi belleyerek harmanlamak istiyorum. çevremde boş arsalardaki yeşil otları yolup bahçeme atacagım ve daha çok çeşitli atıklar ile ağır killi toprağı pamuk gibi torflu toprak elde edeceğim bakalım sonuçlar ne olacak..
yapraklar toprak yüzeyinde kalırsa malç görevi görür ve otlar çıkamaz. çam yaparakları hafif ve iğne gibi olduğu için üst üste gelir. topraga karısıp gübre olması doğal ortamda zordur ama yapraklar döküldükten sonra toprak altına getirilirse bu altında yetişir ve her bitki güneş ister bazı bitkiler dolaylı ışıktan yayarlansa da güneş isteyen bitkiler çimlenmez. çimlense de tohum vermeden cılız kalır ve hayata tutunamaz. uçusan toğumlar çam iğnelerin üstünde kalacagı için topraga değmediğinden dibinde kolayca ot bitmez. durum aslında böyledir.
***
Hanım Hanım durum aslında böyledir demişsiniz. Ama bazı çam türleri hakkında bilimsel deliller var. Adları aklımda kalmadı. Sadece fıstık çamı aklımda. Cevizlere gelince, bence de durum dediğiniz gibidir. Yani muhtemelen fazla güneş isteyen bitkiler gölgesinde yetişmeyince öyle bir söylenti çıkarmış olabilirler. Çalışmalarınız çok iyi. Ancak her şeyin tam oturması için 4-5 yıllık bir süreç gerekiyor. Çok uzun bir zaman değil. Şimdi anladığım kadarıyla fazla yoğunlukta yapıyorsunuz. Bu çok iyi çünkü kendi denemelerime göre gördüm ki karbon oranı düşük topraklar çürüntüleri adeta yiyor yok ediyor. Sonra aynı hale geliyor. Onun için bu işi sizin yaptığınız kadar yoğunlukta yapmak lazım.. Ama bundan sonra her yıl yoğunluğu düşürün. Düşürmezseniz biraz daha uzun vadeli düşünmeniz gerekecek. Bu mükemmel çalışmalarınız bana şu konuyu hatırlattı: Çernezyom (tarım toprağı çeşitlerinden)
cevaplarınız için çok teşekür ederim. parkta her gün yaprak toplaması yapılıyor. her gün 2,3 balya büyük çuval biz ona harar deriz. belediye görevlisi çuvallayıp koyuyor. ben de işten geldiğimde onları sırtımda taşıyıp getiriyorum. bazen 6 7 balya bazen 2 3 balya toplam sanırım 50 balya yaprak tasımışımdır. 50cm derinlikte yer yer 40 45 cm olabilir. aşırı yoruldum çünkü. toprağın 20 cmlik üst kısmını kenara atıp altdan çıkan toprakları komşunun bahçesine aktardım yan bahçe olduğu için kolaydı aktarma çünkü kaldırımı geçmişti toprak seviyesi. 2 metre uzunlugunda 50 cm geniş 50 cm derinlikte kazdım yaprakları döktüm içine. aralara ince toprak attım 1 2 cm kalınlık olacak sekilde yeniden yaprak gömdüm. 3 kat yaprak gömülü oldu. 30 metre kare alanı tamamladım. toprağım ağır killi çamur olunca ayağa yapışan balçıksı toprk organik madde 0 diyebilirim gören bu kadın delirmiş diyor ama hedefimi anlayamadıkları için gülüp geçiyorum onları. herkes hayvan gübresi getir diyor. lakin 3 5 çuval hayvan gübresi o topraga yetersiz kalıyordu. 2 ton gübre ister ve buda bana maliyet açısından külfetli ve cıvarımdaki komşulardan mızmız olanları var. kokar falan diyenler. onların düşüncesi önemli değil amacım pamuk gibi yumuşak humusu bol toprak yapmak. bu yapraklarla baya bir değerlenecek ve güzelleşecek. bu sene olmasa seneye harika bir toprak elde edmiş olurum. zaten 2 3 güne yeşil gübre tohumları ekeceğim için azot bakımından mayis ayına kadar güselleşir ve mayısta belleyip tekrardan alt üst yaparak harmanlayıp humusun toprakla karıştırıp solucanların hem üremesini hemde rahat çalışmasını sağlayacağım. 10 cuval koyun gübresi getirtip fidanları dikerken 2 avuç halde diplerine koyarak besini bol ve kuraklık sıkıntısı çekmeyen toprak elde edeceğim. biçilen çimleri ve cıvarımdaki boş arsa yol kenarlarında çıkan otları biçerek bahçeye atıyorum. mart nisan aylarında harika oluyor gürleşmiş oluyor otlar. bunları sayfayı okuyan arkadaşlara örnek olması amaçlı paylaşıyorum. yapmak isteyenler imkanlarınca değerlendirebilir.
***
***
Maşallah çok iyi çalışıyorsunuz. Bu yazdıklarınızı okuyanlar fazla aşırı abartılı yaptığınızı düşünebilir. Ama bilmiyorlar ağır killi toprak için anca yeter. Daha az olsa bir sene sonra sanki o toprağa hiçbir şey katılmamış gibi hale geliyor. Mesela ben küçücük bahçemle 7 sene uğraştım ama hep aynı hep aynı. Keşke en başta sizin gibi yapsaymışım.
Yazdıklarımı okuyanlar abartı bulabilir. Onlar verimli toprak nasıl olur bilmeyenlerdir veya hiç kafa yormamış, her toprakta her şey yetişir zannedenlerdir. Maalesef toprağın isteklerini cevap vermezsek çöl toprağından başka bir amaç taşımıyor olur. Suni gübrelere muhtaç kalırız. Komşular, civarda gören herkes yaprak kümelerini görünce şaşırıyor. Çok atmışsın 1 çuval yeterdi diyor. Bunlar bilmeyenler işte. 1 çuval yaprak humuslaştı mı 1 avuç oluyor. Eh onu da bahçeye dağıldığında göze bir şey görünmüyor. Geçen sene 10 çuval koyun gübresi attım kayboldu. Hiç bir şey atmamış gibiydi. Gözümüze çok gelen şeyler kuruyup humus olunca hiç bir şey görünmüyor. Devamlı organik maddeler atmak yapmak gerekiyor. Bu sene attığın seneye verimli oluyor. 1 yılı toprakta dinlenerek toprağa karışarak güneşte yanarak yağmurda ıslanarak geçiriyor. Bitkinin alabileceği forma gelince bitki alıyor. Siz 7 yıl baya emek vermişsiniz 1 senede yoğun bolca organik madde atıp dinlendirmeye bıraksaydınız 7 yılda adam yetişir orada. İnsanlar ay çok vay şöyle vay böyle dediklerine kulak tıkayın. tavsileri dinleyin sadece. Bir amca çok atmalısın çürüdüklerinde 1 avuç kalıyorlar dedi. O da yapmış çünkü. Ben de 50 cuval gömdüm dedim. Ha iyi o zaman işe yarar daha at içine dedi. Aracım olsa pazardaki sebze atıklarını alıp atardım içine. Bahara kadar çürür ayrışırdı. Vakit bulursam pazar arabası ile 1 çuval getiririm diye düşünüyorum. 500 metre uzagımda pazar kuruluyor. 2 tur gidip gelsem katkı katkıdır.
***
Aynen öyle. Yoğun killi topraklar çürüntü yemeye hiç doymaz. Adeta her şeyi yiyor yok ediyor. Eğer bulabilirseniz leonardit de çok iyidir. Metrekare başına en az 1 kova toprağa karıştırmak lazım. Ben soba borusunda biriken kurumları da bahçeye toprağa karıştırıyorum. Hatta yanlış gübre yüzünden ölmekte olan starliçemi soba borusu kurumu kurtarmıştır. Yapraklar küçük ve sarımsı çıkıyordu. Nihayet son sene yemyeşil yaprakları kocaman uzadı. Öncesinde çok şey denedim. Bahçede fazlalık çürüyen domatesler, çürük ayvalar.. Ama kurum tam çözüm sağladı. Suni gübrelere güvenmemek lazım. İlaç gibi çok az miktarda, takviyeci gibi olunca işe yarar o kadar. Doğal gübreler ise bol ve sürekli kullanılınca zamanla toprağın tuzluluğunu yükseltir, verimi düşürür. Toprağın karbon oranı ve çürüntülü yapısı daima korunmalı. Bu şartla gübreler az miktarda çok verimli etki eder.
kurumu ilk defa duydum. acaba kurumda ne gibi faydalar vardı gevşek yapısından dolayımı fayda sağladı yoksa azot potasyum gibi maddeler var mı bilemedim. doğal gübreler tuzluluğu arttırdığını bilmiyordum. hayvan gübresi ve organik atıkları attıkça tuzluluk oranı yükselecek mi? bugün 2 saat kadar yeniden uğraştım son yaprakları da gömdüm. fazla toprağı komşuya attım. sanırım 20 kova toprak atmışımdır saymadım çünkü. daha önce attığım 2 balya yaprak ıslanmış toprağın altında incecik kalmış. 1cm kalınlığı bile yoktu. kendimce hepsi böyle ise o zaman attığım 50 balya göze yine görünmeyecek. biraz hayal kırıklığı yaşamadım diyemem. ağaçlarda yaprak kalmadı pek eskisi gibi. 5 6 balya çıkmıyor. yarım çuval anca çıkıyor. bakalim bahara doğru göreceğiz. yağmurlar şahane yagıyor buraya. toprağımın humuslaşması kolay. dikkatimi çeken şu oldu toprağın 40 50cm altı sıcacıktı. dışarısı ayaz idi. solucanlar üresin güzelce yaprakları yiyip bir an önce gübre yapsınlar. sizin bahçe ne durumda şimdi verimliliği artmıştır iyice..
***
Kurum sadece karbondan ibarettir. Toprakta yükselen tuzluluğun bitkilere olacak kötü etkilerini azaltır. Siz şimdiki çalışmalarınız kapsamında hayvan gübreleri katmasanız daha iyi. O kadar yoğun yaprakların çürümesiyle de epeyce tuzluluk oluşuyor zaten. Mesela azot bileşikleri oluşuyor, azot mineralizasyonları ve organik asit oluşumları hep tuzlanma gelişimleridir. Hem havyan gübreleri zaten bitkisel çürüntülerle aynı şey değil mi? Yani onlar da yeşillik yiyor. Geçenlerde dediğim gibi toprağınızın dengelerinin tam oturması birkaç yılı bulur. Öte yandan toprağınızı komşu bahçeye atmanızı doğru bulmuyorum. Çünkü sizin de dediğiniz gibi koca bir çuval dolusu yapraklar çürüyünce sadece bir avuç, belki yarım çay bardağı kadar humuslu çürüntü oluyor. Siz bir veya iki çuval yaprak ve ot karşılığı bir kova toprağı komşu bahçeye atarsanız, hep böyle devam ederseniz bu işin sonu bahçenizin belki bir iki metre çukurlaşması ile sonuçlanacak. Bakın bu işleri yaparken bitkisel çürüntülerin killi toprak ile karışması lazım. Yıllar geçtikçe o karışımdaki kilin ve kirecin çoğu diplere iner. Üst tabaka gayet güzel, verimli, lifli, humuslu, süzek toprak olur. Benim bahçeyi sorarsanız, buranın iklimi çok dengesiz. Yazın şiddetli sıcak, kışın sürekli yağmurlarla ıslak kalan balçık hale gelen toprak yüzünden pek bir şey yapamıyorum. Yani son üç yıldır yeterince çalışmalar yapamıyorum. Daha önceki yıllar epey çok uğraşmıştım. Ama şimdi her yerde birçok bitkiler var. Toprağın içi fazlasıyla kök sistemleriyle dopdolu hale geldi. İlk fırsatta bitkileri görmezden gelip sıkı bir çapalama yapınca hepsi parçalanıp toprağa karışacak. Şu anda ağaçlarımın yaprakları toprak yüzeyini sıkıca kapladı. Yağmurlardan çoğu simsiyah oldu. Neyse, sonuçta sizinkinden belki birkaç yıl daha gecikmeli olarak benim bahçemin toprağı da iyileşecek inşallah. Çevrede birkaç yerde yılların birikimi yaprak çürüntüleri keşfettim. Onları da bahçeye taşımayı düşünüyorum.
merhaba öncelikle fazla toprağı neden attım izah edeyim. bahçede kaldırım var. zaten killi toprak kabarınca kaldırımdan yükseldi ve kaldırımı kirletmeye başladı. yapraklarıda atınca tepe gibi olacaktı. öncelik fazla toprağı atıp çukur kalan yere yaprak doldurmak. 2 senedir çapalaya çapalaya kazmayla anca 40 50 cm derinlikteki kısmı yumuşatabildim. küçük yer zaten boş anlarımı orada hobi olarak stres atark zaman geçiriyorum. fazla toprağı attığım halde sanırım yarım römork toprak çıkardım hala hiç toprak atmamışım gibi duruyor. yapraklar çürüdükçe bakalım ne gibi etkiler olacak. bugün arpa buğday fiğ yulaf hardal turp otu tohumu karahindiba tohumu attım içine ve 50 kg toz leonardit attım çapaladım. ilkbaharda nisan ayı gibi toprağa karıştırvam yeşil gübre olarak. hangi şehirde yaşıyorsunuz siz
***
Ben Didim’deyim. Burası kışın çok yağmurlu olur. Yazın da sıcaktan bir şey yapmak mümkün değil. Zaten o kadar sıcakta bitkilerin bile sağlığı bozuluyor. Akdeniz ikliminde deniz seviyesi alçak yerlerde yaz boyunca gece sıcaklığı fazla yüksek kaldığı için bazı bitkiler neredeyse hiç gelişemiyor. Kaktüsler bile rahatsız oluyor. ama mesela begonvil yazın çok hızlı büyür. Zeytinlerin ve incirlerin de pek şikayeti yok. Toprakla ilgilenmek isteyenler için burası yaşanacak bir yer değil. Burayı okuyanlar varsa, emekli olup bir Ege kasabasında yaşamak, domates yetiştirmek isteyenler yüksek yerleri tercih etsin. Rakım en az 50 olmalı. Daha aşağısı iyi değil.
Sayın Hanım çiftçi fiğ ekmeyin derim çiftçilik ve hayvancılık ile ilgilenenler toprağı verimsizleştiriyor diyorlar. Ayrıca çam kullanmamaya özen gösterin. Çünkü çam etrafındaki bitkiler onun tozu yani poleninden verim veremiyor ve yaprakları vs asitli olduğundan kökler için yakıcı oluyor. Benim çam ağacı etrafında olan zeytin ağaçlarım verim vermiyor. Rüzgar sayesinde zeytin tutabilirse bu zeytinler çekirdek kadar kalıyor, büyümüyor. Bu her yerde böyle maalesef.
***
Ferhat Bey, Hanım Çiftçi adıyla yazmış olan hanımefendi tekrar gelip burayı okur mu bilmiyorum. Onun yazdıklarından anladığım kadarıyla sadece çam değil pekçok bitkisel kalıntıları karışık kullanıyor. Bu şekilde hiçbirinin zararı olmaz. Fiğ ekmesi ise, yeşil gübre gibi onları bittikleri yerde toprağa karıştıracak ve çürümelerini sağlayacak. Dolayısıyla toprakta hiçbir kayıp olmayacaktır. Zeytininize gelince, çevremde çam olmamasına rağmen benim bahçemdeki bir zeytinimde de aynı problem baş gösterdi. Sebep başkadır. Benim hatam 4 yıl önce mil getirip bahçemin toprağına karıştırmak idi. O zamandan beri zeytin ağacım ölüm kalım mücadelesi veriyor. Mil neredeyse kına tozu gibi ince yapılı bir alüvyon topraktır. Nematod parazitleri içerir. Birçok bitkim nematod parazitlerin köklere yerleşmesi yüzünden mahvoldu. Sanıyorum zeytinin köklerine de zararları olmuştur. En duyarlı türler domatesler, kaktüs ve sukulentler, yabani papatyalar ve süs papatyalarıdır. En çok bunların köklerinde ürer ve o toprakta sürekli çoğalırlar. Yok olmaları için o bölgeyi birkaç yıl sadece buğdaygillerden çimenlerin yaşamalarına terk etmek lazım. Bir de kafie çiçeği nematodla mücadelede faydalıdır.
Organik gübre yapmak amacı ile Eylül ekim aylarında bahçenin kullanılmayan bir köşesini 30-40 cm. kadar kazarak dökülen yapraklar,biçilen çim kalıntıları,meyve muz kabulari,çiğ yumurta kabukları vs.ile doldurup üzerini toprakla örttüm. Aklımsıra ilkbaharda alıp kullanacaktım. Şimdi bunun 5-6 ayda olgunlaşmayacağını öğrendim.Yazın bol bol suluyordum. Bu yaz burasını kullanmak istiyorum. Üzerine bir miktar (10cm.kadar) bahçe toprağı atıp mevsimlik süs bitkileri eksem olur mu? Örttüğüm toprak maalesef iki parmaktan fazla. Çürüntüyü başka bir yere nakletmek mi gerekir? Ya da kompostu karıştırıp üzerine iki parmak toprak mı atsam?
***
4-5 ay geçmiş ama soğuk zamanda.. Şimdi bu yağışlı günler geride kalıp toprak biraz kuruyunca (muhtemelen mart ortası veya sonrasında) toprağı çapalayarak çürüntüleri her yere yayın, toprağa karıştırın. Fide ekimi zamanına kadar daha iyi hale gelirler. Sıkıntı olmaz. Organik gübre yapımı için aynen yukarıda anlattığım gibi yapmalısınız. Başka yolu yok. Birkaç ayda olacak bir şey değil. Kısa süreli düşünüyorsanız bu takdirde atıkların hepsini bir yere değil, azar azar daima farklı yerlere hafifçe gömmelisiniz. Bu usulde yılın her zamanında aynı şeyleri yapın. Mesela yazın diyelim bir yere domates ekmişsiniz. Onların diplerine değil, 40cm’den yakın olmayacak yerlere gömün. Zamanla çürürler ve solucanlar ve mikroorganizmalar onların faydalı etkisini her yere dağıtırlar. Bahçede kurumuş sebzeleri ve köklerini, söktüğünüz otları hiçbir şeyi atmayın. Hafifçe toprağa farklı farklı yerlere gömün. Derine gömmemelisiniz. Onlar gibi çay posaları, mutfak sebze-meyve artıklarını daima bu şekilde değerlendirmeyi alışkanlık haline getirirseniz 4-5 yıl sonra bahçenizin toprağı gayet verimli hale gelir. Çok az gübre büyük verim sağlar.
Sonbaharda dökülen yaprakları ağaçların etrafında bırakıyorum. Kış boyu bekliyor. Mart, nisan ayında toprağa karıştırıyorum. Çimlerin üzerindekileri sonbaharda siyah torbaya koyup bahçenin bir köşesinde çürümesi için bekletiyorum. Doğru yapıyor muyum?
***
Birinci usulünüz için: açıkta bekletmek yerine toprağı çapalayıp toprağa karıştırmanız daha iyi olur. İkinci usulünüz için bir şey diyemem. Bildiğiniz bir şey var veya farklı bir amacınız varsa ona göre yapıyorsunuzdur diye düşündüm.
Kurtlanan siyah zeytinleri gübre olarak nasıl kullanabilirim?
***
Yukarıda anlattığım gibi yapmalısınız.
Ufak bir bahçemiz var. Burada domates biber gibi bitkiler ekiyoruz. Sonbaharda bunları sökünce diğer bitki atıklarıyla birlikte toprağa gömsek yararlı atık olur mu?
***
Elbette olur.
Sus bitkilerinin sulama suyuna 1 litre ye bir veya iki çay ya da tatlı kaşığı toz şeker atıp bunla sulasak faydası olur mu yoksa zararı mı olur?
***
Zararı böceklenme şeklinde olur. Başka zararı yok diyebilirim ama belki fazla sıkı topraklarda bakteri faaliyetlerinin artmasına ve sonuçta toprakta oksijen tükenmesine yol açabilir ki bu da ciddi bir zarardır. Faydasına gelince, hiç faydası yok.
Isırgan otu diğer bahçe otları ve ağaç yaprakları ile birlikte Büyük Naylon torbalara konularak bekletilirse kaç gün sonra bitki ve sebzelere gübre olarak kullanılabilir? Mart sonunda bu işlemi yaparsam 30 gün sonra toprağa karıştırabilir miyim?
***
Olabilir ama bu tip işlerden gübre etkisi beklemeyin. Sadece toprağın su tutuculuk gibi iyi kalitesini arttırırlar. Eğer sadece gübre amacındaysanız genellikle işe yaramaz. Yani düşündüğünüz gibi kısa süreli çürüntülerde bitkilerin ihtiyacı olan maddeler olsa bile köklerin alabileceği şekle giremez. Organik gübre yapmak fazla çeşitlilik ve uzun zaman ister. Ta ki her şey gerektiği gibi kimyasal değişikliklere uğrayabilsin. En iyi en doğru bilgileri bulabilirseniz ve kısa zamanda gerçekleştirmek istiyorsanız o “en kısa zaman” en az üç aydır. Bu süreçte önce organik maddelerin kokuşması, sonra çürümeleri, sonra mantarların ve küflerin o çürüntüleri ayrıştırmaları gibi aşamalar var ve ve her aşamanın hakkıyla gerçekleşmesi şarttır. Her aşamanın nasıl gereçekleşeceğini bilmek, gerçekleştiklerinden emin olmak lazım. Fikir için isterseniz şu sayfaları okuyun:
1- Yanmış gübre oluşturmak ve kullanımı
2- Pratik kompost yapımı
Merhaba bende kompost yapmaya çalıştım. Dikdörtgen bir kitaplık vardı eski . yere yatırdım en alta çam ağacı kozalaklarını koydum üstüne toprak. sonra mutfaktan sebze ve meyve atıklarını koydum üstüne yine toprak attım. Her yerini toprakla kapattım. Hafif yağmur yağdı ve öylece duruyor. Üstünü kapatmalımıyım bir naylon poşetle yoksa öylece kalsın mı?
***
Üstünü kapatmak gerekmez. Çam kozalakları ve çam yaprakları (çam türüne göre) o toprakta birçok bitki türünün sağlıklı gelişmesini engelleyebilir. Onlardan koymayın. Bu arada, eğer sırf bu kadarlık işle organik gübre oluşacağını sanıyorsanız yanlış. Mesela yarım kova dolusu organik gübre oluşması için 50 kova kadar malzeme lazım. Toprak katmadan.