Paşa çadırı

Ev begonyalarından paşa çadırı hakkında..

Paşa çadırı iri yapraklı bir begonya çeşididir

Paşa çadırı parlak, iri, pırıl pırıl parlak gösterişli yaprakları için yetiştirilen hoş görünümlü bir begonyadır. Bakımında birkaç püf noktasına dikkat ederseniz ev ortamına tam uyumludur. Bilimsel adı Begonia ‘Erythrophylla’dır. Birkaç tür begonyalardan türetilmiş bir hibrittir.

Genel özellikleri

Gövdesi (ana dal) genelde toprağa paralel uzar. Bir de saksı çevresinde dönmesi gibi bir özelliği var. Uzaktan bakınca gövdesi yok sanırsınız.

Paşaçadırı aslında dalsızdır. Ana gövde rizom şeklinde gelişir. Daha doğrusu ana gövde yapraklanarak uzayan bir rizom kökten ibarettir. Her yerinden ince kökler uzatma özelliği yüksektir. Yeni yapraklar çıktıkça rizom uzayarak gelişmeye devam eder. Rizom gövdesi ana kök hükmündedir. Bundan çıkan ince kökler toprağa tutunur ve fazla artmazlar. Paşa çadırı gibi rizom gövde begonya türleri ev ortamlarına uyumlu olup küçük saksılarda birkaç yıl yaşarlar.

Yılda sadece bir defa, kış sonunda çiçek açar. Çiçeklenmesi gerçekten çok güzeldir ama bunun için kış ortasından itibaren bol bol direkt güneş alması lazım. Aksi takdirde çiçek açsa bile gösterişsiz soluk renkli çiçeklerinin bir güzelliği olmaz. Güneş sayesinde muhteşem güzel çiçekler geliştirir.

Kış soğuklarına rüzgar almaması şartıyla -5°C dereceye kadar (yapraklarını kaybederek) dayanır. Havası hem fazla kuru hem şiddetli sıcak memleketlerde yaz aylarında kısmî yaprak bozulmaları olur. Fakat bunun hiçbir zararı yoktur.

Paşa çadırı

Evde paşa çadırı yetiştirmek

Ev ortamına tam uyumlu nadir begonyalardan olan paşa çadırı evlerde bahçede olduğundan daha gösterişli, daha zarif olur. Yeter ki yeri kuvvetli aydınlık olsun ve biraz da sabah veya akşam güneşi alsın. Her bitki gibi havadar ortam ve esinti de ister.

Güneş eksikliği paşa çadırı yapraklarının hem sağlıksız olmasına hem de düzgün olmamasına sebep olur. Aşırı güneşte ise yapraklar daha kalın ama daha küçük olur. Güneş çok az olsa bile (ya da üzerine hiç güneş gelmese bile) en azından kuvvetli aydınlık yerde bulundurmalısınız.

Toprak ve saksı için ⇒ ev begonyaları sayfasında anlattığım şartlara aynen uysanız çok iyi olur.

Paşaçadırı ağır saksı ister. Yoksa zamanla ağırlaşan rizom gövde ve dev yapraklar saksıyı devirir. Hem çömlek saksı kullanın hem saksının dibine ağır taşlar koyun. Saksı-toprak değiştirmek dört yıl hiç gerekmiyor. İçiniz rahat olsun.

Sulama dengesi

Önce bilin ki paşa çadırının toprağı biraz nem kaybetmedikçe sulama istemez. Sulamayı toprak kurumaya başlarken yapın (ıslaklığı gidince, ama nemliliği fazla azalmadan önce sulayın). Aşırı sıklıkta sulama kök çürümesine sebep olur. Gelişme zamanında yetersiz sulama ise yaprak sağlığını ve gelişimi çok kötü etkiler. Kışın bulunduğu yer soğuk ise toprak iyice kurumadıkça sulamayın. Yazın eğer hava gece-gündüz çok sıcak gidiyorsa ⇒ şu sayfadaki tedbirlere göre sulayın.

Dinlendirme ve çiçeklendirme

Kışın yerini sevmemiş, kötüleşmiş paşa çadırını çok serin bir yerde son derece az sulayarak ilkbahara kadar dinlendirmelisiniz. Aslında kışın gelişmesi iyidir. Bozuluyorsa sebep yerinin esintisiz, havasız ve sıcak olmasıdır. Çok fazla soğuk odalarda da gelişim durur. Normalde kışın yeri çok soğuk değilse gelişimi devam eder. Şiddetli sıcak havaya tam uyumludur. Yazın gelişimi hiç durmaz. Ancak havası fazla kuru memleketlerde yaz boyu çirkinleşebilir. Bu durumda bozulan yaprakları dipten kesmelisiniz. Yaz sıcakları dinince sorun kalmaz. Hızlıca yeni yapraklar verir. Evini sevmiş bir paşa çadırının dinlenme zamanı yoktur.

Paşa çadırının çiçeklenmesi kış ortasından itibaren günde birkaç saat güneş görmesine bağlıdır. Eğer güneş yeterli olursa son derece güzel bir çiçeklenme yapar. Uzun sapların ucunda pekçok sayıda şeker pembesi çiçekler açar. Bunun için aralık ayının ortasından ocak ayının ortasına kadar hiç sulamayın ve toprağı kuruduğunda loş ışıklı bir yere alarak bekletin. Yapraklarının bir kısmı kurur. Önemli değil. Ocak ortasında uzun süre direkt güneş alan bir pencere kenarına alın ve sulama sıklığını yavaş yavaş arttırın. İki üç hafta içinde canlanacak ve ilk işi çiçek tomurcukları uzatmak olacaktır. Çiçeklenme tam olarak gerçekleştikten sonra fazla güneşten koruyun çünkü artık yaprak güzelliğinin önemi vardır.

Hava nemi ihtiyacı

Sıcak aylarda saksı altına içi çakıl taşları dolu bir tepsi yerleştirin. Saksıyı üstüne oturtun. Tepsiye saksıya değmeyecek miktarda su doldurun. Çakıl taşları sayesinde su hızlıca buharlaşır ve paşa çadırına iyi bir hava nemliliği sağlanmış olur. Su eksildikçe yeni su ekleyin.

Besin verin

Paşaçadırına bitki besini Genta, Çiçekcoşturan vb. bitki besinlerinin genel amaçlı olanından olmalı. Her 3 veya 4 sulamada bir, sulama suyuna üzerinde tarif edildiği ölçüden yarım dozajda suya karıştırın. Besinli suyu sadece saksının en kenarlarından dökerek verin. Böylece besin verdiğiniz paşaçadırınıza iki ayda bir toprak yıkama sulaması uygulamalısınız: Yani lavaboya götürüp bol bol defalarca sulayın. Toprak iyice yıkanmış olmalı. Yoksa zamanla besin yüzünden toprağın dengesi bozulur ve paşaçadırınız da bozulur. Böyle bir risk yüzünden besin vermemeyi düşünmeyin.

Çoğaltılması

1- Çoğaltmak için en kolay yol dipteki yavrulardan ayırmaktır. Bunu ya ilkbaharda ya da yaz sonunda yapın.

2- Uzun rizom dalı ya ilkbahar başında ya da yaz sonunda parçalara ayırın. Her parçada en az üç boğum olmalı. Bir gün (veya akşamdan sabaha kadar) açıkta bekletin ki kesik yerler kurusun. Sonra parçaları diklemesine değil yere paralel olarak dikin. Üst yarısı açıkta kalmalı. Yarısından biraz fazlası toprak içinde kalacak şekilde dikeceksiniz. Yeri çok havadar olmalı.

3- » Yaprak çeliğiyle de çoğaltılabiliyor.

Hastalıkları

Paşaçadırının ince kökleri çok hassastır. Ev ortamlarında toprağı çok havadar olmak zorunda. Sulama dengelerine dikkat edin. Serin günlerde toprağın hafif nemliliği bile yeterlidir, suya pek ihtiyaç duymaz. Sonbahar ve kış boyunca sulama suyu tam oda sıcaklığında olmalı. Besin vermede de dikkatli olun. Besinli su verme zamanı evin soğuk olduğu günlere denk gelirse vermeyin. Sularken mutlaka saksı alt deliklerinden bol bol su süzülüp çıkacak miktarda su kullanın. Küçük bir hata ince köklerin zarar görüp işlevsiz kalmasına sebep olur. Yapraklar pörsür. Ortalama on günde ince kökler tekrar gelişir ve yapraklar sağlığına kavuşur. Eğer bu olay yazın sıcak günlerine rastgelirse yaprakların çoğu kuruyabilir.

Daha ciddi hatalar rizomun çürümesine, paşaçadırının tamamen ölmesine yol açar. Evlerde dışarıda olduğundan daha güzel gelişiyor ama çok daha hassas oluyor.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Salon, iç mekan dekor

Etiketler:

'Paşa çadırı' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Ünzile, İzmir dedi ki:

    Paşa çadırım üstünde kahverengi benekler oluşmuş. Bunun nedenini biliyorsanız sevinirim.
    ***
    Yeri havadar ve çok az güneşli olmalı. Havasız yerde yapraklarda her türlü bozulmalar olur ve mesela yapraklara su değse havasızlık esintisizlik yüzünden çürümeler olur. Ayrıca toprağı kurumadıkça kesinlikle sulamayın. Paşaçadırı sürekli ıslak olan toprak sevmez.

  2. Meliha, İstanbul dedi ki:

    Sizin yazdığınız yöntemi kullanarak yaprak çeliğiyle fideler elde ettim. Şu anda 5-8cm büyüklüğe ulaştılar ve balkondalar. Bu kışı balkonda geçirebilirler mi yoksa küçük olduğundan içeri mi almalıyım? Bir de bitki besini vermeye ne zaman başlayabilirim?
    ***
    İçeri almak için son derece havadar ve biraz serin bir oda lazım. Yoksa dışarıda tutmanız daha iyi olur. Kışın don olayı olacağı zamanlarda geçici olarak evde mümkün olan en serin yerde tutun. Bitki besini kesinlikle hiçbir zaman vermeyin.

  3. Dilek, İstanbul dedi ki:

    Paşa çadırımız gayet iyi ve hızlı bir şekilde büyüyordu. Fakat sonradan ne olduysa yaprakları yumuşadı, zayıfladı ve güçsüzleşti. Ne olduğunu anlayamadık. Toprak değiştirmem gerekir mi? Çok fazla suladığımdan olabileceğini düşünüyorum.
    ***
    Toprak değiştirmek, toprağın niteliğine göre anında çürüyüp gitmesine sebep olabilir. Bunlar çok hassas bitkiler. Aslında kış boyunca toprak kupkuru oldukça sulamak lazım. Ama bozulmalar aslında fazla sulamadan değil, yanlış sulamadan kaynaklanır. Şimdi toprak adam akıllı kupkuru olana kadar sulamayın. Daha sonra rizom gövdesinin durumunu inceleyin. Çürüme filan yoksa tehlike büyük değil. Şurayı okumalısınız: Yaygın ve öldürücü sulama hatası

  4. Esin G. -İstanbul dedi ki:

    Şu an yazlıktayız. Hediye gelen paşaçadırı balkonda gölgede duruyor. Toprak ne zaman değişsin? Odaya alayım mı?
    ***
    Toprağını değiştirmeyin. İçeri almayın. Yani eğer içeride 24 saatin yarısından çoğunda hava akımları olmuyorsa öyle yerlerde yaşayamaz.

  5. Gülten, Buca dedi ki:

    Paşa çadırı yazın kaç günde kışın kaç günde şu vereyim? Altından mı üstünden mi?
    ***
    Yukarıda sulama konusu zaten açıklanmıştır. Gün sayısı yanlış. Toprağın kurumasına göre sulayacaksınız. Altan sulamayı hiçbir bitkide yapmayın. Şurayı okuyun: Yaygın ve öldürücü sulama hatası

  6. Aynur, Mersin dedi ki:

    Çiçeğim balkonda duruyor. Yapraklarından bir kaçında yumuşama var. İçeriye almam gerekiyordu. Nedeni ne olabilir?
    ***
    Sadece birkaç yaprakta olmuşsa o yaprakları kesin. Belki çok eski oldukları için bünye onları terk etmek istiyordur. Mersin’de dışarıda durması içeride olmasından daha iyidir. Tek risk dolu yağışlarıdır (yaprakları lime lime paramparça eder). Didim’de bahçemde paşa çadırı çok güzel yetişiyor. Olası dolu yağışları riski için korumak dışında başka koruma istemez.

  7. Kani, Trabzon dedi ki:

    Bana paşa çadırı çiçeği gönderebilir misiniz?
    ***
    Hayır mümkün değil.

  8. Emel, Adana dedi ki:

    Paşa çadırına çok seviyorum fakat kışın her defasında ölüyor. Balkon çok esintili soğuk. Kapalı balkona alıyorum ama yine de çürüyor.
    ***
    Nasıl bir toprak kullanıyorsanız ondandır. Paşa çadırı begonyalar arasında gördüğüm en az hassas olanı. Benimki saksıda, sürekli dışarıda yıllardır yaşıyor. Kırık bir dalını bahçeye atmıştım. Kuru yapraklar arasında bir şekilde hayata tutunmuş. Tam üç yıldır bahçede yerde hayatına devam ediyor. Hiç dokunmadım. Kısaca, siz hem gereken toprak karışımını yapmıyor hem de muhtemelen toprağa köklerini sıkıca bastırarak gömüyorsunuzdur. Yukarıdaki bilgileri okuyun.

  9. Fadime, Sivas dedi ki:

    Yaprakları tamamen çürüdü. Sadece toprağın altında kök kaldı. Ne yapayım? Daldan nasıl köklenir?
    ***
    Ev içinde torf topraklarda çürüyorlar. Eğer çürümemiş kısımları varsa onları tekrar canladırma şansınız var. Bol bol taşlı, ama fazlasıyla taşlı bir arazi toprağı sokaklardan bir yerden alın. Dalları içine yerleştirin. Toprak kupkuru olmadıkça sulamayın. Güneş ışınlarıyla ısınacağı bir pencere kenarında tutun. Dallar şu an sağlıklı ise anlattığım şartlarda bir iki ay içinde canlanır.

  10. Reyhan, İstanbul dedi ki:

    Balkonda paşa çadırı bakıyorum saksısı küçük oldukça büyüdü. Hem saksısını hem toprağını değiştirmek istiyorum. Salon bitkilerine kullandığım taş karışımlı toprağı paşa çadırı için kullanabilir miyim?
    ***
    Herhangi bir şey yaparsanız kesin ölür. Eğer saksı fazla küçük geliyorsa ilkbaharda toprağını hiç değiştirmeden daha büyük bir saksıya uygun toprak karışımı ilavesiyle geçirin. Toprak değişimi yapmamalısınız çünkü kökleri açığa çıkarsa yeni toprakta hızla çürürler.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.