Schefflera arboricola
Diğeri ise Schefflera actinophylla türüdür. Yaprakları daha büyük, daha geniştir. 6 metre kadar uzayan küçük bir ağaç halinde gelişir.
Şeflera (Schefflera arboricola türü) özellikleri
Bu sayfanın konusu sadece Schefflera arboricola’ tüdürüdür. Yaprakları yaz kış dökülmez. Ayrıca krem rengi – yeşil karışık renkli yapraklı (variegata) bir çeşidi de oldukça yaygındır. Bizde beşparmak çiçeği, dışarıda şemsiye çiçeği (umbrella plant) derler. Boyu zamanla iki, üç metre kadar uzar.
İç ve dış mekanlarda kullanımları
Kışın don olaylarının hafif geçtiği (en fazla -7C derece) yerlerde bahçe dekorasyonu için uygundur. Yarı gölgeli yerlerde güzel bir görüntü sağlar. Bonsai için uygun bitkilerden biridir. Ofis bitkilerinden olarak da çok şık bir bitkidir. Büyük şeflera çok geniş salonlara. otel lobilerine ya da geniş bahçelere daha uygundur.
Schefflera actinophylla
Yetiştirme, bakım
Şeflera için en başta gelen ihtiyaç hava hareketleridir. Odaların hava akımları olmayan dip köşe yerlerinde yaşayamaz. En sık açtığınız pencere hangisi ise onun yanında tutun. Mayıs ortası – eylül ortası arası dönemde dışarıda açık havada az güneşli bir yerde tutarsanız daha iyi gelişip serpilir.
Direkt güneşe uyum sağlar. Fakat daha güzel yaprak güzelliği için güneşin fazlasından korumalısınız. Koyu gölge yerlere de tamamıyla uyumludur. Küçük ve büyük şeflera türleri aşağı yukarı aynı şeylere ihtiyaç duyarlar. Eğer dal uçlarını kırarsanız daha çok dallanıp budaklanırlar.
Yüksek hava nemliliğini çok sever ama kuru havalı memleketlerde de sorunsuz yetişir.
Toprak, gübre
3 ölçü torf toprak + 1 ölçü ponza taşı karışımı yapın. Toprak değiştirdikten iki ay sonra bitki besini vermeye başlayın. Salon bitkileri için olan sıvı bitki besininin genel kullanım çeşidinden. Sadece ayda bir defa verin.
Sulama
Kapalı mekanlarda toprak üst yüzeyinde ciddi bir kuruma olmadıkça sulamayın. Suladığınız zaman ise mutlaka saksı alt deliklerinden bir miktar su dışarıya sızmalıdır. Daha az su kullanırsanız toprağın kimyasal dengesi bozulur. Şeflera böylesi bozulmalara karşı çok hassastır. Kış aylarında eğer gelişim göstermiyorsa toprak kupkuru hale geldikçe yine aynı şekilde sulayın.
Budama
İlkbahardan yaz başına kadar istediğiniz gibi budayın. Budadıktan sonra şefleranın yerinin çok fazla havadar olması gerekiyor. Zamanlamada buna daha fazla dikkat edin. Fazla uzayan dalları mutlaka kısaltın. Çünkü ihmal ederseniz o dal fazla güç harcar. Yani şeflera dallarından bazılarının aniden bozulup kuruma özelliği var ve bu yüzden tek dal olarak uzaması risklidir. İki üç dal olsa bile ne zaman hangileri kurur bilemezsiniz. Bu yüzden Dipten çok dallı halde geliştirin. Zaten fazla uzayan dalları kısalttığınızda alttan yeni dallar gelir.
Üretimi
Dalları kolayca köklenir. Ama bunun için şartların dört dörtlük uygun olması lazım. İlkbahar ve yaz aylarında budadığınız dalları direkt köklendirme toprağına dikin. Kök salması için açık havaya veya ev içinde hava cereyanına ihtiyacı var. Ayrıca sabah veya akşam güneşi saksıyı ve toprağı günde en az üç saat ısıtmalı. Bu şartlarda kök ve filiz verme süresi en fazla 1,5 ay gibi kısa sürer.
Tek yaprak çeliği ile çoğaltılabileceğini söyleyenler var. Fakat detaylı bilgi bulamadım. Denemek isterseniz bir yaprağı, sapının ana dala birleştiği yerden kesip alın. Yukarıda anlattığım gibi köklendirmeye çalışın.
Bir başka yol da dalından kesmeden köklendirmektir. Bunun için, keseceğiniz parçayı mayıs – ağustos arası dönemde uygun yerinden pamuk ile gevşekçe sarıp bağlayın. Pamuk her zaman ıslak olmalı. Şeflera dalının ıslak pamukla sarılı olan yeri kolayca köklenir. Kökler en az 3 cm kadar uzayınca dalı köklendiği yerin 2 – 3 cm kadar aşağısından keserek alın. Toprağa dikince bunu 10 – 15 gün şeffaf naylon poşet içinde tutun ki yüksek hava nemliliği sayesinde kökler toprağa çabuk adapte olsun. İlk diktiğinizde toprak yeterince nemli olmalı yani dikince sulamayın. Naylonla kapalı olduğu sürece toprak kurumayacaktır zaten. Naylondan çıkarınca sulayın.
Problemleri
Havasız ortamlarda yapraklarını döker. Şeflera hava akımlarını çok sever. Buna ihtiyacı da çoktur. İç mekanlarda şefleralar için odaların en havadar yerlerini tercih etmek zorundayız. Yoksa yapraklarını döker. Yapraksız kalmışsa ve eğer mevsim uygunsa dışarıya çıkarın. Kısa sürede yeni yapraklar çıkaracaktır. Gereksiz yere sulamada ve yanlış usul sülamada kökler çürür ve bitki ölür. Buna dikkat edin. Aslında çok dayanıklıdır. İhmal edilmeye, unutulmaya uygun bir bitki türüdür.
Bir dal şeflera yapraklı çelikten aldım. Alt yapraklarını temizledim. Kırdığım yerleri tarçına batırdım suya koydum. Böyle koklenir mi? Yapmam gereken başka bir şey var mı? Kapalı balkonda bardakta suyun içinde. Camı açıp havalandırıyorum. Güneş de alıyor. Bir ayda mı köklenir acaba?
***
Tarçın hiç gerekmez. Diğer işlemler doğru. Ama suda sadece bir hafta bekletin. Sonra saksıya dikin. Bir ay içinde kolayca köklenir. Hava akımları lazım. Biraz da güneşin bitkiyi ısıtması lazım. Sabah güneşi veya akşam güneşi direkt olarak.
Şefleramın bütün bakımı tamam ama büyümesi durdu. Diğer salon bitkilerim de öyle. …
***
Ara sıra gelişime ara verip güç toplarlar. Bu bir problem değil. Hiç birini dışarı koymayın. Tek ihtiyaçları hava akımları. Ama dışarıya koyarsanız sizin orada yazın fazla sıcak, hava nemi ise yok denecek kadar çok az. Salon bitkilerini dışarıda tutmak zarar verir. Ev içi dışarısı kadar kuru havalı olmaz. Nem takviyesi gerekiyorsa tepsi gibi geniş bir kap içine iri çakıl taşları doldurun. Taşların yarısına kadar su koyup saksıyı taşların üzerine oturtun. Böylece bitkinin çevresinde sürekli nemli hava olur.
Diğer bahsettiğiniz şeyi yapmayın. Ayrıca hangi bitki ile ilgili sorunuz olursa lütfen o bitkinin kendi sayfasındaki bilgileri okuyun ve sonra yine sorunuz olursa onun sayfasına yazın. Okuyup da soruyu alakasız sayfaya yazmayın. Mesela bu sayfaya gelenler şeflera için geliyor. Filan bitkinin sayfasına gelenler de o bitki için geliyor. Soruların ve cevapların alakasız sayfalarda olmaması gerekir.
24 nisan tarihli sorum için dediklerinizi yaptım. 2 tane tepeden iki tane dipten bir de gövdeden filiz verdi canım şefleram :) çok teşekkürler.
***
Sonucu bildirdiğiniz için ben de size teşekkür ederim Hande Hanım.
Benim şefleram 4 seneye yakın benimle ama bu 4 sene içinde 20cm anca uzadı. Çok yavaş ilerliyor. Sorun nerede olabilir? Sulanması gayet düzenli olduğu yeri yeterince ışık da alıyor havadar da. Nerede yanlış yapıyorum anlamadım.
***
Oldukça süzek, havadar bir toprak karışımı yapın. Büyük bir saksıya geçirin. Şeflera serinde, soğukta bile gelişiyor. Kökleri serin toprak sever. Yani büyük saksı sayesinde kökleri serinde kalacak ve hızlıca büyüyecektir. Buna ilaveten, serin veya ılık hava akımları sayesinde çok hızlı büyür. Didim’de bahçemde bahçemin en serin köşesinde kış ortasında bile gayet coşkulu geliştiğini görüyorum. Her yıl budama yapmak zorundayım. 4-5 metre dallarını çevreye uzatıyor. Bahçe kenarı tel örgülerin arasından dalları dışarı çıkıyor. Sizinki 4 yıldır yerinde saymışsa herhalde hava akımları yeterli değil ve kökleri ise sıcakta kalıyor demektir.
Bir şeflera dalını 20 gündür suda bekletiyorum. Hiç hareket yok ama solmadı da acaba köklenir mi?
***
Genelde köklenmiyor. Aynen yukarıda anlattığım gibi yapmalısınız.
Şefleramın boyu 30cm ve yapraklar üst tarafta birikmiş durumda. Neden boyu uzamıyor?
***
Bitlerin sürekli öz suyunu sömürmesinden olabilir. Veya toprağı çok kötüdür. Diğer ihtimal çok fazla direkt güneşten pişmesi. Zaten şefleranın direkt güneşe pek ihtiyacı yok. Güçlü ışıklı yerde olması yeterli. Son olarak, sürekli toprağının adam akıllı kurumasına kadar sulamıyorsanız bu da gelişimi aksatır.
Bir ay kadar önce çiçekçiden 2 kök halinde 56cm uzunluğunda şeflera aldım. Azar azar kahverengileşmiş yaprak döküyor. Kalan yapraklar iyi durumda. Yerine alışmaya çalışıyor olabilir mi? Ayrıca sulayınca saksı altından sarı su çıkıyor. Öneriniz nedir?
***
Şeflera çok fazla havadar ortam ister. Salonlarda perde arkası ışıksız yerlerde tutmamalısınız. Hem kuvvetli ışık, hem hava hareketleri lazım. Özellikle hava hareketleri, esinti en büyük ihtiyacıdır. Bu şartlarda kusur yoksa yaprakların bozulmaları toprağıyla ilgilidir. Ne zaman sulama vakti gelirse banyoda, alt deliklerden sarı değil berrak su gelene kadar bol bol su dökerek sulayın.
11 ay önce aldığım Şefleram ilk başlarda çok yaprak döktü. Sonradan sulamamı azalttım ve zamanla boyuna büyümeye başlamıştı. Tek saksıda bir uzun, bir kısa birde küçücük 3 yapraklı bir oluşum vardı. Geçen hafta uzun ve kısa olan şefleralarımı daha büyük ve farklı saksılara geçirdim. Ancak özellikle küçük olanın dalları aşağı yöne düştü. Ve hiçbirinde büyüme göremiyorum. Nasıl bir yol izlemem gerekir?
***
Ayırırken kökleri tutunduğu topraktan ayırınca öyle oluyor. Yeni toprakta çürümezse yeniden köklenmesi gerekecek.
Tatildeyken eşim çiçekleri fazla sulamış olablir. Şefleranın toprağında mantar çıkmış. Başka bir aksım salyangoz gördüm. Nasıl olmuş olabilir? Topraklarını tamamen değiştirmeli miyim? https://i.hizliresim.com/ikr5qq9.jpg https://i.hizliresim.com/e2ytwzu.jpg
***
Hiç problem değil. Saksı topraklarında bazen mantarlar çıkar. Zararı yok. Salyangoz ise, arazi toprağı kullanmışsanız o toprakta yumurtası vardır ve zamanla yumurtadan gelişmiştir. Gördüklerinizi alır atarsınız.
Şeflara bitkim yaprakları çizik ve kahverengi oldu. Dalı kesmeli miyim toprakta mı sorun var? Nasıl budama yapılıyor dalı kökünden mi kesiliyor?
***
Problemi tam anlatamamışsınız. Eğer yapraklarda kahverengileşme, yumuşama, çürüme oluyorsa hiçbir budama kurtarmaz çünkü kökler ve dip kısmı çürümüştür.
Bitkim çok havadar bir yerde durmasına rağmen yine mantar çıkmış sanıyorum. İlk defa karsılaştığım için canım sıkıldı. Daha önce hiç olmazdı. Toprak sıkıntılı mı acaba?
https://i.hizliresim.com/lr3oqb7.jpg https://i.hizliresim.com/5orfs63.jpg
***
Daha önce hiç olmazdı demişsiniz. Ben 50 yıldır salonlardaki saksıların topraklarında zaman zaman çeşitli mantarlar görüyorum. Bitkilere zararı yok. Kafanıza takmayın. Önceki sorunuzda da dediğim gibi hiç problem değil. Bu yüzden toprak değiştirirseniz şefleranız mahvolur. Rahatsız oluyorsanız mantarlar belirdiğinde topraktan söküp atın.
Şefleramın yaprakları yavaşça sararıyor gibi sanki. Fazla sıcaktan diye eve aldım ama gittikçe sararıyor. Üst yapraklarda bir şey yok. Bir sorun var mı sizce?
***
Üç yıldan eski yapraklar sarabilir. Sıcakla pek fazla ilgisi yok. Toprakla ilgili bir problem vardır. Şeflera serin ve serin tutucu toprakları daha çok seviyor. Yani küçük saksıda sırf torf toprakta olursa sizin orada yazın kökler fazla sıcak etkisinde kalıp zarar görebilir. Daha büyük saksı daha iyidir. Mesela benim şefleralarımdan biri yeterince büyük bir saksıda, toprağı ise arazi toprağı + A101’den aldığım torf + dere kumu karışımı yapmıştım. Üç yıldır aynı saksıda aynı toprakta bitki besini vermememe rağmen gayet iyi ve sağlıklı. Başlangıçta 10cm bir dal iken bu üç yılda hiçbir yaprağı bozulmadan boyu 1 metre oldu ve birkaç dala ayrıldı. Sürekli dışarıda. Yazın 35-40C derece sıcaklara maruz kalır. Bahçeye zemine ekili olanı ise (5 metre, çok dallı) kışın burada zaman zaman -1C derece soğuk olmasına rağmen kışın da gelişim gösteriyor.
Karisimi sizin sefleranizin topragiyla ayni. yazin basindayken dere kumu da karistirmistim. ustler yesil, alttakiler sarimtrak gibi. saksisi boyuna gore 20 cm falan. tatile giderken aydinlik cam kenari ama direkt gunes almayan kapinin onune koydum. gorevlimiz suladi sagolsun. fazla sudan da olabilir mi acaba?
***
Sanmam. Yaz başında dikmişsiniz. Şimdiye kadar şiddetli sıcak yüzünden kökleri o toprakta yeterince canlı gelişmemiştir. Benim saksıdaki de ilk yılında bir hayli bocalamıştı. Hiç rahatsız etmedim. Daha doğrusu ihmal ettim, ilgilenemedim. İkinci yıl hızlıca serpilmeye başladı. Şimdiki hali çok güzel zengin görünümlü. Sanki çok özel bakım serasında çok özel şartlarda geliştirilmiş gibi.
Yeni aldığım iki köklü şefleramın dalları aşağı yöne doğru eğilmeye başladı. ben de bitkinin enerjisinden yememeleri için budadım. Fakat bir kökün dalı budanan yerlerden kararmaya başladı. Siyahlık giderek de yayılıyor gibi. Diğer taraf gayet sağlıklı sıkıntı yok. Toprağını zaten güzel karışımlı bir toprakla değiştirmiştim geldiğinde. Problem ne olabilir?
***
Yeni toprakta bir kısım kökler yanmış, çürümüş. Sebep bu. Diğer dalda sorun yoksa onu besleyen kökler zehirlenmemiş veya zarar görmemiş demektir.
Peki bu durumda ne yapmam gerekir?
***
Yeni almış ve toprağını değiştirmişsiniz. Toprak değiştirmek çok tehlikelidir. Yeni toprağın özelliğine göre kökler anında yanar, çürür. Onun için toprak değiştirme işleminde köklerin en az yarısının eski toprakla bağlantılı kalmasını sağlamalısınız. Yani yapmanız gereken şeyi toprak değiştirirken yapacaktınız. Bundan sonra bitkilerinizde aynı hatayı yapmayın. Toprağı eski topraktan tamamen arındırmak ancak sağlığı tamamen bozulmuş bitkilere yapılır çünkü zaten bozuk toprakta kökleri çürümüş gitmiştir. İşte bu yüzden bitki eski toprağından tamamıyla arındırılır. Bu gibi sorunlarda, sonrasında bitkiyi gereğinden küçük saksıda, gübresiz torf + ponza taşı karışımında yeniden köklendirmek gerekir. Şimdi yapacağınız bir şey yok. Kullandığınız toprağın dengeleri bozuk değilse sağlam kalan kısmı besleyen kökler bozulmaya devam etmez. Yine de belli olmaz. Durumunda kötüleşme olmazsa iyi.
Şefleram anlattığınız konuma uygun bir yerde duruyor. Toprağı kurumadıkça sulamıyorum ve altlığında su bekletmiyorum. Genel görünüşü iyi. Son zamanlarda yeni yaprak çıkardı. Ancak yeni yapraklarda kabuklu bit gördüm ve hafif kararma var yer yer. Ayrıca birkaç yaprak düştü. Bir süredir ise saksı altlığında tırtıl benzeri böcek görüyorum. Çiçeğim için ne yapmalıyım, tavsiyeniz nedir?
***
Topraktaki mini kırkayak benzeri böceklerin zararı yok. Yapraklardaki parazitler felaket tehlikelidir. Hızla çoğalıp bitkiyi komple mahvedebilirler. Her gördüğünüz anda ilaç araştırmadan derhal yok edin. Anında yok etmek önemli. Tam gördüğünüz anda yok etmelisiniz. Tırnağınızla kazırcasına bitleri tek tek alın ya da sirkeli pamuk ile, bitin bulunduğu yeri bastırarak silerek bitleri yok edin.
Ağustos ayından beri sahip olduğum şeflera bitkisinde maalesef son zamanlarda sürekli alt yaprakları kararak dökülmeye başladı. Bugün iki daldan birinin dipten kahverengileşmeye başladığını farkettim. Biraz da küçük sinekler var gibi. Neden olmuş olabilir? Bu saatten sonra kurtarmak için ne yapabilirim yardımcı olursanız çok sevinirim. Geldiğinden beri aynı saksıda bir değişim yapmadım. Son halinin görselini de ekliyorum. Kararma olan dalda bulunan yapraklar eğilmeye başladı. https://i.hizliresim.com/tenhces.jpeg
***
Toprağı felaket kötü görünüyor. Sanki taze sığır gübresi gibi bir görünümü var. Öyle toprak olmaz. Zaten görünüşe göre soldaki şeflera dipten çürümüş. Yani dip kısmı ölmüş gitmiş. Sağdakini hemen o topraktan kurtarıp köklerini yıkayın. Çürümüş kökleri kesin. Sonra normal bir toprağa dikin. Şeflera için sıradan bir yol kenarı toprağı bile öylesi saçma topraklardan daha iyidir. 10 yıldır yetiştiriyorum ve eminim. Ayrıca toprağı kupkuru hale gelmedikçe sulamayın. Yaz gelene kadar böyle devam edin.
Toprağını değiştirdim 15 gün oldu yaprakları aşağı doğru eğildi. Bugün alt yaprakları dökülmeye başladı. Ne yapmalıyım?
***
En kötü zamanda toprağını değiştirmişsiniz. Ve sanıyorum kökleri yakacak nitelikte toprak kullanmışsınız. Kökler çürümüş olduğu anlaşılıyor. Bu zamanda yapılacak pek bir şey yok. Yazın olsaydı acilen temiz bir toprağa dikip dışarıda tutun derdim. Şimdi esintisiz kapalı evde tekrar köklenmesi çok zor. Bir daha böyle feci hatalar yapmamak için şu sayfayı çok dikkatli bir şekilde okuyun: https://azbitki.com/toprak-degistirme-saksi-bitkileri-hakkinda/
Kurtarmak için hiç bir şey yapılamaz mı?
***
Dip kısım henüz çürümediyse olabilir. Şimdi hemen topraktan çıkarıp köklerini iyice yıkayın. Sonra yeni sağlıklı toprak ayarlayana kadar suda bekletin. Bir yerden iri taneli dere kumu bulun. 2mm-4mm arası iriliklerde olabilir. Bir de torf toprak lazım. Kum ve torfu aynı ölçülerde karışım yapıp küçük bir saksıya şefleranızı dikin. Hemen sulamayın. İlkbahara kadar sadece toprak tamamıyla kupkuru olduğu zamanlarda sulayın. İlkbaharda daha uygun bir toprakla esas saksısına geçirin.
Şeflera bitkiminin yaprağında bitler vardı. Temizledim ama toprağında da köklerinden itibaren kabuklu beyaz bit gördüm ve bir hafta önce toprağını tamamen değistirip koklerini yıkayarak yeni bir torf toprağa ektim. Şu an üst dalları yumuşadı ve aşağıya doğru sarktı. Nasıl kurtarabilirim?
***
Anlaşılan toprak kökleri yakmış, çürütmüş. Kurtarmanız çok çok zor. Belki yaz mevsiminde olsaydık sürekli açık hava sayesinde ve kökleri yakmayacak özellikteki bir toprakta kurtarmanız kolay olabilirdi. Kısaca, yapacak bir şey yok gibi. Ya atın gitsin ya da çürüme ana gövdeye ulaşmadan önce yani hemen şimdi acilen o topraktan çıkarıp çürük kökleri makasla kesin ve köklendirme toprağı hazırlayana kadar suda bekletin. İlgili sayfayı okuyun. Bakınız: https://azbitki.com/koklendirme-topragi/
Toprağım sadece torf topraktı. İçine hiçbir karışım yapmadım. Şu an tekrar toprak değişimi yapsam kökler iyice zarar görmez mi? Hiç mi kurtarma şansım yok?
***
Kökler zaten zarar göreceği kadar zarar görmüş. Sıra gelmiş ana gövdenin çürümesine, yani şefleranızın tamamen ölmesine. Evet bitkinizin başka türlü hiçbir şansı yok. Torf toprakları nasıl yapıyorlarsa tek başına kullanıldığında özeellikle serin zamanlarda ve serin mekanlarda kökleri yakıp çürütüyor. Bu işe aklım ermedi gitti. Çocukluğumda gençliğimde bahçemizin toprağını kullanırdım ve hiçbir bitkimde şimdiki torflarda olduğu gibi çürüme asla olmazdı. Bu yüzden salon bitkilerine daima 3 ölçü torf + 1 ölçü iri taneli dere kumu + 1 ölçü ponza taşı karışımı yapmayı tavsiye ediyorum. Salonlarda torflar ancak bu sayede işe yarıyor. Dediğim gibi yapın. Hemen o topraktan kurtarın. Yeni toprak hazırlayana kadar suda bekletin. Köklendirme karışımı veya tarif ettiğim gibi karışım yapamayacaksanız çevredeki boş arazilerden toprak alıp onu kullanın. Şeflera arazi topraklarına karşı pek hassas değildir. Bahçemin yoğun killi toprağında 8 yıldır yaşıyor. Ağaç gibi oldu. 4-5 metre dalları var.
Bir ay kadar önce aldığım iki şefleram var. Sayfadaki önerilenizi uygulamaya gayret ediyorum. Muhtelemen ortam değişikliği nedeniyle yaprak döküyorlar. Bir tanesi tepedeki tüm yapraklarını döktü. Altı gayet sağlıklı. Bitkiyi üstten budamak için bu mevsim uygun mudur? Yanlış bir şey yapmamak için öncelikle size danışmak istedim.
***
Maalesef yanlış zamanda almışsınız. Benim tavsiyem sadece yaz başı döneminde yeni bitki almanız ve toprağını değiştirmenizdir. Sonbahar serinleri başladığında alınan salon bitkilerinin binde dokuz yüz doksan dokuzu evlere gelince mahvolup gidiyor. Onca para çöpe gitmiş oluyor. Şimdi budamak yerine susuz bırakın. Toprağı kupkuru hale gelmedikçe hiç sulamayın. İlkbahara kadar bu şekilde devam edin. Daha sonra kurumuş veya sararmış gibi kötüleşmiş olan dalları budarsınız.
Şefleram yaklaşık bir yıldır benimle. Köklendirip ekmiştim. Çok güzel yaprak çıkarıyor devamlı ama boyu hiç uzamıyor. Yoğun yapraklı kısa bir bitki oldu ve gayet sağlıklı.
***
Yeni köklenenler çok hızlı büyürse kof gelişmiş olup her an çürüyüp gidebiliyor. Sizinki gayet iyi. Bu kadar zamanda ancak bu kadar olur. Kökleri güçlendikçe yeni çıkacak olan dallar daha güçlü ve daha uzun boylu gelişirler. Bakımını yukarıda anlattığım gibi yapın.
Yukarıdaki sorunun aynısı bende de iki yıldır mevcut. Aydınlık ama güneş almıyor. Acaba şeflerayi mutfak camının önüne mi koysam boyu uzar mı?
***
Serin esintileri ve serin toprağı sever. Bahçemde kış ortasında bile kuvvetli dallar uzatıyor. Büyük saksıya dikin ki kökleri serinde kalsın.
Arkadaşımdan aldığım bir dal üzerinde yaprağı ile beraber şeflera üretmek istiyorum. Suda köklenir mi acaba?
***
Ben aylarca evde suda bekletmiştim kök salmamıştı. Çürüyecek gibi olunca toprağa dikip dışarıya koyduğumda bir ay sonra hızlıca filizlendiğini gördüm. Yani açık hava şartlarında direkt toprağa dikmelisiniz. Şimdilik ilkbahara kadar suda bekletin.
Şeflera bitkim çok güzel büyüdü, sağlıklıydı. Son günlerde kökleri toprağın üstüne çıktı. Bu günlerde de yaprak dökmeye başladı. Toprak ilave ettim olmadı. Saksıyı mı değiştireyim?
***
Bir şeyler yapmaya devam ederseniz sadece ölür gider. Bozulmasındaki sebep kapalı evde havasız kalmasıyla beraber toprağının hiç kurumayacağı şekilde sulayıp durmanızdır. Köklerinin toprak dışına çıkmasından bir sorun olmaz. Hatta üzerine eklediğiniz toprağı geri alın ve toprak tamamıyla kupkuru hale gelmedikçe sulamayın. İlkbahar geldiği zaman daha büyük bir saksıya geçirin ama mutlaka çok havadar, esintili olan bir pencere yanında tutmanız kesinlikle şart.
Merhaba benim sefleram iyiydi yeni iki yaprak çıkarıyordu. ama toprağı çok oturmuş pek kalmamış diye ben üstten toprak ekledim destek çubuğu koydum. şimdi bı solgun git gide kötüleşiyor gibi yeni gelen yapraklarin da büyümesi durdu. kalerüferli oturma odasında TV nin yanında duruyor ne yapacağimi bilemedim. üstten koyduğum topraktan mi oldu, çubuk köklere zarar mi verdi TV den mi etkileniyor ama yeni yaprak gelirken de TV’nin yanındaydı oturma odasındaydi ne yapmam lazım ya çok üzülüyorum gördükçe.
***
Tahminlerinizin ikisi de doğru olabilir. Ama kuvvetli ihtimal üstten eklediğiniz toprağın kökleri zehirlemiş olmasıdır. Her kim böyle yaparsa bitkisi mahvolup gidiyor. Onun için bundan sonra saksıda toprak azaldı diye düşünmeyin ve üstten toprak eklemeyin. Şimdi tavsiyem o üstten eklediğiniz toprağı çıkarıp atın. Ayrıca ilkbaharda havalar iyice ısınana kadar toprak tamamıyla kupkuru hale gelmeden sulamayın.
Genellikle güneşi çok gören evim var. Şeflera bitkimi güneşi filtreli gören yere yerleştirdim ama boya da gitsin istiyorum. Bu konuda ne yapabilirim?
***
Ev içlerinde biraz zor. Hızlı gelişim göstermesi, boyunun uzaması için sürekli hava akımlarına ihtiyacı var.
Benim sefleram 30cm tek dal, üstünde yapraklar var. Bunu çok dallı yapmam için nasıl bir yöntem izlemem gerekir?
***
Doğru şartlarda doğru bakımda kendiliğinden dallanır. Yani özel bir şey yapmayın. Zaten kökleri çok fazla güçlenmemişken keserseniz büsbütün güçsüz kalır. İki yıl sonra hala tek dallı kalırsa o zaman dibe yakın yerinden kesersiniz.
Şeflerayi sabah güneşi alan balkona koysam yaza kadar büyür mü? Güçlenir mi?
***
Kökleri bir hayli çoğalmış, güçlenmişse evet. Ama henüz kök siteminde o kadar gelişmişlik yoksa bu yıl çok yavaş gelişecek, köklerini arttırmaya çalışacaktır.
Yaklaşık 25-30 cm şeflera bitkisi büyütüyordum. Baya coştu 3 senede fakat tek kökten iki ayrı dalı büyüdü. Şimdi o diğer dalı köke yakın yerden kesip köklendirme yapabilir miyim?
***
Açık havada, gölge veya az güneşli yerde tutma imkanınız varsa tam dipten değil, 30cm kalacak şekilde kısaltın. Budamadan bir ay sonra birkaç tane yeni dal geliştirmeye başlayacaktır. Hava akımlarına ve serin kalan toprağa ihtiyacı çok. Daha büyük bir saksıya geçirin ve dışarıda veya evin içinde en çok hava akımları, hatta hava cereyanı nerede varsa orada tutun. Dalını köklendirme meselesi yazı içinde mevcut. Kocaman uzun dallar kullanmayın. 15-20cm dalları daha uygundur.
Şeflera bitkim çok sağlıklı büyüyor ancak iki seferdir saksıyı kaldırınca altında tüylü tırtıllar gördüm. Topraktaki kırkayaklardan değil ağaçları saran zehirli cinsten. Kendisini inceledim ama üzerinde göremedim. Sadece toprakta olabilir mi?
***
Bu tip yaratıklar bambaşka türler olabilir ama birbirlerine çok benzeyebilirler. Sadece toprakta yaşıyorlarsa genelde bunların bitkilere zararı yoktur. Topraktaki toprak bitleriyle beslenirler. Ayrıca toprak sinekleri belasına karşı çok fazla faydalıdırlar.
benim şeflera tek dal gövdeden oluşuyor ve sürekli tepeden filiz veriyor. Şu an 1,5 metre civarına ulaştı. Sadece boya gitmemesi için neler yapmam lazım?
***
Şefleranın kökleri serin, soğuk toprak sever. Bu sebeple, tabii eğer gürce bol bol dallanma istiyorsanız kocaman saksıda yetiştirin. Veya eğer saksısı çok küçük değilse bu durumda ana gövde 25cm kalacak şekilde üst kısmı kesin. Böylece dipten birkaç yeni dal verir.
Seflera çiçeğim 3 yil oldu alalı. Tek kök diplerden hiç filizlenmedi boyuna uzadı. Bir metreyi geçti. Üstlerinden sağlıklı yapraklar çıkarıyor. Köklerinden yeni filizler çıkarıp çoğalması için ne yapabilirim?
***
Şefleranın kökleri serin, soğuk toprak sever. Bu sebeple, tabii eğer gürce bol bol dallanma istiyorsanız kocaman saksıda yetiştirin. Veya eğer saksısı çok küçük değilse bu durumda ana gövde 25cm kalacak şekilde üst kısmı kesin. Böylece dipten birkaç yeni dal verir.
Sefleramda kahverengi ve krem rengi bitler var ve yaprakları yapış yapış bir şekilde. Sirkeli su ile yaprakların hem altını hem üstünü önce fısfısla sirkeli su sıkıp sonra tek tek tüm yaprakları siliyorum. Bir kaç defa yaptım ama her defasında 2 3 gün sonra bitler yeniden oluşuyor. ne yapacağımı şaşırdım. Bu durumdan nasıl kurtulurum?
***
Islak bezle silmek sirkeden daha etkilidir. Devam edin. Yaprakların alt ve üst yüzeylerini, yaprak saplarını, ana gövdeyi ve varsa yan dalları ıslak bezle 2-3 günde bir silerseniz hızla yok olurlar. Aslında şeflerelara yaprak bitleri pek dadanmaz. Benim şefleralarımda hiç olmadı. Biri bahçeye ekili, biri saksıda. Ama sizin gibi ara sıra yazıp bitlenmelerden şikayet edenler hep olur. Sanıyorum saksıda torfta yetiştirince şefleraların savunma mekanizmaları zayıflıyor. Toprağına fazlaca çalılık olan doğal arazilerin çalı diplerindeki çürüntülü topraktan karıştırın. Bitkilerin savunma mekanizmalarını kuvveleştiren en iyi madde bunda var (kitin). Hatta bu toprak, eğer kilsiz veya kil oranı çok düşük kara toprak şeklinde, bolca çürüntülü ve süzek olunca salon bitkileri için çok iyi bir topraktır. Tek başına kullanılsa çok daha iyi olur. Tabii gereken oranlarda ponza taşı ve iri taneli dere kumu karıştırmak şartıyla. Eğer bundan bulabilirseniz ne idüğü belirsiz ucube torflara boş yere para vermezsiniz. Ayrıntılı bilgiler:
1- https://azbitki.com/dogal-humuslu-toprak
2- https://azbitki.com/arazi-topraklarinin-saksilarda-kullanimi
Kayınvalidemden yadigar bir şeflera vardı. 20-25 yaşında. 8-10 dallı bol yapraklı çok güzel bir bitki. Eylül başında zorlu ve sıcak bir yolculukla 1500km yol geldi. Geldiğinde üst dallarından biri kırılmıştı. Onu kestim. İlk etapta ne yapacağımı bilemedim. Evin en aydınlık yerine koydum ve biraz alışması için zaman tanıdım. Bildiğimden değil sadece içgüdüsel olarak öyle yaptım. Saksısı çok büyüktü artık alıştığını düşünüp saksısını değiştireyim dedim. Saksının altında delik de yoktu. Kayınvalidem çok iyi bakardı çiçeklere o demek yapabilmiş ama ben bu şekil bakamam. Ayrıca kayınvalidemin yokluğunda (yaklaşık 2 sene) ne yazıkki hiç bakımı yapılmamış ve toprak kaya gibi sertleşmişti. Kaşıkla oya oya saksıyı keserek çok fazla uğraşarak çıkarabildim. Yanlış olduğunu biliyorum eski toprakla saksı değişimi yapmalıyız sanırım ama toprak o kadar kötüydü ki ben de arındırdım. Bitkiyi güzelce yıkadım. Uygun toprak karışımına diktim. Can suyunu verdim. Yaklaşık 15 gün kadar başka su vermedim. Çoğu dalı eğik ve ağaçlaşmış. Yumuşak olan eğilebilen genç dallarını bir çıtayla olabildiğince sabitledim. Şimdi biraz daha araştırınca bu şekil toprak değişimlerinde kök yanabiliyormuş. Yaklaşık 2 hafta oldu bitki sağlıklı görünüyor. Yapmam gereken bir şey var mıdır acaba ya da yanlış yapıp düzeltebileceğim bir şey varsa yardımınızı rica ediyorum.
***
Benim tavsiyelerim daima her şeyin yüzde yüz gibi garanti olmasına yöneliktir. Yoksa, benim dediğimin aynısını yapmazsanız bitkileriniz kesinlikle mahvolur gibi bir durum elbette söz konusu değil. Sadece riskler çok büyüktür ama şanslar da var. Belli olmaz. Toprak kupkuru olmadıkça sulamayın. Bulunduğu yer çok fazla hava akımlarına sahip olursa kurtulma şansı ona nispeten yüksektir. Başka yapılacak bir şey yok. Şeflera diğer salon bitkilerinden farklıdır. Mesela onlara zarar verecek kadar fazla serin havada bile, eğer hava akımlarından mahrum kalmazsa güzelce hızlıca gelişim gösterir. Yaz sıcaklarında da aynı şekilde, yeter ki hava akımlarına maruz kalsın.
Bana bir ay önce bir şeflera dalı geldi. bir aydır vazoda suyun içinde. suyu bulandıkça değiştiriyorum. azaldıkça ekliyorum ama yaprakla kapanmaya başladı. dallar aşağı eğildi. toprağa mı almalıyım nasıl bir yol izlemeliyim?
***
Suyu hiç değiştirmiyorsunuz. Bu yüzden çürüme olmuş. Bulanmalar çürümeden olur. Dalın su içinde kalan kısmı tamamıyla çürümüştür sanıyorum. Şeflera köklendirmenin en basit yolu toprağa ekmek, saksıyı sabah veya akşam güneş ışınlarıyla ısınacağı ve rüzgarları alacağı bir yerde bekletmektir. Bir daha yanlış zamanlarda denemeyin. Havasız evlerde çok zor.
Hayır değiştiriyorum suyunu ihmal etmiyorum. sabah veya akşam güneşi alacağı bir yer yok maalesef. havalar malum şu an, hediye geldi bir yerden yoksa ben de düşünmüyordum bu mevsimde.
***
O halde o bitkide gayet kof bir gelişim varmış ki suda çürümeye başlamış. Normalde hiç köklenmese bile aylarca dayanması gerekirdi. Veya anlaşılan evinizin şartları hiç uygun değil. Şeflera sürekli hava akımları isteyen bitkilerdendir. Ev şartlarını sevmezler. Özellikle sıcak+havasız mekanlar şeflera düşmanı mekanlardır. Salonlarda çok fazla havadar yerlerde tutulması gerekiyor. Aslında normalde park-bahçe bitkisidir (kışın İstanbul’dan daha fazla soğuk olmayan yerler için).
Bugün birinden 2 karış boyunda üst tarafı yapraklı ve mini 3 dallı şeflera kopardım. Direkt bahçeye diktim suladım. Sap uzun olduğu için yarı boyuna kadar diktim. Sizce uygun olmuş mu?
***
Bilmiyorum bekleyip göreceksiniz. Açık havada olunca genelde kolay köklenir.
Yaklaşık 3 ay bende şeflera bitkisi var. 40-50cm uzunluğunda. Bu süre içerisinde 4-5 dal köklendi çokta güzel görünüyor. Ama saksının su tahliye deliklerinden ve toprağın üst kısımlarından yer kökleri çıkıyor. daha büyük saksıya mı geçirmem gerekiyor? Şimdiki saksı 5 lt lik saksı. Taşırken alttaki kökler delikler ince olduğu için çıkmayabilir onları kessem zararı olur mu yoksa saksıyı kırıp öyle mi yeni saksıya taşıyayım?
***
Dışarı çıkan kökleri kesmeniz lazım. Daha büyük saksıya geçirmeniz gerekir mi? Eğer saksısında kökler fazla sıkışık hale gelmişse evet. Değilse bir yıl daha kalsın.