Aizoaceae (Buzçiçeğigiller) familyasından buz çiçeği yaprakları pırıltılı ve kalp şeklinde olan güzel bir bitki türüdür. Son derece nazenin, zarif ve narin gelişim göstermesine rağmen şiddetli sıcağa, kızgın güneşe ve susuzluğa müthiş uyumludur. Ana vatanı Güney Afrika’dır.
Özellikleri
Son derece esnek yapılı dalları incedir ve birçok yan dallar vererek uzar. Yerde sürünücü ilerler. Toprağa temas eden yerlerinden toprağa kök salar.
Sukulent özellikli yaprakları şiddetli güneşe ve susuzluğa küçükleşip kalınlaşarak inatla dayanır. Uzun süre direkt güneş ve şiddetli sıcak etkisiyle buz çiçeği yaprakları sarımsı veya fıstık yeşili renginde olur. Az güneşli ve sulak yerlerde ise yapraklar biraz irice, daha ince yapılı, yemyeşil ve üzerine ince toz şeker serpilmiş gibi pırıl pırıl görünür. Aslında yaprak renginin yemyeşil olması biraz da toprağın niteliğine bağlıdır. Çünkü asitli toprak seviyor. Alkali özelliği yüksek topraklarda yemyeşil yapraklar pek mümkün değil. Ama yine de sağlıklı bir şekilde yaşar gider.
Buz çiçeği çok hızlı gelişir. Sürekli dallanıp budaklanarak toprak yüzeyinde her yere dağılır. Hatta dış kabuğu fazla pütürlü olan ağaçlara 1-2 metre kadar tırmanır. Tırmanırken bol bol yan dallar vermeyi, yığınlar oluşturmayı ihmal etmez.
Tuzlu topraklara uyumludur. Bu sebeple saksılarda yanlış topraklarda kök çürümesine genelde maruz kalmaz.
Çiçek açması
Güneşi ve sıcağı iyi alırsa o derece çok çiçek açar. Canlı renkte yıldız gibi çiçekleri pembe – eflatun arası bir renktedir (magenta rengi). Kırmızı çiçek açan Aptenia ‘Red Apple’ kültivarının yaprakları tam kalp şeklinde olmaz ama daha yaygın yetiştirilir. Oysa esas has türün yaprak güzelliği şahanedir. Bence bu daha makbul tutulmalıydı. Bu sayfadaki tüm fotoğraflar has türe aittir.
Soğuğa dayanıklılık
Kış soğuklarına -7C dereceye kadar rahat dayanır. En fazla -12C dereceye kadar soğuk olan yerlerde ise kışın ciddi zarar görür ama ölmez.
Kullanım
Bahçelerde ve mezarlıklarda yer örtücü olarak, balkonlarda sarkıcı saksı bitkisi olarak kullanılır. Bütün gün güneş alan ve şiddetli ıcak olan balkonlara, teraslara uygunluğu tamdır.
Yetiştirilmesi, bakımı
Kalp yapraklı buz çiçeği neredeyse hiç bakım istemeyen bitkilerdendir. Arsızca hızlı ve bereketli gelişimini istiyorsanız fazla susuz bırakmayın. Kendi halinde uslu uslu yaşamasını istiyorsanız hemen hiç sulamasanız daha iyi olur.
Koyu gölgeli loş yerler haricinde az güneş veya direkt güneşi almayan güçlü aydınlık yerlerde sorunsuz gelişir. Tam gün güneşe de tamamıyla uyumludur. Hızlı gelişim açısından en çok yarı gölgeli yerleri sever. Güneşten mahrum kalırsa hiç çiçek açmayabilir.
Toprak seçmez. En arsız gelişimi asitli ve nötr topraklarda olur. Tuzlu topraklara uyumludur.
Çoğaltılması
Bu çiçeğini tohumla, çelikle ve kökten ayırma yollarıyla üretebilirsiniz.
Tohumla
Buz çiçeği sürekli çevreye tohumlar döker. Sonra çevresinde kendi kendine fideler türer. Bunları alıp istediğiniz yerlere dikebilirsiniz. Eğer tohumlarını aldıysanız toprağa belli belirsiz gömün. Güneşten uzun süre ısınacağı bir yerde bulundurarak sık sık sulayın. Tohumlar çimlendiklerinde sulama sıklığını en aza indirin.
Çelikle
Bunun için dallarını alıp iri taneli dere kumu içine dikin. Kum her kupkuru olduğunda sulayın. 1,5 ay sonra yeterince kök salmış olurlar. O zaman buz çiçeği fidelerini esas yerlerine dikin.
Kökten ayırmayla
Kalp yapraklı buz çiçeğinin dallarının toprak yüzünde ilerlerken toprağa değen yerlerinden toprağa sıkıca kök salma özelliği vardır. Bu köklü dalları keserek alabilirsiniz. İstediğiniz yere doğrudan dikin ve sulayın.
Buz çiçeğinden küçük (Orta boy ile küçük saksı arasında saksılar) saksılara kaç tohum ekmek gerekir? Çiçekçi küçük bir saksı için 200 tohum ekilmeli dedi ama bana fazla gibi geldi.
***
Aptenia cordifolia tek tohum çimlendikten sonra bitki tek başına koca bir saksıyı adam akıllı doldurabilir. Ama yine de çok kısa sürede sıkı bir yer örtücü olsun diye ve yaz boyunca hiç bakım yapılmayacak mezar gibi yerler düşünülerek fideler 20cm ara ile dikilmeli diye tavsiye edilir. Çiçekçi ne demek istemişse ya hiç bilgisi yok ya da ne demek istediğini anlatamamış. Belki tohumların ilk çimlendirilmesinden bahsetmiş olabilir. Daha sonra onları gerektiği gibi dağıtırsınız diye.
Ben bu çiçeğin tohumunu anaokulu öğrencilerine tohumdan çiçek yetiştirmeyi göstermek için aldım. Orta boya yakın 21 adet saksıya çocuklar kendileri eksin ve görsünler istedim. Ama çiçek ekme konusunda deneyimli değilim. Çiçekçiye de bu açıklamayı yaptım. Bana bir saksı için 200 tohum gerekir dedi. Çocuklar büyütecek ve gözlemleyecekler bunu. Acaba bir saksıya kaç tohum ektirsem zorlanmadan büyütürler? Bir de Aralık ayında ekileceği için sorun olur mu?
***
Madem eğitim, deneme ve gözlemleme amaçlı o halde mesela 10cm genişliğinde bir saksıya 5-6 tohum yeter. Aslında sadece bir tane gerekir ama her tohumun çimlenmeme riski de düşünülmeli ki çocuklar hayal kırıklığına uğramasın. Onun için saksı başına en az 4, en fazla 10 gibi ayarlamalısınız.
Acaba saksının büyüklüğü ne kadar olmalıdır?
***
Önemli değil. Derin olması da gerekmez. Yayvan bir saksıda yetiştirebilirsiniz.
Buz çiçeği evde olur mu?
***
Evet ama mutlaka iyi derecede güneş alabilen, yeterince havadar bir pencere kenarında tutmalısınız. Ve toprağı adamakıllı kurumadıkça sulamayın. Bu iki şarta uymazsanız ince, sağlıksız, deforme dallarla çok hızlı gelişim gösterir ve sonunda ölüm sürecine girer.
Okuldaki saksıdan 16 dal kırıp 2 hafta suda tuttum (Ağustosa cam kenarında). Sonra doğrudan toprağa ektim hepsi tuttu. Hatta diktikten kısa süre sonra çiçek bile açtı. Gerçekten arsızmış. :)
Bir arkadaşın buz çiçeğini unlu bit sarmış. Alt yaprakları sararıp ölmeye başlamış. Tek tek temizlemeye çalıştım ama çok dallı, yapraklı, karmakarışık bir bitki olduğu için ve çok fazla böcek olduğu için temizlemek mümkün değil. Buna ilaç kullanacam mecburen. İlaç önerisi yapabilir misiniz?
***
İsim olarak bilmiyorum. Zirai mücadele ilaçları satan yerlere danışmanız lazım. Aslında sirke çok iyi işe yarar. Önce fazla bitli dalları kesip atın. Budamaktan çekinmeyin çünkü kısa sürede eski halinden bile daha fazla büyümüş olacaktır. Geri kalan dalları sirkeli pamuk ile silip temizleyin.
Balkonumuzda buz çiçeğinden var. Çok olmasa da güneş alıyor. Çiçek çok gelişti ama çiçek açmıyor. Sürekli suladığım için olabilir mi? Çiçek açması için ne tavsiye edersiniz?
***
Güneş eksikliği yüzünden olabilir ama hızlı gelişim yüzünden de çiçeklenmeye girişmediği olur. Yaz sıcakları başlayınca mutlaka çiçeklenecektir. Toprağı adamakıllı kurumadıkça sulamayın. Sonrasında bol bol su dökerek sulayın.
Babamın mezarı başka ilde ben başka ildeyim. Her yıl iki veya 3 defa ziyaret ediyorum. Buz çiçeğini dikersem 3-4 ay susuz kalırsa yetişir mi acaba?
***
Susuzluğa çok iyi dayanıklıdır ama yazın kurak olan yerlerde yılın tam bu zamanında dikerseniz dayanamaz. İlkbahar başında dikseydiniz şimdiye kadar kökleri iyice toprağa işlemiş olurdu ve yaz boyunca kuraklığa dayanabilirdi. Ayrıca her ilimizde kış soğuklarına dayanamıyor. Yazı içinde bunu okumuşsunuzdur.
Buz çiçeğimde hiçbir sorun yoktu. Son günlerde dibi sararıyor mu odunlaşıyor mu çözemedim. Yapraklar ve çiçeklerde hiçbir sorun yok. Buz çiçeği odunlaşır mı?
https://www.linkpicture.com/view.php?img=LPic5f4a62df92dde2129437999 https://www.linkpicture.com/view.php?img=LPic5f4a62a7de956316586389
***
Evet ana dallar eskidikçe odunlaşmış gibi bir hal alıyor. Özelliği böyle.
Buz çiçeğinin budanmış parçalarını dikiyorum fakat kısa zaman sonra ölmüş gibi kendini salıyor. İlerde belki bir hafta sonra tekrar kendini topluyor. Acaba normal bir durum mu yoksa ilk sulamada hata mı yapıyorum?
***
Normal bir şey. Birçok bitki türünde hep böyle olur.
Buz çiçeğimi ekeli bir kaç ay oldu. İlk başta hızlıca büyüdü sürekli çiçek verdi saksıdan sarktı hatta. Fakat bir aya yakın süredir bütün dalları yumuşadı, soldu. Dışarı bitkisi dışarı çıkar dediler daha da arttı pencere önünde. Sararma dökülme yok ama müthiş bir solma var. Gün ışığını da baya iyi alıyor. Kapalı balkonumda tutuyorum. Saksı mı küçük geldi derdi nedir çözemedim.
***
Dip kısımları tümüyle çürümüş gitmiş. Toprak tamamıyla kupkuru olmadan sularsanız böyle olması normaldir. Şimdi sağlam dallarından kesip alın ve kuru toprakta yeniden köklendirmeye çalışın.