Bitkileri dinlendirmek

Uzun ömürlü salon-ofis süs bitkilerinin yılda en az 8 hafta kesintisiz dinlenme dönemi yaşamaları ciddi ihtiyaçtır.

Bitkileri 2-3 ay boyunca dinlendirmek için yıl içinde uygun bir zaman seçmelisiniz

Bitkilerin ihtiyacı olan dinlenmeleri 1- uyku dönemi, 2-yapılanma ara molaları diye ikiye ayıralım. Bitkilerin doğal yaşam alanlarında uyku veya dinlenme dönemini iklim şartları sağlar. Gelişim süreci içerisindeki molaları ise bitkinin kendi bünyesi ayarlar. Esas konumuz bitkileri dinlendirmek ama bütün bunları iyice öğrenmeniz lazım.

Uyku / dinlenme dönemi

Saksılarda yetiştirdiğimiz iç mekân süs bitkilerimizin büyük çoğunluğu tropikal iklim kuşağına, bir kısmı subtropikal iklim kuşağına aittir. Pek azı soğuk kış mevsimi yaşanan bölgelere aittir ve bunlar genellikle dış mekan (bahçe, balkon, teras) içindir. Bütün bunların dinlenme ihtiyaçlarını daha aşağıda ilgili başlık altında açıkladım.

Dinlenme döneminde neler oluyor?

Ana gövdede ve kök sisteminde güçlenme, sağlamlaşma gerçekleşir. Bu esnada en eski yapraklardaki besin- enerji birikimleri ihtiyaç nispetinde geri çekilerek köklerde ve dış dokularda depolanır. Bitkinin sağlığı artar. Direnci yükselir. Savunma mekanizmaları ile bağışıklık sistemi güç kazanır. Her şey dört dörtlük yerine oturmuş olur.

Dinlenme dönemi bitince neler yapmalıyız?

Bitkileri dinlendirmek gerekliliği hakkında

Dinlendirmede budanmış bir tür sonra güzelce gelişime başlar

Saksı-toprak değişimi gerekiyorsa tam zamanıdır. Budama gerekiyorsa dinlenmelerini sona erdirmenizden 20 gün önce veya daha evvel budama yapmalısınız. Kökten ayırarak çoğaltacağınız türlerde kökten ayırmayı da dinlendirme döneminin bittiği zaman yapmalısınız.

Molalar

Bitkilerin birçoğu aktif gelişim dönemi içinde ara sıra gelişime ara verir. Ortalama üç hafta sürer. Benjaminde ve sakız sardunyasında mutlaka görülür. Yapmanız gereken bir şey yok. Bunun bir problem olmadığını ve bakımına normal bir şekilde devam etmeniz gerektiğini bilin yeter.

Devetabanı ve kauçukta aktif gelişim dönemindeki mola 6 haftadan uzun sürüyorsa yetiştirmenizde, bakımınızda ya da bulunduğu yerin şartlarında hata var demektir.

Dinlendirme dönemi sonunda saksı-toprak değiştirmemişseniz molalarda (ama eğer kesin mecburi bir durum varsa) yapın. Önce yeni gelişimlerin olgunlaşmalarından emin olun. Her şey tamamsa ve mola devam ediyorsa saksı-toprak değiştirin.

Niçin gelişim güzel gitmesi gerekirken mola verirler?

Bitkiler fotosentez yaparak köklerde ve dış dokularda besin-enerji depolarlar. Yeni gelişimler bu sayede olur. Ara molalar ise hem depoların fullenmesi için hem güçlü yapılaşmanın yerine oturması için büyük önem taşır. Bazen kökler topraktan elementleri almada ve yapraklar fotosentez yapıp depoları fullemekte o kadar başarılı çalışırlar ki bitki mola vermeye ihtiyaç duymadan aralıksız hızlı bir gelişim gösterir.

Bitki türlerine göre yapmamız gerekenler

Bu bölümde konu hangi bitkiye dinlenme veya mola döneminde neler yapacağımız ve bitkileri dinlendirmek için gerekenler hakkındadır.

Tropikal

Antoryum, paşa kılıcı, difenbahya, barış çiçeği, devetabanı… Eviniz veya ofisiniz kış aylarında bu bitkilerin mükemmel bir şekilde gelişmelerine uygun şartlara sahip ise yaz ortasında, değilse kış ortasında dinlendirin. Yaz ortasındaki dinlendirmede  15 temmuz –  15 eylül arasında sıcak bir odada, yapraklar biraz pörsüdükçe çok az miktarda su ile sulayarak dinlendirin. Kışın dinlendirecekseniz süre 10 haftadan daha fazla olmalıdır. Tüm kış boyu dinlendirebilirsiniz. Isı gece en az 7C derece, gündüz en fazla 14C derece olan bir odada yine su sıkıntısı yaşattırarak dinlendirin.

Subtropikal

Atatürk çiçeği ve kauçuk şubat-mart aylarında soğuk ama dondurucu soğuk olmayan bir yerde hiç bir sulama yapmadan bekletin.

Benjamin kasım-aralık aylarında (20 ekim – 25 aralık arasında) mutlaka güzelce dinlendirin. Toprak adamakıllı kupkuru hale geldiğinde bir iki hafta daha bekleterek sonra toprağı yıkarcasına bol bol su dökerek sulayın. Bu şekilde en az 8 haftalık dinlenme sağlayın.

Kalandivalar (kalanşo) ve yeşim ağacı temmuz ve ağustos boyunca neredeyse hiç sulamayın. Sıcak, havadar, çok az güneşli bir yerde tutun. Eylülden itibaren sulamayı yavaş yavaş arttırın.

Yaprakları tüylüce olan klasik ve bodur sardunyalar 1 temmuz – 20 ağustos tarihleri arasında hem gölge hem sıcak bir yerde tutun ve toprak sadece adamakıllı kurudukça sulayın. Ağustos başında geniş çaplı bir budama yapın. Yaşlanmış dalları en dipten, genç dalları ise 10cm kalacakları şekilde budayın. 20 ağustosta serin ve az güneşli bir yere almak ve normal sulamaya geçmek iyi olur. Eylül sonunda çok güneşli yere alın ve bitki besini vermeye başlayın. Gayet güzel ve hızlıca serpilirler. Bodur sardunyalar bu sırada mutlaka çiçek açar.

Diğer

Burada adı geçen bitkiler bahçelere de dikiliyor. Ama ben saksılarda yetiştirdiğiniz bu tür bitkileri dinlendirmek için yapacaklarınızı anlatıyorum:

Ortanca kışın -12C dereceyi aşmayan dondurucu soğuğa maruz kalmalı, yapraklarını dökmelidir. Kışı kar/yağmur alacağı açıkta geçirsin.

Kala (gelin çiçeği) haziran sonundan itibaren sadece toprağı kupkuru olup ve yapraklarda adamakıllı pörsüme oldukça sulayın. Ağustos ayı girdikten itibaren artık hiç sulamayın. Eylül sonuna kadar böyle devam edin.

Siklamenler (süs siklamenleri) dinlenme zamanını kendisi seçiyor. Bu konuda ilginç bir istisnadır ve yapacağınız şey ona uymaktır. Bir uykuya girerse ne yaparsanız yapın uyanmaz. Yapraklı olarak uyku dönemi yaşar. Hiçbir yeni gelişme olmaz. Yaprakların kurumaması iyi olur. Bundan dolayı toprağı kupkuru oldukça sulayın. Yeni filizlenmeler başladığında uyanmış demektir. O zaman normal sulamaya geçin. Çuha çiçekleri ve onbir ay çiçeği için yapacağınız şey ise yaz aylarını tam gölgeli bir yerde geçirtmek. Sadece sabah saatlerinde yaprakları kontrol edin. Sabah serinine rağmen yapraklar pörsümüş duruyorsa ve toprağı kupkuru ise sulayın. Ekim ayı girdiğinde güneş almalılar. Ve artık sık sık sulamalısınız.

Amarillisleri şubat ve mart aylarında hiç sulamadan soğuk ama güneşli bir yerde bekletin (ama ısı -5C dereceden daha fazla soğuk olmamalı). Yapraklar kurumazsa dinlenmeyi sonlandırmanızdan 20 önce tüm yaprakları tam dipten kesin. Daha sonra sulamaya başlayın. İlk işi çiçek tomurcuğu çıkartmak olacaktır.

Bitkileri dinlendirmek niçin gereklidir?

Birçok bitki türü biz bir şey yapmasak bile dinlenmeye girerler ve ihtiyaç hasıl olur. Ama tam tropikal kuşak bitkileri yaz kış gelişimlerine yeterli şartlara sahip ev ortamlarında dinlenmeye girmezler. Bunun yerine ara sıra mola verirler. Fakat molalar pek bir fayda sağlamaz. Halbuki ana vatanlarında doğal yaşam alanlarında özellikle yağışsız dönemde uzunca bir dinlenme süreci yaşarlar. Bunun sonucunda da gelişimlerine çok daha bereketli şekilde devam ederler. Ev şartlarında da onlara dinlenme süreci yaşatmalıyız ki git gide güçten düşmesinler. Dinlenme cüreci bünyelerini güçlendirir. Güçten düşme sürecini sona erdirir. İşte bu yüzden bitkileri dinlendirmek gereklidir ve çok önemlidir.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Botani

Etiketler:

'Bitkileri dinlendirmek' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Cengiz, İstanbul dedi ki:

    “Yapraklar iyice pörsüdükçe çok az miktar su ile sulayabilirsiniz.” Yukarıdaki yazınızdan bir bölüm aldım. “Çok az miktar su” derken kolayca anlayıp evde uygulama yapabileceğimiz bir ölçü verir misiniz? Sözgelimi, yarım veya çeyrek çay bardağı su. Veya, 2-3 çorba kaşığı su gibi.
    ***
    Aldığınız bölüm Phal. orkideleri ile ilgili. Orayı güncellemem lazım. Yani o kadar basit değil. Bakınız şu sayfada daha iyi şekilde açıklamıştım: https://azbitki.com/phalaenopsis#dinlen


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.