Süs lahanası karalahana çeşitlerinden türetilmiştir. Renklerine ve şekillerine göre birçok çeşidi var. Bilimsel adı Brassica oleracea var. acephala’dır.
Özellikleri
Süs lahanası iki veya tek yıllıktır. Çiçek tomurcukları ortaya çıkmışsa artık mevsimliktir. Yıllarca yaşatmaya çalışmayın. Kesip yiyebilirsiniz.
Pembe, mor, sarı, krem, yeşil, şamfıstık rengi ve benzeri tonlarda karışık renklere sahiptirler. Fakat tohumdan süs lahanası yetiştirirken önce hayal kırıklığına kapılırsınız. Çünkü renkli olmazlar ve doğal özelliği böyledir. Ancak sonbaharda serin günler başladıktan sonra veya kışın renkli hale gelirler. Bunun için soğuk kadar güneş de gerekiyor. Açık hava bitkisi olduğunu bilin ve evlerde yetiştirmeye çalışmayın.
Sıcak memleketlere yaz boyunca öğle civarı güneşinden korumak ve sulamalara dikkat etmek gerekir.
Süs lahanası
Hazır yetişmiş süs lahanaları sonbahar – ilkbahar arasında satılır. Ve bu zamanlarda almalısınız. Sıcak mevsimlerde alırsanız (soğuğa alışık yetiştirildiklerinden dolayı) çabucak bozulurlar. Süs için evlerde soğuk odalarda tutabilirsiniz. Sulamayı toprak yüzeyi tamamen kurudukça yapın. Soğuk oda yoksa dışarıda tutmak şart. Sıcak odalarda tutmak bozulmayı, çürümeyi hızlandırır.
Tohumdan süs lahanası yetiştirme
Üretimi tohum iledir. En fazla iki yıl ömürlü olduklarını başta belirteyim. Yani çiçek açtıkları zaman ölüm sürecine girecekler.
Tohum ekme zamanı yaz sonudur. Acele etmeli, sonbahar serinlerine kalmamalısınız. Zira soğuklar başlayana kadar yeterince gelişmiş olmaları gerekiyor.
Fide geliştirme
Önce fide üretim toprağı ve fide kasası hazırlayın. Kasa içinde toprak derinliği en az 8cm olmalıdır (fideler derine kazık kök göndereceklerinden dolayı). İlkin güzelce sulayın ve toprağın biraz kurumasını bekleyin. Sonra toprak yüzeyini eşeleyip kabartın. Tohumları gömmeyip toprak yüzeyine serpin. Çünkü güneş ışınlarının etkisiyle tohumlar çimlenir. Yağmurlama gibi süzgeçli sulama kovası ile sulayın. Tohumlar çimlenene kadar her gün bu şekilde veya su fısfıslayarak sulamalara devam edin. Yarı güneşli bir yerde tutmalısınız.
Mini süs lahanası fideleri ortaya çıkınca artık toprak yüzeyi kurudukça sulayın. Yine yarı güneşli yerde tutun. Güneş eksikliği çok kötü deforme gelişimlere sebep olur.
Fideleri esas yerlerine dikme
Fideler yeterince güçlenince bahçeye en az 35cm aralıklarla dikin. Eğer daha sık dikerseniz çevreye yayılacak olan yapraklar birbirleriyle sıkı temas ederler ve çürürler. Ya da tek tek en az 15cm toprak derinliğine sahip saksılara dikeceksiniz.
Fideleri fide kasasından çıkarırken kazık köklerini kırmadan ve köklerin tutunduğu topraktan arındırmadan çıkarın. Sonra yeni yerlerine dikin ve sulayın.
Fideleri dikeceğiniz toprak ve yer
Güneşi severler. Zaten artık sonbaharda olduğunuz için daha fazla güneş almaları gerekiyor.
Bahçeye dikecekseniz toprağı güzelce derinden çapalayın ve az miktar gübre ile gübreleyin. Mini fideleri ektikten sonra, her fidenin 10cm uzağından çepeçevre toprağı hafifçe eşeleyin ve 1 çay kaşığı şeker gübresi ya da dap gübresi toprağa serperek karıştırın. Sonra süzgeçli sulama kovası ile sulayın. Böylece fideler çok hızlı gelişecektir.
Saksıda ise 3 ölçü torf toprak + 1 ölçü arazi toprağı + 1 ölçü iri taneli temiz dere kumu + 1 ölçü yanmış koyun gübresi karışımı yapın. Fideleri saksılara güzelce dikince, ama sulamadan önce, saksının sadece en kenarlarından 1 çay kaşığı şeker gübresi çepeçevre toprağa karıştırın. Sonra sulayın.
Fidelerin yeni yerlerinde bakımı
Güneşli yerde tutun ve toprak üst yüzeyi önemli ölçüde kurudukça bol su dökerek sulayın. Sonbaharda güneş etkisiyle fideler çok hızlı gelişir. Havalar iyice soğuyunca veya kış başından itibaren esas renklerini almaya başlarlar.