Euphorbiaceae familyasından bordo renkli dikenlere sahip Euphorbia enopla yavaş gelişimli bir türdür. Ne kadar çok benzese de kaktüslerle hiçbir yakınlığı yoktur. Ana vatanı Güney Afrika’nın batı tarafı, Akdeniz iklimi benzeri iklime sahip yerlerdir.
Euphorbia enopla, iğne yastığı kaktüsü
Fotoğraf: GardenTags, Dena Riley
Benzer türler: Euphorbia enopla ile büyük benzerlik gösteren birkaç Euphorbia türü daha var. Örneğin E. heptagona ve E. atrispina. Ve birkaç tane daha. Güney Afrika’da yerleri farklıdır. Bazıları kış kuraklığı olan yerlere aittir. Bazılarının beyaz öz suyu ileri derecede zehirlidir. Buradaki bakım bilgileri tümüne ortaktır. Mesela E. enopla Akdeniz iklimi uyumlusu olduğu halde bunu da kışın soğukta susuz bırakılmalıdır diye yazdım. Bir şey değişmez. Zararı olmaz. Ama soğukta ıslak toprakta çürüme riski var. En azından farklı bir türü E. enopla sanıyor olabilirsiniz.
En güzel görünümü yaz aylarında görülür. Yeni gelişen dallarda dikenler kalın ve bordo rengine benzer kızıldır. Zamanla, dikenler eskidikçe renkleri solar ve biraz incelirler. Çöl kaktüsü benzeri köşeli ve kalın dallarının rengi yetiştiği yerin şartlarına göre grimsi yeşil, mavimsi yeşil ya da hafif soluk yeşil renkte olur.
Biraz uzayan dallarının toprağa yakın kısımlarından yan dallar vererek çoğalır. Boyu uygun şartlarda 1 metreyi bulur. Sizinki eğer dalların ucundan yan dallar veriyorsa o muhtemelen Euphorbia atrispina türüdür.
Çiçeklenme: Euphorbia enopla yaz aylarında sarı çiçekler açar. Çiçek sapları ve çiçeklerinin çanak yaprakları taze dikenlerle aynı kızıllıktadır.
Yetiştirmesi, bakım
Güneş isteği: Yaz aylarında öğle vakti civarı güneşini (mesela sabah 11:30’dan ikindi ezanına kadar) direkt almamalıdır. Bunun dışında günde en az 3 saat tam direkt güneş ışığı ister. Direkt güneş almadığı gündüz saatlerinde çok şiddetli gün ışığı da gereklidir. Güneş ve ışık şiddeti yetersizliğinde çelimsiz, çirkin, sağlıksız gelişim gösterir.
Toprak konusunda uyumludur. Euphorbia enopla mineralli toprakları sever. Bunun için şöyle bir karışım yapabilirsiniz: 2 ölçü torf toprak + 1 ölçü arazi toprağı + 1 ölçü dere kumu + 1 ölçü ponza taşı. Eğer yapabilirseniz dere kumu yerine kiremit/tuğla ve çeşitli taşlardan pirinç teneleri kadar kırpıntılar karışımı daha iyi olur. Bu sayede arazi toprağına pek gerek kalmaz. Veya arazi toprağı bulamazsanız karışım formülünü sadece 2 ölçü torf toprak + 1 ölçü taş kırpıntıları şeklinde yapabilirsiniz. Çeşitli taşların kırpıntıları minerallilik kazandırır. Yalnız beton, alçı ve kireç taşı kullanmayın.
Sulama gelişim zamanında hiç ihmal edilmemelidir. Yaz boyunca toprak üst yüzeyi hafiften kuruma gösterdikçe bolca su dökerek sulayın. Diğer zamanlarda toprak tamamıyla kupkuru oldukça yine aynı şekilde sulamalısınız. Eğer kışın bulunduğu yer soğuk oluyorsa kış boyunca hiç sulamasanız daha iyi olur.
Bitki besini: Euphorbia enopla için suya karıştırılan salon bitkilerine özel, genel amaçlı bitki besini veya sukulentlere özel bitki besini hangisi olursa olsun tavsiye dozajın yarısını uygulayarak ayda bir defa mayıs başı – eylül sonu arasında verin.
Üretimi
Euphorbia enopla haziran ortasında yan dallarının ayrılmasıyla ve mayıs sonunda tohumlarının ekilmesiyle çoğaltılır.
Dal ayırmayla:
Ayıracağınız dalları sadece haziran ayı ortasında, ana dala bağlandığı yerinden keserek alın. Kesik yerden akan süt zehirlidir. Dikkatli olun. Süt akıntısı durana kadar su altında tutun. Kesik yerin kuruması için bir hafta açıkta bekletin. Sonra Euphorbia enopla dallarını uygun toprak karışımına dikin ve açık havada sabah ya da akşam güneşini iki saat direkt alacağı bir yerde tutun. En geç bir ay sonra gelişim göstermeye başlar. O zaman biraz daha uzun süre güneş almasını sağlamalısınız.
Tohumla:
Önce tohum ekeceğiniz saksıyı ve yukarıda anlatıldığı gibi toprak karışımını hazırlayın. Tohumları 5cm ara ile ekin. Derinlik en fazla yarım santim olmalıdır. Sonra sulayın. Toprak yüzeyi uzun süre direkt güneş almalıdır. Tohumlar çimlenmeye başlayınca güneşin süresini ya da şiddetini azaltın. Tohumdan yetiştirdiğiniz Euphorbia enopla fidelerini ertesi yıl haziran ayında tek tek küçük saksılara dikmelisiniz.