Karahindiba

Her yerde kendiliğinden gelişen yabani otlardan karahindiba lezzetli sebzelerdendir aslında.

Asteraceae (papatyagiller) familyasının Cichorioideae grubunun Taraxacum cinsinin Taraxacum officinale türüdür. Dünyanın her yerinde en çok ılımlı iklim bölgelerinin bitkisidir. Türkiye’de isimleri karahindiba ve radikadır. Resmen kabul gören üç alt türü ve resmilik kazanmamış daha pekçok alt türleri var. Dünyanın her yerinde olduğuna göre mutlaka yapısında değişiklikler olmuştur (varyeteler, alt türler).

Karahindiba genel özellikleri

İnce kazık köklü ve dalsız gelişim özelliğine sahiptir. Yapraklar ve çiçek sapları kökten çıkar. Yaprakları rozet gibi her yöne toprağa çok yakın şekilde uzar. Genellikle bir ya da iki yıllıktır. Hafif kokulu çiçekleri sarı papatyaya benzer. Tohumlar olgunlaştığı zaman çiçek tablası kurur. Sonra ince tüylere sahip küçük tohumlar en hafif bir esintide bile çok uzaklara uçara gider. Daha doğrusu rüzgar alıp götürür.

Karahindiba toprak olan her yerde kendiliğinden yetişen güzel görünümlü bir bitkidir. Akşam ve gece çiçekleri kapalı hale gelir. Gündüz tekrar açılır. Yani kırlardan toplayıp eve getirdiğinizde vazoda akşam kapandıklarını görünce üzülmeyin. Sabahleyin gün ışığının etkisiyle tekrar açılacaklardır.

İstilacı yönü

Bazı yerlerde karahindiba fazlaca istilacı özellik gösterir. İklimi uygun yerlerde bu sebeple her yere yayılır. Baş edilmesi zor olur. Tarlalarda diğer bitkilere rakip olduğu gibi bitki türüne göre diğerlerine yaşam hakkı vermez. Tek başına bir karahindiba -eğer iklim uygunsa- bir yılda beş binden fazla tohum oluşturur.

Karahindiba (Taraxacum officinale)

Karahindiba kullanım alanları

Çiçekleri çok güzel olmasına rağmen süs bitkisi olarak kullanımı yok. Toz haline getirilmiş kuru kökleri ise aynı kahve gibi kullanılır.

Salatası

Salatasını yapmak için yaprakları önce hafifçe haşlayın. Sonra üzerine zeytinyağı ve limon suyu serpin. Aslında çiğ halde de lezzetlidir ama adet olmamış.

Satış durumu

Karahindibanın salatalık sebze amacıyla satışları belki eskisi kadar olmasa da devam ediyor. Ege kıyı kasabalarında pazar yerlerinde yörenin yerli toplayıcıları satar. İstanbul’da ise gayrimüslim mahallelerinde genelde Roman sokak çiçekçileri satar.

Eskiden İstanbul’da Çingeneler sokak aralarında sırtlarında bir sepetle dolaşıp karahindiba satarlarmış. “Adaçayı -Radika” diye bağırırlarmış. Anlaşılan o yıllarda adaçayı ve radika şimdiye göre daha çok talep gören bitkilerdi. Radikayı daha çok Rumlar alırmış.

Alternatif tıpta

Şifalı otlardandır. Karahindibanın idrar söktürücü, iştah açıcı, hazmı düzenleyici etkileri var.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Yabani ot-çalı

Etiketler: | |


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.