Kireçli toprak genellikle yoğun beyaz killidir. Islanınca macunlaşır, yapışıcı bir balçık haline gelir. Bu topraklar bitkilerin verimli gelişmesine uygun değildir. Aslında toprağı beyaz eden, kireç dediğimiz madde kalsiyum karbonattır (CaCO3). Olumsuz etkileri her bitki türüne aynı değildir. Hatta bazı bitkiler bu topraklarda da gayet güzel gelişebilir. Ama genel olarak tarım bitkilerinin ve süs bitkilerinin çoğunluğuna hiç uygun değildir. Kalsiyum karbonat toprakta ne kadar aşırı ise o kadar kötü. Azı karar çoğu zarar.
Bu topraklar yüksek alkali özelliği taşır. Yani pH derecesi 7.6’dan bir hayli yüksektir. Genelde 8.5 – 9 civarlarında olur. Bu yüzden beyaz kil aynen sabun gibi temizlik amaçlı kullanıma uygundur.
Kireçli, beyaz topraklarda gübreler bile pek işe yaramaz. Çünkü gübrelerdeki en başta fosfor, demir, bor, mangan olmak üzere bazı elementleri bu topraklarda bitkiler kireçli toprağın karbonat etkisi yüzünden alamaz. Veya çok az alabilir ve o kadar az miktar bitkinin verimli gelişmesi için işe yaramaz. Yani gübreleme masrafları boşa gider.
Dikkat: Bazı beyaz arazilerde kireç değil alçı taşı yoğundur. Alçılı toprak tarıma tamamen uygundur. Kireç yoğunluğundan dolayı beyaz topraklı araziler ise tarıma uygun değildir. Burada konumuz kireçli topraklara yönelik çözümlerdir.
Çözümler
Sağlıklı ve kalıcı çözüm toprağı doğru şekilde işlemektir. Bu doğrultuda bol bol taze sığır gübresine ihtiyaç var. Ama tek başına değil. Metrekare başına birer kova leonardit + saman + dere kumu.. Yine metrekare başına 2-3 kova taze sığır gübresi. Hepsini toprakla karıştırın. Ayrıntılar aşağıda.
Dikkat: İşe başladıktan itibaren tam 1 yıl boyunca toprağınıza bir şey ekmeyin ve çıkan otları yolmayın. Çünkü otların kökleri de karbonatları bozmada etkilidir. Bu süreçte her üç ayda bir toprağı derinden çapalayıp hemen peşinden iyice sulayın. Şimdi neyi nasıl yapacağız sırasıyla şöyle:
1- Yaz ayları şiddetli sıcak geçen yerlerde işe ekim ayının sonunda, diğer yerlerde herhangi bir zamanda ama en iyisi sonbahar başında başlayın. Toprağı derinden belledikten sonra leonardit, saman, dere kumu ve sığır gübresini çapalama eşliğinde toprağa yedirin. Sonra sulayın.
2- Bu işi bitirdikten sonra ara sıra semt pazarlarında akşam üstü pazarcıların giderken bıraktıkları sebze-meyve artıklarını toplayın ve toprağınıza gelişigüzel bir şekilde orayı burayı çapalayarak toprağa karıştırın. Bu işi ne kadar sık yaparsanız o kadar iyidir. En azından ayda iki defa yapmalısınız. Her defasında bahçenizin ayrı bir yerine uygulayın. Uygulamadığınız yer kalmasa bile aynen devam edin. Ne kadar aşırıya kaçarsanız o kadar iyi olur.
3- En az 1 yıl geçtikten sonra toprağınız yine açık renkli, kireçli toprak gibi görünse bile artık ıslah olmuş, verimli hale gelmiş demektir.
Nasıl oluyor?
Beyaz topraklar CaCO3 (kalsiyum karbonat) zenginidir ve işte toprağı verimsizleştiren unsur beyaz rengin kendisi değil, bu bileşiğin aşırı fazlalığıdır. Bu kadar çok kalsiyum karbonat bileşiğindeki karbonatı taze sığır gübresi bozar. Topraktan CO2 (karbondioksit) tüter. Ama elbette topraktaki tüm CaCO3 yok olmayacaktır. Zaten toprağın dengesini bozacak kadar yoğun miktar karbonatın azalması yeterli. Gübredeki, leonarditteki ve diğer bitkisel çürüntülerdeki çeşit çeşit asitlerden bazıları karbonatların bozulmasını sağlarlar. Ayrıca, esas işlem sonrasında zaman zaman toprağa katacağınız bitkisel çürüntüler önceki maddelerle birlikte zaman içinde toprakta çeşitli organik asitler oluşmasına sebep olur. Asitler gibi bolca çürüntülü topraktaki mikroorganizmalar ve ayrıca otların kökleri fazla karbonatların bozulmasında rol oynarlar. Bütün bunlar kireçli beyaz toprağın verimli toprağa dönüşmesini sağlar.
Ek tavsiyeler
Beyaz, kireçli toprak ıslah edilse bile sulama suyu fazla kireçli ise zamanla toprakta CaCO3 oranı yükselecek, gübrelerin faydasını azaltacaktır. Bundan dolayı toprağı bitkisel artıklarla beslemeyi hiç ihmal etmeyin. Eğer bu beslemeyi yapamayacaksanız her dört yılda bir, sonbaharda toprağa metrekare başına 3 kova gibi bolca taze sığır gübresi yedirin ve peşinden sulayın.
Kış boyunca soba yakıyorsanız soba borularındaki kurumları bahçenizin toprağına serpin. Kurum en iyi toprak düzenleyicilerinden biridir. Topraktaki karbon oranını arttırır ve aşırı tuzlaşmanın önüne geçer. Çay posalarını, filtre kahve artıklarını çöpe atmayıp bahçenizin toprağına katın. Evdeki sebze-meyve hiçbir bitkisel atığı çöpe atmayın. Bahçenizin toprağına yedirin. Sonbaharda dökülen yaprakları da aynı şekilde toprağınıza yedirmekle değerlendirin.