Oleaceae (zeytingiller) familyasının Ligustrum cinsine bağlı ağaç ve çalı şeklinde gelişen türlerinin dilimizdeki ortak adı kurtbağrı‘dır. Dünyada en yaygın adı Privet’tir. Ligustrum lucidum kurtbağrı türlerinden biridir. Ana vatanı Çin’in güney yarısı bölgeleridir.
Özellikleri
Ligustrum lucidum türü 10m kadar büyüyen bir ağaçtır. Buna parlak yapraklı kurtbağrı deseler bile yapraklar pek parlak olmaz. Hafifçe parlaktır. Kışın yapraklarını dökmez. Hatta hava çok fazla soğuk gitmiyorsa kışın bile gelişime devam eder. İlkbaharda açtığı yukarı yönelik salkım halde toplu çiçekleri güzeldir. Ama sabahları saldığı koku pek hoş değildir. Kurtbağrı ağacı yetiştiği yerde çevreye tohumlarını döker. Tohumların kolayca çimlenip hızlıca gelişme özelliği var.
Kış soğuklarına -12C dereceye kadar dayanır.
Şehirlerde yol kenarlarında süs ağacı olarak kullanılır. 2,5 metreye kadar gövdesini dalsız bırakırlar. Üstteki çok dallı kısma isteğe göre top gibi yuvarlak veya başka şekiller verirler. Çok hızlı gelişim gösterdiği için her yıl budamak şarttır. Özel şekil verilenler birkaç ayda bir şeklinin korunması için budanır.
Kurtbağrı – Ligustrum lucidum türünün çit bitkisi olarak kullanımı daha yaygındır. Fidanları dipten budama ile çok dallı olması kolaydır. Böylece en iyi çit bitkisi olacak türlerin en başta gelenlerindendir. Çit formu alınca yapraklar pek irileşmez. Büyük ağaç şeklinde olunca yaprakları da büyük olur.
O kadar uyumlu bir ağaçtır ki bununla her şey yapılabilir. Evlerde hatta ofislerde benjamin gibi yetiştirmeye tam uygun, hatta ondan çok daha uyumludur. Evde saksıda yetişince yapraklar küçük ve kibar gelişim gösteriyor. Yalnız, yapraklarına kesinlikle parlatıcı sprey sıkmayın.
Kurtbağrı bonsai
Ayrıca bonsaiye merak saranlara başlangıç için en uygun türdür. Her türlü budamayı, en ağır kök budamalarını bile hiç problemsiz kaldırabiliyor. Ligustrum lucidum fidanlarını fidanlıklardan kolayca bulabilirsiniz.
Yetiştirilme, bakım
Fazla söze gerek yok. Ligustrum uzun süre direkt güneş ve şiddetli sıcak ya da serin ve tam gölge her yere her şarta uyar. Toprak seçmez. Saksıda yetiştiriyorsanız sulamaya dikkat edin. Yapraklar toprağın uzun süre susuz kalması durumunda pörsür ve çabucak hasar görür. Park ve bahçelere dikilen Ligustrum (kurtbağrı) fidanları iki yıl geçtikten sonra yaz boyu susuzluğa tam dayanıklı olurlar. Yeter ki toprağı derin toprak olsun.
Budama
Ligustrumlar her türlü budamayı kaldırır. Şu iki şarta dikkat etmek şartıyla canınızın istediği gibi budayın:
1- Zaman önemli. Eylül ortasından mart sonuna veya nisan başına kadar budamayın. Bu zaman aralığı dışında ne zaman budamak gerekiyorsa budamanızda hiçbir sakınca yok.
2- Bir yere diktikten sonra, çit bitki olmasını veya tek gövdeli normal ağaç olmasını istiyorsanız ona göre bitkileri güçten düşürmeden budamalısınız. Yani şöyle ki, yerinde 4 yılı tamamlamamış bir ligustrumu budamada fazlaya kaçarsanız güçten düşer. Ağaç olmasını istiyorsanız, boya gitmesine göre budama yapacaksanız, üst kısımda en az 6 yan dallar olması şartıyla diğer en alt dalları budayın. Çit bitkileri olacak fidanları ise yine 4 yılı bulmadan önce çok fazla budamayın. Genç fidanlarda sadece tepe uç alma budamaları yaprak yan dallar vermesini, bol bol yaprak geliştirmesini sağlayın. Ne kadar çok yaprak olursa kökler o kadar çok güçlenir. Ve 4 yıl geçince sonraki en ağır budamalarda bile güçten düşmez, kuvvetlice yeni dallar uzatırlar. Ve artık istediğiniz her türlü budamayı yapar, istediğiniz şekli verirsiniz.
Ligustrum fidan üretimi
Kurtbağrı çoğaltılması tohum ile, ilkbaharda ⇒ tepe çeliği ile ve sonbahar-kış aylarında ⇒ olgun dal çeliği ile yapılır.
Ligustrum tohumlarını sonbahar-kış aylarında toprak yüzeyine yarım santim gibi belli belirsiz ekin. Eğer geç kaldıysanız ilkbahar başında tohumları fazla gecikmeden ekin ve mümkün olan en serin yerde bir ay kadar tutun. Bu sürede hiç susuz bırakmayın. Bunun dışında tohumların hiçbir müşkülpesentliği yoktur. Kolayca çimlenirler. Fidanlar çok hızlı büyür. Sık sık sulayın. Birkaç ayda 1m olurlar. İkinci veya üçüncü yıl tam güçlenmiş fidanlar olarak istediğiniz yere dikin veya satışa çıkarın.
Diğer bir Ligustrum fidanı üretim yolu ana ağacın çevresine döktüğü tohumlardan kendiliğinden türemiş mini fidanları almaktır. Sökerken kökleri rahatsız etmemek için fazla titiz davranmaya hiç gerek yok. Hatta toprak yumuşak ise kazarak sökmeye de gerek yok. Fidanları dipten sıkıca tutarak kuvvetlice çekin, sökün. Yeni yerlerine diktiğinizde kesinlikle tutarlar.
Ligustrumları beyaz kelebekler sarmış. Yapraklara zarar veriyorlar. Ne yapabiliriz acaba?
***
Zirai mücadele ilaçları satan bir yere yaprakları zarar görmüş bir dalı götürerek uygun ilaç sormanız lazım. Çünkü benim bildiğim beyaz kelebekler ligustrumlara hiç zarar vermez. Tırtıllarını üzerlerinde hiç görmedim. Başka bitkileri tercih ederler.
Bu bitki için kaç cm derinlikte toprak gerekir? Beton üstüne toprak doldurup dikmeyi düşünüyorum.
***
Orta boy çalı gibi yetişmesi için 25-30cm derinlik yeter. Burada daha fazla büyümez, ağaçlaşamaz.
Ektiğim yeri kazma ile kazdım. Sert yerdi. Ardından gübre döküp bitkiyi ektim. Önceleri güzel gelişme oldu lakin yaz ayı geldi yeşil yaprakları kurudu. Ardından dalları da kurumaya başladı. Köküne baktığımda 1 veyahut 2 kök kalmış. Sanki köklerini dökmüş gibi. Sıkıntısı nedir acaba? Boyu 1 karış.
***
Ya gübreyi yanlış usulde verdiniz ya da gübre miktarı çok fazla gelmiş. Sonuçta gübre bitkiyi zehirleyip öldürmüş. Ligustrum verimsiz topraklarda bile canavar gibi büyür. Gübreye gerek yoktu.
Kurtbağrı suyu sever mi? Ne kadar sulanır?
***
Susuzluğa çok iyi dayanır. Sulamak pek gerekmez. Ama hızlı gelişmesi, büyümesi gerekiyorsa sık sık sulayın. Fazla sulamadan zarar görmez.
Ligustrumları kaç cm arayla dikmek uygun?
***
Amacınız çit gibi kullanmak ise 35-40cm mesafe yeterlidir. Ama ağaç gibi olacaksa 4 metre mesafe iyidir.
Çit amaçlı dikeceğim Ligustrumları. Kazılacak toprağın derinliği, genişliği ne kadar olmalı?
***
Öyle hassaslıkları yok. Uygun gördüğünüz şekilde dikebilirsiniz.
Çit amaçlı dikeceğim Ligustrumların fiyatı için orman bölge müdürlüğünü aradım. Ellerinde tüplü fidan olmadığını, fakat çıplak köklü fidanlar için kasım ayının başlarında sökümlere başlayacaklarını söylediler. Bu şekilde tanesi 1,5 liradan alabileceğimi söylediler telefonda. Tüplü için dışarıdaki özel fidan satış yerleri ise tanesi 5 liradan sattıklarını söylediler. 80 kadar fidan almayı planlıyorum çit için. Çıplak köklü fidanların da tutmama gibi bir durumu da olabilirmiş. Sizce ne yapmalıyım?
***
Tüplü fidanlar avatajlıdır. Ama ligustrum için hiç önemli değil. Çünkü kökleri çıplak bir ligustrum fidanının köklerini haşat etseniz bile toprağa dikince kesinlikle tutar.
Bir bahçe bozumundan aldığım ve bahçeme diktiğim ligustrumlar 2 metre boyunda. Kışın üzerlerine kar yağdığında yatmalarından korkuyorum. 1 metreye kadar boylarından kısaltmamin bir sakıncası var mıdır? Ama altlarda yaprak az. Asıl yapraklı kısmı kesmeyi düşündüğüm kısım.
***
Çok geç kaldınız. Şimdi budarsanız oranın fazla ağır don olaylarında kesik yerlerden soğuk alır ve tamamıyla ölürler. İlkbahardan itibaren eylül ortasına kadar istediğiniz zaman istediğiniz gibi budamanızın hiçbir zararı olmaz.
50 metrelik duvar dibine dere kumu ile yaklaşık 250 adet çift tüplü Ligistrumlar ektik. Yaklaşık 2 ay oldu. İlk budaması yapıldı çelikleri alındı vs. Fakat yarısının yaprakları yenmiş tırtıl gibi bir şey mi anlamadım. Bir de yaprak altlarında örümcek ağı gibi beyazlanmalar vs var bitlenmeye mi uğramış nasıl bir yöntem ilaç vs belirtebilir misiniz?
***
Yeni ekmişsiniz. Sanıyorum budamadan sonra yapraklardaki problemleri gördünüz. Bunlar şu an için hiç önemli değil. Şubat sonu gibi çok hızlıca gürce gelişmeye başlarlar. Daha sonra bitlenme olursa o zaman ilaçlarsınız. Ama Didim’de çevremde ve bahçemde gördüğüm kadarıyla ligustramlarda bitlenme veya mantar hastalıkları hiç olmuyor. Ancak sonbaharda bazılarında kelebek tırtıllarının yaprakları yediğini gördüm. Bunun ise bir zararı olmuyor.
Ligustrum almak için internette bulduğum numarayı aradım. Tanesi 5 tl’den 80-100cm bitkiler için anlaştım. Fakat kışın sert soğuk geçtiği için renkleri şu an kızıl renk aldığını, daha sonra zamanla eski yeşil rengine kavuşacağını söyledi. Bu doğru mu? Kızıl renk alması ne anlama geliyor?
***
Doğrudur. Hiç problem değil. Kızıllaşma değil de bronzlaşma, morarma şeklinde. Şimdi benim bahçede saksıda duran ligustrumum aynen öyle. Yapraklarda mor renkler ortaya çıktı. Geçtiğimiz ay üç gün üst üste geceleri -1C derece soğuk olmuştu. Sonra rengi değişti. Bu hali de güzel. Gayet sağlıklı. Çok sevdiğim için her gün gözüm üzerinde. Yıllardır benimle. Kışın yaprakları dökülmüyor ama soğuk etkisiyle yer yer morarmalar oluyor.
40 cmlik Ligustrumları çit oluşturmak dikimini yaptım ancak tek dal formundalar. Çok dallı olması için tepe budamasını ne zaman yapabilirim?
***
Bu yıl hiçbir budama yapmayın. Gelecek yıl bu zamanlarda budayın.
Şubat ayında ligustrumlerimizi ektik. Fakat soğuk kış şartlarında kar çok yağdı ve don oldu. Bazılarında kahverengileşme var. Normal midir?
***
Evet gayet normaldir. Hiçbir sorun yok.
Bir duvarım var ve örtmesi için kurt bağrı ekmeyi düşünüyorum. Senelik ortalama boyu ne kadar atar? Bir de bol yapraklı çalı formu verabilmem için senede kaç kere ve tam olarak nasıl budama yapmam lazım? Bir ikinci düşündüğüm bitki ise … Hangisi önerirsiniz dayanıklılık ve hızlı büyüme açısından?
***
Hızı için santim olarak bir şey diyemem ama doğru şartlarda gayet hızlı büyüyor. Dalları ve yan dalları her 40cm olduğunda uçlarını keserseniz daha fazla yan dallarla çok fazla yapraklı, gayet sıkça dallı olacaktır. Diğer tür fazla dikkatli bakım ister. Yani daha doğrusu her toprağı beğenmiyor, duruma göre özel gübreler istiyor ve İzmir gibi yaz ayları çok şiddetli sıcak geçen yerlere pek uygun değildir. Kurtbağrı tam uyumludur. Toprak seçmez. Hızlı geliştiği halde süratle kalın dallar uzatma gibi ani atakları olmaz. Yılda genelde iki, bazen duruma göre üç defa şekillendirme budaması gerekiyor o kadar.
Bu bitkinin köklerine güç vermesi için ilk ekim sürecinden ne kadar sonra ve kaç cm yukarıdan budama önerirsiniz? Ek olarak yine aynı sebep için her yıl belli oranlarda budama gerekli olacak mı?
***
Halk arasında budamaların güç verdiği gibi yanlış bir inanç var. Küçük fidanlarda tam tersine güç kaybettirir. Fidanların kök güçlenmesi yaprak sayısının fazlalığına, bu ise dal sayısının fazlalığına bağlıdır.
Bu zamanda çelikleri veya tohumları direkt toprağa uygulamak mantıklı mıdır?
***
Tohumları bilmem ama çelikler olabilir. Deneyin bence.
Arazimin etrafına kurt bağrı ekmeyi düşünüyorum. Fakat buralarda keçi populasyonu fazla. Keçiler yer mi bu bitkiyi? Keçileri bulamayacağı bir çit bitkisi Lazım bana.
***
Bu konuda maalesef bilgim yok. Keçilerin yemediği türlerden berberis türleri ve ada çayı türleri tavsiye ediliyor. Bir de lavanta var ama çit bitkisi olarak yeterince uzun ve sert dalları olmuyor. Ancak, keçilerin yemesini istemediğiniz çit bitkileriyle karışık ekerseniz işe yarar. Ligustrum ile karışık ada çayı ve lavanta ekebilirsiniz.
Kurtbağrının kök yapısı nasıl? Yani hafif eğimli arazide toprağı tutabilir mi?
***
Çit biçiminde yetiştirecekseniz çok uygundur. İki yılı atlattıktan sonra susuzluğa bile gayet iyi dayanır. Sorunuzu kısalttım ama lavanta hakkındaki bilginiz kesin yanlış. Belki alakasız bir bitki ile karıştırıyorsunuz. Diğer sorduğunuz bitki hakkında şimdilik bilgim yok.
Kurtbağrı için hangi gübreyi hangi ayda çalı başına kaç gr kullanmak gerekir?
***
Bilmiyorum. Çevremde bunlardan çok var. Öyle ki bahçelerimize tohumları ulaşıyor ve fidanları müthiş bir hızla büyüyorlar. Yani hiç bakımsız, hiç gübreleme olmadan aşırı güçlü büyüdüklerine yıllardır şahidim. Anlaşılan gübre filan istemiyor. Susuz bırakmayın yeterli.
Aralık ayında yaklaşık 40-50cm olarak diktiğim Kurtbağrı bitkilerim şu anda 1 metreye yaklaştılar. Fakat yan dalları çok az ve zayıf. Dikey olarak gayet güzel büyüdüler. Yaprakları vs çok güzel. Her gün otomatik sulama ile sulanıyor alanım. İyice çit bitkisi gibi yan dallarla gürleşmesi ve kapatması için ne zaman ve nasıl budama yapmalıyım?
***
Zaten normal gelişimleri öyledir. Kendiliklerinden çit halini almaz, pek yan dal vermeden sürekli uzarlar. Şimdiye kadar budamamanız çok iyi. Böylece kökler rahatça gücünü arttırır. Kış sonuna kadar budamayın. Sonra 40cm kalacakları şekilde üst kısımlarını kesin. Hızlıca yan dallar uzatır. Onlar ise 20cm’yi aşar aşmaz her birini uçlardan kesin (tüm yeni yan dallar uç budamasından sonra 16-17cm kalmalılar). Bu sayede onlar da kendi yan dallarını verecek. Ama bunlardan başka yıl içinde hiçbir budama yapmayın. Sonraki yılın kış sonuna kadar.
Yaklaşık 7 yıllık bitkilerime şu an itibari ile derin budama yapılabilir mi? Boyu 1,5m oldu. Genelde yılda 3-4kez 1m’den budarım ama yarım metreye indirmek istiyorum. Bunun kış sonu bahar başı daha uygun olacağını biliyorum ama sorum şu ki sürgün verebilir mi bu aydan sonra? Yoksa bahara kadar kötü bir görüntüyle kalacağımızı biliyorum.
***
Yıllardır yaz kış köpeği gezdirirken her gün çevre sokaklarda toplam 100m’den fazla yollar boyunca ligustrum çitlerinin yanlarından geçtiğim halde kışın gelişiyorlar mı ya ben dikkat etmedim ya da yaşlılıktan ötürü aklımda kalmamıştır. Normalde her şeyle ilgiliyimdir. Ama hatırlamıyorum kusura bakmayın. Bir şey diyemeyeceğim. İsterseniz başkalarına da sorun.
Nisan ayı gibi ektiğim çeliklerin bazıları 1m oldu. Bazı fidanların yaprakları sarardı, sapsarı oldu ve kahverengi hal aldıktan sonra içlerinden biri tamamen kurudu. Bu kuruma 40-50cm kadar büyüdüğünde oldu. Başka bir tanesi ise gayet sağlıklı görünürken birkaç hafta önce sanki susuz kalmış gibi yaprakları solgun olmaya başladı. Su vermeme rağmen canlanmadı ve öylece yeşil halde solgun yaprakları ile tamamen kurudu. Gübre vermiyorum sadece sulama yapıyorum. Ayrıca bazılarını bir şey yiyor sanırım yapraklarda delikler oyulmalar var. Bu konular hakkında tespit ve önerileriniz nelerdir?
***
Gübredendir diyecektim ama gübre kullanmadığınızı yazmışsınız. Yine de toprak bir şekilde kökleri çürütmüş. Zaten o kadar hızlı büyümeleri toprağın besleyiciliğinden ileri gelir. Azot elementinin bolluğu kof ve dayanıksız gelişimler yapar. Bu fidanlar aniden herhangi bir nedenle ölebiliyorlar. En iyisi siz kendi yerinizin değil insanların uzak kaldığı boş arazilerden toprak alın ve onu iri taneli temiz dere kumu ile karıştırın ve bir dahaki sefere onda köklendirin. Ya da en iyisi şu sayfadaki gibi yapmanız olur: https://azbitki.com/koklendirme-topragi/ Yaz sonundan itibaren yaprakları yiyen kelebek tırtılları oluyor. Veya belki de çekirgeler yiyor olabilir. Kök yiyen kurtların kanatlı erginleri yaprakları aynen tarif ettiğiniz gibi yerler ama yılın bu zamanında değil haziran aynıda görüyorum. Yapraklarda kısmi yenikler Ligustrum için pek önemli değil. Yani tüm yaprakları yiyip bitirmiyorlarsa sorun olmaz.
60cm olarak aldığımız kurt bağrı bitkisini geçtiğimiz hafta sonu diktik. Ancak aldığımız yere sorarak dikimden hemen sonra 40 cm boyuna kadar budama yaptık ancak arada yaprakları kuruyanlar oluyor. Bitki ölüyor mudur ? Bu halde gördükçe içim acıyor. Bitkiyi güçlendirmek için ne yapabilirim?
***
Sakın hiçbir şey yapmayın. Zamana bırakın. Toprağı kurmadan sulamanız bile şu sıralar tehlikeli. Ligustrumlar aslında çok dayanıklı ve uyumludur. Eğer dikerken köklerini gübreli toprakla örtmediyseniz hiçbir tehlike yok. Zamanla canlanırlar. Ama eğer çıplak kökler gübreli toprakla temas etmişse o kökler yanar ve çürür. Yine de fidanlar ölmeyebilir. Dediğim gibi oldukça dayanıklıdır. Şimdi 15-20 gün sonra filizlendiklerini göreceksiniz. Yani eğer dikerken feci hatalar yapmadıysanız.
Kurt bağrını ekeli 8 ay oldu. 110 adet 30cm arayla ektim. Fakat hiç boy yapmadı. Yapraklar yeşil keyfi yerinde ama büyümüyor. Hafta sonu diplerini temizleyip toprağı havalandıracağım. Başka bir işlem yapmam gerekiyor mu? Hiç budama yapmadım.
***
Kış aylarında niçin kışın büyümelerini bekliyorsunuz? Soğukta dinlenirler. Uğraşıp rahatsız ederseniz ölebilirler. Henüz kökler yerine yerleşmemiş. Hiç bir şekilde elinizi bile sürmeyin.
100 adet almış olduğum kurt bağlarımı iki ay oldu dikeli 30 cm arayla boyları 40-60 cm aralığında ne zaman budama yapmalıyım? çit yapmak istiyorum.
***
Bir yıl boyunca hiç budama yapmayın ki kökleri güçlensin.
Uç yanıkları, yeni sürgünlerin kararıp kurumasının sebebi nedir? Tavsiyeniz var mı?
***
Yanlış gübre veya çok fazla gübre yüzünden olur. Belki de birileri diplerine sümüklüböcekler için bol bol tuz dökmüşse o da bitkileri mahveder. Diplerini derinden çapalayıp toprağı alt üst edin. İki üç gün havalandıktan sonra fazlaca su dökerek sulayın. Toprak bir hayli kuruduğu zaman aynı şeyi tekrarlayın.
3 yıl önce Çit yapmak için 15 cm aralıkla diktiğim lükstrümlar çok yavaş büyüyor. 2. yıl tepelerinden kırpmama rağmen yan dalları çoğalıp kapatmıyor. Birkaç sefer hayvan gübresi attım. Sıkılaşıp büyümesi için ne yapmalıyım?
***
15cm mesafe ciddi hata. 35cm mesafe ile ekseydiniz gayet güzel serpilirlerdi. Sıkışıklıktan birbirlerinin gelişimlerine engel oluyorlar. Gübresiz bile gayet coşkulu geliştiklerine çok kez şahit olmuşumdur. Siz en iyisi aralardan bazılarını söküp seyrekleştirin.
Ektiğim bitkilerin uçları kararıp kurudu. Yapraklarda da renk değişimi, kuruma ve yenme var. Eskişehir kışında don zararı olduğunu düşündüm ama çıkan yeni sürgünlerde kızıllık var. Hiç gübrelemedim ve kış boyu sulanmadığı halde toprak hala hiç kurumadı. Sabırla beklemeli miyim? Yoksa başka bir önlem almak mı gerekir?
***
Kış soğukları açısından Eskişehir için uygun değil. Geçtiğimiz kış orada ağır don olayları olmadığı için pek zarar görmemiş ama birkaç yılda bir mutlaka bunları tamamıyla öldürecek kadar soğuk olur. Alabileceğiniz önlem yok. Bırakın yaşayacakları varsa yaşarlar.
Merhaba,bir karış boylarındaki kurtbagriları bir metreye 5 tane gelecek şekilde dikmen söylendi. Yani aralarında fazla mesafe yok. Yanlış mı dikim yapmış oldum?
***
Amaç çit yapmak olsa bile 20cm ara ile olması, sanki mevsimlik çiçek fidesi diker gibi, çok yanlış. 35cm-40cm gibi aralıklarla ekmeniz daha iyi olur. Biraz daha sık olması iyi değil. Hem fidan ısrafı yapmış olursunuz. Şimşir olsaydı mantıklı ama kurtbağrı için yanlış hesap yapıyorlar. Gayet hızlı büyür ve çevreye uzattığı dallarla aralarında hiç açıklık kalmaz. Dolayısıyla, çit bitkisi kullanım için 40cm aralık uygundur. Hiç olmazsa aralarında 30cm mesafe olsun.
Ben Ligustrum bakır takviye atıyorum besin olarak. Hangi aylarda atmam gerekiyor acaba?
***
Bilmiyorum. Zaten bu tip takviyeler toprak analizi sonucu kararlaştırılır. Yoksa boş yere masraf etmiş olabileceğiniz gibi, daha da kötüsü, o element toprakta zaten fazlasıyla varsa, bir de aynısından takviye yaparsanız toprağın kimyasal dengesi bozulur ve bitkiler büyük zarar görürler. Eğer toprağınızı analiz etirdiyseniz, analiz sonucunda hangi elementlerin verileceği belirtilmiştir ve o tip özel gübreleri paketleri üzerinde yazılan dozajlarda kullanın. Pakette yazmıyorsa üretici firmaya danışın. Fakat eğer analiz yaptırmadıysanız bakır takviyesinden vazgeçin. Gübre vermek istiyorsanız en iyisi genel gübrelerden verin. En sağlıklısı koyun gübresidir. Veya gelişimi zaten iyiyse hiç gübre vermeyin. Çünkü ligustrumlar genellikle hiç gübre gerekmeden hızlıca gelişip serpilme özelliğine sahiptir.
Ligustrum bitkisinin çiçeğinin faydası var mıdır? Kokusu çok güzel.
***
Faydasını bilmiyorum ama kokusu berbat. Siz onların ligustrum olduklarından emin misiniz? Bunlar çiçek açtığı zaman, köpekle sabahları gezintiye çıktığımda o tuhaf kokuya maruz kalmamak için onların olduğu taraftan uzak duruyorum. Özellikle sabah çok erken saatlerde yakın çevresine koku salıyor.
Merhaba kurtbağrı fidanlarını 2.5 metre arayla ektim çit olmasını istiyorum fazla mı uzak ekmişim acelem yok ama zamanla çit olur mu?
***
Hayır o kadar mesafeyle çiy olmaları asla mümkün değil. Aralarındaki mesafe en fazla yarım metre olmalı. 35cm-45cm arası mesafeler en iyi en uygun mesafelerdir. Yani amacınız çit yapmak ise. Ve tek sıra halde değil, ikili sıra halinde olmalıdır.
3 sene önce çit olarak diktiğim 50 fideden (şimdi 2.5 metre oldular), bir kısmında yapraklarında esas olarak merkezde ama yanlara doğru da uzanan sararmalar başladı. Diğerlerinde yok. Yenme, koza/ağ benzeri durum da yok. Neden olabilir ne dersiniz?
***
Normaldir. Diğerlerinde de olabilir. Bunlardan çitlerin boylarını genelde ortalama 1m gibi veya 1,5 metreden daha kısa tutuyorlar. Böyle olunca sık sık budayıp şekillendirmek şart. Ve dolayısıyla sürekli yenilenme oluyor ve üzerlerinde sararmış yapraklar neredeyse hiç görmedim.
Lükstrüm yanındaki çimlere zarar verir mi? çimlerim çıkmıyor.
***
Hayır öyle bir özellikleri yok.
Çit amaçlı iki gün önce ligustrum ektim. Tüplü fidanlardı. 30cm kadar kanal kazarak 30cm aralıklarla diktim. En alta biraz hayvan gübresi koydum. Sonra gübresiz toprakla örttüm ve en üstünde hafifçe gübre atarak bolca suladım. Fidanlar bazıları 60 cm civarinda bazıları bir metre civarındaydı. Dikim işlemi sizce normale yakın olmuştu?
***
Evet iyidir. Sadece üstten ayrıca gübre gerekmezdi. Bir de tek sıra ise pek iyi bir çit olmaz. Çift sıra olması daha iyi olur.
Ormanlık sayılabilecek ama güneşli bir alanda çit amaçlı dikmek istiyorum. Bulduğum fidanlar 1,5-2mt civarında çalı formda oldukça çaplı fidanlar. Çam ağaçlarıyla ilişkisi nasıl olur? Çevrede oldukça yüksek çamlar var çünkü. Bir de dikim dışında su vermek pek istemiyorum. Çünkü önümüzdeki dönem de yağışlı. Bu çeşidin suya dayanımını bilsem de fidanların büyüklüğü biraz korkuttu. siz ne düşünürsünüz?
***
Çamlarla ilişkisini bilmiyorum. Diğer konularda, riskleri azaltmak için fidanları budayıp kısaltmalısınız. Yoksa tutsalar bile yaz gelince hızla kuruma tehlikesi var.
Bugün bahçemdeki yaklaşık 7 yıllık ligustrumların bir kısmını üstten 50cm kadar budattım. Bahçıvan kalanı yarın buduyacak. Yazınızı çok geç okuduğum için hata yaptığımı şimdi anladım. Bitkiler yaklaşık 1,5m boyunda. Sormak istiyorum sizce geri kalanları budatmayıp ilkbaharı mı beklesem yoksa bulunduğum yerde çok fazla don olmadığı için sorun olmaz mı?
***
Belirttiğim budama zaman aralığının sebebi kışın fazla soğuk olan yerlerde budanan yerlerden soğuk alıp zarar görmemesi içindir. Çünkü şiddetli soğuklara pek dayanıklı değil. Bulunduğunuz yerin iklim şartlarına göre gereğini yapın. Mesela sizin orada ligustrumlarda kış aylarında bile yeni filizlenmeler oluyorsa, yıl içinde istediğiniz her zaman budama yapabilirsiniz.
Bahçemizdeki kurtbağrını komşum sormadan budamış, daha doğrusu yok etmiş. Karşıdaki ev ile aramızda paravan gibi olduğu için ve kocaman yeşil haliyle çok sevdiğim için çok üzüldüm. Boyunu biraz kısaltacağız demişti zira. Tekrar boylanıp uzar mı eskisi gibi? Ve bunun için yapabileceğimiz bir şey var mıdır? Size öncesini ve sonrasını da ekliyorum, belki görmek istersiniz.
***
Yok etmiş diyorsunuz ama fotoğraflarda yanlış görmediysem geri kalan kısımları 2 metre gibi. İlkbaharda çok hızlı bir şekilde dallar uzatarak en geç üç ayda eskisinden daha fazla gelişirler. Yani sizin açınızdan tek sakıncası geçici olarak orasının çıplak kalması. Komşunuz kış sonunda yapsaydı iyi olurdu. Kış boyunca orası çirkin kalmazdı. Ligustrumlar açısından tehlike yok. Hatta orada çok yıllık oldukları için kökleri bir hayli güçlenmiştir ve bu yüzden budamalardan sonra eskisinden daha fazla, daha güçlü ve daha sağlıklı dallar uzatacaktır.
Suyumuz çok tuzlu ve kireçli Bazılarında dip yaprakları kurudu. Yapraklarına su değdirmemen gerektiği söylendi. Su değdirmek yapraklarına zarar verir mi?
***
Hayır vermez. Didim’de çevremde her yerde var. Bahçemde de var. Buranın en kötü topraklarında bile güzelce yetişiyor. Bahçe sularken ıslanmaktan zarar görmüyor. Size o tavsiyeyi kim vermişse yanlış biliyor. Burada genelde gübreler zarar verir. Yoğun kireçli topraklara uygun özel suni gübre bulup almanız lazım. Hayvan gübresiyle karışık kullanın. Böyle yapmayacaksanız hiç gübre kullanmamanız daha iyi olur.
Okulun bazı yerlerine çit yapmak için kurt bağrı siparişi verdim. Çit olması için kaç santim arayla dikmeliyim, çift sıra diksem sıkıntı olur mu? Kaç seneye çit halini alır bir de bu bitki bizim buralar için uygun mudur?
***
Siparişinizi hemen iptal edin. Sizin oranın kış soğuklarında hayatta kalması mümkün değil. Belediye fidanlıklarına giderek oradan alışveriş yapın. İnternet ortamında kime sorsanız sırf para kazanmak için size hiç olmayacak türleri satmaya kalkarlar.
Tepe çeliklerini saksılara ektim. hava şartları şu an 10-15 derece aralığında. Bu saksıları açıkta bahçede mi tutayım kapalı mekanda mı? Hangisi köklenme için daha sağlıklı olur?
***
Dışarıda açık havada tutmalısınız. Bir kısmını şu sayfadaki gibi yapın: Tepe çeliği