Yağlı begonya (Begonia ‘Thurstonii’)

Yağlı begonya dediğimiz bitki (Begonia ‘Thurstonii’) Begonia metallica ve Begonia sanguinea türlerinden 1887 yılında türetilmiş, dünyaya yayılmış hibrit bir begonyadır. Evlerde hayatta tutmak zordur. İşi şansa bırakmak istemiyorsanız buradaki bakım bilgilerini aynen dikkate alın.

Pırıl pırıl parlak yapraklarıyla yağlı begonya - Begonia 'Thurstonii'

Begonia ‘Thurstonii’ genel özellikleri

Yağlı begonyanın dalları, yaprak sapları ve yapraklarının alt tarafı seyrek kısa sert kıllarla kaplıdır. Yapraklarının üst yüzeyi tüysüz, pürüzsüz ve cam gibi çok parlaktır. Yaprak rengi yerinin ışık düzeyine göre ve toprağının özelliğine göre az çok değişir. Koyu yeşilden sarımsı / kızılımsı yeşile kadar. Gölgede ise koyu yeşil olur. Yapraklarının alt tarafı daima kızılımsı renktedir (açık bordo rengi gibi).

Yılda bir kere, genelde yaz başında çiçek açar. Çiçekler uzun bir sapın ucunda çok sayıda, pembe renkli, güzel görünümlüdür. Fakat ışık yetersizliğinde gösterişsiz soluk pembe olur.

Evlerde yağlı begonyayı sağlıklı tutabilmek zordur. Çok havadar mekan sağlamak gerekiyor.

Kış soğuklarına dayanıklılığı kuzeyli rüzgarları direkt almaması şartıyla -4C dereceye kadardır. Yani İstanbul, İzmir, Trabzon illerinde kuzeyli rüzgarları almayan güney cephe pencere önlerinde kışı dışarıda geçirmeside sakınca yok. Sıfırın altında soğuk günlerde yağlı begonyanızı naylonla sarmakla tam bir koruma sağlarsınız. Dolu yağışlarının yaprakları delik deşik etmesine de engel olmak zorundasınız.

Yetiştirme, bakım

Yarı gün güneş, az güneş, güçlü aydınlık yağlı begonyanın sağlıklı gelişimi için yeterlidir. Fazla süreli direkt güneş ya da fazla koyu gölge uygun değil. Hem bulunduğu yer hem de toprağı çok havadar olmalıdır.

Toprak

Yağlı begonya toprak konusunda en hassas bitkilerdendir. Tuzlu topraklara (yani gübreli / iyi besleyicili topraklara) hiç toleranslı olmadığından dolayı yağlı begonya meraklıları en büyük hatayı bunda yapar ve begonyaları pek uzun yaşatamazlar. Her şey yolunda gidiyorken aniden çürümeler başlar.

Salon bitkileri için satılan torf toprak alın. Sonra şöyle karışım yaparsanız her şey tam güvenli olur:

3 ölçü torf toprak + 1 ölçü iri taneli temiz dere kumu + 1 ölçü ponza taşı. Ponza taşınız yoksa onun yerine mangal kömürünü ya da linyit kömürünü ortalama fındık içi tanesi kadar parçalara ayırarak kullanın.

Daha iş bitmedi. Ayrıca ceviz kadar büyük doğal sert kireç taşları lazım (veya onun yerine aynı büyüklükte kömür parçaları). Saksının en dibine bunları yayın. Ara boşlukları toprak karışımıyla doldurun. Üstüne 1-2cm yükseklikte toprak karışımı yayın. Onun üstüne daha seyrek yine aynı taşlardan yerleştirin. Toprak karışımıyla boşlukları ve taşların üzerini iyice kapatın. En üste begonyanızı oturtun.Saksıda geri kalan boşluğu toprak karışımıyla doldururken ceviz kadar taş veya kömür parçalarını da rastgele toprağın içine yerleştirin. Sonra saksı alt deliklerinden bolca su çıkacağı şekilde iyice sulayın.

Begonia 'Thurstonii'

Uygun saksı

Yayvan saksı olacak. Derinlik en fazla 18cm, en az 15cm olsun. Genişlik ise çapı 20cm ile 25cm arasında olması iyidir. Bu şekilde uygun ebatlardaki bir saksı yukarıdaki gibi toprak ayarlamasıyla yağlı begonya için hem başlangıç hem de ömür boyu yeterlidir.

Yağlı begonyanızı ilkin bu şekilde saksıya yerleştirdikten itibaren bir daha asla saksı-toprak değişimi yapmayın. Ömür boyu böyle devam edecek.

Sulama

Yağlı begonya her şeye karşı olduğu gibi sulamalara karşı da son derece hassastır. Mevsim ne olursa olsun sulamaları daima saksı alt deliklerden dışarı su çıkacak kadar su ile yapmalısınız.

Soğuk aylarda ve çok sıcak aylarda toprak adamakıllı kurudukça sulayın. Hafif serin, az sıcak aylar yağlı begonyanın en sevdiği ve hızlı geliştiği zamanlardır. En üst yüzey toprağı biraz eşeleyerek kontrol edin. Elinize yapışmayacak kadar ıslaklığı gitmişse sulayın.

Bitki besini verme

Salon bitkileri için hazırlanmış sıvı genel amaçlı (NPK eşit ağırlıklı) bitki besininden, suya karıştırma oranı ne ise o tavsiye dozajı yarıya hafifletmiş olarak sadece hafifçe serin, biraz sıcak olan aylarda saksının en kenarlarından yavaş yavaş dökerek ortalama 20 günde bir defa verin. Yazın fazla sıcak olmayan şehirlerde veya mekanlarda mayıs ortasından eylül sonuna kadar kesintisiz.. İzmir gibi sıcak memleketlerde ise yılda iki dönem olarak nisan ortasından haziran ortasına kadar ve ayrıca eylül ortasından ekim ayı sonuna kadar verin.

Fide üretimi

Diğer kamış gövdeli begonyalar gibi yağlı begonya da dal parçalarının köklendirilmesiyle çoğaltılır. En iyi zaman kış aylarıdır. Dal parçasında en az 3 yaprak boğumu (filizlenme gözü) olmalı. En az bir yaprak boğum yeri (filizlenme noktası olan yer) su altında kalacak şekilde 10 gün suda bekletin. Güneşli ve havadar pencere önünde tutmalısınız. İsterseniz önce iyice köklenene kadar suda bekletebilirsiniz. Fark etmez. Sonra yukarıda tarif ettiğim toprak karışımına dikebilirsiniz.

Suda köklenmiş dalları toprağa dikeceğiniz zaman ortamın ısı şartları gece en düşük ısı 12C dereceden daha aşağı olmamalıdır.

Problemler

Yağlı begonya kökleri hastalıklara ve tuzlu topraklara karşı hassas bitki türlerindendir. Toprağının özelliği çok önemlidir. Yoksa gayet coşkulu gelişim gösterirken aniden köklerden başlayan çürüme tüm bitkiyi öldürür. Isı şartlarındaki düzensizliklerde – mevsimsel geçiş dönemlerinde ya da taşınma gibi yer değişimlerinde bir süre susuz kalmalıdır. Yoksa yine kök çürümesi görülebilir.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Salon, iç mekan dekor

Etiketler:

'Yağlı begonya (Begonia ‘Thurstonii’)' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Merve, Samsun dedi ki:

    Yağlı begonyam daha düne kadar çok sağlıklıydı. Dibinde toprağı çok az kaldığı için toprağını değiştirdim. Daha düzgün dursun diye yan yatan dallarını kırdım. Şimdi hep soldu. Sizce ne yapmam lazım?
    ***
    En sağlıklı dallarından kesip alın ve suda köklendirin. Çünkü tüm kökler ve dip kısım kullandığınız toprak yüzünden çürümüş. Ölecek. Başka çare yok. Sağlam dallarından köklendirip sıfırdan yenisini yetiştireceksiniz.

  2. Hafiz, Manavgat dedi ki:

    Yağlı begonya sizde bulunur mu?
    ***
    Hayır yok. Zaten üretim-satış işleri yapmıyorum.

  3. Elif, İzmir dedi ki:

    Saksı toprağı hazırlarken tavsiye ettiğiniz kireç taşı parçaları yerine parçalanmış yumurta kabuğu koysam olur mu?
    ***
    Hayır aynı faydayı sağlamaz. Doğal sert kireç taşlarını bulmanız zor değil çünkü boş arsalarda vesaire her yerde var. Yol yapımında asfalt dökmeden önce veya Arnavut kaldırımı yapmadan önce dökülen mıcır bile doğal sert kireç taşlarıdır. Bu arada konu içinde değişiklikler yaptım. Şimdiki bilgiler daha iyi. Yukarıda toprak, saksı, bitki besini ve sulama konularını tekrar okursanız yağlı begonyalarınızı daha sağlıklı yetiştirebilirsiniz.

  4. Suna, İzmir dedi ki:

    Kireç taşı dediğiniz şey sönmemiş kireç mi? İnşaat malzemesi satılan yerlerden temin etsek olur mu?
    ***
    Hayır değil. Kireç taşları boş arsalarda toprak yüzünde her yerde bol bol bulunuyor. Özellikle Ege bölgesinde oldukça yoğun her yerde var. Renkleri ya krem rengi ya da mavimsi gri olur. Mavimsi olanlar gayet sert, beyazımsı krem rengi olanlar ise çeşitlidir. Sertlerinden seçin.

  5. Güler, İstanbul dedi ki:

    Merhaba benim begonya çiçeğimin yaprakları çürümeye başladı ve delik delik oldu. Ne yapmalıyım?
    ***
    Yağlı begonya hava akımlarına çok ihtiyaç duyar. Evlerde en havadar yer neresi ise orada tutulmalıdır. Işığı da çok güçlü olmalı. Problem sadece yapraklarda ise acilen toprağını değiştirin. Toprağına mutlaka bol bol ponza taşı veya iri taneli dere kumu karıştırın. Oranları şöyle: 3 ölçü toprak + 1 ölçü ponza taşı vere iri taneli dere kumu. Önce bunları birbirleriyle iyice harmanlayın karıştırın. Sonra begonyanızı eski toprağından arındırıp bu yeni toprağa dikin.

  6. Rüzgar, İstanbul dedi ki:

    Yeni aldığım begonyamın toprağında solucan var diye saksısını değiştirdim. Sabah bütün yaprakları cansız aşağıya bakıyordu. Duzelir mi?
    ***
    Kışın evlere yeni bitki alınınca genelde daha ilk günde köklerde çürüme başlar. Bitkilerin toprağını değiştirmek de bu aylarda hiç yapılmaması gereken bir iştir. Solucanlar değil ama bu hatalar bitkiyi öldürür. Hata içinde hata. Begonyanızın kökleri o toprağın etkisiyle aniden yanmış. Şimdi hızlıca çürüme başlayacak. Sulamayı bırakın. Toprak iyice kuruyunca soğuk bir yere alın. Susuz beklesin. İlkbahar gelince kontrol edin. Ana gövdesi çürümemişse sulamaya başlayın. Böylece yeniden filizlenir.

  7. Sevda, İstanbul dedi ki:

    Begonyalarımın kökten kuruduğunu farkettim. Bir aydır suda bekletiyorum ama köklenme olmadı. Şimdi bunları ne şekilde nasıl köklendirebilirim?
    ***
    Bu tür begonya dallarını bardağın dibinde 1cm kadar yükseklikte az miktar su ile köklendiriyordum (ortamda ılıkça esintiler sürekli olması lazım). Şimdi yapabileceğiniz daha sağlıklı yöntem köklendirme toprağı hazırlayıp dalları ona dikmektir. Sayfası: Köklendirme ve tohum çimlendirme toprağı hazırlama

  8. Ayşe, Bursa dedi ki:

    Sulama kısmında soğuk ve çok sıcak aylarda toprak adamakıllı kurudukça sulayın demişsiniz. Çok sıcakta neden nemini hafif kaydedince sulamıyoruz. Mantığını öğrenince aklımda daha iyi kalıyor. Teşekkür ederim.
    ***
    Uzun yıllarca böyle gözlemledim. Komşularım hiç uygun olmayan topraklarda yetiştiriyor. Çok ihmal ediyorlar. Ben ise en iyisini yaptığım halde maşallah dediklerim uzun yaşamıyordu. Onlarınkine bir şey olmuyordu. Sonunda onların ihmalcilikleri sonucu bir şey fark ettim: Yazın fena sıcak günlerde begonyalar sürekli suya fazla doygun olmamalı. Fazla soğukta da fazla sıcakta da tüm bünyenin suya ciddi ihtiyaç duyduğu zamanlarda sulamak lazım.

  9. Ebru, Karabük dedi ki:

    Çiçek açması için ne yapmalıyım?
    ***
    Sadece bakımını doğru yapmalısınız. Yeterince güçlenen dalları çiçek açar. Genelde bu zamanlar ve yaz başı gibi.

  10. Nuray Çakmak dedi ki:

    Merhaba. Begonyamın yeni yeni büyümeye başlayan yaprağında bi siyahlaşma olmaya başladı diğer yaprakları da cansızlaştı sanki bu neden olmuş olabilir? Ne yapmam gerekir?
    ***
    Toprak özelliği yüzünden oluyor. Ev ortamlarında hayatta kalması çok zor. Evde yetiştirmek için toprağı kaktüs toprağı gibi olması lazım. Ayrıca kapalı mekanlarda toprak neredeyse kupkuru olmadıkça sulamayın. Normalde dış mekan bitkisidir (sürekli hava akımları ister). Eskiden evlerin kapıları pencereleri sürekli hava sızdırırdı. Bu sayede evlerde hava akımları eksik olmazdı ve begonyalar evlerde yaşayabiliyordu. Şimdi yeni binalarda öyle bir özellik yok. Pimapen pencereler hiç hava sızdırmaz. Şimdi yapmanız gereken şey sulamamak. Toprağın üst yüzeyinin en kenarlarından toprak azaltın. Ama bunun da garntisi yok. Böyle olunca ölüm sürecine girmiş demektir ve genellikle geri dönüşü olmaz. Fazla dalları varsa bir ikisini kesip alın. Suda bekletin. Zamanla köklenirler. Sonra yukarıda tarif ettiğim gibi toprak karışımı hazırlayıp ona dikin. Gübre filan kullanmayın.

  11. Ayşe, Bursa dedi ki:

    Neredeyse bir yaşında olan begonyam son derece sağlıklı. Toprağını sizin önerilerinize göre hazırladım. Sulama rejimini aynen uyguluyorum. Gelişimi biraz yatay şekilde. Bir çubuğa bağlamaya çalıştım kırılacak gibi geldi. Budasam zarar verir miyim?
    ***
    Elbette zarar verirsiniz. Budamak kesinlikle güçlenmesine sebep olmaz. Bilakis güçten düşürür. Dipten yeni gelişecek olan sürgünler daha güçlü ve daha dik büyürler. Onlar kendi yapraklarını büyütmeden sakın eski dalları kesmeyin.

  12. Pınar, Trabzon dedi ki:

    Yağlı begonyam can önünde perde arkasında duruyor. Ara ara yaprak döküyor. Neden acaba? Hafta da bir sulamak yeterli mi? Gayet sağlıklı solmadı ama yapraklar düşürüyor.
    ***
    Yeni mi aldınız, yerini mi değiştirdiniz buna göre durum değişir. Genelde havasız evlerde yaşayamazlar. Perde arkası ışıksız karanlık yerlerde hiçbir bitki türü yaşayamaz. Çok güçlü gün ışığı lazım. Hatta biraz da sabah veya akşam güneşi şart. Sulama vesaire bakımını harfiyyen yukarıda anlattığım gibi yapın.

  13. İsimsiz, Tekirdağ dedi ki:

    Begonyam gayet iyi ve büyük ama çiçek açmıyor. Neden olabilir?
    ***
    Yeterince büyümümüşse çok yakında veya en geç yaz ortasına kadar çiçek açar.

  14. Nazan, Mardin dedi ki:

    Ben dört begonya aldım. Kargoda yaprakları biraz hırpalanmıştı ve sonra çürüdüler. Sonra başka bir tane daha aldım o da öldü. Balkonda gölgede bir yerdeydi kurudukça su veriyordum.
    ***
    O halde begonyalardan uzak durmalısınız. Evinizin, balkonunuzun şartları anlaşılan hiç uygun değil.

  15. Ayşe, Konya dedi ki:

    Merhaba bayram dolayısı ile memlekete gittik. Esim çiçekleri sulayıp alt canağına biraz su koydu. Ama begonyamın yapraklaı tamamen asağı bakmış ve kendinden geçmiş. Geri döndürebilir miyim?
    ***
    Öyle durumlarda kökler ve dip kısmı olduğu gibi çürür. Hiç beklemeden acilen sağlıklı dallarından kesip alın ve suda köklendirmeye çalışın. O tip uygulamayı bir daha hiçbir bitkinizde yapmayın. Hatta evden çıkacağınız gün sulamayın.

  16. Nazan, Mardin dedi ki:

    Üç defa aldım öldü. Yarı gölge hafif kurudukca suluyordum.
    ***
    Bir daha almayın. Zaten ev içinde yaşaması mümkün değil. Açık havada serin yerleri sever.

  17. Fatma, İstanbul dedi ki:

    Yağlı begonyalarım yılda bir kere çiçek açıyor. Balkondalar. Güneş alması da güzel. Fakat boyları uzamıyor. Yaprağı çok oluyor ve çokluktan küçük kalıyor. Sizce ne yapmalıyım?
    ***
    Sizinki yağlı begonya değildir. Çünkü yağlı begonya hem çok hassastır hem de o kadar sıkça ve küçük yapraklar vermesi mümkün değildir. Biraz benzer bir begonya türü ama yaprakları küçük olup sıkça dallanıyor. Boyu da hep kısa kalır. Sizinki ondandır. Bir ara bende vardı. Daha uyumlu bir begonya.

  18. İlknur, İzmir dedi ki:

    Eşim 4 saksı begonya getirmiş. Üçü genç, diğeri yaşlı gibi. Saksılarını ve toprağını değiştirmeden kuytu öğleden sonra 2 saat güneş alan ama çiçeğe belki 1 ya da yarım saat gelen ikindi güneşli bir yere koydum. Ortama alışsın önce diye düşündüm. Gözüne bakıyorum ama o yaşlı olan geldiğindeki çiçeklerini ve yaprakları döktü. Çok fazla toprağı kurumadan sulamıyorumda. Geleli 15 günden fazla oldu. Toprağını saksısını değiltirmeli miyim?
    ***
    Bu begonyalarda toprak değiştirmek çok tehlikelidir. Yaşlı olanının sağlam dallarından kesip alın ve bir hafta suda beklettikten sonra yukarıda tarif ettiğim gibi bir toprak karışımına ekin. Diğerlerinin saksıları yazı içinde anlattığımdan çok daha küçük ise, önce uygun toprak karışımı hazırlayın. Sonra köklerini toprağından hiç ayırmadan çıkarıp yeni saksıya doğru toprak karışımı ilavesiyle yerleştirin.

  19. Tuğba, İstanbul dedi ki:

    Begonyam bayagı büyük ve sağlıklı. ilk senesinde çok güzel çiçek verdi. Ama bu sene çicek açmadı.yer değisikliği yapmıştım. İlk yeri daha güneşliydi. Çiçek açmasının güneş ışıgiyla alakası var mıdır?
    ***
    Pek sanmıyorum. Begonyaların çiçek açması gereken dalları güneş olmasa bile çiçek açar ama mesela pembe çiçekliler güneşsiz yerde soluk renkte, güneşli yerde gösterişli canlı tonda pembe çiçek açıyorlar. Yağlı begonya ise zaten esasen yaprak güzelliği için yetiştirilir. En önemli ve değerli özelliği pırıl pırıl parlak yapraklarıdır. Yeni yerini sevmişse ve orada geliştirdiği yapraklarının güzelliğinde kusur yoksa çok iyi. Bir daha yerini değiştirmeyin.

  20. Refika, Isparta dedi ki:

    Benim begonya iki sene oldu gayet güzel büyüdü ama çiçek acmadi.
    ***
    Hiç önemli değil çünkü yağlı begonya yaprakları için yetiştirilir.

  21. Selman, Elazığ dedi ki:

    Bugün elime yapraklarından anladığım kadarıyla üç dal yağlı begonya geçti. Onları suya daldırdım. Bunların yapraklarını kesmeli miyim? Bu mevsimde cam kenarında değil de aydınlık oda da bekletsem olur mu? Hangisi daha verimli olur?
    ***
    Hava akımları olmayan yerde yaşayamaz. Begonyalar bu konuda son derece hassastır. Maalesef her evde yaşayamıyorlar. Fazlaca güneş olsa bile, en çok nerede hava akımları oluyorsa orada tutun. Yapraklarını kesmenize gerek yok.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.