Çin’in güneyi, güneydoğusu ve Vietnam civarlarına ait, benzer özellikli subtropikal begonya türleri: Begonia ferox, Begonia melanobullata, Begonia nahangensis ve Begonia montaniformis..
Bu türler yüksek hava nemine uyumlu olup riparyum ve paludaryum ortamlarında yetişmeye uygundur. Normal ev ortamının hava nemliliği de yeterlidir.
Aşağıda Begonia ferox’u anlattım. Aslında diğerlerinin de hem yaşam tarzları hem evlerde yetişme gereksinimler aynıdır. Sivri uçlu kabartıları da aynıdır. Kabartılarda sayıca, irilikçe ve renkçe biraz farklılıklar var gerçi.
Begonia ferox yapı ve gelişim tarzı açısından kirpikli begonya gibidir (yapraklarının kabartılarının dışında). Anlatıldığına göre ondan daha kolay yetişen ve daha uyumlu bir begonya türü.
Kirpi yaprak begonyalardan Begonia ferox
Doğada litofit olarak yaşar. Yani kayalarda yaşayan bitkilerdendir. Çin’in güneyinde, oldukça dağlık tepelik ve subtropikal iklime sahip olan Guangxi bölgesi Begonia ferox’un ana vatanıdır. Kireç taşı kayalıklarında, taşlar arasında bolca çürüntüler olan yerlerde yaşarlar.
Begonia Ferox’un yaprakları kalın dikenlerle kaplı gibi görünür. Aslında onlar batıcı diken değildir. Sivri uçlu ve içi boş kabartılardır. Yaprağın alt yüzeyine baktığınızda o dikenimsi yapıların yerleri mini oyuklardan ibarettir. Yaprak yeni gelişiyorken üzerinde hiç kabartı yoktur. Fakat yaprak geliştikçe kabartılar yavaşça oluşmaya başlar. Her bir kabartının ucunda ilkin beyaz tüy bulunur. Zamanla tüyler dökülür. Kabartılar siyaha yakın koyu renktedir. Yaprağın ters tarafından ise içleri soluk yeşil, bazen de kızılımsı renkte görünürler.
Doğal yaşam alanında kayalıklarda bir Begonia ferox
Yapraklarının dikenlerle kaplı gibi görünmesinden dolayı Begonia ferox türüne ve diğer benzer türlere Türkçe bir isim olarak kirpi yaprak begonya adı verilmesi uygundur diye düşünüyorum.
Yukarıda adı geçen kirpi yaprak begonya türlerinin yetiştirilmesi, toprak isteği vb bakımı diğer ⇒ rizom gövdeli yaprak güzeli begonyalar ile tamamıyla aynıdır. Lütfen o sayfaya bakın.
Merhaba, yazınız için çok teşekkür ederim. Güzel bilgiler mevcut. Özellikle ben gibi begonya severler için. Bu begonya türleri de yaprak güzeli olan, yumrulu ve kışın üst kısmı kuruyan begonyalardan mı yoksa yaz kış yeşil mi duruyorlar?
***
Bunlar yumrulu değil. Yaz kış sürekli yapraklıdır. Dalları incedir ama rizom özelliklidir. Sadece yaprak güzelliği için yetiştirilir. Subtropikal iklim dağ bitkisi olduklarından dolayı fazlaca serin havada bile gelişime devam ederler.
Eylülden beri Begonia ferox bakıyorum. Bazı sorunlar var sizden fikir almak istedim. 13cm saksıda aldım. Saksı değiştirmemiz lazım diyen botanik çalışanının yönlendirmesiyle kısa süre içinde 25cm çapında yüksek bir saksıya geçirdiler. Sizin begonia özelinde saksı değişimi önerinizi söylememe rağmen bu şekilde yaptılar. O günden beri bitkide sürekli yaprak kaybediyorum. Bazı yapraklar orta renkleri açılarak dokunduğum an dalıyla elimde kalacak şekilde kopuyor. Bazıları halen diri, bazılarının bir köşesi kuru, kahverengi bir hal almış. En az 30 tane beyaz tüylü yeni oluşum daha 1-2 cm’e varmadan kahverengiye dönerek tüylü haliyle kuruyor. Zaman içinde sulama dengesini de oturtamamış olabilirim ama temeldeki sorun ve gelişimin başlarken bitmesinin olası sebepleri hakkında fikriniz var mı?
***
Botanik çalışanı değil, tüccar bunlar. Başka yerlerden alıp satıyorlar. Hiçbir şey bilmezler. Bu tür begonyalar acaba doğada derin toprakta mı yaşıyor? Bunu bilmek şöyle dursun bilseler bile hiçbir fikirleri olmaz ve ıspanak gibi derin toprakta yetişeceğine inanırlar. Yine de şansınız varmış ki tamamıyla çürüyüp gitmemiş. Ama anlaşılan toprağın tuzluluğu (yani besleyiciliği) fazla olduğundan yeni gelişimler kuruyup gidiyor. Her an komple çürüyebilir. Temeldeki sorun nedir diyorsunuz. Sebep litofit bir bitkiyi derin toprakta yaşatmaya çalışmak.
Merhaba, yaklaşık 10 gündür Begonia Ferox sahibiyim. Aklıma yatmayan bazı şeyler var size danışmak istedim. 12 cm çapında bir saksıda. Söylendiği üzere yurtdışından geldi. Orta kısımda henüz açan, açmış olan, beyaz tüycüklerle sarılmış, irili ufaklı her evrede yaprak var ve çok kalabalık. Getiren kişi 10 dk kadar suda bekletip alttan sulamamı önerdi. İlk sulamamda bu süreyi hissel olarak az buldum ve 30 dk beklettim. Üstten sulayacak olsam da suyu dökebileceğim çok alan kalmamış gibi görünüyor. Bir de yapraklara su temas etmemesi gerekirmiş. Fakat 10dk suda beklettiğimizde bitkinin yeterli suyu aldığından nasıl emin olabilirim? Tekrar sulamam gerektiğini nasıl anlarım? Üstten sulamalarda topraktan atılan ve tabakta kalmaması önerilen kısım bu defa ne olacak? Gibi sorular beliriyor kafamda. Diğer yandan, 1 hafta sonunda bembeyaz olan tüycüklerle sarmalanmış henüz yeni açmaya başlayan yaprakların bazı tüylerinde kahveye çalan bir renk dönüşümü gözlemliyorum. Bir şey ters mi gidiyor? Yoksa bu aşamaya geldiğinde tüycüklerin de rengi mi değişiyor? Gelişmiş yapraklarda da duruş olarak sanki içe kapanma var. Anlayamıyorum. Sizin bu bitkiye dair verdiğiniz değerli bilgilere ek olarak, pratikte karşıma çıkan/çıkacak bu gibi problemlere nasıl müdahale etmeliyiz?
***
Suda bekletme ve alttan sulama sadece öldürür. Bu tip sulama sadece çirkin bir safsatadır. Zaten anlattığınıza göre köklerde çürümelerin başlamasının emareleri baş göstermiş. Şimdi hemen saksısından çıkarın. Toprak dağılmadan kalıp gibi çıkacaktır. Bir tepside öylece açıkta dursun ki toprağı bir an önce kurusun. Bu arada acilen ponza taşı bulun. Şimdiki saksısından biraz büyük bir saksının dibine 2 parmak yüksekliğinde ponza taşı yayın. Begonyanızı toprağıyla beraber taşların üstüne yerleştirin. Tam ortaya gelsin. Tüm kenarlardan ponza taşı doldurun. Yapraklarda hafiften pörsüme alametleri gördüğünüz zaman üstten (toprak yüzeyinden ve kenarlardan) bol bol su dökerek sulayın. Toprak yıkanmış olsun. Bunun için lavaboya götürüp orada sulamalısınız. Sonraki sulamaları da aynı bu şekilde yapın. Eğer şu an için geç kalmamışsanız bu tavsiyem sayesinde kurtulacaktır. Aslında toprağının da aynen benim tarif ettiğim gibi olması gerekirdi. Kötüleşmeler devam ederse kökler ve dip kısım çürümüş demektir. O zaman, fazla beklemeden sağlam dallarından alıp köklendirmeye çalışın.
Emin olmak yanlış bir şey yapmamak adına yazıyorum. Ponza taşını aldım, biraz iri tane ağırlıklı parmak boğumu ortalama, ama fındık büyüklüğünde, zeytin çekirdeği büyüklüğünde taneler de var. Söylediğiniz gibi biraz büyük olacak şekilde 13,5 x 14,5 cm ve 13 x 15 x 15cm (kare formda düz inen şekilde) 15,5 x 17cm üç adet saksı aldım hangisi uygun olur bilemedim ama taşlar iri olduğu için kare formu sizce daha mı iyi olur? (Mevcut saksı 8 derece 10 x 13cm)
Bu taşları normalde saksı değişiminde toprakla yapılan dolguyu tamamen ponza taşlarıyla yapmak amacıyla dolduruyoruz doğru mu? Yapraklar iyice kendini bıraktı aşağı doğru. Taşlarla yeni saksıya aldıktan sonra hemen sulamam gerek sanırım. Lavaboda bol su ile toprağı yıkayın demişsiniz. Burada dökülen su miktarına bir ölçü verilebilir mi? Örneğin 1 lt 2 lt gibi. Yoksa amaç bir süre toprağı suya maruz bırakmak mı?
***
Ponza taşı olması gereken ebatlarda. Yalnız, geçen gün tarif ettiğim kullanım için fındıktan büyük taneleri ayıklasanız iyi olur. Saksı büyüklüğü bitkinizin şimdiki saksısına göre, onu yeni saksının içine oturttuğunuzu düşünün, her yönden kenarlarda 3cm kadar boşluk olması yeterli. Biraz daha fazla genişi de olur. Aslında bu begonyalar için tarif ettiğim toprak karışımı ve saksı usulünde böyle değil. Sizinkini kurtarma amacıyla öyle tarif etmiştim. Sulamada amaç suyun topraktan hızla süzülüp dışarı gitmesi, toprakta kendiliğinden artıp durun kimyasal tuzlaşmaları çözüp götürmesidir. Böylece köklerin zehirlenip çürüme riski azalır. Yani suyun miktarı önemli değil. Her sulamada saksı alt deliklerinden en azından bir su bardağı suyun süzülüp gitmesi gerekiyor. Esas bilmeniz gereken şey bu begonyalar için en birinci derecede hayati önem taşıyan şey ılıkça hava hareketleridir. Suladıktan sonra canlanma olmazsa acilen topraktan arındırıp köklerini yıkayın. Hayata döndürmek için steril köklendirme toprağında çok küçük bir saksıda 4 hafta kalması lazım. Bakınız: Köklendirme toprağı
Merhaba Dün internetten begonia ferox aldım çelik ama köklenmiş bana geldiğinde toprak su içindeydi toprağını değiştirdim yeni bir toprağa ektim ama bu sabah yapraklarını aşağı eğdi kontrol amaçlı bitkiyi çıkarttım ve kökleri pek iyi durumda değil düzelsin diye suya koydum sizce ne yapmalıyım?
***
Kurtarmak hele bu zamanda, Aydın iklim şartlarında çok çok zor. Öncelikle, acilen ponza taşı bulun. Ponza taşını kapaklı şeffaf bir kutuya koyacaksınız. Tertemiz yıkayın, suyunu süzün. Kurutmadan, su emmiş oldukları halde begonya dalının dip kısmı ponza taşlarının altında kalacak şekilde kutuya yerleştirin ve kapağı hiç hava almayacak şekilde sıkıca kapatın. Ev içinde yeterince aydınlık ve serince bir köşeye koyup unutun. 1 ay hiç bakmayın ile. Vaktiyle benzer bir begonya türünde bunu yapmıştım. Ama ben gerçeken unutmuştum. 1,5 ay sonra aklıma geldi. Açıp baktığımda güzelce köklenmiş ve filiz bile vermişti.
Türkiyede bu türden şu an kimsede yok sizde varsa bendeki türlerle takas etmek isterim begonya koleksiyonu yapıyorum eğer sizde varsa ..
***
Bende de yok maalesef.