Çoğu zaman yaprak kenarları mini fideciklerle dopdoludur. Bu türlerin meraklıları yaprak kenarlarından toprağa düşüp hayata tutunmuş, gelişim göstermiş olan fidecikleri gördükçe “çiçeğim damlamış” derler.
Özellikleri
Aşkın gözyaşları çiçeğinin özelliklerinden bahsederken her şeyden önce zararlarına değinmek gerekir. Çünkü ciddi zehirli bitkilerdendir. Az miktar yenmesi öldürücü olacak kadar zehirli olmasa bile hasta edici etkisi birkaç gün sürer. Küçük çocuklardan ve ev hayvanlarından uzak tutmalısınız. Akdeniz kıyı kesimleri gibi kışın hayatta kaldığı yerlerde çevreyi istila eder. Otlayan hayvanlar fazla miktar yerse ölürler. Anavatanının dışında istilacı olduğu iklimi uygun ülkelerde bu türler yüzünden pekçok sığır ölmüştür. Çiçeklerinde zehirlilik 5 misli daha fazladır.
Evde de yetişir
Güçlü gün ışığı, biraz direkt güneş alan ve havadar pencere kenarları uygundur. Aşağıda bahsettiğim türlerden başka aşkın göz yaşları çiçeğinin birçok hibritleri ve kültivarları türetilmiştir. Yaprak renkleri, şekilleri ve desenleri farklı farklıdır. Yaprak kenarlarında oluşan fideciklerinin pembe, mor, mavimsi gibi renklerde olmasıyla da değişen çeşitleri var.
Çiçek açması
Sonbahar ortası – kış sonu arasında herhangi bir zamanda tomurcuklanmaya başlar. Kış soğuğu tomurcukların gelişimini yavaşlatır ama en geç nisan ayında çiçeklerini açarlar. Kışın kapalı yere alınanlar (bulundukları yer yeterince sıcak ise) kış aylarında çiçeklenirler. Aşkın göz yaşları çiçeğinin her bir gövdesi veya yan dallarının tümü tepeden tomurcuklanarak çiçek açar. Tepede şemsiye gibi yayılım gösteren, darca çan şeklinde birçok çiçekler mercan rengine benzeyen veya solukça nar çiçeği renginde olur. Gerçi soluk sarı gösterişsiz çiçek açan çeşitleri de var. Ama görünüm çok güzeldir. Yani aşkın göz yaşları çiçeği sadece yaprak güzelliği için değil güzel çiçekleri için de yetiştirmeye layıktır.
Eğer sonbahar ve kış aylarında akşamları güçlü aydınlık olan yerde bulunursa tomurcuk vermez. Boyu uzayarak ve hatta gövdeleri dallanıp budaklanarak gelişime devam eder.
Başlıca tipleri
Dünyada ve Türkiye’de çiçek yetiştirmeyi sevenlerin en çok karşılaştığı üç tip aşkın gözyaşları çiçeğini aşağıda anlattım. Bunlar ana vatanları Madagaskar olan başlıca iki ana tür ve bir hibrittir. Yaprak desenliliklerinden bahsederken yaprakların alt kısımları kastediyorum. Üst yüzeyler genellikle desensizdir.
Bunların ortak özellikleri yetiştiği yerin şartlarına göre yarım metre ile 2m arasında uzamalarıdır.
Kalanchoe daigremontianum
Yaprakları iridir (25cm kadar uzun, 12cm kadar geniş). Kötü bakımda kısa boylu ve küçük yapraklı kalır. Yapraklarında desenlilik çok azdır. Yaprağın geneli düz yeşil olup az biraz morumsu belli belirsiz desenlilikler görülebilir.
Kalanchoe daigremontianum
Kalanchoe delagoense
Yapraklar çubuk gibi, ince silindirler şeklindedir. Yaprakları ortalama 7cm uzunlukta ve kibrit çöpünden iki üç misli daha kalındır. Yapraklar mavimsi yeşil, haki yeşili, kahverengimsi zeytini yeşil karışık renklerle desenlidir. Aldığı güneşin derecesi, toprağının özelliği ve sulama sıklığı farklılıklarıyla yapraklarda renk farklılaşmaları tipik özelliğidir. Arkadaşınızdan aynısından alıp yetiştirseniz sizin şartlarındızda bambaşka görünümlü gelişebilir. Mesela haki renklilik ağır basar. Veya canlı yeşillik ağır basar. Yazın güçlü güneş ve biraz su sıkıntısı etkisiyle mavimsilik daha yoğun olur.
Silindir çubuk yapraklı Kalanchoe delagoense
Kalanchoe × houghtonii
Yukarıdaki iki türden oluşturulmuş bir hibrittir. Bunun yaprakları silindirik değildir ve iri de değildir. Dar yapılıdır. Yaprak uzunluğu ortalama 10cm, genişlik ortalama 3cm. Yerine ve yetiştirilmesine göre yapraklar daha kısa ve dar olur ya da daha uzun ve daha az dar yapılı olur. Yaprakların desenliliği yukarıdaki iki türün arası özellik taşır. Yani desenli olur ama desenlilik fazla yoğun değildir. Uzun süre direkt güneş ile birlikte biraz da su sıkıntısı sonucu yaprak rengi çok koyu, hatta bazen siyaha yakın renkte olur. Siyah gibi renklilik daha çok 10cm altındaki küçük fidelerinde görülür.
Kalanchoe × houghtonii
Kalanchoe rosei
Pek tanınmayan bir Kalanchoe türü, ana türlerden biridir ama daha küçük yapılıdır ve yaprak kenarlarından fide üretmesi diğerleri kadar sık olmaz. Diğer türlerle melezlenip yeni aşkın göz yaşları çiçeği hibrit ve kültivarları elde edilir.
Kalanchoe rosei
Yetiştirme, bakım
Tam gün güneşli, yarı güneşli ve az güneşli yerler aşkın gözyaşları çiçeğine uygundur. Oldukça havadar, süzekliği iyi, su tutuculuğu yüksek olmayan, humuslu toprak kullanmalısınız. Bitki besini yaz sonunda bir defa ve sonbahar ortasında bir defa, sonra ilkbahar ortasında bir defa olmak üzere yılda üç defa yeterli. Bitki besini çiçekcoşturan, vilmorin vb. ev bitkilerine özel sıvı besinlerden genel kullanım çeşidini tavsiye dozajın yarısını ayarlayarak verin. İki yılda bir toprak değiştirin.
Sulamaları sıcak aylarda toprak iyice kurudukça, serin aylarda üst yüzeyde kaydadeğer bir kuruma oldukça, soğuk aylarda ise toprak adamakıllı kupkuru oldukça yapın. Çünkü aşkın göz yaşları çiçeği serin aylarda hızlı gelişim gösterir. Yazın yavaş, kışın soğukta daha da yavaştır. Yazın sıcakta gereksiz sulamalarda kökler çürüyebilir. Fakat kışın açık havada fazla sıklıkta sulamanın zararı olmuyor.
Aşkın göz yaşları çiçeği açık havada daha iyi gelişim gösterir. Fakat kış soğuklarına dayanıklılığı çok zayıftır. En fazla -2C derece soğuğa direkt rüzgarları almaması şartıyla dayanır.
Aşkın gözyaşları fide üretimi
Her bir parçası her durumda filizler üretme özelliğindedir. Dallarını parçalara ayırsanız her biri birkaç filiz verir ve köklenir. Yapraklarda zaten her zaman hazır fideler olur. Bunlar düştükleri yerde köklenip gelişir. Çiçekleri solunca tepeden kesip çiçekli dalları parça parça toprağa dikseniz yine hepsi kısa zamanda birçok filizlenmelerle fideler üretecektir. Tohumla da çoğalır. Aşkın göz yaşları çiçeği tohumlarının toprakta birkaç yıl bozulmadan dayanabilme özelliği var. Ne zaman şartlar elverişli olursa o zaman çimlenirler.
Benim xhoughtonii olan türden ama yazdan beri hiç filizlenmiyor. Boyu 40cm’i geçti.
***
Normalde sonbahardan kış sonuna kadarki dönemde tomurcuklanır. Yazın sadece büyür. Tomurcuklanması için mutlaka en az 12 saat gece karanlık saatler yaşaması lazım. Bu yüzden ışık yakılan odalarda yüz yıl bile bekleseniz asla çiçek açmazlar.
Bitkim alt yapraklarını eğdi. Mevsimle alakalı bir sorun mu var?
***
Eğer yapraklar sert ise normaldir çünkü üst yapraklar yukarı yönelik dururken alttakiler yere paralel ve biraz aşağı eğik pozisyon alabilirler. Ama yumuşama varsa cansızlaşma olmuştur. Bunlar kuruyacak. Yumuşama fazla ise ve üsttekilerde de varsa o halde kökleri çürümüştür.
5cmlik pembe aşkın gözyaşı çiçeği aldım. 4 gün boyunca toprağını değiştirmedim ve sulamadım. 5.gün suladım. Ama hemen tabağa alıyor suyu. Saksısını ve toprağını değiştirmem gerekir mi? Toprağı çok az ve çok geçirgen. Verdiğim su hemen tabağa geçiyor. Şimdi de alt yaprakları baya eğildi. Üstte dik ve canlı filizleri var. Kötü bir şey olmamıştır umarım.
***
Toprağının özelliğinin böyle olması iç mekanlar için çok iyi. Eğer sürekli dışarıda duracak olsa başka türlü toprak gerekir. Toprağının az olması da iyidir. Zira kışın alınan sukulentler eğer anlattığınız gibi özellikte toprakta olmazlarsa ev ortamlarında hemen çürüyor. Susuz kalmasından hiç korkmayın. İlkbaharda daha büyük saksıya geçirirsiniz.
Sukulent yaprakları gibi koparıp bırakınca filizlenir mi ya da yaprak suda kök verir mi?
***
Bir yaprağı alır ve sadece toprağın üzerine bırakırsınız. Zamanla kenarlarından minicik fideler gelişir.
Benim aşkın gözyaşları çiçeğim tamamen yaprakları dökülmüş ya da güvercin yemiş. Tepesinde mor renkli çiçekler kalmış. Bir türlü tekrar yaprakları çıkmadı. Orta dalından ikiye bölüp diksem olur mu?
***
Güvercinler bu zehirli bitkiyi yemez. Kış boyunca soğuk yağmurlar ve dolu yağışları yaprakları mahvediyor. Şimdi bin parçaya bölseniz bile her biri fazlasıyla filizlenir. Bu konuda sorunu olmayan arsız bir bitkidir. Kışın yapraklarının bozulmasını istemiyorsanız yağışları almayan korunaklı bir yerde tutmanız lazım.
2-3cm’lik filizden özenle iki aydır büyütmeye çalıştığım bitkim çok şükür tuttu. Kendi arasında yavaş yavaş büyümeye çalışıyor. Aldığımda çiçek açmaz denildi. Ben de hep açanı görünce, bu da açar düşüncesinde oldum. İhtimal verememiştim. Filizini aldığım yer oteldi. Acaba orada ortamından dolayı mı açmadı? Yoksa gerçekten açmayan türü mü merakla büyümesini bekliyeceğim artık. Gerçekten açmayan türü var mı? Varsa bunu nasıl anlarız?
***
Çiçek açmayan türler mantarlar, eğrelti otları, yosunlar ve selaginella bitkileridir. Kalanchoe türleri elbette çiçek açarlar. Gözyaşı çiçeğinin çiçekleri son derece güzeldir. Zamanı ise gündüz süresinin kısalmış olduğu, en az 12 saat tam karanlık olan dönemdir. Yani sonbahar ve kış aylarında tomurcuklanma faaliyetleri başlıyor. Bazen çiçek açmaları ilkbaharın ortalarını bulur. Ama esasen tomurcuk verme faaliyeti gecelerin uzun olduğu dönemde başlamıştır. Eğer bulunduğu yerde geceleri kuvvetli ışık oluyorsa orada bin yıl bile geçse asla çiçek açmaz.
Pembe gözyaşım yukarıya doğru sürekli yeni yapraklar çıkartıyordu. Sonra bu yapraklar birden kötü olmaya, kurumaya, kendini salmaya başladılar. Alt yaprakla yine aynı. Herhangi bir sıkıntı yok. Ne yapabilirim?
***
Yaprakları dökülen üst kısmı budayın ve acilen toprağını değiştirin. Sonra daha havadar ve güneşli bir yerde tutun. Bu arada, üzerine güneş ışınları geldiği bir zamanda bir büyüteçle yaprakları dikkatle inceleyin. Gözle görülmesi zor örümcek bitler zarar vermiş olabilir. O zaman onun çaresine bakmanız gerekecek.
Budama yaptığım yere bir şey sürmem gerekir mi öylece kalmalı mı? Çoğaltma yapmak için yaprakları direkt yatay olarak toprağa mı koymalıyım?
***
Hayır hiçbir şey sürmeyin. Sadece tek ilacı rüzgardır. Renklileri çoğaltmak çok zor. Bu konuda araştırma yapmadım. Normal düz yeşil olanlar yaprakları dallarında iken yaprak kenarlarından bol bol minicik fideler oluşturur. Onlar nereye düşse kuvvetlice köklenir ve hızlıca büyürler. Renklilerde köklenme pek mümkün değil diye biliyorum. Siz en iyisi başka kaynaklardan da araştırın. Kaydadeğer bilgi bulamazsanız şunu mutlaka deneyin: Kestiğiniz dalları veya yapraklarda oluşan mini fideleri köklendirip hayata kazandırmak için günde 12-13 saat kadar tam karanlık uygulayın. Böylece gelişim hormonlarının oluşması kolaylaşır ve köklenme-büyüme mümkün olur.
Klasik yeşil olandan. yapraklarının üzerinde mantar var. Beyaz beyaz küf gibi, küçüklü büyüklü. Ne yapmam gerekir? İlacı var mıdır?
***
Bu tür için ilaçla uğraşmak gerekmez. Çünkü yapraklar çok hassastır. Bir bozulmaya başlarsa ilaçlamak durdurmaz. Güneşli ve esintili bir yerde tutmalısınız. Böylece hastalık durur ama hastalıklı yaprakları kesip atmalısınız.
Aşkın gözyaşları yeni alacağım. Bunu bahçeme eksem kışın dayanır mı?
***
İstanbul iklim şartlarında kışın kesinlikle tamamıyla ölecektir. Bahçeye dikmeyin. Saksıda dursun. Kışın içeride güneşli pencere önünde tutun.
Aşkın gözyaşı çiçeğimin yaprakları alttan başlayarak yumuşayıp kapandı. Üst yapraklarda bir şey yok henüz. Yaprak sertliğini kazanmak için ne yapmalıyım? Birkaç aydır kapalı balkonda tüm gün direkt güneş alan yerde. Sukulent toprağında. Drenajlı bir saksıdaydı. Gövdesi kızarmıştı. Biraz gölgeye aldım. Ne yapmalı ne kadar sulamalıyım? Bitki kurtulur mu?
***
Bu bitkinin dallarını paramparça yapıp boş bir arsaya toprağa atsanız her bir parçası toprağa derhal kök salar. Hatta kök salarken telaşla filizlenirler de. Kısaca size tavsiyem en üstten sağlıklı kısmı kesip alın. Alt kısmı atabilirsiniz. İki gün açıkta bekletin. Sonra toprağa dikin. Derhal köklenip gayet güzel gelişimine devam edecektir. Sulama konusunda diğer sukulentler gibi hassaslığı hiç yok. Toprak seçmez. Normal bir bitki gibi düşünün. Toprakta kaydadeğer bir kuruma gördükçe sulayın. Gerçi 40C derece sıcakta saatlerce güneş altında haftalarca susuz kalsa bile dayanıyor. Yani nasıl isterseniz öyle sulayın. Hızlı gelişim için havadar ortam ister. Özellikle gece boyu havadar ortam mümkün olursa çok hızlı gelişir.
Bitkinin yaprakları içe bakıyor. Bunun nedeni ne olabilir?
***
Genelde dehidrasyona giriş alametlerindendir. Yani susuzluktan dolayı ölüm sürecine giriş aşaması. Bu problem her zaman susuz toprak yüzünden olmaz. Bazen köklerin ve dip kısmının olduğu gibi çürümesi yüzünden olur. Bu yüzden bitki topraktan su alamaz. Gerçi ne kadar susuz kalırsa kalsın kolay kolay ölmez. Kendince birçok tedbirleri var. Minicik fidelerinin yaz ortasında saatlerce kızgın güneş altında aylarca damla su görmeden yaşadıklarını ve yaprak renklerinin ne hikmetse neredeyse siyah olduklarını gördüm. Suya kavuşunca renkleri düzeliyor. Neyse kısaca siz hiç sulamıyorsanız sulayın. Ama suluyorsanız dip kısmı çürümüş mü kontrol edin.
Benim çiçeğim bir buçuk metre oldu boyu ama incecik ve hiç çiçek açmadı. Üstten kessem kalınlaşır mı?
***
Kalınlaşması için bol bol direkt güneş alması lazım. Kesmenizde bir zarar yok. Çiçek açması için sonbahardan itibaren geceleri en az 12 saat karanlık istiyor. Yoksa asla çiçek açmaz.
Yeni pembe olanından aldım ama yeşil mi acaba diye şüphedeyim. Yapraklarında küçük fidelerin çıkacağı yerde hafif kızıl ince bir çizgisi var. Yaprak çevresinde ufak fideler yeşil çıkıyor. Çok küçük ama çıkanlar pembe olup olmadığını nasıl ayır edebiliriz? 15cm kadar daha benim fidem.
***
Pembe renkli halde aldınız. O halde pembedir. Yeni fideler yeşil ise sebep mevsimle ilgili. Geceleri epeyce serin olmalı ki renkli olsunlar. Gerçi bu türün renklileri hakkında pek bilgim yok. Diğer türlerde yaprak çeliği ile üretmede yeni fideler renkli olmaz (örneğin paşa kılıcı ve afrika menekşesi). Daima yani fidelerde yapraklar düz yeşil olur. Ana bitkinin aynısı olması için dallarından bölüp köklendirmeniz lazım.
Kaplan desenli aşkın gözyaşı çiçeğim ilk yıl çok güzel gelişip çiçek de açtı. Sonraki iki yıl hiç açmadı. Budayıp kökleri bahçeye ektirdim. Onlar da harika gelişti ve bol bol çiçek açtı ama balkonumdakinin üst yaprakları güzel ve boyu uzarken, alt yapraklar kıvrılıp karararak kuruyor ve dökülüyor. Tüm yapraklar da tümden açılmıyor, sağlıklı görünümüne rağmen iç ortaya doğru kıvrık. Dolayısıyla suyu yetersiz geliyor diye düşünüp sıklıkla sulamak durumunda kalıyorum. Gerçi siz suya fazla ihtiyaç duymaz diyorsunuz ama benimki neredeyse her gün su ister gibi. Acaba iklin gereği mi? Çünkü geçen bir iki gün güneşte 60 dereceye çıktı derece. Bir yandan da korkuyorum çürüteceğim diye ama bugün sinirlenip 8-10 dalı kestim. 2 gün sonra ekeceğim tekrar. Saksıda kalan alt dalları durmalı mı, söküp atmalı mıyım? A Antalyanın şartlarında nasıl sulamak doğru olur? Gerçi bahçedekiler güneş altında ve pek sık da sulanmıyor ama yapraklar biçe dönük değil, açık duruyor.
***
Bunlar sukulent olmalarına rağmen çok fazla köklenir. Derinlere kök göndermeye çalışır. Didim de Antalya gibi iklime sahip. Benimkilerin tamamı bahçede. Ağır killi toprakta ağır kış yağmurlarında asla çürüme olmuyor. Yazın bahçeyi sularken her gün suladığım yerdekiler daha gür büyüyor. Siz saksıda yetiştiriyorsanız ve toprak çabuk kuruyorsa gerekirse her gün sulayın. Ayrıca daha büyük saksı ve daha su tutucu toprak daha iyidir. Diğer sukulentlere göre asla düşünmeyin. Bunlar farklı. Bahçedekilere gelince: Bahçe hayvanlarınız varsa özellikle çiçekleri hayvanları öldürecek kadar zehirlidir. Bahçelere tavsiye etmem. Yapraklardan dökülen fideciklerin tamamı hayatta kalıyor. Yerleri hali gibi kaplıyorlar. Toprağa tutunmuş tırnak kadar bir fidecikte bile kendisinin birkaç misli fazla köklenme oluşuyor.
Kış aylarında sulama sıklığı ne olmalıdır?
***
Hiç fark etmez. Diğer sukulentler gibi hassas değildir ve toprağa çok fazla kök salar.
Aşkın gözyaşı çiçeğim alt dalları gayet sağlıklı ve kalın ama yeni çıkan filizlenen yapraklarında şekil bozukluğu var. Neden acaba?
***
Boyu uzadıkça yeni yapraklar daha aşağıdakiler kadar güzel olmaz. Yan filizlenmelerden gelişen yapraklar şekilsiz olabilir. Normaldir. Bu bitkinin yaprak güzelliği kısa boylu iken oluyor.
Aşkın gözyaşı çiçeğimin toprağını değiştirdikten sonra yapraklarının içi boşaldı. Neden olmuş olabilir?
***
Şu hatalardan biri veya birkaçı neden olmuştur:
1- Yanlış zamanda kökleri rahatız etmek. En iyi zaman ilkbahar ortasıdır.
2- Toprak değiştirirken kökleri eski topraktan iyice arındırmak. Yani toprak değiştirirken bitkinin köklerinin en az yarısının eski topraktan hiç arınmamış olması lazım.
3- Yanlış toprak kullanmak. Yani sukulent bitki türlerinin toprak karışımlarında karışımın yarısını veya yarısından çoğunu hem iri taneli dere kumu hem de ponza taşı teşkil etmelidir.
4- Toprağın aşırı derecede su tutucu özellikte olması: Dere kumu ve ponza taşı ile karışım yapsanız dahi bu tip topraklar kökleri çürütücü etkiye sahip olabilir. Özellikle kapalı mekanlarda.
5- Yukarıda sıraladığım hatalardan sadece biri bile bitkinin köklerinin çürümesine ve bitkinin ölmesine sebep olabiliyor.
Aşkın göz yaşı çiçeğinin yaprakları sarardı, kuruyor. Ne yapmam lazım?
***
Tam da yılın bu zamanı gelişiminin hızlanması ve çiçek tomurcukları vermek için serpilmesi dönemidir. Anlaşılan son derece kötü şartlarda tutuyor veyahut da yanlış toprağa ekmiş olarak sürekli sulayıp duruyorsunuzdur. Bunlardan başka sebepler: Yapraklara su fısfıslamak kapalı mekanlarda her bitkiyi mahveder. Bir diğer zarar verici unsur ise gözle görünmeleri zor küçüklükte olan örümcek bitlerdir. Bütün bunlara göre gerekenleri yapmanız lazım. Dip kısmı çürümüşse üstten sağlam yerinden kesip doğru şartlarda köklendirmeniz gerekiyor.
Benim aşkın gözyaşı çiçeğim 50 cm’i buldu. Ancak gövdesinin topraktan sonraki 15-20 cm’lik kısmında hiç yaprak yok. Bu da dengesiz durmasına ve kolay devrilmesine yol açıyor. İlkbaharda saksı değiştirme vaktinde bu çıplak kısmı tamamen toprağın altında bırakarak yeni saksıya aktarmam uygun olur mu?
***
Daha derine dikerseniz çürür. Hem boyu uzayınca kış içinde tepeden yüzlerce tomurcuk veriyor ve sonra çok güzel çiçekler açıyor. Bunun için şimdiden itibaren geceleri tamamen karanlık olan bir yerde durması lazım. Yoksa asla tomurcuklanmaz. Çiçekleri ilkbahar sonuna kadar devam eder. Sonra dipten kesersiniz. Güçlü bir şekilde yeni dallar uzatır. Bu arada, isterseniz daha büyük saksıya aktarın. Saksının ağırlığı sayesinde devrilmez ve yanına saplayacağınız bir değneğe bağlamanız sayesinde dik durur. Eğer şimdi büyük bir saksıya aktarmak isterseniz köklerini şimdiki toprağından ayırmayın. Yeni toprak kupkuru olsun. Bir ay boyunca hiç sulamayın.
Benim gözyaşı çiçeğim neredeyse 1m kadar oldu. Yapraklarının etrafında o küçük tomurcuklardan asla olmuyor. Sadece yaprak şeklinde gelişiminde bir sıkıntı yok ama görünüş olarak hoş görünmüyor. Kapalı balkonda bakıyorum. Daha güzel bir görüntü için ne yapmam lazım?
***
Aslında biraz uzayınca, sonbahar ortasından sonra, en geç kış sonunda tomurcuklar verir ve dalın tepesinden çok güzel çiçekler açar. Demek ki bulunduğu yerin şartları uygun değil. Şimdi önce toprağının kurumasını bekleyin. Sonra dipten kesin. Çok fazla şiddetli güneş alacağı bir yerde tutun. Hızlıca birkaç yeni dal uzatmaya başlar. Ayrıca bu bitki sukulentlerden olduğu halde bakımında hiçbir şekilde sukulent muamelesi istemez. Soğuk hariç her şeye, her türlü toprağa, gereksiz sulamalara bile son derece dayanıklı ve uyumludur. Güzel görünümlü olması için en büyük iki ihtiyacı mümkün olduğunca uzun süreli direkt, yakıcı güneş ve gece saatlerinde serin esintilerdir. Büyük saksıda arazi toprağı ile çok güçlü gelişim gösterir. Ama uzun süreli direkt güneş ve gece serin esintiler olması da şart.
Merhabalar, yaklaşık bir yıldır baktığım bir aşkın gözyaşı çiçeğim var. Çiçekleri de hala üzerinde gayet sağlıklı şu an yeni yapraklar çıkarıyor ama bir şey dikkatimi çekti gövdesinden çıkan kalın bir dal dallanıp budaklanmış bağımsızlığını ilan etmiş hatta bir de köklenmiş kökleri ana bitkiden aşağı doğru sarkıyor. Bu durumda ne yapmalıyım köklerini kesip ana bitkinin üzerinde mi bırakmalıyım, yoksa ayırıp farklı bir saksıya mı almalıyım?
***
Nasıl hoşunuza gidecekse öyle yapın. Bu bitki diğer sukulentler gibi hassas değildir. Her muamele uygundur. Güneşli ve çok fazla havadar yer mümkünse orada daha güzel gelişir.
Gayet sağlıklı boyu bir metreyi aşmış aşkın gözyaşı bitkimin çiçeği artık geçmeye başladığı için kesip dekoratif dursun kurusun diye evde loş ve kuru bir köşeye asmıştım. Yaklaşık bir ay önce. Bugün bir bakayım dedim büyümeye başlamış, köklenmiş, yeni filizler vermiş. Şok oldum. Havayla köklenebiliyor mu bu durum normal mi bilmiyorum. Size de sormak istedim.
***
Evet hava az biraz nemli olsa bile o şekilde filizlenir, yapraklanır ama bu durum o şekilde uzun süremez. Çünkü esasen bir yanda da mevcut eski dallarının gücüyle ve sıvısıyla besleniyordur. O şekilde durmaya devam ederse zamanla ölür. Ama köklerini toprağa tutturabilirse o zaman bünyesi suyu çok iyi tutucu olur ve aylarca susuz kalsa ölmez. Bir de şöyle bir özelliği var: Saksıya dikip açık havada teras gibi bir yerde ama bütün gün yakıcı güneş alacağı bir yerde olunca mini fideler 10cm kadar gelişinceye kadar çok güzel siyah yapraklı gelişiyor. Tabii eğer hiç sulamazsanız. Bu ilginç özellikleri dışında çok arsız, felaket kötü bir bitkidir. Burada Didim’de kışın soğuktan zarar görmüyor. Bahçeme diktiğime pişman oldum. Her yerde peyda oldular. Sonra yerler aynı halı gibi binlerce mini fideleriyle doldu. Yok etmek için iki yıl uğraştım. Sonuçta şimdi hâlâ kıyı köşe yerlerde rastlıyorum. Onları da gördükçe alıp çöpe atıyorum.