Özellikleri
Crassulaceae familyasından Kalanchoe luciae iri yapraklı, kısa boylu, derli toplu görünümlü bir sukulenttir. Yaprak genişliği ortalama 10cm olur. Fazla uzamayan gövdesinde rozet şeklinde dizilimli gelişen yaprakları sapsız, geniş, yaprak rengi mavimsi yeşildir. Kışın soğukta yapraklar hoşça kızarır. Çiçekleri beyazımsı/sarımsı yeşil veya hafif yeşilimsi beyazdır ve pek kokmaz.
Ana vatanı Mozambik, Zimbabwe ve Güney Afrika’nın kuzey-doğusu (Swaziland). Seyrek ağaçlı ormanlarda ve savan arazilerinde granitli yamaçlarda bulunur. Buralarda kış ayları çok az yağışlı, neredeyse kurak geçer.
Hızlı gelişimi ilkbahar başı – yaz başı arasında ve yaz sonu – sonbahar ortası arasında olur. Diğer zamanlarda gelişim yavaştır.
Yaz aylarında Kalanchoe luciae
İsim çelişkileri
Birçok bilgi kaynaklarında adı Kalanchoe luciae ‘Flapjackes’ şeklindedir. Yani has tür değil de onun Flapjacks adlı kültivarıymış gibi. Ama bu konuda bilgi bulamadım. Bir de Kalanchoe ‘Flapjack’ diye yazarlar ki bu ifade söz konusu bitkinin ana türüyle pek alakası kalmamış bir hibrit olduğunu anlatır. Ama bu da kesin bir şey değil.
İngilizcede yaygın adları paddle plant (kürek çiçeği) ve desert cabbage’tir (çöl lahanası).
Alakasız bir tür ile karıştıranlar var
Kalanchoe thyrsiflora ile karıştırılması çok yaygın hatalardandır. Kalanchoe thyrsiflora’nın gövdesi epey uzar. Çiçek açmaya girişmese bile 1m’yi bulabilir. Yaprakları daha küçüktür. Sarı, yoğun kokulu çiçek açar. Yapraklarında kayda değer bir renklenme olmaz.
Her iki türde de bir ana gövde çiçek açınca ölür. Dipte yavru geliştirmişse onlar hayatına devam eder.
Yaprakların kızarması
Sonbahardan itibaren gece ısısı 12C derecenin altına düştükten sonra eğer gündüz uzun süre direkt güneş ve gece bol bol serin esinti alabilirse bu takdirde Kalanchoe luciae çok güzel renklenir. Kışın yapraklarının kızarması için hem gündüz uzun süre güneş alması hem de gece boyu serin-soğuk esintilere maruz kalması gerekiyor. Yaprak renklenmesi Kalanchoe luciae’nin esas türünde, varyetelerinde ve kültivarlarında farklı farklı tonlarda olur.
Kışın renklenen ve çiçeklenen Kalanchoe luciae
Dip yapraklar geniş olur. Gövde çiçek sapına dönüp uzarken yukarı doğru yapraklar gittikçe küçülür. Yazın mavimsi yeşil yapraklıdır. Çiçek açması kış sonunda ya da bahar başında olur ve bu sırada ( kış boyunca soğuk hava ve direkt güneş etkisiyle) yapraklar kızarmıştır. Bu yıl rozet yapraklı gelişen yeni Kalanchoe luciae fidesi kısacık gövdeye sahiptir. Ama ertesi yıl kış sonuna doğru çiçek açmak için uzar. (L)
Toksik tehlikesi
Yenildiği takdirde zehirlenme etkisi gösterir. Sadece Kalanchoe luciae’da değil tüm Kalanchoe türlerinde zehirlilik etkisi az çok vardır. Bu türleri evcil hayvanlardan ve küçük çocuklardan uzak tutun.
Kalanchoe luciae yetiştirme, bakım şartları
İç mekanları sevmeyen Kalanchoe luciae mecburi durumlar olmadıkça sürekli açık havada durmalıdır. Kış soğuklarına -7C dereceye kadar büyük zararlarla dayanır. Kültivarlarının kış soğuklarına dayanıklılığı farklıdır. Mesela üç renkli kültivarı (Kalanchoe ‘Fantastic’) ancak -1C derece soğuğa uzun sürmemesi şartıyla dayanır. Çok şiddetli yaz sıcaklarına uyumludur. Günde en az 3 saat direkt güneş ister. Kış boyunca +2C dereceden daha fazla soğuk havada direkt rüzgarlardan korumak şarttır yoksa yapraklar ciddi zarar görür.
Toprak ve sulama
Besleyiciliği düşük olmak üzere hem humuslu-çürüntülü hem bolca ponza taşlı karışım toprak istiyor. Bitki besini veya gübre vermeyin. Bunun yerine her yıl toprağını değiştirin. Saksı-toprak değiştirme zamanı ilkbahar ortası ile sonbahar başı arasında herhangi bir zaman.
Sulama soğuk ve biraz fazla serin zamanlarda yapraklarda hafiften bir pörsüme alameti oluyorsa gerekir. Bunun dışında sularsanız soğukta çürüme riski çok yüksektir. Buna göre sonbaharda havalar serinledikçe sulamayı azaltmalı, ilkbaharda sıcaklık arttıkça arttırmalısınız. Yine de yazın toprakta kayda değer bir kuruma görmedikçe sulamayın. Kışın ise toprak kupkuru olsa bile sulamada acele etmeyin.
Fide üretimi
Kolay yolu dipten verdiği yavrularını ayırmaktır. Bunu çiçek sapı uzattığı zaman yapar. Tek yaprak çeliği ve tohum ile de yeni fideler üretmek mümkün.
Tek yaprak çeliği yöntemiyle Kalanchoe luciae çoğaltılması biraz zor. Fazla serin ve soğuk zamanlarda olmaz. Biraz sıcak hava gerekiyor. Ayrıca yaprağı gövdeden tam bütün halde çıkartmalısınız. Yaralanma, kopma, bıçakla kesme olmamalı. Yaprağı sağa sola çekiştirerek gövdeden ayırmaya çalışın. Aldığınız yaprağı 3-4 gün kuru yerde bekletin. Bundan sonra yaprak kuru toprak üzerinde, dip kısmı toprağa temas eder halde durmalıdır. Birkaç gün de böyle beklesin. Sonra sulayın. Toprak tamamıyla kurudukça sulamaya devam edin.
Yakşalık 6 aydır elimde bulunan bitkim kırmızı toprakla gelmişti. Saksısı çok ağır olunca toprak değiştirdim. Ancak kırmızı toprak çok kurumuştu ve kökleri ayırmak için suda bekletmek gerekti. Bu işlemden sonra bitkim kendine gelemedi. Yaprakları yumuşayarak lekelenmeye ve kurumaya başladı. Toprak değiştirmek hataydı galiba. Çok güzeldi ama şu an çok kötü durumda. Kurtarma şansım var mı? Yeni toprağında çok az miktarda solucan gübresi vardı.
***
Birincisi, büyük hata etmişsiniz. Madem kırmızı toprakta öyle güzel yetişmiş, toprağında kalmalıydı. İkincisi: Türkiye’de üretilen solucan gübreleri fazlaca tuzludur. Saksı bitkilerinin birçoğunu çürütüp öldürür. Daha çok tarlalar ve bostanlar içindir. Sizinkinin kökleri ve hatta tüm dip kısmı çürümüş olabilir. En sağlıklı yerinden kesip alın. Birkaç gün açıkta bekletin. Sonra çok az nemli toprağa dikin ve sürekli dışarıda tutun. Nisan sonuna kadar sadece toprak adamakıllı kurudukça sulayın.
Bende bu çiçekten vardı. İki adet yaprağı koptu çiçek de kurudu. Kopan yaprakları duruyor. Suda onları toprağa diksem köklenir mi acaba?
***
Bu türde biraz zor. Yapraklar uzun zamandır sağlıklı kalabilmişse bunların işe yaraması daha mümkün. Gübresiz, besleyicisiz, suyu anında süzdüren ve kumlu toprak hazırlayın. Kupkuru olması lazım. Yaprağın dip kısmı kuru toprağa gömülü değil ama temas halinde olsun. Birkaç gün geçince yaprağın toprağa değdiği kısma birkaç damla su damlatın. Sonraki günlerde toprak tamamıyla kupkuru oldukça tekrarlayın. Mayıs ayından itibaren normal sulamaya başlayın. Ama bir dahaki sulamalara kadar daima toprağın tamamen kurumuş olması lazım.
Bizimkinin yaprakları dökülmeye basladı. Bir tanesi yumuşamıştı. Neden olur acaba? Güneş gören aydınlık bir alanda. Direkt güneş gelmiyor.
***
Yanlış toprak, gereksiz ve yanlış sulamalar söz konusu. Yukarıdaki toprak ve sulama kısmını ve ayrıca şu sayfayı mutlaka okuyun: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
Bende de biri bordo biri daha kırmızı 2 adet vardı. Ölmediler ama yukarı yukarı duran yaprakları aşağıya doğru eğilmeye başladı ve üzerinde lekeler oluştu. Besinsiz toprak diye okudum yukarıda. Benim toprak karışımımda solucan gübresi ve yavaş salınımlı gübre vardı bunlara koymiyim mi?
***
Solucan gübresi kesin öldürür. Hemen sökün. Zaten kökler ve dip kısım büyük bir ihtimalle çürümüş gitmiştir. Sonra gübresiz, temiz, süzek bir toprağa dikin. Bakımını yukarıda anlattığım gibi yapın.
benim bitkim çok güzeldi. Fakat sonradan yapraklar yumuşayıp gitti. Şimdi küçük küçük yapraklar verdi. Bir sap üzerinde duruyorlar. Köke yakın kopan yaprakların yerlerinden de minik yavru yapraklar geliyor. Ne yapmam lazım yaprakların büyümesi ve eski formuna kavuşması İçin?
***
Yukarıdaki bilgilere göre yetiştirin. Yaz sıcaklarında gelişim oldukça yavaşlar. Sonbaharda hızlanacaktır. Ayrıca evlerde, kapalı mekanlarda olmaması gereken bitkilerdendir.
Benim bitkimin yaprakları büyüdükçe aşağı düşüyor. Görsellerde gördüklerimin gibi yaprakları hep dik durması için ne yapmam gerekiyor?
***
Uzun süre direkt güneş ve su sıkıntısı gerekiyor. Aynı tür değil, başka bir iri yapraklı Kalanchoe türü bahçemde susuz kalmayınca gayet hızlı gelişiyor ama yapraklar dik değil çevreye yönelik gelişiyor. O türden bir tanesi saksıda, balkonda daha fazla güneşte ve bir hayli sulama ihmallerim yüzünden yapraklar dimdik yukarı yönelik. Sulasam bile toprağı yarım günde kurur. Bir de balkonu hep unuttuğum için gerçekten ciddi anlamda susuzluk çekiyor. Ama sağlığı mükemmel. Yaprakları bahçedekilerle aynı irilikte. Kısaca size tavsiyem saatlerce direkt güneş alan bir yerde tutmanız ve çok çabuk kuruyan toprak karışımında yetiştirmeniz..
Benim kalonşa çiçek sapı ve tomurcuklar verdi. Çiçek sapını kessem kurtarır mıyım çiçeğimi?
***
Sorunuzdan bir mantık çıkaramadım. Niçin kesmeniz gerektiğini düşünüyorsunuz? Kurtarmakla neyi kastediyorsunuz?