Asparagaceae (Kuşkonmazgiller) familyasının Beaucarnea cinsine ait bir türdür. Bilimsel adı Beaucarnea recurvata‘dır. Diğer bilimsel adı ise Nolina recurvata. Anavatanı Meksika’nın güney-doğusunda yarı çöl iklimi olan yerlerdir.
Özellikleri
Nolina Xerophytic özelliklidir. Yani aylarca süren kuraklıklara, kuru topraklara adapte olan bitkilerdendir. 9 metre kadar bir ağaçtır. Fakat süs bitkisi olarak iç mekanlarda yetiştirince boyu ancak 2 metre kadar uzar.
Gövdesinin alt kısmı kodeks yapılıdır. Bu sayede çok şiddetli sıcaklara ve gün boyu şiddetli güneşe maruz kalmasına rağmen aylarca hiç susuz gayet iyi dayanır. Hatta gelişime de devam eder.
Nolina tek gövde halde uzar gider. Fakat tepesi bir şekilde kırılırsa gövde yanlardan filiz verir ve sonra en az iki gövdeli olarak hayatına devam eder. Böyle bir şey olursa sadece iki dal uzamasına izin verir. Diğer filizleri hemen köreltin.
Kış soğuklarına dayanıklılığı ne kadar genç ise o kadar azdır. Yaşlandıkça artar. En son -8C derece soğuğa dayanırlar (eğer çok uzun süreli olmazsa).
Nolina bakımı
Güneşe ihtiyacı çoktur. Tam gün güneşli ve yarı güneşli yerlere uygundur. Günde en az 3 saat direkt güneş şart. Salonlarda güneşli pencerelerin tam yanında tutun. Ayrıca hava akımlarına da büyük ihtiyacı var. Asla havasız kuytu yerlerde tutmayın.
Toprak
Suyu iyi süzdürür ve çabuk kurur nitelikte olmalıdır. Toprak karışımlarında sakın perlit ve cocopeat kullanmayın. İdeal karışım şöyledir:
2 ölçü torf toprak + 1 ölçü iri taneli temiz dere kumu + 1 ölçü ponza taşı.
Saksı küçük olmalı. Daha doğrusu, köklerin anca sığacağı kadar saksı kullanın. Gereğinden büyük saksı birçok açıdan sakıncalı.
Sulama
İlkbahar ortasından yaz sonuna kadar toprak kupkuru oldukça, bol bol su dökerek sulayın. Daha serinde toprak kupkuru olsa bile 5-10 gün gecikmeliolarak, yine bol bol su dökerek sulayın. Yani her sulamada toprak adeta yıkanmalıdır. Saksı alt tabağında kesinlikle su birikimi bekletmeyin. Kasımdan nisana kadar hiç sulamayın.
Nolina için bitki besini mutlaka gereklidir
Mayıstan ağustos sonuna kadar kaktüsler için olan özel bitki besininden vermelisiniz. Ama normal sulamalar ve maden suyu ile dönüşümlü olarak aynen ⇒ şu sayfadaki usule göre devam edin. Böylece nolina ihtiyacı olan her elementi ve minerali alır ve gerektiği gibi dolgun yapılı gelişim gösterir.
Saksı değiştirme
Kesin gerekmedikçe her yıl yapmayın. İki veya üç yılda bir saksı değiştirin. Fakat saksı değiştirirken kesinlikle kökleri eski toprağından arındırmayın. Eski saksıdan toprağıyla kalıp gibi çıkarın ve az farkla büyük saksıya yeterince toprak karışımı ilavesiyle yerleştirin. Yeni toprak karışımı çok hafifçe nemli olmalıdır ve yeni saksıya yerleştirince en az 10 gün hiç sulamayın.
Temizlik
Yaprak sayısı az ise ayda en az iki defa yapraklarının altını üstünü ıslak bezle silin. Böylece varsa parazit bitleri de temizlemiş olursunuz. Fazla yapraklılarda bu mümkün olmaz. Banyoda duşun altında toprağını ıslatmadan güzelce yıkayın.
Nolina çoğaltma
En dipten çıkan küçük sürgünlerini ayırarak ve tohum ile çoğaltabilirsiniz. Tohumdan yetişen bir nolina küçücükken bile top gibi yusyuvarlak kodeks oluşturur. Daha cazip görünümlü gelişir.
Merhaba, bizim 3 köklü nolinamiz var ve 1 senedir bizde. Mutfakta ışığın bol olduğu ve güneş alabilen balkon kapısının önüne bırakmıştım. Gayet iyi durumdaydi. Arada bir kuruyan yapraklarını kesiyorum doğru mu yapıyorum bilmiyorum. Bu sabah uyandigimizda tepedeki yapraklar curumustu. Ne yapacağımızı bilemedik. Çürüyen yeri kesip balkona mi alsak? Bir balkonumuz neredeyse gün boyu güneş alırken öteki balkonumuz akşam 4 ten sonra güneş alıyor. Hangisine almaliyiz? Birkaç ay önce de hazir toprak alıp topragina eklemistik. Yanlış mi yaptik acaba?
***
Çok fazla direkt güneşe alışık değilse akşam üzeri güneş alan balkonunuza çıkarın. Çürük yeri kesin. Saksıdan üst yüzey toprağı kökler görünene kadar boşaltın. Toprak adamakıllı kuruyana kadar hiç sulamayın. Eğer çürüme sadece tepede ise bu takdirde inşallah sağlığına kavuşur. Başka yapılacak bir şey yok.
iyi günler nolina bütün yapraklarını dökütü gövdesi ve kökü sağlam gözüküyor. Gövdeden keserek kurtarma şansımız olur mu? Tekrar sürgün verir mi?
***
Kuruyan yerler varsa sadece kuruyan yerleri kesin. Son derece havadar ve şiddetli ışıklı pencere yanında tutmalısınız.
Merhaba Nolinamın yaprak uçları kurumaya (yeni çıkan bebek yapraklar dahil) ve yapraklar kırılmaya başladı. Toprağı epey nemli. Fazla sulamadan olabilir mi?
***
Kök uçlarından çürümeler başlamış. Kısa zamanda ilerler ve tüm dip kısmı çürüyerek ölür. Durdurmak için hemen şimdi kökleri topraktan dağıtmadan saksıdan çıkarın. Bir leğende bekletin. Toprak iyice kuruduğu zaman tekrar saksıya yerleştirin ve iki ay boyunca hiç sulamayın. Hatta susuzluktan yaprakların kuruması köklerin çürüyerek ana gövdeyi de çürütmesinden bin kat iyidir. Gereksiz ve üstelik yanlış sulamalar bitkileri öldürüyor. Okuyup hatalarınızdan dönün: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
Üç küçük yumrulu Nolinam var. Geldiği saksıdan aynı boyda toprak saksıya aldım. Bir kısım kökler toprağın yüzeyinde geldi. Böyle mi olması gerekiyor diye soracaktım. Şu anda ben de o şekilde aldım yeni saksısına. Doğru mu yaptım? Bir de doğu ve güney cepheli balkonumda güney cepheye koydum güneş alsın diye. Doğru mudur? Çok teşekkür ederim. Harika bilgileriniz ve büyük emeğiniz için. :)
***
Evet kökleri kat kat toprak altında bırakmak riskli olurdu. Böyle yapmanız daha iyi. Gerçi üstleri ince bir toprak tabakasıyla örtülü de yapabilirdiniz. Güneşten daha önemlisi hava akımlarıdır. Birinci derece önem taşıyan ihtiyaç bu. Yaz aylarında direkt güneş sabahın erken saatlerinde birkaç saat (en geç güneş tam tepeye gelmeden bir saat öncesine kadar) veya ikindiden bir saat sonrasından akşama kadar olması (yaz boyunca) uygun. Kışın tam öğle saatlerinin güneşini almasında sakınca yok. Zaten güney cephe kış aylarında sabahtan akşama kadar kesintisiz güneş alır. Ben de size teşekkür ederim.
Nolina’mın köklerinin üstünü dediğiniz gibi biraz geçirgen toprak ile örttüm. Güneşte duruyor ama yaprakların çıkarken oluşturduğu zikzak görünümlü yeşil gövdenin rengi kırmızımsı turuncu bir renk almaya başladı. Hemen biraz yarı gölgeye aldım. Bu durum normal midir güneşe çıkınca? …
***
Bilmiyorum ama zaten kaktüs dahi olsa bitkileri şiddetli sıcak yerlerde ve zamanlarda öğle saatlerinin dimdik gelen tepe güneşine maruz bırakmamak lazım. Doğal yaşam alanlarında uyumlu olabilirler ama biz güzel görünmeleri için yetiştiriyoruz. Bu yüzden her şeye dikkat etmek lazım. Mesela aslında bir çöl bitkisi olan Aloe vera az güneşte şahane yemyeşil oluyor. Ama uzun süreli öğle güneşinde soluk bir bal rengine dönüşüyor. Hiç bir güzelliği kalmıyor. Diğer sorunuza gelince ben öyle bir kitaptan bilgi almıyorum. Bildiğim bir kitap yok. Bu yüzden herhangi bir tavsiyede bulunamam.
Nolinamin yaprak kisminda gobegi eridi. Toprağını değiştirdim. Yeniden yaprak açar mı?
***
Ölmediyse evet. Biraz güneşli, son derece havadar, esintili bir yerde tutun. Toprak iyice kurumadan sulamayın.
Merhaba çok sevdiğim yaklaşık 2 metre boyundaki Nolina çiçeğim taşınma sırasında tam tepeden kırıldı. Şu an sadece çubuk şeklinde. Tekrar yeşermesi için ne yapmam gerekiyor? Nasıl bir önlem almam gerekiyor?
***
Genelde kırık en uç tarafın tam kenarlarından 2-3 yeni dal verir. Onun için isterseniz biraz daha kısaltın. Bir ay hiç sulamayın. Güneşli ve çok havadar bir pencere yanında tutmalısınız. Kırılan tepesini atmadıysanız iki hafta açıkta beklettikten sonra çoğunluğu iri taneli dere kumu veya ponza taşı olan torf karışımına dikin. Toprak adam akıllı kupkuru olmadıkça sulamayın. Bu sayede köklenme ihtimali var.
Nolinamın üzerinde pamukumsu oluşumlar mevcut. Neden olmuş olabilir? Nasıl kurtulabilirim?
***
Neden olmuş olacağını dikkatlice inceleyip anlamalısınız. Çözümü de buna göre değişir. Eğer örümcek ağı gibi oluşumlar ve yapraklarda ağarmalar, tozlanmış gibi haller varsa sebep örümcek bit adlı parazitler. Bunun çaresi Avirmec EC adlı ilaçtır. Her yaprak biti ilacı etki etmez. Pamuklu bitler dadanmışsa dikkatle bakıp anlarsınız. Çok fazla küçük olmayan bitlerdir. Yapraklara yapışıktırlar ve ypraklarda yer yer yapışkanlı sıvılar olur. Hep ıslak bezle silerek yok etmeli hem de ilaçlama yapmalısınız. Eğer sorun bitlenmelerle ilgili değilse mantar hastalıkları türemiştir. Bu durumda Topas adlı ilaçtan kullanmanız lazım.
Merhaba Nolinanın saksısını değiştirmek istiyorum ama bilemedim altı delik mi olsun yada deliksiz mi?
**
Saksının altı hem delikli hem de ayaklı olmalı. Yani alttaki deliklerin hava ile rahatça irtibatı olmalıdır.
Eski yaprak uçları bi kaç santim kuru ama yeni gelenler sağlıklı gözüküyor. Yapraklar fazlaca uzun olduğundan ve ağırlığından dolayı ağırlık merkezinin o taraflarda yapraklar kırık gibi olup bükülmeye başladı. oldukça aktif bir şekilde yaprak vermeye devam ediyor. acaba bende de çürüme var mıdır yoksa bir sorun yok mudur.
***
Dirençsizlik sorunu var. Bunun iki sebebi: Öncelikle güneş ışınları yetersiz kalıyordur. İkinci plandaki sebep ise kof gelişim. Toprakta azot elementinin fazla olmasından kaynaklanır. Ama esas problem güneş eksikliği. Aralık ayından itibaren yoğun ve direkt güneş ışınlarına alıştırmaya başlayın.
uygun olursa balkona koyim mi daha iyi güneş görür
***
Hayır iki günde mahvolup gider.
Yaklaşık 1.40 boyunda nolinam var ve iki aydır bizimle. Salonum kuzeydoğu cephe. Bitkim salonumda cam tarafında duruyor. Aldığımız yer 20 günde bir sulamanın yeterli olduğunu söyledi ve öyle yapıyoruz. Ancak yaprakların bazıları ortasından kırıldı ve uçları sarardı. Sizce ışık mı yetersiz yoksa sulama mı doğru değil? İlk kez büyük bir bitki besliyorum, ölmesini istemiyorum. Sararan yerlerini keseyim mi? İyileşmesi için ne yapmam lazım?
***
Yanlış bitki seçmişsiniz. Fazlasıyla hem de direkt güneş ışınlarına ihtiyacı var. Günde en az 3 saat direkt güneş. Sulama tavsiyesini de bilinçsizce vermişler. 20 günde bir ne demek? Yani toprağı vıcık vıcık sulu, ıslak kalıyor ve buna rağmen düzenli sulamaya devam edeceksiniz. Veya toprak yarım günde kupkuru hale geliyor ama buna rağmen 20 günde bir sulayacaksınız. Yanlış. Bu tip “düzenli gün aralıklarla” sulama yapmak genellikle bitkileri öldürür. En çok da toprakta önemli kuruma olmadığı halde sulamak yüzünden ölürler. Siz kontrol edin. Toprak adam akıllı kupkuru olmadıkça sulamayın. Nolina için böyle gerekiyor. Sararan kısımları kesebilirsiniz. Yapmanız gerekenler toprak adam akıllı kupkuru olmadıkça sulamamak ve günde 3 saat direkt güneş alacağı bir pencerenin tam yanında tutmak. Ayrıca, satıcılara asla hiçbir şey danışmayın, sormayın. Doğru bilgi/tavsiye verenler ister inanın ister inanmayın on binde bir belki çıkıyor.