Hediye olarak insanlara buket çiçek, sepette aranjman çiçek ya da saksıda güzel yapraklı veya güzel çiçekli süs bitkisi vermek gittikçe yaygınlaşan bir adettir. Bunun yeri, önemi, gerekçeleri akla-mantığa ve duygusallığa uygun olmalı. Çiçek hediye seçiminde hangi durumda hangi çiçeği düşünmek gerektiğini bilmek lazım. Özel günlerde ve özel durumlarda sevdiklerimize hangi çiçekten almalıyız? Neleri tercih etmeliyiz? Konumuz bu.
Niçin çiçek?
Hediye olarak herhangi bir şey değil de çiçek alıyorsak bunun alanı biraz farklı. Çiçek hediyesinin arkasında duygu iletmek veya paylaşmak, iyi niyet mesajı vermek, sevgiyi ve hisleri tarif etmeye çalışmak gibi amaçlar var.
Duygularla, dileklerle, temennilerle ilgilidir. Bazen de sadece bir kibarlıktır, bir inceliktir. Mesela yemek davetine eli boş gitmemek için baklava da uygundur çiçek de.. Kadın erkek fark etmez herhangi bir yolcuyu hava alanı gibi yerlerde karşılamaya giderken de, özellikle resmi bir görüşme söz konusu ise çiçekle gitmek adettir. Devlet adamlarını bir yerde hoş geldiniz karşılamasında çiçekle giderler. Sanatçılara hayranları çiçek gönderir, çiçek hediye eder.
Sevgi, saygı, sevinç ve hayranlık iletiminde olduğu kadar üzüntü, keder paylaşımı amacıyla da çiçek hediye ederiz. Doğumda da ölümde de.. Düğünde de cenazede de.. Özel kutlamalarda da resmi veya siyasi kutlamalarda da.. Bütün bunlardan anlıyoruz ki çiçek hediye etmenin sadece duygusallıklarla ilgisi yok. Çiçek hediye etmek ne amaçla olursa olsun medeniliği, şehir hayatı görgüsünü yansıtır.
Resmî bir iletişim aracı
Çiçek hediye etme önemli bir iletişim aracı haline gelmiş ve bu tarz kullanımı zaman geçtikçe artmaktadır. Mesela bir iş yeri açılışında telefonla konuşarak veya bizzat gidip hayırlı olsun demek yerine sadece çiçek gönderir ve çiçekçi firmaya çiçeğe yazılı bir mesaj eklettiririz. Onun gibi taziye (başsağlığı), gözünüz aydın, hayırlı olsun, geçmiş olsun, nice yıllara, başarılar dilerim gibi dilekler bazı çevrelerde artık salt hediye çiçek göndermekten ibaret hale geldi.
Özel günlere göre çiçekler
Özel günlerde hediye olarak çiçek almanın arkasında duygusal bir mesaj iletimi ihtiyacı vardır. Sevgi, aşk, iyi niyet, başarı dileği, temenni, nezaket vs. İnsanların sevdiklerine çiçek almaları için bütün dünyada aynı olan pek çok özel günler var. Veya özel günler olmasa bile yemek davetine giderken, hasta ziyaretine giderken, dargınlık durumunda barışmaya giderken ve bir iş yeri açılışına giderken çiçek en başta akla gelen hediyedir.
Hangi durumda hangi çiçek alalım? Çiçekçiler ne amaçla çiçek alacağını söyleyen müşterilere nasıl bitkiler önerip satmalı? Aşağıda bunları elimden geldiğince açıklamaya çalıştım. Ama esasen çiçekçiler bunları benden çok daha iyi bilir. Bilmek zorundalar. Benim burada verdiğim bilgiler pek yeterli değil.
Anneler günü (her mayısın ikinci pazar günü)
Beyaz karanfil ilk akla gelmesi gereken çiçektir. Fakat çok kişi bilmez ve çiçekçilerde ne varsa bakar, bir çiçeği gözüne kestirir ve onu alır. Gerçi bunda bir sakınca yok.
Annelere saksıda orkide hediye etmek ilkin anneleri sevindirse de daha sonra büyük bir işkence halini alır. Orkide zamanla ölmeye başlayınca kadıncağız yavrumun hediyesi diye üzülür durur. Yaşatmak için binbir çare araştırır ama hiçbir şey işe yaramaz. Orkide günbegün ölürken annenin de adeta canından can gider. İyisi mi, annenize “saksıda uzun ömürlü” bir bitki almadan önce annenizin evinin şartları ısı ve havadarlık açısından uygun mu, güzel bir araştırma yapın.
Vazoluk kesme çiçeklerden alacaksanız karanfil olabilir, gül olabilir, kocaman bir demet beyaz papatyalar gibi mevsime göre ne varsa.. Ya da güzel bir aranjman. Yani birkaç farklı çiçek karışımından bir buket veya çiçek sepeti.
Sevgililer günü (14 şubat)
Artık klasikleşmiş bir şey kırmızı güller. Aslında başka çiçeklerle karışık veya aranjman halinde daha özel, daha romantik tasarımlar daha cazip olur. Mesela ağlayan kalpler çiçeği‘nin çiçekli birkaç dalı eşliğinde. Aslında ağlayan kalpler çiçeği romantik çiçek aranjmanları tasarımları şeklinde veya tek başına saksıda yetişmiş olarak 14 şubat sevgililer gününde her görenin “ben sevdiğime mutlaka bu çiçeği almalıyım” diyeceği kesindir.
Çiçekleri kalp biçimli olan antoryumlar sevgililer gününe uygun ama bulmak zor. Maalesef çiçek şekilleri düzensiz yuvarlak antoryumlar son yıllarda bir hayli arttı. Bir de yine her yerde olmayan lale antoryumları sevgililer günü için gayet uygundur.
Yaprakları kalp şeklinde olan süs bitkileri de sevgililer gününe tam uygundur. Örnek resim:
Satıcılar her şeyi müşterinin tercihine bırakmamalı. Elindeki uygun bitkileri akla mantığa uygun yollarla müşteriye tanıtmalı, ikna etmeye çalışmalı.
Evlilik yıl dönümleri
Bence çiçek seçiminde en titiz davranmak gereken gündür. Kadının emekleri, maharetleri, başarıları, hatta dertleri, kadının hayatıyla ilgili ne varsa onu yansıtacak bir şeyler yapmak lazım. Çiçek dilini biraz araştırıp öğrenmek gerekiyor. Çiçekçi esnaflar bu konuda kendilerini çok iyi geliştirmeliler. Çünkü evlilik yıldönümü vesilesiyle yılın her günü çiçekçilere pekçok evli erkek başvurur. İşini bilen bir çiçekçi hiçbir müşteriyi eli boş göndermez. Ve hatta müşteriye birkaç soru sorarak sırf o kişinin evliliğine ve sırf o kişinin eşinin o yılki durumuna göre çiçek hazırlayıp verir.
Vazoluk kesme çiçekler saksıda bitkiden daha anlam taşır. Mevsime göre ne bulursanız. Bir demet yasemin, şakayık, mimoza, gerçek gül kokusu taşıyan gül (günümüzde gül kokan güller bulmak çok zor), kocaman tek çiçek halde orkide çiçeği, turna gagası (starliçe).. Ne varsa pek fazla önemi yok ama bunlardan son derece etkileyici aranjmanlar yapılabilir. Bu bir sanattır.
Eşinize saksıda köklü süs bitkilerinden almak isterseniz olabilir. Ama eviniz sürekli havadarlık ve güçlü gün ışığı şartlarından yoksun ise hiç düşünmeyin. Çünkü ölüm sürecine giriyorlar ve kadınların sevinci kedere dönüşüyor. Çünkü bitki bile olsa bir canlının göz göre göre ölüme gitmesi erkekleri pek değil ama kadınları çok fazla üzer.
Doğum günleri
Doğum günü hediyeleri genellikle biraz baştan savma olur. Dikkatli olmak lazım. Kadınlara çiçek hediye etmek ince iş. Duruma, şartlara göre her şeyi düşünmek gerek. Bazen öyle bir zaman denk gelir ki tek bir tane papatya koca bir demet gülden veya bir saksı kocaman çiçekler açmış bir orkideden daha fazla anlam taşır. Hediye vermek istediğiniz kişinin son günlerdeki ruh halini çok iyi bilmeniz ve ona göre hediye tercihinde bulunmanız iyi olur.
Hasta ziyaretleri
Hastanelere çiçek götürmeyi tavsiye etmem. Zira koyacak yer bulmada sıkıntı oluyor. Ya da küçük ve şık bir buket götürmeli. Hastalara evlerinde ziyarete giderken açık sarı, pembe ve beyaz renkler ağırlıklı olan ve kokusuz ya da ferahlatıcı hafif kokulu olan çiçeklerden tercih etmek iyi olur.
Doğum tebriği
Yeni bebek sahibi olmuş annelere çiçek hediye götürmek git gide yayılan bir adet olmaya başladı. Bu konuda çok düşünceli olmak lazım. Çünkü anneler bebeklerinin güvencesini düşünüp her şeyden endişelenirler. Özellikle saksıda, topraklı ya da koskocaman buketler tercih etmeyin. Halbuki çiçek hediye etmek sıkıntı vermek için değil huzur vermek içindir. Bu durumda nasıl bir çiçek hediye edeceğinizi iyi düşünün. Küçük, sade, kokusuz bir buket çiçek götürmeniz daha iyi olur. Ya da resimdeki gibi bir aranjman, ama biraz küçük.
Gönül alma, barışma aracı olarak
Bunun için saksıda pahalı bitkilerden değil, hem çiçek olarak küçük çiçekli bitkilerden, hem buket olarak pek fazla büyük olmayan bir buket yaptırmayı tavsiye ederim. Çünkü gönül alma çabası her şeyiyle mütevazilik yansıtmalı. Hem asla kalıcı hatıra niteliği taşımamalı. Mütevazilik, iddiacı olmamak, temiz niyet yansıtmak önemli. Çiçekler küçük küçük ama son derece göz alıcı ve neşe verici görünümlü olmalıdır.
Bukette açık sarı, beyaz, pembe ve açık yeşil renkler karışık olsa, az sayıda turuncu mini çiçekler dağınık olsa, aralarda çok ince yapılı biraz koyu yeşil yapraklar (kuşkonmaz veya ince yapılı aşk merdiveni yaprakları ile) gönül rahatlatıcı etkisi büyük olur. Bir de gönlü alınacak kişinin zevklerini bilmek lazım. O zaman işiniz kolaylaşır. Örneğin kırgın kişi evinde çiçek yetiştirme delisi biri ise nadir bulunan bir türden şık bir saksı çiçek ile herhalde çok sevinir kızgınlığını da kırgınlığını da unutur.
Baş sağlığı ve cenaze
Bizim kültürümüzde bu alanlarda çiçek hediye etme veya götürme, gönderme adeti yok. Gerçi mezarlara çiçek dikme adetimiz gayet yaygındır. Ancak resmî davranmak gereken yerlerde ve durumlarda sadece cenaze töreni alanına veya defin gününde mezarlığa genelde çelenk halinde çiçek götürür veya gönderirler. Kırmızı ve beyaz karanfiller, beyaz kala çiçekleri vs.
Evlere taziye ziyaretlerinde çiçek götürme adetimiz yok ama toplumumuzda bazı çevrelerde olabiliyor. Başsağlığı dileme amaçlı ev ziyaretlerinde eğer çiçek götürecekseniz küçük yapılı çiçekleri küçük buket halinde tercih edin. Beyaz renkte karanfiller ve güller en uygunudur. Bunlardan başka, mevsime göre, çiçekleri pek iri olmamak kaydıyla şunlar uygundur: Kasımpatı ve papatya benzeri bitkilerden çiçeklerin renkleri soluk mor, mavimsi pembe, pembe-mor arası tonları uygun olur. Küçük demet veya buket halinde.
Dini günler ve Bayramlar
Ramazan bayramında, kurban bayramında ve kandil günlerinde mezarlara çok çiçek götürürüz. Sokak çiçekçiliği yapanlar için çiçek mezatından zamanı geçmiş, solmaya yüz tutmuş çiçekleri yok pahası fiyattan alıp büyük kâr etmenin tam zamanıdır. Alıcılar da o çiçeklerin canlılığına pek dikkat etmez. Mezarların üzerine renk renk çiçekleri bırakıp gideceklerdir.
Bayramlarda ve hatta her fırsatta yaşlı kadın akrabalara çiçek götürmek kesinlikle gereken bir güzelliktir.
Herhangi bir çiçek, mevsime göre ne varsa. Kasımpatı, hüsnüyusuf, karanfil, gül, jerbera, kır papatyası vesaire. Yaşlı kadınlar sizin hatırınızı her şeyden daha değerli görürler. Yaşlılara çiçek hediye etmenizin onlara şöyle bir faydası var: Yaşlı akrabanız sizin ziyaretinize çok sevinmiştir ve hediye ettiğiniz çiçekler solana kadar o sevinç devam edecektir. Bu yüzden olsa gerek, yaşlılar vazodaki çiçekleri gerçekten de normal dayanıklılık sürelerinden bir iki hafta daha uzun süre vazolarda sağlıklı tutmayı başarıyorlar. Uzun süre dayanmaları için ellerinden geleni yaparlar. Çiçekler için değil sizin ziyaretinizden duydukları sevincin devam etmesi için ve sizin değerli hatırınız için.
Noel
Hırıstiyanların olduğu semtlerde esnaflar aralık ayının ikinci haftasında yoğunlaşarak yılbaşına kadar Noel ile ilgili süs eşyaları vb hediyelik şeyler satar. Bu dönemde makbul bitkiler özellik olarak kırmızılı olan bitkilerdir. Birkaç örnek: Atatürk çiçeğinin sarı kültivarları değil de türünün gerçek rengi olan kırmızı olanından. Altta iri yemyeşil yapraklar ve üstte kocaman kıpkırmızı yapraklar.
Bundan başka, üzerinde bol bol olgun kırmızı meyveleriyle Kudüs kirazı da Noel zamanı saksı bitkilerindendir. Kırmızı çiçekli bir siklamen de en uygun Noel hediye çiçeklerindendir. Bir de kırmızı çiçekli kalandivalar ve yılbaşı kaktüsleri var.
Sonuç itibarıyla
Çiçek hediye hakkında bilgiler, özel günlere göre çiçek tercihleri nelerdir, nelere dikkat etmeliyiz? Yukarıda elimden geldiğince açıklamaya çalıştım. Hediye olarak çiçek almayı düşünenler ne durumda nasıl bir çiçek alacağını bilmeli. Bilmiyorsa araştırmalı, soruşturmalı. Çiçekçiler daha çok bilgili olmalı. Çiçekçilikte amaç sadece malını bir an önce satmak değil müşterilere hem doğru hizmet hem faydalı doğru bilgiler sunmak olmalı.