Özellikleri
1,5-4m civarında uzayan, dik duruşlu, hafifçe kavisli dallanmalar yapan bir çalıdır. Kışın yapraklarını döker. Yaprakları 7cm-20cm arası uzunlukta, 3cm-7cm arası eninde iriliktedir. Yaprak yüzeyleri zımpara kağıdı gibi pütürlüdür. Dipten yeni dallar geliştirse bile çok fazla geniş yer kaplamaz ve azgın gelişim göstermez. Yani küçük bahçelere uygundur.
Çiçek açması
Kış tatlısı çalısının çiçek açma zamanı bulunduğu yerin iklim özelliklerine, kendi yaşına ve bakımına göre değişir. Genelde kış ortası – bahar başı arasında ama yaşlandıkça kasım ayında da çiçek açmaya başlayabilir. Çiçeklenme dönemi uzundur. Ama en geç ilkbahar başına kadar devam eder. Yani yapraksız olduğu dönem çiçekli olduğu dönemdir. Çiçeklerinin güzelliği yakından bakınca belli olur. Çiçek taç yaprakları biraz şeffaf, balmumundanmış gibi, taç yaprakları sarı, iç orta kısmı kızılımsı, morumsu renklidir. Yaygın yetiştirilen iki kültivarı: Chimonanthus praecox ‘Grandiflorus’ ve sırf sarı çiçekli olan ‘Luteus’.
Kış tatlısı çiçekleri
İklim uyumu
Kış soğuklarına -25C dereceye kadar dayanıklıdır. Fakat yaz ayları şiddetli sıcak olan bölgelere pek uygun değildir.
Kullanım
Azerbaycan’da şehirlerin park ve bahçelerinde kullanımı yaygındır.
Kışın çiçekli olan dalları kesilip vazolarda tutulabilir. Bulunduğu odaya güzel kokusunu yayar.
Yetiştirme, bakım
Kış tatlısı (Chimonanthus praecox) çalısı süzek toprakları ve tam gün güneşli yerleri sever. Fidanları dikildiği yere birkaç yıl iyice yerleştikten sonra kuraklığa tam dirençli hale gelirler. Ama yine de özellikle gelişim zamanlarında susuz bırakmayın ki kış için iyi hazırlansın.
Dip sürgünleriyle kendisini yenileme özelliği var. Yani zamanla güçlü düşen veya fazla dallarıyla karman çorman hale gelmiş olan gövdeleri kış sonunda en dipten keserek estetik görünümünü koruyun.
Kış tatlısı fidan üretimi
Sadece tohumlarıyla üretebilirsiniz. Kış tatlısı tohumları hamam böceği yumurtalarına benzer (biraz daha iridirler). Çimlenmeleri kış üşümesi süreci geçirmeleri şartıyla mümkündür. Sonbahara kadar tazeliğini korumuş olan kış tatlısı çalısı tohumlarını daha fazla bekletmeden ekin. İlk kış üşümesinden sonra ilkbaharda çimlenebilirler. Ama genelde iki yıl üst üste kış üşümesi yaşamaları gerekiyor.
Eğer ilkbaharda henüz yeni olgunlaşmış tohumlarını bulursanız bunları çabucak çimlendirebilirsiniz. Hemen suya koyun. Oda sıcaklığında iki gün bekletin. Sonra ıslak kâğıt havlu arasına koyup fazla sıcak olmayan, 20C/23C derecelerde hafif serin / ılık bir yerde bekletin. Üç dört günde tohumlardan kök uzantıları çıkacak. O zaman steril köklendirme toprağına tohumları kök uzantısı aşağı bakacak şekilde yatay yerleştirin. Toprağa yarım santim kadar gömülü olacak. Aynı ılıklıkta bir köşede çenek yapraklar çıkmaya başlayıncaya kadar bekletin. Sonra güneş alacakları bir yerde, açık havada dışarıda tutun.
Genç kış tatlısı fidanlarının çiçek açma olgunluğuna gelmeleri 4 yıl ile 7 yıl arasında değişir.