Fotoğrafı incelersek anlarız ki kum zambağı yaz boyunca bir-iki ay ara ile tekrar tekrar çiçek sapı çıkarabiliyor. Resimdeki numaralara göre: 1- Yeni çıkmakta olan çiçek sapı. 2- Yeterince uzamış bir çiçek sapı üzerinde yeni açmış çiçekler ve henüz açmamış tomurcuklar. 3- Ortalama iki aylık, çiçekleri çoktan geçmiş, meyvelerini büyütmüş bir çiçek sapı (aslında onlar meyve değil tohum kılıflarıdır ve içlerinde tohumlar var).
Amarillidaceae familyasının Pancratium cinsinin 21 türü var. Kum zambağı o türlerden biridir. Bilimsel adı Pancratium maritimum (deniz kıyısı pankrasyumu). İngilizcede yaygın adları sea daffodil (deniz nergisi), sand lily (kum zambağı).
Genel özellikleri
Kum zambağı (Pancratium maritimum) soğanlı bitkilerdendir. Doğada sadece deniz kıyısı kumsallarında ve denize çok yakın arazilerde yaşarlar. Fakat kumdan ve deniz suyundan beslenmez. Kökleri 2 metreye yakın uzunlukta yer altına uzanır. Çiçekleri güzel kokuludur. En çok geceleri koku salar. Herkesin hayran olup çok güzel bulduğu kokusunu bazı insanlar ağır bulur.
Habitat
Ana vatanı Türkiye’den Libya’ya, İspanya’dan İsrail’e tüm Akdeniz kıyılarıdır. Tohumları Ege ve Marmara yoluyla Karadeniz’in güney kıyılarına ulaşmış ve oralarda da çoğalmıştır. Bulgaristan’ın güney kıyıları, Türkiye’nin tüm Karadeniz kıyıları ve Gürcistan kıyıları da kum zambağının yaşam alanlarındandır. Akdeniz ve Karadeniz’den başka, Atlas Okyanusu’ndaki Kanarya Adaları, Bermuda ve Azor takımadalarında bulunurlar. Ayrıca ABD’de Florida eyaletinin güneyinin Büyük Okyanus kıyıları da bir şekilde kum zambağının doğal yaşam alanlarından olmuş.
Kullanım
Kum zambağı – Pancratium maritimum ticari çiçekçilikte yeri olmayan, tamamıyla doğal alanlarda bulunan bir türdür. Genel olarak bir süs bitkisi gibi kullanılmıyor ama güzel kokusundan ve çiçeklerinin güzelliğinden etkilenerek doğal yaşam alanlarından söküp bahçelerinde ya da saksılarda yetiştirenler bütün dünyada var.
Aşağıda kum zambağını saksıda nasıl yetişeceğini anlattım. Bu bilgi bir ihtiyaç. Çünkü insanlar nesli tehlike altında olan kum zambağını söküp bahçelerinde veya saksılarda yetiştirmeye çalışıyorlar. Tuz dökenler var. Sırf kumda yetiştirmeye çalışanlar, habire deniz suyu taşıyanlar var. Sonuçta soğanları çürütüp öldürüyorlar. En azından onlardan bir kişi bile olsa buradan öğrendikleriyle kum zambaklarını yaşatabilir, hatta üretir. Sonra da gün gelir doğal yaşam alanlarına fazlasıyla iade ederler.
Teşekkür: Hazırladığım bu yazıya katkılarından dolayı Adana’dan Seher Hanım’a teşekkür ederim.
Sevdiği iklim
Doğal yaşam alanlarına bakarsak neredeyse birbirine zıt iklim bölgeleri kum zambaklarının doğal alanlarıdır. Hem yazın aşırı sıcakların pek olmadığı ve sık sık yağışlı olan Karadeniz sahillerinde, hem yazın aylarca bir damla yağmur düşmeyen, 40C derece sıcakta fena halde kavrulan güney Ege’de, Yunan adalarında, Libya ve İsrail sahillerinde yaşayabiliyor. Tüm bu bölgelerde yağışlar en çok kış boyunca görülür.
Pancratium maritimum – kum zambağı kış soğuklarına en fazla -10C derece soğuklara dayanır. Yaz sıcaklarında susuz kalınca ya da kışın hafif don olaylarında yapraklar tamamen kurur. Bu etkiler olmazsa yaprakları tüm yıl yeşil kalır ve soğanlar daha güçlü olup daha fazla gelişirler.
Yapraklanması
Kum zambağının yaprakları
Yaprakları pek geniş olmayan şeritler halindedir. Hava şartları uygun olup susuz kalmadığı takdirde her zaman yapraklıdır. İlkbaharda havalar ısındığında yeni yapraklar çıkarmaya başlar. Yazın susuz kalmazsa yapraklanma yavaş yavaş devam eder. Çiçek açtıktan sonra kum zambağının yaprak sayısı maksimum düzeye çıkar. Kış boyunca yaprakların çoğu, bazen don olaylarının şiddetine göre tümü bozulur. İlkbaharda yeniden yapraklanır. Eğer yaz sıcaklarında susuz kalırsa tüm yapraklarını kaybedebilir ama yaz sonunda çiçeklendiği zaman tekrar yapraklanır.
Çiçeklenmesi
Çiçekleri
Kum zambaklarının çiçek açma özelliği amarillislere benzer. Yani çiçekler bir çiçek sapı tepesinde birkaç tane olarak sırayla açar. Yeterince geniş saksılarda üçlü beşli olarak yetiştirmelisiniz. Tek bir soğan genelde bir çiçek sapı verir. Fakat soğanın büyüklüğüne ve gücüne göre, tek soğan peş peşe aynı hafta içinde iki çiçek sapı çıkarabilir. Veya bir-iki ay sonra tekrar yeni bir çiçek sapı çıkarır. Kum zambağı soğanlarının çiçek açma zamanı iklime göre ve her yıl az çok farklı olabilen hava şartlarına göre genel olarak yaz başından itibaren, sonbahar başına kadar herhangi bir zamandır.
Saksıda yetiştirdiğiniz kum zambaklarınızın çiçek açabilmesi uzun saatler boyunca direkt güneş alabilmelerine bağlıdır (günde 4 saat direkt güneş yeterli olabiliyor). Bir de elbette yaz aylarında biraz susuzluk stresine maruz kalmaları gerekiyor. Bu şart değil ama yaşlı olmayan soğanlar susuzluk stresi yaşamazsa çiçek açmayabilirler. Saksılarda yetiştirilenler doğadakinden daha erkenden ve daha bolca çiçek açabilir. Bu sizin bakımınıza kalmış bir şey.
Ayrıca: Benim saksıda kum zambağı yetiştirme tavsiyeme hiç uymayacak şekilde küçük saksılarda yetiştirenler çiçek açmama problemiyle hiç karşılaşmıyorlar. Sebebi köklerin sıkışması ve büyük sıkıntı-stres yaşamalarıdır. Çiçek açması için iyi bir şey zannedebilirsiniz ama bitki iyi beslenemeyecek ve savunma mekanizmaları son derece zayıflayacaktır. Sonuçta her an çürüyüp gidebilirler.
Kökler
Her yıl toprak değiştirip kökler rahatsız edilirse kum zambağı çiçek açmayabilir. Kışın hiç sulamayıp kökleri kurutmaya çalışmayın. Bu sadece soğanın zayıflamasını sağlar. Çiçeklenmesi için susuzluk stresi yaşatmak yaz sıcakları başladığında 4-5 hafta, tamamen susuz değil sadece yapraklar iyice pörsüdükçe sulamakla yapılmalı.
Kökleri
Kum zambağının soğanı çok fazla köklenir. Köklerini 1 metreden daha fazla derinlere gönderir. Çünkü her türlü toprak minerallerine, her türlü elementlere ihtiyacı var.
Saksıda Pancratium maritimum (kum zambağı) en sağlıklı nasıl yetiştirilir?
Hakkındaki şehir efsanelerine göre ancak ana vatanında yaşayabilirmiş.. sadece deniz kumunda ve deniz suyu ile yaşayabilirmiş.. bunlar yanlış şeyler. Başka yerlerde yaşayamamasının sebepleri var: Mesela kum zambağını hiç olmadık acayip şeylerde yetiştirmeye çalışmak (deniz kumu, inşaat kumu, torf, hatta tuzlu su), ev ortamında yetiştirmeye çalışmak ve karasal iklim bölgelerine götürüp kışın dondurup öldürmek gibi. İşte başka yerlerde yaşayamaz söylentisi bu sebeplerden kaynaklanıyor. Yanlış bakım uygulayınca soğanlar tüm gücünü kaybeder, bağışıklık sistemi iflas eder, bitki çürür ölür gider. Öte yandan hakkında hiçbir şey bilmeyip alelade bir gerçek toprakta amarillis gibi saksıda güneşli yerde ihmal ederek yetiştirmeye çalışanlar çok başarılı olup kum zambağının muhteşem kokusunun keyfini çıkarıyor.
Aşağıdaki tavsiyemi abartılı gibi bulabilirsiniz ama tavsiyelerimdeki her şey soğanların son derece sağlıklı, hastalıklara son derece dirençli ve değişen şartlara dayanıklı olması içindir. Tıpkı doğal ortamlarındaki gibi.
Saksı
Mümkün olduğunca derin çömlek saksı bulmalısınız. Soğanlar kendi büyüklüğüne göre birkaç misli derinlikte olmalıdır. Soğanın aşağı kısmı da en azından yukarısı kadar derin olmalı. En az yarım metre derinliği olan saksılar kum zambağı yetiştirmek için idealdir.
Toprak
Hazır poşet topraklardan kullanmayın. Şöyle bir toprak karışımı hazırlamalısınız: Gerçek doğal topraklardan humuslu kara toprak, kırmızı toprak, dere kumu, ponza taşı, yanmış koyun gübresi. Hepsinden eşit oranlarda karıştırın.
Kum zambaği saksıya dikim tarzı
Saksıda..
Aşağıdaki açıklamalarımı yandaki resme göre kıyaslarak anlayabilirsiniz. Resimde gördüğünüz rakamlara göre şöyle:
1) En alta iki üç parmak yüksekliğinde çakıllar veya iri ponza taşı döşeyin. Sonra üstlerine ince ponza taşı serpin ki ara boşluklar kapansın.
2) Taşların üstüne 10cm yüksekliğinde olarak, 1/3 oranında ince ponza taşı karıştırılmış kırmızı killi toprak doldurun.
3) Onun üstüne ise gerçek doğal topraklardan yaptığınız karışımı doldurun (humuslu kara toprak, kırmızı toprak, dere kumu, ince ponza taşı, eski koyun gübresi eşit oranlarda karışımı).
4) Toprağın üstüne iki parmak yüksekliğinde kum yayıp kum zambağı soğanları birbirlerine ve saksı kenarlarına ortalama 6cm mesafe olacak şekilde kum üzerine oturtun ve ..
Eğer soğanlar yukarıdaki örnek çizgi resimdeki gibi yapraklı ise geri kalan boşluğu da kumla doldurun.
Soğanlar yapraksız ise, bu durumda sadece soğanları örtecek kadar ve soğanların uçları hafifçe açıkta kalacak miktarda kumla doldurun (aylar geçtikçe, zamanla yapraklar yükselip soğanın boğaz kısmı yalancı gövde şekli aldıkça, seviyesine göre ara sıra kum doldurursunuz).
Soğanları dikme işini bitirince çok miktarda su ile sulayın. Saksı alt deliklerinden en az bir su bardağı su çıkacak kadar sulamalısınız. Kum zambaklarının yeri çok iyi derecede güneş alan bir yer olmalı. Yaz kış aynı yerde tutacaksınız. Yaşadığınız yerde kışın -10°C dereceden daha şiddetli soğuklar olabiliyorsa kış boyunca don olaylarından korunacağı ama yine soğuk ve güneşli bir yerde tutun.
Kış koruması
Soğanlarının sürekli güç toplayabilmesi için kum zambaklarınızın yapraklarının donup kurumaması lazım. Kışın don olayı olacağı günlerde, karasal iklim olan yerlerde yaşıyorsanız kapalı ve dışarısı kadar soğuk olmayan bir yere geçici olarak alın. Deniz etkisindeki bölgelerde ise yerini hiç değiştirmeden korumaya alın: Üstünü önce bir kat gazete kağıdıyla örtün. Onun üstüne naylon geçirin. Böylece yapraklar don etkisiyle bozulmaz.
Sulama
Saksılar mutlaka yağmuru alabilecek bir yerde durmalı. Kış boyu yağmurlarla toprağın yıkanması kum zambaklarına faydalıdır. Kasım ortası – nisan ortası arası dönemde eğer uzun süre yağmur yağmazsa yaprakları kontrol edin. Yumuşama olmuşsa bol su ile sulayın. Sert iseler sulamayın. Nisan ortasından haziran ortasına kadar 15 günde bir bol bol su dökerek sulayın. Eğer 15 gün dolmadan yapraklarda yumuşama, pörsüme oluyorsa hemen sulamalısınız. Haziran ortasından eylül sonuna kadar olan dönemde ise yapraklar ciddi şekilde pörsüme gösterdikçe sulayın. Bu süre içinde çiçek tomurcukları çıkarsalar bile sulama sıklığını arttırmayın. Fakat eğer çiçeklendiklerinde hava 32C derece ve daha fazla sıcak oluyorsa sulamalısınız. Ekim başı – kasım ortası arasında 15 günde bir bolca su dökerek sulayın.
Toprak değiştirme
Bu işi çoğalmış (sayısı artmış) soğanları ayırma işiyle aynı zamanda, 4-5 yılda bir, aralık ayı sonunda veya kış sonunda (mart sonu gibi) yapmalısınız. Ya da soğanlar 1-2 yıl içinde saksıya sığmayacak kadar hem dolgunlaşmış hem çoğalmışlarsa 4 yıl beklemeyin ve ilk kış aylarında gereğini yapın. Kum zambağının toprağını her yıl değiştirmeye kalkmayın. Yoksa çiçek açmaz. Köklerinin sık sık rahatsız edilmesi hiç iyi değil.
Besin verme
Saksılara diktikten sonra ilk iki yıl vermeyin. Toprak değiştirmediyseniz 3. yıldan itibaren, mart sonundan ekim ayı ortasına kadar, salon süs bitkileri için hazırlanmış olan genel amaçlı sıvı besinden önerdikleri miktarda suya karıştırın ama sadece her üç sulamada bir verin. Toprak değiştirinceye kadar böyle devam edin.
Kum zambağı Pancratium maritimum nasıl çoğaltılır?
Amarillisgillerden her bitki gibi kum zambağı da soğanlarını arttırır. Bunları ayırarak kolayca çoğaltabilirsiniz. Tohumla da çoğaltmak mümkün.
1- Soğanları ayırarak
Kum zambağınızın soğanları ne kadar çoğalırsa çoğalsın kökleri dört beş yıl hiç rahatsız etmemelisiniz. Her 4 veya 5 yılda bir toprak değiştirirken çoğalan soğanları ayırın.
Zamanı: Don olayları çok nadir olan ve çok hafif geçen Akdeniz sahil kesimlerinde aralık ayının sonunda, diğer yerlerde mart sonunda veya iklime göre nasıl gerektiğini düşünüyorsanız.
Kum zambaklarını saksıdan sökün. Topraktan ayırın. Kuru ve havadar bir yerde köklerin az da olsa bozulacağı kadar bekletin. Yapraklar tamamen kurumamalı. 2 gün bekletmek yeter. Sonra kökleri dipten kesin. Bitişik olup ayrılabilecek kadar gelişmiş soğanları da ayırın. 2 gün de bu şekilde bekletin (yani kesik yerler kurumalı). Ayırdığınız kum zambağı soğanlarını büyük saksılara birkaçı bir arada dikin. Aralarında en az 3 parmak mesafe olacak.
2- Tohumlarını çimlendirmeyle
Tohumları ektiniz ve mini mini kum zambağı fideleriniz oldu.. En az iki yıl hiç toprak değiştirmemelisiniz, hiç sökmemelisiniz. Yazın yapraklar kurusa bile sulamayı kesmeyip sadece seyrekleştirin. Talimatlar:
Tohumların alınışı ve ekilişi
Çiçekler solunca gelişmeye başlayan tohumlar tam olgunlaşıp iyice kurudukları zaman hemen ekin. Toprak yukarıda tavsiye ettiğim ‘karışım’ toprak, ama bu karışıma tekrardan ince ponza taşı ve kum karıştırın. En az 2 yıl hiç toprak değiştirmeyeceğinize göre düşünüp kum zambağı tohumlarını en başta mesafeli ekmelisiniz. 10cm mesafe uygundur. Tohumları 1 – 2cm derine gömün. Açık havada güneşli yerde tutun. Her zaman toprak yüzeyinin ıslaklığı gider gitmez sulamalısınız. Güneşin ısıtıcı etkisi ve su etkisi ile 1 – 3 ay içinde çimlenirler.
Saksının derinliği de önemlidir. Fideler iki yıl hiç rahatsız edilmeyeceklerine göre, saksı derinliği 15-16cm kadar olsa çok iyi. En az 12cm olmalı.
Tohumdan yetişmiş kum zambağı fidelerinin bakımı
Gelişimlerinin sekteye uğramaması ve soğanlarının hızlı büyümesi için kum zambağı fidelerini ilk iki yıl boyunca kışın yetişkinlere göre daha iyi koruyun (yapraklar soğuktan hiç zarar görmemeli) ve yaz aylarında tam öğle civarı tepe güneşini direkt almamalarını sağlayın.
1. ve 2. yıl — Fidelerin ilk iki yılında sulama şöyle olmalı: Yeni yaprak geliştirirken ve yaprakların olgunlaşmaları tamamlanana kadar toprak ıslaklığını yitirip nemliliği de biraz azalınca sulayacaksınız. Hareketsiz zamanlarında ise toprağın neminin biraz daha azalmasını bekleyin.
2. yıl — Besin vermeye ise 1 yıl dolduktan sonraki ilk ilkbaharlarında başlayın. Yukarıda yetişkin kum zambaklarında anlatıldığı gibi besin vermeye devam edin.
3. yıl — Çiçek açacak kadar büyümeleri süresi sizin bakımınıza göre 3 yıl ile 5 yıl arasında değişir. Fakat çiçek açacak olgunluğa gelmeleri illa çiçek açacakları anlamına gelmez. Üç yıl dolduktan sonra yetişkin kum zambaklarının yaz aylarında nasıl sulanması gerekiyorsa öyle sulamalısınız. Sıcak aylarda susuzluk stresi çekmeleri çiçek açmalarında en önemli faktördür.
Kaynaklar
Pancratium maritimum wikipedia.org
Pancratium maritimum L., the Sea Daffodil – flowersofchania.com
Büyük fotoğraf: plantsam.com
Sahilde birsürü tohum buldum. Nasıl üreteceğimi bilmiyorum. Birsürü yazı okudum. Net anlayamadım. Kumsala rastgele atsam, yada bahçeye kendi başlarına ürerler mi?
***
Tavsiyelerin çoğunluğu sanki bu bitki sadece deniz suyunda yaşarmış gibi fantazisel tahminlere dayalı. Halbuki normal temiz sıradan bir arazi toprağında bile tohumlar gayet güzel çimlenir ve gayet sağlıklı bir şekilde gelişmeye devam ederler.
Yazınızda kum zambağını koparmanın cezasından bahsetmemissiniz. 120 bin tl’dir. Bu bitkiye dokunmak bile yasaktır.
***
O yasağı kim koymuşsa esas sahillerdeki yapılaşmaları, tatil köylerini, turistik tesisleri yasaklasınlar. Bunların her şeyleri göstermelik. Güya çevreci güya doğallığa saygılılarmış. Doğaya saygıyı o iki yüzlülerden öğrenecek değilim. Gitsinler de Maraş dondurması için doğal arazilerden sökülen toprak orkidelerine yasak koysunlar. Ama onda turistik önem olunca maraş dondurması için orkidelerin neslinin tükenmesini zerre kadar önemsemezler. Bu topraklara endemik çok sayıda toprak orkidesi türleri (ayrı ayrı güzelim nadir türler) maraş dondurması ve salep içeceği yüzünden tamamıyla yok edildi. Birkaç tür kaldı onlar da yok edilecek. Kum zambağının nesli tehlikede değil. Esas tehlikede olan, hatta bir şeyler yapmak için artık çok geç olan bitkiler Anadolunun toprak orkideleridir. Niçin maraş dondurmasını ve salep içeceğini yasaklayacaklarına bu tip gerçek dışı gösterişçilikler yaparlar? Daha birkaç gün önce TRT belgesel kanalında maraş dondurması için doğadan sökülen orkide yumrularını bir marifetmiş gibi gösterip maraş dondurmasını övdüler. Bunlar iki yüzlü. Bunlar sahte çevreci. Bunlar gerçek doğa düşmanı. Bir yeri gösteriş için ağaçlandırırken başka bir yerin yüzbinlerce yıllık orman arazisini yabancı altın şirketlerine yok ettirmek için ellerinden geleni yaparlar.
Komşumun bahçesinde yerde ekili birsürü var. Tohumlarından geçen yıl alıp bahçemde bir yere ve ayrıca saksıya ektim. Dediğiniz gibi yapmadım ama tüm tohumlar çimlemdi ve gayet keyifliydiler. Fakat yazın içinde susuz bırakmama rağmen hepsi yılın aynı zamanında çürüdüler. Neden olabilir sizce? Saksıdakiler dediğiniz gibi yapmadım diye olabilir ama yerdekilerin bozulması beni üzmüştü.
***
Yazın susuz bırakmanızın veya sulamanızın sebep olduğunu pek sanmıyorum. Bu geçtiğimiz yaz haftalarca kesintisiz devam eden felaket sıcaklar yüzünden çöl kaktüsleri bile birçok yerde yaz aylarında aniden çürüyüp gittiler. Sebep gerçi toprağın özelliği ile ilgilidir. Ama olağan dışı şiddetli sıcağın haftalarca sürmesi gerçekten tam bir felaket idi. Bundan sonra tohumları ekeceğiniz toprağı daha güvenli hazırlamanızı tavsiye ederim. Artık iklim krizleri başımızın belası olacak gibi görünüyor.
Bana hediye olarak kum zambağı tohumu geldi. Karasal iklimde tohumu ne zaman ekmeliyim? Önce iç mekanda ekip 2 yıl sonra mı dış mekana almalıyım? Biraz deniz kumum var. Dere kumu yerine onu kullansam daha mı iyi olur?
***
Kum zambağının adı kum zambağı. Çünkü denize yakın kumsallarda yetişiyor. Ama kumda yaşaması kesinlikle mümkün değildir. O kumsallarda kökleri topraktan besleniyor. Kumda yaşayamaz. Arazi toprağı, torf toprak ve dere kumu eşit oranlarda iyice karıştırırsanız bunda çok iyi gelişir. Başka yerlerde okuduğunuz deniz kumunda yetiştirilir gibi palavralara inanmayın. Tohumları güneşli, biraz serin ve havadar bir pencere önünde saksıya ekebilirsiniz. Yarım santim gibi hafifçe toprağa gömün.
Kum zambağının ömrü ne kadardır? Yetişmiş bir kum zambağın yeri değiştirilebilir mi?
***
Soğanları yavrulayarak/bölünerek çoğaldığı için ölümsüz gibi uzun ömürlüdürler. Sökmek, yer değiştirmek zarar vermez. Hassas değildir.
Merhaba bugün sahilden bir kapsül tohum aldım kurumuş biraz ama dediğiniz gibi iyice kurutup söylediğiniz toprak karışımına ekeceğim, güneşli tarafta nemli tutacağım. Ama bi kaç ay sonra çimlendiğinde soğuklar yavaştan istanbula da gelmiş olur kar çok yağmıyor ama yeni çimlenmiş bu zambaklar üstü naylonlu bir kaç hafta problem olur mu? Yoksa bahara kadar bekletmeli miyim tohumları? Büyütebilmeyi çok istiyorum ama ne önerirsiniz?
***
Tohumları kupkuru oldukları zaman hemen ekmelisiniz. İstanbul’da kışın korumak sadece ısı sıfırın altına düştüğü zamanlarda gereklidir. Sürekli değil. Meteoroloji bilgilerini takip edin. Ne zaman ısı sıfırın altına düşecekse, sadece o günlerle sınırlı olarak üstlerini naylonla örtün.
Elimde bir adet hediye edilmiş kum zambağı var. yeşil dalı var. zambağı denizden kum getirip saksıya altı kum üstü bahçe toprağı koyarak diktim. alta koyduğum deniz kumu zambağı çürütür mü ne yapmalıyım? denizde soğanlar kum içinde yaşıyor diye biliyorum. Aslında bu bitkiler belirli kayıtlı kişilere verilerek çoğaltılsa sahillere tekrar ekilse ne güzel olur..
***
Yanlış yapmışsınız. Doğada kumda değil, kumsallarda ama toprak zemine kök salmış olarak yaşarlar. Alelade bir bitki gibi normal bir arazi toprağında gayet güzel yetişir. Zaten kum zambaklarını en başarılı şekilde yetiştirenler haklarında hiçbir şey bilmeyenlerdir. Bu yüzden bilmeyerek aynen amarillis gibi yetiştirmeye çalışıyor ve başarılı oluyorlar. Ama kumda yetiştiğini sananlar çoğunlukla bunların çürüyüp ölmelerine sebep olmaktalar. Ayrıca dal diyorsunuz ama bunların dalı olmaz. Sanıyorum elinize geçen bitki kum zambağı değil. Soğanı olur, soğanın yukarısında yalancı gövde dediğimiz kısım olur ve onun içinden yapraklar çevreye yayılı gelişir.