Brassicaceae (Turpgiller) familyasından Lunaria annua türü (sedef çiçeği) Balkanlar ve Anadolu kökenli bir bitkidir. Zamanla dünyanın pekçok yerine dağılmıştır. Bilimsel adındaki Latince Lunaria sözcüğü ay gibi, aya benzeyen anlamlarına gelir. Annua ise bir yıldan daha fazla yaşamadığından dolayı, bir yıllık gibi anlamdadır.
Özellikleri
Lunaria annua türünün ömrü tohum vermeye kadardır. İlk yılında ilkbahardan yaz başına kadarki dönemde çiçek açma imkanı olmazsa ertesi yılı bekler. Çiçek açıp tohum vererek ölür.
Yaprakları ve çiçekleri
Boyu 90cm kadar uzar. Yaprakları genişçe, tüylü ve kenarları tırtıklıdır. Variegata yapraklısı ilk aylarında düz yeşil yapraklıdır. Sonra, kışı atlattığı zaman yeni yapraklar variegata özelliği gösterir.
Mor ya da çeşidine göre beyaz çiçekler açtıktan sonra yuvarlak, incecik ve ışığı geçirir özellikte açık kahve rengi tohum kapsülleri oluşturur. Üzerlerinde ayrıca hafiften gümüşi yeşil ve beyaz renklilikler karışıktır. İşte bu renklilik özelliğinden dolayı tohum kapsüllerini sedefe benzetmiş ve sedef çiçeği demişler. Bu özelliğinden dolayı üzerinde pul pul tohum kapsülleri olan dallarını kesme çiçekçilikte aranjmanlarda kullanırlar.
Kış soğuklarına -35C dereceye kadar dayanır.
Sedef çiçeği tohum kapsülleri
Lunaria annua yetiştirme
Sedef çiçeğini süs bitkisi olarak yetiştirme yaygındır. Genelde az güneşli yerleri sever. İlkbahar sürekli serin olan, yazları pek sıcak olmayan yerlerde tam gün güneşin sakıncası olmaz. Tohumlar oluşana kadar sulamasına dikkat edin. Toprağı uzun süre kupkuru kalmamalı.
Lunaria annua sadece tohumla çoğaltılır. Tohumlarını yaz sonu ile sonbahar başında ekmeniz gerekiyor. Böylece sonbahar ve kış aylarında gelişime devam eden fideler İlkbaharda çiçek açar.
Fidelere yer şaşırtması yapmayın. Çünkü tohumdan çıktıklarından itibaren en çok köklerini derinlere indirmek için çabalarlar. Uzunca bir kazık kök oluştururlar. Dolayısıyla sökerken kök kırılır ve yeni yerinde tutmaz.
Tohumlar kalıcı yerlerine direkt ekmelisiniz. Daha sonra birbirlerine fazla yakın gelişen fidelerde seyreltme yapın. Yani bitişik gelişenlerden cılızları söküp atın.
Sedef çiçeği Lunaria annua tohumları dayanıklıdır ve düştükleri yerlerde uygun şartlara kadar beklerler. Yani bir yere sedef çiçeği diker de tohumlarını ortadan kaldırmazsanız zamanla o çevrede birçok fideler çıkacaktır.
Sedef çiçeğim tohumlandı. Ne zaman kesip vazoya koyabilirim?
***
Yeterince kurumasını beklemelisiniz.
Sedef tohumlarımı saksıya ekmiştim. Şu an çimlendiler ve 10 cm kadar oldular. Bahçeye nakledebilir miyim?
***
Önce toprağından hiç sökmeden rahatsız etmeden dışarı havasına ve dikeceğiniz yerin güneşine yavaş yavaş alıştırın. On gün sonra saksıdan çıkarıp bahçeye dikebilirsiniz.
Sedef çiçeğimin yaprakları tozlu gibi. sanki mantar gibi ama anlayamadım.
***
Muhtemelen külleme hastalığıdır. Bol bol güneş ve rüzgar alacağı bir yerde tutun. Ve orası gece boyunca kupkuru ve rüzgarlı olmalıdır. Sulamak gerektiği zamanlarda sadece sabah saatlerinde sulayın. Bu sayede hastalık ilerlemez ve yeni yapraklar sağlıklı gelişir.