Heuchera mercan çanı bazı kültüvarları. Fotoğraf: Wikipedia
Saxifragaceae (Taşkırangiller) familyasından Heuchera cinsinden türlerin ana vatanları genel olarak kuzey Amerika kıtasının batısıdır.
Heuchera cinsinin türleri veya özel bir iki türü değil, çeşitli hibritleri ve o hibritlerin de birçok kültivarları süs bitkisi olarak değerlendirilir. Hibritlerin, varyetelerin temel ana bir türü olarak Heuchera americana ön plandadır. Mercan çanı çiçeğinin şiddetli kış soğuklarına dayanıklılığı da bu türden ileri gelir. Hibritlerden en yaygınları aynı familyadan farklı bir cinsin türleriyle oluşturulmuştur. Bunlara × Heucherella diye isim vermişler. Ama ticari alanda mercan çanı bitkileri genellikle varyete isimleriyle bilinir ve satılır.
Çiçeklerini beğenenler olsa da bu bitkiler yaprak güzelliği için yetiştirilir. Yapraklarda renk güzelliği gece serinliğine bağlıdır. Ayrıca en güzel hallerini ilkbahar ve sonbahar aylarında görürüz. Kışı genelde yapraksız geçirirler.
İklim uyumu
Heuchera çeşitleri genel olarak -35C derece kış soğuklarına dayanıklıdır. Yaz ayları şiddetli sıcak olup üstelik fazlaca deniz etkisinde olan bölgelere uygun bir bitki değildir. Çünkü yaz boyunca gece serinliklerine ciddi ihtiyacı var. Ayrıca tüm gün direkt güneş alan yerlerde iyi bir randıman beklemeyin (gerçi yaz ayları fazla sıcak geçmeyen yerlerde tam gün güneşte sorun çıkmaz). Yarı gölge yarı güneş yerlerde, veya güneş almayan ama gündüz boyunca çok güçlü aydınlık olan yerlerde muhteşem güzel gelişirler.
Koyu gölge uyumlusu mudur?
Diyebiliriz ki yaprakları koyu renkli olanlar gölgeye daha uyumlu.. Ama yapraklarda renkler ne kadar açık tonlarda ise, o derecede daha güçlü ışığa ihtiyaçları vardır. Dolayısıyla nasıl bir bahçeye ekecekseniz, ona göre yaprak renkleri olan Heuchera hibritlerini tercih etmelisiniz. Meselâ bahçeniz çok mu koyu gölgeli? O halde koyu yeşil renkliler ve koyu mor renkliler vesaire uygundur. Güçlü aydınlık, alacalı güneşli yerlere ise çok daha çeşitli renklerde fidelerini ekme şansına sahipsiniz.
Mercan çanı bakımı, üretimi
Ekeceğiniz yeri önceden derinden çapalayıp toprağı kontrol edin. Suyu iyi süzdürücü gibi değilse dere kumu, ponza taşı vesaire maddeler karıştırın. Hafiften gübreleyin. Yaz boyunca toprağının kupkuru kalmamasına dikkat edin. Susuz bırakmayın. Başka zahmetleri yok. Sadece kışın şiddetli soğuk olan yerlerde kış malçlamasına ihtiyacı var.
Üretimine, çoğaltılmasına gelince, kökten ayırmayla yapabilirsiniz. En uygun zaman ilkbahar ortasıdır. Kış sonunda yeni sürgünler gelişmiş, yapraklanmışlardır. Bunlar ilkbahar ortasına kadar güçlenmiş olur. Yalnız, sürgünleri tek tek ayırmayın. Koloni haline gelmiş bitkiyi en az üçlü sürgünleri olacak şekilde ayırmanız lazım. Sürgünleri tek tek ayırırsanız bunların yeni yerlerinde köklenip güçlenmeleri sonbaharı bulur. Ve ancak sonraki yıl güzelleşir.