Özellikleri
Adının aksine meyveleri mercan rengi değil, açık domates renginde veya turuncu olur. Yaprak ve dal özellikleri arapsaçı ile çok büyük benzerlik gösterir. Fakat tamamıyla alakasız bir türdür. Meyveleri yenmez ama zarar vericiliği hemen hiç yoktur. Merak edip yiyenler zehirlenmez.
Habitat
Nertera granadensis güney yarım küresinin tropikal ve subtropikal bölgelerine ait bitkilerdendir. Tropikal bölgelerde sadece yüksek kesimlerde sis ormanı ve benzeri yerlerde bulunurlar. Bu da Nertera granadensis’in hava hareketlerinin az olduğu çok sıcak yerleri sevmediği anlamına gelir.
Çiçek açması ve meyve oluşumu
İlkbaharda serin, güneşli ve havadar yer şarttır. Yaza doğru çiçek açar. Çiçeklendikten itibaren meyveler yeterince büyüyene kadar her gün üstüne su fısfıslamak gereklidir. Bu aynı dönem içerisinde suya karıştırılan genel kullanım bitki besininden gereğinin yarısı dozajda sadece 20 günde bir üstten fısfıslayarak verin. Direkt toprağa dökmeyin.
Kışa dayanıklılığı
Saksıda değil bahçe zemininde yaşıyorsa -7C derece soğuğa dayanır. Fakat büyük ölçüde yıpranmış olarak kışı atlatır. Saksıda ise dondurucu soğuğa hiç dayanamaz. Kökleriyle beraber donup ölür. Zaten ev bitkisi olarak yetiştirince kışın 8C dereceden daha az soğuğa maruz bırakılmaması gerekiyor.
Nertera granadensis yetiştirme, bakım
Evlerde yaşatabilmek zordur. Eğer evinizde siklamen veya küpe çiçeği en az 6 ay gayet sağlıklı gelişim / büyüme göstermişse onların yaşadığı yerde bu da olur. Yoksa almayı hiç düşünmeyin.
Nertera granadensis en iyi açık havada yetişir. Direkt güneşi az alması şartıyla bahçede ya da balkonda olur. Fakat kuru + sıcak havayı sevmez. Güneşin fazlasını sevmez. Yeri ‘serin esintili’ olmalı. Yazın pek sık şiddetli sıcak olmayan, kışın sadece çok hafif don olayları olan yerlerde bahçelerde yer örtücü olarak kullanıma uygundur.
Güneş ihtiyacı
Sabahın en erken saatlerinde iki-üç saat direkt güneş alırsa çok iyi. Diğer vakitlerin güneşi zarar verir. Bulunduğu yere diğer vakitlerde güneş geliyorsa yaprakları belli belirsiz ısıtacağı kadar güneşi iyice filtrelemek gerekir. Koyu gölgede ise hiç çiçek açmama, dolayısıyla meyve oluşturamama problemi var. Yeri hiç güneş almasa bile çok kuvvetli aydınlık olmalı.
Nertera nasıl toprak ve saksı ister?
Mercan boncuğu çiçeğine mümkün olduğunca alçak, sığ saksı lazım. Yani mesela 8cm toprak derinliği idealdir. Toprağı ise torf toprak, doğal humuslu arazi toprağı, dere kumu ve küçük taneli ponza taşı karışımı. Hepsini eşit ölçülerde birbirleriyle iyice karıştırın.
Sulama
Saksının altından sulayın diyorlar. Yanlış. Üstten sulamada çürüyorsa zaten çürüyeceği varmış ki çürümüş. Şunu düşünün: Üstüne su fısfıslama tavsiye edilen bir bitki niçin üstten sulanınca çürüsün? Yine de isterseniz alttan su emdirerek sulayabilirsiniz.
Sonbahar ve kış aylarında toprak ıslatıcılık etkisinden çıkıp biraz nem kaybettiği zaman sulayacaksınız. İlkbaharda yeni filizler çıkarmaya başladığını gördüğünüz andan itibaren toprak ıslaklığını yitirdiği zaman, nemliliğinin azalmasını beklemeden sulayın. İlkbahar ve yaz ayları boyunca böyle devam edin.
Yapraklarına su püskürtmek
Sıcak günlerde sık sık yapmalısınız. Yalnız, esinti de olmalı. Esintisiz zamanlarda su fısfıslama yaprakların sararıp bozulmasına sebep olur. Evde yetiştiriyorsanız su fısfısladığınızda kuruyana kadar pencere açık durmak zorunda.
Nertera granadensis çoğaltma, üretim
Nertera granadensis (mercan boncuğu) bitkisini usta yetiştiricilerin çoğu her kış sonu bölerek ayrı saksılara dikerler. Aynı saksıda aynı bitkiyi yıllarca yetiştirmeye çalışmazlar (gerçi sakıncası yok). Siz de bu şekilde kış sonunda çoğaltabilirsiniz. Ayırma işinde dalları tek tek değil, saksı geneline göre çok dallı çok köklü bitkiyi ikiye, dörde veya genişliği göre uygun sayıda bölükler halinde yapmalısınız. Ayırma zamanı ise ilkbaharda sıcaklığın henüz 15C derecelerde olduğu zamandır. Ayırdığınız köklü parçaları toprağından biraz arındırıp yukarıda anlattığım gibi toprak karışımına köklerini hafifçe gömerek dikin. Toprak ıslak değil, orta nemlilikte olmalı. Dikince sulamayın ve üstüne fanus geçirerek 6-7 gün hava alamayacakları şekilde kapalı tutun. Sonra açıp sulayın. Mercan boncuğu tohumla ve mini çelikleriyle de çoğaltılabilir ama bakımı zahmetli ve zor olup gelişimleri bir hayli uzun zaman alır.
Problemleri
Esintisiz ve sıcak ortamlarda kolayca çürür gider. Evlerde yaşaması pek mümkün değildir. Ayrıca bitki bitleri musallat olur. Uğraşılması zor bir bitkidir.
Toprağın ölçülerini yazarken kum ve ponza yerine perlit kullanabilirsiniz demişsiniz ancak perlit toprağın su tutma kapasitesini arttırır, kum ve ponza suyun kolay süzülmesini. Sebebini açıklayabilirseniz sevinirim.
***
Perlit toprağın su tutma kapasitesini arttırır bilgisi her toprak için geçerli değil. Bu amaçla kullananlar toprağın yapısına göre tam tersi etkiyle karşılaşıp hayal kırıklığına uğruyor. Zaten ben toprak karışımlarında tavsiye etmiyorum. Sadece Afrika menekşesi ve nertera gibi toprak karışımının en az %40’ı inorganik olacaksa o zaman sakıncası yok. Ama yine de ortama göre değişir. Dengesiz bir madde. Karışımda toprak fazla çoğunlukta olursa o zaman birkaç ayda toprağın kimyasal dengesini bozacak şekilde başkalaşır. Bir de jelleşme gibi etki yaparak toprağın hava gözenekli olma özelliğini bozar. İşte bu sebeplerle normal toprak karışımlarında tavsiye etmiyorum. Fakat öte yandan çok kısa vadeli köklendirme amacıyla en sağlıklı maddelerden biridir.