Şık bir salon bitkisi olan Philodendron xanadu el kadar yapraklarının kenarları taraklı gibi uzantılarla parçalı yapıdadır. Derli toplu, sakin gelişimli, uyumlu ve dayanıklıdır. Araceae familyasından ve Güney Amerika kıtası bitkilerindendir (Paraguay ve yakın civarları). Hakkında hibrit mi veya kültivar mı yoksa has tür mü tartışmaları çok yapılmıştır. En çok Philodendron bipinnatifidum‘un bir sport hibriti olduğu iddia ediliyordu. En son bilgiler ise kesin delillerle has tür olduğu yönündedir. Geçmişte, 1980’li yıllarda birileri “bizim hibritimiz” diye patentini bile almışlar. Şimdi o patent geçersiz.
Philodendron xanadu doğal ortamında 2 metreye kadar uzar. Saksılarda evlerde yetiştirince o kadar büyük olmaz. Genelde 90cm’ye zor ulaşırlar. Ayrıca doku kültürü ile türetilenler dipten çok kardeşli yapılanmış ve çok gövdeli gelişmiş oldukları için daha yavaş gelişirler.
Uzunca oval şeklindeki yaprakları derince taraklıdır. Güneşe karşı fazlaca ulaşma çabasındadırlar. Eğer yeterince uzun süre güneş alırsa gövde dimdik yukarı uzar. Dik durması için desteğe ihtiyacı olmaz. Gerçi az güneşli yerde yapraklar daha gösterişli olur. Fakat gövde güneşi en kuvvetli hissettiği yöne eğimli, hatta yere yatık gelişir.
Yetiştirme ve bakımı
Philodendron xanadu tam gün direkt, kızgın güneşe uyum sağlasa da seyrek gölge veren ağaç altlarında daha gösterişli ve sağlıklı görünürler.
Evlerde dayanıklı ve uyumlu bir süs bitkisi olarak yetiştirebilirsiniz. Müşkülpesentlikleri yoktur. Yavaş gelişim gösterir. Bir an önce büyüsün derdine düşmeyin. En önemli şey sağlıklı görünümü olmasıdır. Sade-zarif bir saksıda Philodendron xanadu’nun güzelliği daha iyi belli olur. Hızlı gelişmeyen süs bitkileri için en iyi çözüm onu daha güzel gösterecek saksı modelini bulmanızdır. Saksı değiştirmeden, kendi saksısıyla birlikte şık bir saksılık içinde yerleştirebilirsiniz.
Toprak olarak (saksısı küçük ise) salon bitkilerine özel torf yeterlidir. Ama büyür ve ağırlaşırsa daha büyük saksıya alırken toprağına mutlaka ponza taşı karıştırın. Şöyle: 3 ölçü torf + 1 ölçü ponza taşı.
Sulamaları toprağını kontrol ederek yapın. Eğer elinizle yoklayıp hissedeceğiniz derecede kurumadıkça sulamayın. Buna dikkat edin.
Bitki besini vermeniz gereklidir. Çabuk kuruyan toprakta ise ayda bir defa, 15-20 günde zor kuruyan toprakta ise iki ayda bir defa suya karıştırılan salon-ofis bitkilerine uygun bitki besininden verin.
Bahçede yetiştirme
Kış soğuklarına -7C dereceye kadar ciddi hasarlarla dayanan Philodendron xanadu -2C dereceye kadar hafif don olaylarını duruma göre ya hiç hasar görmeden ya da ufak tefek zararlarla atlatır. Akdeniz’in ve Güney Ege’nin kıyı kesimlerinde bahçeye dikilebilir. Güney cephe ama biraz gölgeli yer olursa orada çok iyi serpilir. Onun için 120cm ara ile ve duvara 75cm’den yakın olmaması şartıyla dikmelisiniz.
Bitkinizi dikeceğiniz yerde önce en az 30cm derinlikte toprağı boşaltın ve eşit oranlarda olarak torf toprak + dere kumu + çıkardığınız topraktan hepsini harmanlayın. Sonra bu karışımla çukuru doldurun. Bitkiyi dikip suladıktan sonra toprak yüzeyini malç ile veya sırf torf toprak ile üç parmak yüksekliğinde örtün. İki-üç yıl sonra aralarda hiç boşluk kalmamış şekilde serpilmiş, gelişmiş olurlar.
Gübre vermek yerine dozajını yarıya indirdiğiniz bitki besinli su ile ayda bir besleyin.
Üretim
Philodendron xanadu dipten geliştirdiği dallarının ayrılmasıyla çoğaltılır. Bu parçaların kendi kökleri olanlarını tercih edin. Köksüz dallarını ise önce suda bekletin. Yeni kökler 5cm olunca saksıya dikin.
Xanadumun son günlerde alt filiz yapraklarında sararmalar meydana geldi. Büyük bir saksıda. Toprağı kurumadan pek su vermiyorum aslında. Ama yine de suyu az ya da fazla mı geliyor? Yoksa başka bir problem mi emin olamıyorum.
***
Neyi nasıl yaptığınızı bilmeden bir şey diyemem. Toprağın kimyasal dengelerinin sağlıklı düzeylerde olması bu tür için çok ciddi önem taşır. Yukarıdaki bakım bilgileri ve ayrıca şu sayfayı mutlaka okumalısınız: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
Tatile giderken küçük su şişesini delip toprağına saplamıştım. Geldiğimde birçok yaprağı sararıp kurumuştu ve toprağı hala nemliydi. Suyu fazla gelmiş olabilir mi? Nasıl kurtarabilirim bitkimi?
***
Suyun fazlalığı değil toprağın özelliği dolayısıyla sürekli fazla ıslaklık o toprağı bozmuş ve bitkinin kökleri zehirlenmiştir. Eğer ana gövdesi sağlıklı ise tekrar yapraklanır. Acilen toprağını değiştirin.
Merhabalar, 1 ay önce philedendron geoldii hawainan almıstım. Kalp yapraklı philedendronlarım, xandu ve selloumlarım yıl boyu dışarda sorunsuz gelişiyor, bu yeni türüde böyle yaptım. Fakat yapraklar aşırı kırılgan oldu ve en sonunda yaprak dipleri kahverengi oldu çürüdü. Bende saksıdan çıkardım kökler sağlam ana gövdede 5 cm saglam. Şuan ne yapabilirim? Yıkayıp suya koydum. gövde suyun dışında kökler sadece suda. Hiç yaprağı yok.
***
Bir ay önce yani sonbahar serinleri arttığı zaman almış ve dışarı koymuşsunuz. Seralarda bitkiler diğer ortamlara hiç uygun olmayan besleyici topraklarda hızlı büyütülüyor. Sonra o bitkiler daha serin ortama gidince toprak bitkiyi zehirlemeye başlıyor. Mesele budur. Yani toprağın zehirlemesi problemi. Ama eğer köklerinin en ince en hassas uçlarına kadar tamamıyla sağlıklı olduğundan eminseniz o durumda toprakta kusur yoktur ve sebep kof gelişim sonucu aniden fazla soğuğa maruz kalmış olmasıdır. Şimdi eğer kökler tamamıyla yüzde yüz sağlıklı ise çok küçük bir saksıya köklendirme toprağı ile dikin. Ev içinde güneşli pencere önünde tutun. Mayıs ayının sonunda büyük saksıya uygun toprakla geçirip dışarıya diğerlerinin yanına koyabilirsiniz. Eğer şimdi köklerde çürüklükler varsa tüm çürükleri kestikten sonra köklendirme toprağına dikin ve aynı şekilde devam edin.
2 yıl kadar önce satın aldığım ve mutlu olduğunu düşündüğüm bir Xanadu’m var. İstanbul’da aşırı ışık almayan bir yerdeydi. Şimdi İzmir’e yerleştik ve onu güneş almayan fakat pencereye yakın, aydınlık bir yere yerleştirdim. Bu pencere genelde açık ve aşırı olmasa da arada hafif esintili oluyor. Acaba bu konum doğru mu onun için?
***
Biraz güneş alması daha iyi olurdu. Işık yetersizliğinde yapraklar küçük ve dar yapılı, yaprak sapları ise gereğinden uzun olur. Bir güzelliği kalmaz. Hava akımları iyidir ve gereklidir.
Birkaç ay önce çokça bitkimizle beraber İstanbul’dan İzmir’e taşındık. Yeni yerini seven bitkilerin başında Philodendron Xanadu var. Yaprakları eskisinden daha canlı. Birçok yeni yaprak verdi ve büyüdü. Fakat az önce yapraklara yakından baktığımda, çoğunun arkasında toz şeker serpilmiş gibi bir doku ve görüntü farkettim. Hareket eden bir şey var mı diye çokça dikkat ettim fakat göremedim. Dokununca hafif yapışkan ve toz şeker gibi şeffaf dokular var kolayca ayrılan. Yaprakların ön taraflarında da lekeye dönüşmüşler. Çokça zararlı çeşidi görmüştük ama bu nedir ne değildir anlayamadık ve size danışmak geldi aklıma. Bazı bitkilerimizi bu süreçte zarar gördü ve bu çok sevdiğim bitkiyi kaybedersem çok üzülürüm.
***
Örümcek bit problemi olduğu kesin. Bu parazitler salon bitkilerinin çoğuna fena zarar verir. Görebilmek için yapraklara güneş ışınları direk geldiği bir saatte hatta büyüteçle bakmanız gerekir. Yoksa pek kolay görünmezler. Mücadele yolları için bakınız: https://azbitki.com/bitler#btb
Yeni edindiğim Philodendron xanadu sanırım yeni evine alışamadı. Saksısı küçük ve sıkışık gibi görünüyordu ve susuz gibime geldi. Sulama yaptım. Bir süre sonra yavaş yavaş 1-3-5 yaprak kahverengileşip çürümeye başladı ve kurtaramıyorum. Bu arada kahverengileşen yapraklardan kahverengi bir sıvı leke gibi akmıştı. Fazla sulamadan sanırım. Acil çözüm olarak ne tavsiye edersiniz? Toprak karışımı ve ölçüleme nasıl olmalı?
***
Sulamayla ilgili değil. Toprak kökleri çürütüyor. Sebep toprağın özelliği olacağı gibi son derece havasız ve/veya ışık yetersizliği olan dip köşe yerlerde konumlandırmanızdır. Ama her halükarda sonuçta bitkinizde zehirlenme başlamış. Şimdi hiç vakit kaybetmeden o topraktan kurtarın. Köklerini yıkayın. Yeni toprak hazırlayana kadar suda bekletin. Küçük saksıda torf toprak tek başına yeterli. Zaten kökler çok fazlalaşmadıkça büyük saksı istemez.