Hint yağı ağacı, Ricinus communis

Hint yağı bitkileri Euphorbiaceae familyasından Ricinus communis türünün çeşitli kültivarlarıdır. İngilizcede Castor bean (kastor fasulyesi) deniyor. Bizse Hint baklası ve Hint yağı ağacı gibi isimler veriyoruz. Kocaman kızıl renkli çınar yaprağı benzeri yapraklı, hem süs bitkisi hem endüstri bitkisidir. Yapraklar önce kızıl ya da koyu kızıl morumsu renklerde olur. Eskidikçe yeşile döner. Ayrıca yaprak rengi kültivarlara göre değişir.

Hint yağı / Kastor yağı: Ricinus communis bitkilerinin tohumlarından elde edilen yağdır. Motor yağı olarak ve ayrıca ilaç, kimya ve kozmetik alanlarında kullanılır.

Uyarı: Bu bitki zehirlidir. Özellikle de tohumları ve yağı çok zehirlidir.

Bahçeler süs bitkisi olarak Hint yağı bitkileri

Bodurları bahçe dekorasyonunda az şeyle çok yer kapatmak amacıyla çok iyi iş görür. Hem iri geniş yaprakları değişik rengiyle farklı bir atmosfer oluşturur. Kısa boylu Hint yağı kültivarları koyu kızıl rengi ve iri yapraklarıyla diğer yeşil bitkilerin arasında çok şık durur. Ağaç gibi büyüyenleri ise egzotik görünümleriyle başka bir güzelliktir.

Bazı kültivarları

Aşağıda kültivar isimlerine göre çeşitli özelliklerini yazdım.

Carmencita Bright Red

Koyu morumsu yapraklı, yaprak sapları kırmızı, ana dalları da kırmızı olur. Boyu 1,5 metre kadardır. Kışın -12C derece soğuğa dayanır.

Gibsonii

Koyu kızıl / mor yapraklı, kızılımsı damarlıdır. 1,5 metre boyda olup -12C dereceye kadar kış soğuklarına dayanır.

İmpala

Genç yaprakları parlak kızılımsıdır. Ama daha sonra renk morumsu olur. Yaklaşık 1,5 metre boyundadır ve kışın en fazla -6,5C derece soğuğa dayanır.

Red Spire

Yaprakları boronz, dalları kızıldır. 3 metreye kadar uzar. -6,5C derece soğuğa dayanır.

Zanzibarensis

Yapraklar daha geniş, renk genelde yeşil, bazen hafif morumsu yeşildir. Boyu 4 metreyi biraz aşar. Kışın -6,5C derece soğuğa dayanır.

Hint yağı ağacı

Ricinus communis ‘Zanzibarensis’ kültivarıdır. Türkiye’de Akdeniz ve Ege bölgelerimizin düşük rakım kıyı kesimlerinde güzel bir süs ağacıdır. Kış boyunca bile gelişime devam ederler. Çiçekleri ve sonrasında topuz benzeri tohum kılıfları çok hoş bir mercan rengine sahiptir. Bu haliyle oldukça güzel görünür. Zamanla tohum kılıflarının rengi solar, kururlar ve tohumlarını dökmeye başlarlar.

Tohumdan yetişen fidancıkları o kadar süratle büyür ki ilkbahardan sonbahara kadar 3 metreyi bulur. Sonra tepeden yan dallar geliştirir. Yan dalları da hızlı büyür. Hem ana gövde hem üstteki yan dallar hızlıca kalınlaşır. Fakat ana gövde ne kadar kalın olursa olsun esnek yapıdadır. Kuvvetli rüzgarlarda eğilip bükülür. Çok sağlam bir demir direğe bağlayıp sabitlemek gerekir. Yoksa fırtınalarda kırılması gayet kolaydır.

Üstteki dallarının kırılıp çevreye zarar vermemesi için fazla uzamalarına izin vermemeli, sık sık budamalı, boylarını kısaltmalısınız.

2. veya 3. yıldan itibaren bol bol tohum verir. Tohumlar zeytin çekirdeği kadardır. Düştükleri yerlerde kolayca çimlenir ve sonra yerlerden pekçok sayıda mini Hint yağı ağacı fidanları yükseldiğini görürsünüz.

Uzun süre güneş almayı sever. Şiddetli sıcaklardan hiç rahatsız olmaz. Asla toprak seçmez. Bahçelerde canavar gibi büyürler. Yani bir çekirdekten sadece iki yılda 5-6 metre koskocaman bir süs ağacı elde etmeniz mümkündür.

Hint yağı bitkisini üretme

Tohumlarından, gayet basit bir şekilde çoğaltabilirsiniz. Tohumlar birkaç günde çimlenir. Sadece susuz kalmamaya ihtiyaçları var. Müthiş bir hızla büyürler.

Çelikle çoğaltmak da mümkün. Herhangi bir dalını direkt olarak toprağa dikerseniz kısa zamanda köklenir. Bunun için gereken şey biraz sıcak havadır.