Cep telefonlarının akıllı telefonlara dönüşmesi bile 20 yıl gibi bir zaman almıştı. Ki Metaverse ve yapay zeka ile ilgili ilerlemelerin yanında çok basit şey. Yani, öyle bir çağın başlamasını çok yakın bir gelecekte olabilecekmiş gibi görmemeliyiz.
Metaverse neler getirecek, neler götürecek, bir şey söylemek zor. Ama en güzel yanı, okul eğitimi çağı çocukların eğitimine tam anlamıyla çağ atlattıracak. Burası kesin.
Yapay zeka çalışmaları
Yapay zeka uygulamalarına bakarsak güzel, heyecanlandırıcı. Fakat ciddi hataları var. Ve yapay zeka uygulamalarının hatasız çalışmasını sağlamak şu an için pek mümkün görünmüyor. Çok zor. Şimdiki çalışmalar henüz deneme aşamasından öteye gidemez. Belki de zamanla hatasız çalışmasının mümkün olmadığını kabul edecekler ve bu bağlamda da yapay zeka uygulamalarını sınırlı tutacaklardır. Ama hiç belli olmaz. Bakalım zaman ne gösterecek.
Yapay zeka örnekleri
Bu konuda hiç bilgisi olmayan kişiler varsa, herkesin en kolay anlayacağı iki örnek:
1- Akıllı telefonlardaki “Asistan” uygulaması: Yani telefonuzla konuşur, anında sesli cevap alırsınız. Acayip bir şey. Ne deseniz cevap hazır. Saat kaç? Hemen söyler. Hava durumunu sor, anında dinle.Uyumam lazım iyi geceler deyin, ona da uygun cevap verir ve hayret edersiniz. Adeta akıllı bir insan gibi sizle konuşuyor.
2- İnternete üzerinde Google çeviri hizmeti: İnternet sayfasında iki bölümü var. Sol tarafa mesela İngilizce birkaç satır yazıyı koyun, hemen anında sağ tarafta Türkçesi hazır. Üstelik, oradaki hoparlör simgesine tıklarsanız yazıları size sesli olarak aktarır, dinlersiniz.
Yukarıda basit, henüz çok ilkel seviyede olan iki örnek verdim. İşte yapay zekâ böyle bir teknoloji. Ama çok fazla hatalar yapıyor. Sinek küçüktür ama mide bulandırır diye bir söz var. Eğer ciddi alanlarda (okul, iş) kullanacaksak, yapay zekâ uygulamalarındaki en küçük bir hata bile başımız büyük dertler açacaktır. Ki onlar sineğin mide bulandırıcılığının çok ötesinde bizi zararlara sokar.
Yani kısaca, henüz sevinmeyelim, Metaverse çerçevesinde her şey şu an için sadece deneme aşamasında olan çalışmalar. Benim tahminimce, başta dediğim gibi, sanıyorum daha en az 30 yıl beklemememiz gerekiyor. Fakat şimdilik (ve önümüzdeki yıllar boyunca) belirli amaçlarla kullanımını, hem de hata vermeden çalışacakları şekilde tasarlayıp satışa sunmaları mümkün olabilir. Parça parça, yavaş adımlarla ilerlenecektir herhalde.
Yapay zaka alanında açık kod (ücretsiz yazılımlar, yazılımcılar)
Yapay zeka, Metaverse alanında her şeyi kendi öncülüklerinde ve en çok kendileri para kazanacakları şekilde yapmaya çalışan büyük şirketlerin yanı sıra açık kod (open source) yazılımcıları bunları herkese ücretsiz sunmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Tahminlerin ötesinde başarı kazanıyorlar, hızla ilerliyorlar.
Durum böyle devam ederse, açık kod yazılımcıları öncülüğü ele geçirirlerse, Mataverse çağı daha farklı sürprizlerle başlayabilir. Belki dünya düzeni ve yaşam standartlarımız tamamıyla değişebilir. Bilemeyiz. Bekleyip göreceğiz.