Clusiaceae familyasından olan Clusia rosea iyi bir gölge verici ağaçtır. Diğer bilimsel adı Clusia retusa’dır. Fakat imza ağacı ismi yaygındır (İngilizce autograph tree). Ana vatanı Kuzey Amerika kıtasının güney-doğusunda Florida’nın güneyi ve Karaibler’dir.
Özellikleri
İmza ağacı kauçuk gibi geniş iri yapraklıdır. Yaprak güzelliği hemen hemen aynı kaliteye sahip olduğundan ofis / salon süs bitkilerinden olarak kullanılır. Yapraklarına kürdan gibi sivri uçlu şeylerle yazı yazıldığında, resim yapıldığında çizik yerler yaprağın sağlığını etkilemez. Yaprak birkaç yıl hiç bozulmadan üstündeki yazı ile kalır. Bu sebeple imza ağacı demişler.
Doğal yaşam alanlarındaki gelişimi
Doğada hayatına ağaç gövdelerinin kabukları arasında ve kayalıklarda tohumlarının çimlenmesiyle başlar. Bir süre epifitik tarzda yaşar. Sonra toprağa ulaşmayı amaçlamış olan kökler daima aşağıya uzar. Kökler toprağa ulaştığında büyümesi hızlanır ve koca bir ağaç olur. İmza ağacı büyük bir ağaç olsa bile bazen dallarından kuvvetli kökler çıkarıp dimdik aşağıya toprağa uzatır. Böylece topraktan daha iyi beslendiği gibi fırtınalara daha dayanıklı olur.
Çiçek ve meyve güzelliği
Yaprakları, çiçekleri ve meyveleriyle imza ağacı her şeyiyle çok güzel bir bitki olup en çok bahçe süs ağacı olarak kullanılır. Pembemsi beyaz çiçeği günün bir kısmında beyazdır. Sonra kahverengileşir ve solar. Meyveleri olgunlaşınca çiçek şeklinde yıldız gibi açılır. Tohumları nar taneleri gibi görünür. Fakat meyveleri zehirlidir.
Toksik etkisi
Yapraklarının ve meyvelerinin yenmesi, ısırılması durumunda zehirleyici etkisi olur. Bu yüzden bitkileri ısırabilecek küçük çocukların ve bitkileri ısıran, kemiren evcil hayvanların olduğu mekanlara bulundurulmaması gereken bitkilerdendir. Zehirliliği öldürecek kadar güçlü olmasa bile epey rahatsızlık verir.
İklim uyumu
Kışın sıfırın altında üç, beş derece soğuklara kısa süreliğine pek zarar görmeden dayanır. Bahçelerde pek toprak seçmez. Bütün gün güneş alan yerlere ve sıcak iklimlere tam uygundur. İklimi uygun yerlerde güzel bir bahçe ağacıdır. Mesela Havai’de her yerde yetiştirirler. Türkiye’de de Akdeniz kıyı kesimlerinde düşük rakım yerlere uygundur. Yani buralarda kışın zarar görmezler.
Salonlarda imza ağacı yetiştirme
İmza ağacı Clusia rosea iç mekanlarda güneşli pencere önlerinde tutulmalıdır. Direkt güneşe ihtiyacı var. Köklerinin rahatça sığacağı saksıda süzek ve havadar toprakta yetiştirmelisiniz. Örneğin 3 ölçü torf toprak + 1 ölçü ponza taşı karışımı her büyük ve ağır salon bitkisine olduğu gibi imza ağacına da uygundur.
Toprak kurudukça sulamak yeter. Susuzluğa, ihmallere dayanıklıdır ama yaz boyunca sık sık sulamak gürce gelişim göstermesini sağlar. Mayıstan eylül sonuna kadar salon bitkilerine özel sıvı bitki besininden 20 – 30 günde bir vermelisiniz. Aslında tuzlu topraklara uygundur ve bundan dolayı toprağına az bir miktar yanmış koyun gübresi karıştırmanızın bir sakıncası olmaz. Böylece düzenli bitki besini vermenize de gerek kalmaz.
Clusia rosea gelişimi oldukça hızlı bir bitkidir. Her ilkbaharda budayarak istediğiniz kadar küçültmeniz iyi olur. Bazı dalları düzensiz uzamışsa onları budamak için ilkbaharı beklemeyin. Bir zararı olmaz.
İmza ağacı çoğaltma
Dallarını kırıp toprağa batırmakla kolayca yeni Clusia rosea fidanları üretmek mümkün. Hemen köklenirler. Fakat köklenmeden çürüme riskini bertaraf etmek için önce köklendirme toprağı‘nda köklendirmenizi tavsiye ederim. Zamanı önemli. Çok serin aylarda ve mekanlarda yapmayın. Hava biraz sıcak olmalıdır.
2 senedir baktığım imza ağacımın yapraklarında yuvarlak kahverengi lekeler oluşmaya başladı. Birçok yaprakta küçük tek leke halinde, tek bir yaprakta ise büyümüşler. Bitki güneş alıyor. Toprağını kurudukça suluyorum. Neden olduğuyla ilgili yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.
***
Toprak bozulmuştur. Sebep sulamalarda daima az su kullanmak. Ayrıntılar şurada yazılı: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
İmza çiçeğim yaprak döküyor neden olabilir?
***
Şu üç sebepten biri vaya tümü:
Evlerde havasız, hava akımları olmayan, hiç esinti almayan dip köşe yerlerde tutmak.
Güneş ışınlarının yapraklara gelmemesi.
Gereğinden büyük saksıda çok fazla toprakta köklerinin boğulması.