Disocactus

Cactaceae (Kaktüsgiller) familyasının Disocactus (veya diğer adıyla Aporocactus) türlerinin ana vatanları Güney Amerika kıtasının kuzey kesimleri ile Kuzey Amerika kıtasının Meksika ve Karaibler civarları güney kesimleridir. Çoğunlukla tropikal iklime ve tropikal – subtropikal geçiş iklimi bölgelere aittirler. Doğal yaşam alanlarında topraksız ortamlarda, ağaçlar üzerinde (epifit olarak) ve kayaların üzerinde (litofit olarak) yaşayan kaktüslerdir. Çiçekleri (yapı, şekil itibarıyle) yılbaşı kaktüsünün çiçeklerine benzer.

Cinsin en çok yetiştirilen türü Disocactus flagelliformis’tir. Ayrıca bu cinsin Atlas kaktüsleri grubuna ait hibritleri de oldukça yaygın yetiştirilir.

Biçim açısında iki grubu var

Disocactus cinsinin başlıca iki tarz gelişim gösteren türleri vardır. 1- Bazıları ince uzun silindir gövdeler halinde, 2- bazıları da şerit yaprak gibi uzun yassı gövdeler halinde gelişir (Atlas kaktüsleri gibi).

İki metreden fazla uzarlar. Yüksekten aşağı sarkık gelişecekleri şekilde yer ayarlamalısınız. Şerit yaprak benzeri gövdeli olanlarını (isterseniz) uzun değneklere bağlı halde dik yetiştirebilirsiniz.

1- Uzun – incecik silindir gövdeler halinde yetişenlere iki örnek: Disocactus flagelliformis ve Disocactus martianus.. Bunlar “Sıçan kuyruğu kaktüsleri” diye bilinir. Her iki tür birbirlerine ayırt edilemeyecek kadar benzer. Ancak çiçekleri farklıdır. Disocactus flagelliformis’in çiçekleri hafifçe mora çalan pembedir. Diğer türün çiçekleri kırmızıdır.

2- Şerit yaprak gibi gövdeler halinde gelişen bir türü: Disocactus phyllanthoides. Atlas kaktüsleri diye tanıdığımız hibritlerden bazıları Disocactus phyllanthoides hibritleridir.

Yetiştirme, bakımları

Bunlar hassas kaktüslerdir. Toprak ve sulama şartları ısı değişimlerine göre tehlikeli olabiliyor. Aşağıdaki tavsiyeleri elinizden geldiğince aynen uygulamaya çalışın.

Disocactus cinsinin her türü için aynı bakım uygundur.

Haziran başı – eylül sonu arasında az güneşli yerde tutmanız gerekiyor. Ya da sabah güneşini veya akşam güneşini birkaç saat direkt alabilirler. Ekim ayından mayıs sonuna kadar daha fazla direkt güneş almalarında sakınca yok.

Kış soğuklarına dayanıklılıkları pek yoktur. Kısa süreliğine -4C dereceye kadar dayansalar da dikkatli olmalısınız. Gerçi ölmezler ama yıpranırlar. Şerit yapraklılar soğuğa daha hassastır, daha fazla yıpranır.

Çok havadar yer isterler. Evde tutacaksanız mümkün mertebe sık sık ve uzun süreli açık tutabileceğiniz bir pencere yanında tutmalısınız.

Toprak olarak şu karışım en iyisidir:

3 ölçü torf toprak + 1 ölçü 2mm dere kumu + 1 ölçü ponza taşı + yarım ölçü kullanılmamış kuru çay + çeyrek ölçü mini taneli mıcır. Hepsini birbirleriyle harmanlayın.

Dere kumu mutlaka yıkanmış, tertemiz olmalıdır. Ponza taşının zeytin çekirdeği ve fındık içi kadar irili ufaklı olmasında sakınca yok. Torf toprak sade yapılı olacak. Besin katkılı, gübre katkılı olursa ya serin aylarda ya da çok sıcak aylarda dizokaktüsleri aniden çürütüp öldürür.

Sulama

Yaz aylarında gece en düşük ısı 24C derece ve daha sıcak olduğu yerlerde sulamak tehlikelidir. Aniden çürür giderler. Bu durumda toprak adam akıllı kupkuru olunca, birkaç gün daha gecikmeli olarak sadece saksının en kenarlarından yavaşça su dökerek sulayın. Vakti ise gecenin en az sıcak olduğu saatlerdir..

Bu tip sulama özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinin denize çok yakın, düşük rakım yerlerinde 20 haziran- 20 eylül tarihleri arasında gereklidir. Dikkatli olun. Sulamamanız gereken günlerde sulamak yerine gece saatlerinde yarım saat aralıklarla üç dört defa soğuk su fısfıslarsanız bu sayede hiç susuz kalmazlar. Su fısfıslamayı toprağa değil, disocactus dallarına yapacaksınız.

Kışın ise gece en düşük ısı 12C dereceden daha soğuk oluyorsa yine sulamak toprağın yapısına göre risklidir. Bu durumda hiç sulamamanız daha iyi olur. Ve bu sefer su fısfıslamak gerekmez.

Yılın diğer az serin, normal sıcak zamanlarında sulamalarda rahat davranın. Tehlike yok. Ancak, saksının güneşten ısınmış olduğu anlarda sulamamalısınız.

Bitki besini verme

Sulama bölümünde değdiğim gibi, sık sık sulamanızın tehlikeli olmadığı dönemlerde her üç sulamada bir bitki besinli su ile sulayın. Kaktüs besini, orkide besini ya da genel amaçlı bitki besini uygundur. Ama tavsiye dozajı dörtte bir oranda uygulayın. Mesela 1 litre suya 1 kapak dolusu demişlerse siz bunu 1 litre suya çeyrek kapak dolusu olarak ayarlayın.

Disocactus türleri nasıl çoğaltılır?

İlkbaharın serin günleri geride kaldığı günler geldiğinde (mayıs ayının başından sonuna kadar en iyi zamandır) ortalama 8cm parçalara ayırın. kesik yerlerin kuruması için 5 gün kadar açıkta bekletin. Sonra aynen yukarıda tarif ettiğim toprak karışımına dikin. Hemen sulamayıp 5-6 gün sonra sulamaya başlayın.

Dipten gelişen yavruları ayırmakla da yeni Disocactus fideleri üretebilirsiniz. Bunları da aynı usulde köklendirin.