Nicotiana alata, tütün yasemini

Solanaceae (Patlıcangiller) familyasının Tütün cinsinden Nicotiana alata türü mevsimlik bir bitkidir. Çiçek açma tarzından dolayı tütün yasemini denir. Ana vatanı Güney Amerika kıtasının tropikal ve subtropikal bölgeleridir.

Nicotiana alata (tütün yasemini) bahçe süs bitkisi

Özellikleri

Mevsimlik ömürlü ve otsu yapılıdır. Her ilkbaharda tohumlarından yetişir. Boyu hem Nicotiana alata’nın çeşitlerine göre hem yetiştiği toprağın özelliğine göre değişir. Yarım metre ve daha fazla uzayanları değnekle desteklemek gerekir.

Çiçek açması ve renkleri

Yazın çiçek açmaya başlayıp sonbahar başına kadar devam eder. Çiçekleri akşam ve gece saatlerinde koku salar. Çok beğenilen kokusu 2-3 metre uzağından bile hissedilir. Hafifçe morumsu sert kırmızı, kızıl kestane, pembe, sarı, fıstık yeşili ve beyaz çiçek açan renk renk çeşitleri var. Bazı çeşitleri aynı bitki üzerinde birkaç farklı renkte çiçekler bile açar. Pekçok kültivarları ve hibritleri vardır. Çiçekleri öğle vaktinin geç saatleri ile akşam arasında açar. Bazıları akşam ezanından sonra çiçeklerini açar.

Kullanım

Hoş kokulu çiçekleri için parklarda ve bahçelerde yetiştirilir. Yaprakları sigara, pipo ve nargile tütünü gibi kullanıma uygundur ama yenmez. Çiçekleri, yaprakları, kökleri her yeri zehirlidir. Sadece bahçe-balkon bitkisi olsa da küçük çocuğunuz veya evcil hayvanlarınız varsa dikkatli olun.

Kışa dayanıklılığı

Nicotiana alata mevsimlik olarak her ilkbaharda tohumdan yetiştirilir. Aslında kışın don olayı olmazsa birkaç yıl uzun ömürlüdürler. Kışın en fazla -5C dereceye kadar dayanır. Ama bana sorarsanız kışın korumaya çalışmak gibi zahmetlerle filan hiç uğraşmayın. Tohumdan gayet güzel yetişir ve size kolaylık olur.

Yetiştirme, bakım

Tütün yasemini – Nicotiana alata koyu gölgeyi sevmez. Güneşin derecesini ise iklim şartlarınıza göre düşünün. İlkbahar ve yaz aylarında yeterince sıcak olan veya fazla sıcak olan yerlerde direkt güneş almayan ama çok kuvvetli aydınlık yerleri ya da sabah güneşi alan yerleri tercih edin. Fazla sıcak olmayan yerlerde ise uzun süreli direkt güneş, özellikle de öğleden akşama kadar güneş almaları gerekir.

Toprak seçmez. Sadece, eğer toprağınız verimli ve besleyici değilse güzelce gübrelemelisiniz. Doğal gübre kullanacaksanız gübreyi tütün yasemini dikeceğiniz yerlere birkaç ay önceden yani sonbaharda toprağa karıştırın.

İlkbaharda tohumlarını ekme

Nicotina alata tohumlarını ilkbaharda havalar iyice ısındığı zaman ekin (mesela Hıdrellez’den itibaren). Acele etmek gerekmez. Çünkü hem tohumlar serin günlerde geç çimlenir hem çok yavaş gelişirler. Havalar ısınınca gelişimleri hızlanır. Yeterli sıcaklıkta gayet hızlı büyürler.

Fidelerin bakımı

Biraz güçlendikleri zaman esas yerlerine 35-40cm aralıklarla dikin. 20 gön sonra diplerini çapalayın ve diplerin biraz toprak çekin.

Sulamaları normal, çoğunluk bitkilerde olduğu gibi, toprakta ciddi kuruma gördükçe yapın.

Bir yerde çiçeklenirler ve tohumları çevreye dökülürse ertesi yıl ilkbahar ortalarında tohumlardan yeni fideler büyür. Yani bir şey yapmaya gerek yok. Artık yıllar boyunca her yıl orada kendiliğinden yetişirler.

Çiçeklenme döneminin kısa sürmemesi için mutlaka sürekli budamalar yapmalısınız. Solan çiçekleri hemen makasla kesin. Böylece henüz açmamış tomurcuklar kuvvet bulur ve boşa gitmezler. Çiçekleri biten sapları dibe yakın yerinden kesin ki bir an evvel yeni çiçeklenmeler için harekete geçsin. Bunları yapmazsanız yaz sonunda bitki tamamıyla çiçeksiz kalır ve hatta kendisini ölüme terk eder.

Problemleri

Nicotiana alata mantar hastalıklarına pek dayanıklı değildir. Onun için sulamayı sadece sabah saatlerinde yapmalısınız. Gece boyu ortamda ıslaklık olmaması hastalık riskini azaltır.

BÇevre fazla yeşillikli ise tütün yaseminine birçok çeşit bitki bitleri musallat olur. O zaman ilaçlamanız şart. Ayrıca, külleme vb mantar hastalıkları olursa uygun ilaç bulup ilaçlamalısınız. Parazitlere intektisit ilaç, mantar hastalıklarına fungusit ilaç..

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Bahçe / Balkon Süs Bitkileri

Etiketler: | | |


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.