Afrika kıtasının birçok yeri yaşam alanlarıdır. Daha çok yarı kurak arazileri severler. Doğal yaşam alanlarında 7m kadar küçük ağaç halindedirler.
Euphorbia tirucalli, kalem kaktüs veya geyik boynuzu
Dalları kurşun kalemlere benzer. Yaprakları çok kısa ömürlü olduğundan sadece gelişim döneminde, dal uçlarında görülür. Çünkü kısa sürede bozulup dökülürler. Yeni gelişim olmadığı zamanlar tamamen yapraksızdır. Serin ve soğuk zamanlarda dallarının en uçlarından sarı minik çiçekler açar. Dikensizdir.
Kalem kaktüsün gelişimi çok hızlıdır. Öyle ki (yerini sevmişse) yılda iki-üç defa budama gerektirir.
Euphorbia tirucalli öz suyu doğal lastik yapımında kullanılan lateks maddesidir. Aynı zamanda yanıcı ve zehirlidir. Cildi fena tahriş eder. Isırınca ağzı yakar. Küçük çocuklardan, ev hayvanlarından uzak tutun. Budayacağınız zaman eldiven ve koruyucu gözlük kullanın. Fazla süt akmaması için serin saatlerde budayın. Ve soğuk suyla ıslattığınız bezle kesik yerlere pansuman yapın ki süt akışı çabuk dursun.
Uzun süre direkt güneş ister. Kış soğuklarına -5C dereceye kadar, ama yazdan beri dışarıda durmaya alışmışsa ve kuru toprakta olması şartıyla dayanır.
Uygun toprak şöyle olmalıdır: Eşit ölçülerde olmak üzere torf toprak + iri taneli dere kumu + ponza taşı karışımı.. Sulamaları ise toprak kupkuru oldukça yapın. Kışın soğuk yerde duruyorsa hiç sulamayın. Bitki besini, toprak karışımına eğer arazi toprağı katmışsanız hiç gerekmez. Ama sadece tarif ettiğim gibi bir karışım yaparsanız bir defa ilkbaharda ve bir defa da yaz ortasında olmak üzere kaktüs besininden yarı doz verin. Daha fazlasına ihtiyacı yok. Sırf maki süprüntüsü toprağında da bitki besini gerekmeden gayet güzel yetişebilir. Aslında yeterince süzek olması şartıyla her türlü toprakta sorunsuz gelişir.
Euphorbia tirucalli kalem kaktüs üretimi gayet basittir. 8-10cm kadar kestiğiniz dalları bir hafta açıkta bekletin. Sonra kuru toprağa dikin ve 10 gün geçmeden sulamayın.
Yazın güneşli cam balkonda olur mu?
***
Güneşin fazlasının hiçbir zararı olmaz. Ancak kapalı yerlerde yaz sıcaklarında gece boyunca esinti olmazsa hiç gelişememe gibi bir sorun var. Ayrıca ısınmış toprakta iken sulamak aniden haşlanmış gibi bir hale gelip ölmesine sebep olabilir. Kısaca, güneş ne kadar uzun sürerse sürsün fark etmez ama yaz aylarında gece boyunca sürekli hava hareketlerine ihtiyacı var. Bu durum güneş istesin veya istemesin her sukulent için geçerlidir.
Bir elim kadar iken saksını büyütüp terasa aldığım çok sevdiğim kalem kaktüsüm yarı boyuma kadar geldi. Sabahtan akşamüzeri saat 17:00 ye kadar sıcak ve komple güneş terasımda iyiydi. Şimdilerde canlılığını kaybetti sararmaya ve diriliğini yitirmeye başladı. Buruşmaya başladı. Bozulursa çok üzülürüm. Sadece toprağı çok kuruyunca suluyorum ancak İzmir çok sıcak . Toprak hızlıca kuruyor.
***
İzmirin dehşetli sıcağında bütün gün cayır cayır direkt güneş altında terasta tutmanız yanlış olmuş. Bozulmasının sebebi aslında güneş ve sıcak değil, toprak sıcak iken sulamanızdır. Veya toprak ıslakken güneşin toprağı fazlaca ısıtması da aynı şekilde bitkileri çürütür. Hiç sulamasaydınız daha iyi olurdu bile diyebilirim. Dip kısmı ve kökler tamamıyla çürümüştür. Yapacağınız şey en sağlıklı görünen dallardan kesip almak ve onları köklendirmeye çalışmak. Bu şekilde terasta bitki yetiştirecekseniz büyük saksı ve daha uygun toprak kullanmanız lazım. Ayrıca terasın üstüne güneş filtreleyici sera tülü germeniz çok önemli bir ihtiyaç. Çöl bitkileri bile saksıda olunca öyle teraslarda çok feci rahatsız olurlar. Dolayısıyla mümkün mertebe büyük saksı, sağlıklı toprak karışımı ve güneş filtreleyici tül gerekli.