Moraceae (Dutgiller) familyasından olan Ficus deltoidea, İngilizcede yaygın olarak ökseotu inciri (mistletoe fig) adıyla bilinir. Doğada genelde 1,5 – 2 metre dolaylarında ortaboy çalı biçiminde gelişir. Yerine göre küçük yapılı bir ağaçtır (en fazla 7m). Anavatanı güneydoğu Asya’da tropikal kuşak içerisinde Endonezya, Malezya civarlarıdır.
Bazı özellikleri
Diğer incirler gibi Ficus deltoidea bitkilerinin de erkeği ayrı, dişisi ayrıdır. Dişi bireylerin yaprakları daha büyük ve daha yuvarlakçadır. Erkeklerin yaprakları ise biraz küçük ve biraz darca ovaldir. Yapraklarının üst yüzeyi parlak yeşil olup alt yüzeyleri sarıdır ve yer yer siyah beneklere sahiptir. Doğal ortamlarında hem yerde bir toprak bitkisidir hem de ağaçların dış kabuk aralarında ve kayaların çatlaklarında yaşayan bir epifittir. Ne kadar serpilip büyüyeceğini de yaşadığı yerin özellikleri belirler.
Toksik etkisi: Evet, diğer Ficuslar kadardır. Ve meyveleri yenmez.
Henüz çok küçük bir fidan iken Peperomia obtusifolia ile benzerlik gösterir.
Dış mekan bakımı: Aşırı şiddetli sıcaklara, saatlerce yakıcı güneş altında kalmaya uyumluluğu mükemmeldir. Fakat yurdumuzda kış soğuklarına dayanamaz. En fazla -1C derece donmalara, kısa süreli olmasıyla dayanabilir. Tuzlu topraklara uyumludur. Plajlara süs bitkisi olarak yine uygundur. Deniz suyunun yapraklara sıçramasından hiçbir zarar görmez.
Salon bitkisi olarak Ficus deltoidea
Çin’de uğur, hayır, bereket getireceğine inanırlar. şiddetli direkt güneş alan pencere önlerine uygundur. Yakıcı direkt güneş ışınlarını mutlaka almalıdır. Aksi takdirde dallar çelimsizce çirkin ve aşırı esnek yapılı gelişir. Hava akımları (diğer salon fikuslarında olduğu gibi) zaruri bir ihtiyaçtır. Yoksa gelişemez ve yapraklarını döküp ölebilir.
Ficus deltoidea yapraklarının büyüklüğü ortalama olarak el ayası (avuç içi) kadardır. Ama dişilerinin öyle. Erkeklerin yaprakları o kadar büyük olmaz. Kalınca, sert muşamba gibi ve parlak olan yaprakları esintiler ve güneş sayesinde gereken güzelliğine sahip olur. Tertemiz tutmak şarttır. Çünkü ev ortamlarında örümcek bitler en çok yeni gelişim bölgelerinde olur ve yeni gelişmekte olan yapraklara fena zarar verirler. Bu sebeple, en geç 10 günde bir yapraklarının hem alt hem üst yüzeylerini ıslak bezle güzelce silmelisiniz.
Toprak ne kadar “suyu anında süzdürür” özellikte olursa bu bitki o kadar mutlu olacaktır. Örneğin 2 ölçü torf toprak + 1 ölçü iri taneli dere kumu + 1 ölçü ponza taşı + 1 ölçü ağaç kabukları ya da mangal kömürü parçaları karışımı çok iyi olur. Kocaman saksılara hiç ihtiyacı yok. Saksı- toprak değiştirmeyi üç yılda bir yapın.
Toprak kuruma göstermediği halde sürekli sulayıp durmayın. Özellikle çok sıcak olmayan ve esintinin de olmadığı mekanlarda sürekli ıslak toprak bu bitkiyi çürütüp öldürür. Eğer yeri çok fazla havadar ise.. Mesela yazın evde hava cereyanına sürekli maruz kalıyorsa.. ya da yaz boyunca dışarıda tutuyorsanız, bu durumlarda, yaz boyunca (çok sıcak dönemde) ne kadar sık sularsanız o kadar iyi olur. Kış boyunca ise fazlaca ihmal edilmeye tam uyumludur. Zaten kışın yeri sıcak olsa bile hava akımlarının yetersizliğinden dolayı gelişmez. Toprağı kupkuru olmadıkça sulamayın.
Bitki besini, mayıs sonundan eylül başına kadar, çiçek amaçlı bitki besininden veya sukulentlere özel bitki besininden (ama yarım dozaj ayarlayarak) tavsiye ederim. Bu sayede dalları dolgun ve sağlam yapılı olacağı gibi yapraklar gereğinden fazla irileşmez ama etliliği iyi olur. Tabii ki bütün bu mükemmel gelişimde öncelik direkt güneş ışınlarına ve ılık-sıcak esintilere bağlıdır. Aksi takdirde bitki besininin bir faydası olmayacaktır.
Üretim, çoğaltma
Ökseotu inciri Ficus deltoidea bitkisini dallarından köklendirmekle kolayca çoğaltabilirsiniz. Havai daldırma yöntemi de uyar. Ama en kolayı ⇒ Ficus lyrata sayfasında anlattığım yoldur. Zaten yakın akraba oldukları gibi birçok özellikleri de benzerdir. Bu, onun daha küçük yapılı bir akrabasıdır. Dallarından köklendirmede tek fark var o da şu: Ökseotu inciri daha fazla sıcak hava istiyor. Yani haziran sonundan önce başlamayın.