Plumeria (Frangipani), fitne ağacı

Hoş kokulu güzel çiçekler açan Plumeria bitkisi hakkında.

Bir plumeria küçük ağacında yapraklar ve çiçekler

Apocynaceae familyasından Plumeria cinsinin 8 kadar ana türü var. Bunlardan sayılamayacak kadar çok kültivar ve hibritlerini türetmişler. Ana vatanı Kuzey ve Güney Amerika kıtalarının birleştiği bölge ve civarlarıdır. Yani Meksika’dan Brezilya’ya kadar. Buralarda genelde yılda iki mevsim yaşanır: Biri yağışlı güzel mevsim, diğer aşırı sıcak ve kurak mevsim.

Genel özellikleri

Plumeria’nın daha yaygın adı Frangipani’dir. Genelde (doğal ortamlarında) çalı gibi yetişirler. Budamalarla küçük ağaç formu vermek kolayca mümkündür. İnsanlar Plumeria çeşitlerini dünyanın tüm tropikal iklimli olan bölgelerine bir süs bitkisi olarak yaymış. Ayrıca birçok kültivarı Akdeniz iklimine uyumludur. Tür özelliğine ve bakımına göre boyları 6 metreyi geçme potansiyelleri var.

Plumeria çiçeği

Plumeria rubra ‘Chiang Mai Rainbow’

Plumeria kullanım alanları

Amerika kıtalarının keşfinden sonra Plumerya dünya kültürlerinde yer etmiştir. Bazı Asya ülkelerinde Budist ve Hindu mabetlerinde (tapınaklarda) Plumeria olmazsa olmaz süs bitkilerindendir. Bu yüzden plumeryayı onlardan tanıyanlar Hint mabet çiçeği derler. Bazı yerlerde adı ‘mübarek zakkum’dur. Kıbrıs’ta fitne ağacı derler. Ayrıca plumeria en çok Havai’yi sevmiş (özellikle Rubra türü çeşitleri), o topraklarda gürce gelişmiştir. Hatta Havai ile özdeşleşmiştir. Havaililerin misafir karşılamada kullandıkları çiçek kolyelerinde plumeria çiçekleri de vardır.

Kesme çiçekçilikte önemlidir: Plumeria çiçekleri hem güzel görünümlü, hem hoş kokulu, hem dayanıklı oldukları için iklimi elverişli memleketlerde kesme çiçekçilik amacıyla yetiştiriciliği yapılır.

Kış soğuklarına dayanıklılıkları

Kesin bilgi bulmak zor. Türden türe değişir. Dünyada en yaygın yetiştirilen Rubra grubu plumerialar kışın 0°C ve -1°C soğuğa dayanıklıdır. Birkaç saati geçmemek üzere -5°C dereceye kadar çok az hasarla dayanabilirler. Soğuk uzun sürerse yapraklar ve genç dallar ölür. Çürüme başlayıp bütün bünyenin çürümesine sebep olabilir. Gerçi kışın yapraklarını dökerler ama bu da kültivarlara, hibritlere göre değişen bir şey.

Plumeria grupları (Obtusa ve Rubra)

Plumeria çeşitlerinin tümü Obtusa ve Rubra olmak üzere iki ana gruptur. Aslında bu iki isim 8 ana türden ikisinin adıdır. Çeşitli türlerden oluşmuş yüzlerce çeşit hibritlerde / kültivarlarda bu ikisinden birinin özelliği ağır basar. Onun için böyle bir gruplama yapmışlar.

Obtusa grubu

Yaprakları daha parlaktır. Çiçeklerinde pek renklilik olmaz. Genelde beyazdır. Kokusu daha fazladır. Tropikal iklime sahip memleketlerde yaygın olarak yetiştirilir.

Rubra grubu

Süs bitkisi olarak tercih edilen Plumeria’lar en çok bu gruptan kültivar ve hibritlerdir. Yaprakları matçadır. Çiçekleri çeşitli renklerde olur. Rubra’lar da oldukça hoş kokuludurlar ama koku Obtusa grubu çeşitlerindeki kadar yoğun ve keskin değildir. Havai iklimine, yarı tropikal iklimli yerlere ve Akdeniz iklimine uyumludurlar. Yaprakları (safkan Rubra türünde) malta eriği yapraklarına benzer ama daha büyüktür. Bazen 50 cm kadar uzun olabilirler. Yaprak büyüklüğü kültivarlara hibritlere göre değişir.

Plumeria yetiştirme ve bakımı

Aslında dış mekanlara uygundurlar ama bazı çeşitleri evde de yetişebilir. Gerçi tavsiye edilmez. Evlerde çiçek açmaları imkansız gibi zordur.

Güneş ihtiyacı

En az günde 5 saat direkt güneş ister. Ne kadar çok uzun süreli, o kadar iyi. Yaz sıcakları uzun süren ve yaz boyu şiddetli sıcak olan memleketlerde günde 3-4 saat direkt güneş yeterli olabilir.

Toprak

En önemli şey suyu çok iyi süzdürür nitelikte olmasıdır. Bahçenizin kendi toprağına dikecekseniz 1 metre derinliğinde ve genişliğinde toprağı kazıp boşaltın ve dere kumu ve ponza taşı karıştırarak süzekliğini iyice arttırın. Sonra bununla çukuru doldurup plumeryanızı dikin. Saksıda yetiştiriyorsanız torf toprak kullanın. Bunu mutlaka ponza taşı ve 2-3mm iri taneli dere kumu ile karıştırın. Oranları: 3 ölçü toprak + 1 ölçü dere kumu + 1 ölçü ponza taşı.

Plumeria ağacı

Plumeria ağacı

Saksı

Plumerialar aşırı sıcak havaya uyumlu oldukları gibi köklerinin de serinde kalması gerekmez. Saksı büyüklüğü ise köklerin zor sığacağı kadar olmalı. Saksıda plumeria özellikle şiddetli sıcak olmayan yerlerde en iyi böyle yetişir (kökler sıcağı hissederse gelişimi hızlı olur).

Sulama

Serin zamanlarda toprak kupkuru olmadıkça sulamayın. Toprak hafif nemli kalsa bile sulamak riskli. Sıcak yaz günlerinde toprak iyice fark edilir derecede kurudukça sulanmalıdır. Fakat toprak çok çabuk kupkuru oluyorsa her gün sulamak bile gerekebilir. Ayrıca sulamaları bol miktarda su ile yapmalısınız. Kışın soğuk dönemde hiç sulamasınız da olur.

Plumeria susuzluğa dayanıklılığı

O kadar dayanıklıdır ki mesela diyelim bahçede yetiştiriyorsunuz ve kışın don tehlikesi kesin. Topraktan söküp serin bir odada veya bodrumda öylece saklayın. İlkbaharda tekrar bahçeye dikin. Birkaç ay susuz kalsa dalları da kökleri de hiçbir zarar görmez. Bu gerekli bir şey değil ama yapanlar var.

Bitki besini verme

Gelişim zamanında her iki veya üç sulamada bir defa hafif dozajda bitki besini vermek iyi olur (npk oranları eşit yani genel kullanım bitki besini). Ayrıca yapraklara çok düşük dozajda bitki besini karışık su sabah erken saatlerde fısfıslamak da yarar sağlar. Yazları aşırı sıcak geçen yerlerde yaz başında bir defa potasyum oranı yüksek bitki besini vermelisiniz. Bu nişastalı dokuların daha iyi gelişmesini, bitkiyi aşırı sıcaktan ve soğuktan korumasını sağlar. Aynı şeyi yaz sonunda da tekrarlamakta yarar var.

Dinlenme ihtiyacı

Eğer yaz sıcaklarında uzun süre toprağı kupkuru kalırsa gelişimi tamamıyla bırakıp dinlenmeye girer. Zira anavatanında yılın kurak ve aşırı sıcak dönemi plumerianın dinlenme zamanıdır. Yazın düzenli sulamaya önem verin. Kışın zaten soğuktan gelişemez ve birçok çeşitleri yapraklarını döker. Dinlenmeye çekilmesini kışın serin bir yerde veya iklim uygunsa dışarıda hiç sulamayarak sağlayın. Bu bir ihtiyaç. Yılın birkaç ayında dinlenme sayesinde bitkinin bütün her yerinde bulunan enerji ve besin birikimleri bünyenin ana kökler ve ana gövde gibi en merkezi yerlerine geri çekilir. Böylece plumeria sonraki gelişim döneminde hem yepyeni ve çok sağlıklı gelişim hem de çiçeklenmede iyi bir verimlilik gösterir.

Plumeria kışın soğuktan zarar görürse

Soğuktan zarar gören yapraklara dokunmayın. Çünkü bitkiyi korurlar. Yapraklardaki zarar çok fazlaysa yaprak sapına birkaç santim mesafeden yaprakları kesin. Geri kalan kısım zamanla kendiliğinden düşer. Plumerianın dal uçlarında zarar varsa, zararın ulaşmadığı yerden çok keskin bir bıçakla kesin ve kesik yerden çıkan sütün fazlasını giderip üstüne toz kükürt sürün.

Budama

Plumeryalarda budama her zaman yapılabilir. Fazla uzadığını düşündüğünüzde ve yanlış yönlere uzadığını düşündüğünüzde çekinmeden budayın. Daha fazla dal verir. Bu ise plumeryanın daha fazla çiçek açması demektir. Budadığınız dalları atmayın. Bir gazete kâğıdına sarıp kuru bir yerde saklayın. Aylarca ölmezler. Gerektiğinde yeni plumeryalar üretebilirsiniz veya isteyenlere verebilirsiniz.

Plumeria (frangipani) fidan üretimi

Hem çelikleme yöntemiyle hem tohumla yeni plumeria fidanları üretebilirsiniz. Ayrıntılar aşağıda.

Çelikle çoğaltılması

Plumeria çeliğinin saksıya dikilişi
Bir plumeria ağacından en az 30 cm, en fazla 50cm uzunlukta bir dalı keserek alın. Çok havadar bir yerde bir hafta veya daha fazla bekleterek kesik yerin adamakıllı kurumasını sağlayın. Dal beklerken şu hazırlıkları yapacaksınız: 20 cm genişliğinde ve derin bir saksı seçin. Çünkü yeni plumeria fidanı iyice yapraklanıp iyice kökleninceye kadar yani tam 1 yıl bu saksıda kalacak. Toprak olarak hazırlayacağınız iyi süzdüren karışımı (eşit oranlarda ponza taşı + dere kumu + saf doğal torf veya hindistan cevizi kalın lifleri karışımı) saksıya doldurun ve sulayın. Bir iki gün bekleyin. Bu köklendirme toprağı ıslak değil nemli olmalıdır. Yoksa çürümeye yol açar. Sonra, toprağın ıslatıcılığı azalınca dalı dikin. 8 cm’den derin olmayacak. Dik durması, devrilmemesi için dalın yanlarına taş parçaları koyabilirsiniz. Dikince hemen sulamayın.

Isıtmalı sera mümkün değilse haziran ortasından önce bu işe girişmeyin. Çünkü geceleri 18’den, gündüzleri 24’den aşağı düşmeyen sıcaklık gerekir. Daha sıcak daha iyidir. Yani filizlenme ve köklenme daha çabuk ve hızlı gerçekleşir.

Toprağa diktikten sonraki günler eğer hava fazla sıcaksa ve toprak felaket derecede kupkuru olursa sulayın. Filizlense bile böyle devam etmelisiniz. Çünkü henüz köklenmemiştir. Filizlenip 3 – 4 yaprak çıkarması ve yeni filiz dalların en az 5 cm uzaması köklenmenin başladığını gösterir. Yaz sonuna kadar kökler yeterince güçlenmiş, kökler ile dal arasındaki ilişki rayına oturmuştur. Artık normal bir plumeria gibi düşünüp bakımına öyle devam edin.

Tohumla Plumeria fidanları üretimi

Plumiera’lar fazlaca melezleştirildikleri için ekeceğiniz tohumlardan gelişen fidanlar ana bitkinin özelliklerini taşımayacaktır. Aynı özellikleri korumak istiyorsanız çelikle çoğaltacaksınız. Tohumdan fidan üretmek çok kolaydır. Sadece taze olmaları gerekiyor. Aylarca saklamaya gelmezler. Tohumları topraksız çimlendirme karışımına ekmelisiniz. Bu işi ya yazın en sıcak günlerinde yapmalı ya da alttan ısındırmalı kasalar kullanmalısınız. Tohumları 1cm kadar derine gömüp bastırarak sıkıştırın ve yavaşça sulayın. Çok kısa bir sürede çimlenirler. Çimlenme olduktan sonra sulama sıklığını azaltın. Sonra (ilk çenek yapraklardan sonraki iki esas yaprak geliştiğinde) küçük saksılara alın. Hızla büyürler. Çiçek açma olgunluğuna gelmeleri iki veya üç yılı alır.

Zararlıları

Gözle kolayca fark edemeyeceğiniz kadar küçük ve renksiz örümcek bitler en yaygın plumeria zararlısıdır. Bunlardan kurtulmak yaprakların altına, üstüne ve dallara kuvvetle su püskürtmekle mümkündür. Çok fazla sayıda bitkilerinizi örümcek bitler istila etmişse mutlaka ilaç kullanın. Önlem için ise üstlerine neredeyse her gün su püskürtmek iyi olur. Yaprak altlarını ihmal etmeyin. Bitkinin çevresinde toz barındıran yerleri ıslatmalı, yıkamalısınız.. Böylece örümcek bit zararlılarından kurtulursunuz. Veya sayılarını kolaylıkla en aza indirebilirsiniz. Az sayıda olurlarsa zararları da önemsiz olur.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Bahçe / Balkon Süs Bitkileri

Etiketler: | | |

'Plumeria (Frangipani), fitne ağacı' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Gökşen, Bursa dedi ki:

    Yaklaşık 6 ay evde durdu. Olan yaprağını döktü. Sonra yazı bahçede direkt güneş altında geçirdi. 4-5 yaprağı çıktı. Çiçek görmeden mevsim bitti. Yaprağını döktü. Gövde gelişim göstermedi. İçeri aldım. Bahçede mi kalmalıydı?
    ***
    Bahçede kışın donup ölür. İyi etmişsiniz. Evde birkaç saat direkt güneş göreceği bir pencere önünde tutun. Haziran girmeden tekrar bahçeye çıkarmayın. Dışarı çıkardığınızda saksısını ve toprağını değiştirin. Sonra da en geç eylül sonunda yine içeriye alın.

  2. Ayfer, İstanbul dedi ki:

    Fitne çiçeği ile fiyne çiçeği aynı bitki mi? Tohumunu nasıl elde edebilirim?
    ***
    Fiyne çiçeği diye bir şey yok. Büyücülük kitaplarında adı geçiyor. O tür kitaplarda bahsedilen bitki adları hep çok eski ve uydurmadır. Yani hiçbir şekilde bulamazsınız. Ayrıca bilin ki o tip kitaplar okuyucularla dalga geçen saçma sapan tariflerle dopdoludur. Uzak durun. Ya da psikolojik destek alın.

  3. İsimsiz dedi ki:

    Plumeriamın 4-5 yaprağı vardı. Ekim ayında döküldü. En üstünden kes dediler kestim. Zaten tek gövde. Bir gelişme yok. Ne yapmalıyım?
    ***
    Bana sorarsanız kesin ölmüştür. Siz eğer ölmediğinden eminseniz bekleyin. Havalar iyice ısınınca sıcağın ve güneşin etkisiyle gelişim gösterir.

  4. Selen, İzmir dedi ki:

    Biri beyaz biri pembe çiçekli iki plumeriam var. Beyaz olanın dallarında birkaç yerinde içinin çürümüş olduğunu farkettim. Söz konusu dalları sıkınca bayağı içeri göçüyor. Bu neden olmuş olabilir? Ağacımı kaybedeceğim korkarım ki..
    ***
    Galiba çoktan kaybetmişsiniz de farkında değilsiniz. Dip kısmını hafifçe kazıyarak kontrol edin. Çürümemişse, sağlıklıysa havalar ısınınca dipten filizlenir. Plumeria kaktüs muamelesi ister. Bir de paşa kılıcı gibi düşünün. Yani soğukta ıslak toprakta kalırsa toprağın kimyasal özelliğine göre çürüyüp ölme riski çok yüksek. Zaten son derece havadar toprak istiyor. Bir daha bunlara diğer bitkilerle aynı tarz bakım yapmayın.

  5. Selen, İzmir dedi ki:

    Zaten saksıda bol güneş alan balkonda şu anda. Saksının en altına dere kumu, üstüne perlit cocopeat karışımı koyup dikmiştim. Kış boyunca da çok az suladım. Ana gövdede sorun yok. En üst dallarda çürüme var. Çürük dalları kestim. Dediğim gibi iki plumeriam var. İkisine de ben baktım. Birinde olup birinde olmaması ilginç. Sizin dediğiniz gibi suç bende olsa ikisi de aynı durumda olurdu diye düşünüyorum.
    ***
    Tam da saksı bitkilerinin baş düşmanı perlit ve cocopeat. Üstelik plumeria için! Ölmemeleri tam anlamıyla mucize olur. Evet suç sizde değil. Suçlu özellikle belaların belası cocopeat. Nisan ortasında köklere zarar verme pahasına bile olsa mutlaka bitkileri o felaket topraktan yüzde yüz arındırın. Doğru toprak karışımı yapın ve ona dikin. Yani boş arsaların arazi toprağı hatta inşaat hafriyat toprağı bile o berbat karışımdan milyon kat daha güvenlidir. Ayrıca lütfen şu iki sayfayı dikkatle okuyun:
    1- Yaygın ve öldürücü sulama hatası
    2- Salon bitkilerine sağlıklı torf toprak hazırlamak

  6. Leyla, İzmir dedi ki:

    Plumeria aldım saksıyı yenileyeceğim. Perlit kullamıyayım mı?
    ***
    Perliti genellikle tavsiye etmiyorum ama plumeria için olabilir diye düşünüyorum. Daha doğrusu toprağa bolca karıştırılacaksa uygundur. Azı zararlı, çoğu kararlı. :) Perlitin böyle ilginçlikleri var. Afrika menekşesinde de bolca kullanmak gerekiyor.

  7. Zuhal B. -Bodrum dedi ki:

    Benim yeni edindiğim bir plumeriam var. Oldukça sağlıklı ve bol çiçekli. Seradan aldım. Evde cam balkona getirdim. Henüz saksı değişimi yapmadım. Saksı değişimi yaptıktan sonra güneşe kademeli mi (alıştırarak) çıkarmalıyım? Yanmasından ve ortam şoku yaşamasından tedirgin oldum. Bir de çiçekleri 4 günde soluyor. Bu normal mi yoksa bir sıkıntısı mı var?
    ***
    Saksı değiştirirken köklerini eski toprağından arındırmayın. Kim yapsa bitki mahvoluyor. Güneşten korumanız yanlış. Benim bildiğim plumerialar güneş altında yetiştirilir. Yani seraları kastediyorum. Şok yaşaması ise sıcak seraya alışkın bitkinin aniden daha serin bir yere toprağı ıslakken alınması yüzünden olur. Bugünlerde Bodrum’da öyle bir sıkıntı söz konusu olmaz. İyi bir zamanda almışsınız. Çiçekleri maalesef fazla durmuyor. çeşitlerine göre bir gün, iki üç gün veya 4 gün kalıcıdır. Bu konuda da sorun yok.

  8. Leyla, İzmir dedi ki:

    Merhabalar şimdi de plumeria tohumu aldım. Şimdi ekebilir miyim? Toprak karışımı nasıl olmalı?
    ***
    Elbette şimdi hemen acilen ekin. 2 ölçü perlit (veya iri taneli temiz dere kumu) + 1 ölçü torf toprak karışımı yapın. Tohumlar çimlenmeye başlayana kadar toprağın çok fazla nemli olması gerekiyor. Yukarıda tohumdan çoğaltılması kısmı var. Orayı okuyun. Çok basittir. Esas zorluk şu ikisi: 1- İnternet ortamında sahtekarlıklar çok. Aldığınız tohumlar plumeria tohumu değil de ıspanak, maydanoz vesaire tohumları olabilir. 2- Plumeria tohumları taze iken çimlenir. Ne kadar uzun süre saklanırsa tohumların canlılıkları da o kadar azalır. Yani tohumlarınız gerçekten taze plumeria tohumları ise şanslısınız. Her şeyi gerektiği gibi yaparsanız diğer bitkilerden daha kolay ve daha hızlı büyürler.

  9. Zeynep, İzmir dedi ki:

    Benim plumeria bitkim ana gövdeden değil üst dallardan buruşuk ve içi boşalır gibi bir görüntüsü var. Bir hafta önce satın aldım. Üst dalları kesebilir miyim? Şu an topraktan çıkardım. Dere kumu ve bahsettiğiniz özellikte torf, ponza taşı ile yeniden bir karışım hazırlayıp dikeceğim.
    ***
    Henüz bir haftada bu kadar ciddi problemler oldu ise derhal geri götürüp hakkınızı aramanız gerekirdi. Çünkü durum hiç normal değil. Bir haftada sizin hatanız olmuş olamaz herhalde. Ama sökmüşsünüz. Tüm sağlıksız dalları kesmelisiniz. Güneşli yerde tutun. Bundan sonra aldığınız bir bitki birkaç günde bozulursa iade edip paranızı geri alın.

  10. Kübra, Gaziantep dedi ki:

    Anamur’dan peyzajdan aldığım plumeriam aldığımda da çiçek tomurcukluydu. Ara ara da tomurcuk veriyor fakat daha küçükken kuruyup siyahlaşıp dökülüyorlar. Büyümesinde ve yapraklanmasında hiçbir sıkıntısı yok. Gayet sağlıklı bir gelişimi var. Hatta hızlı bile büyüyor. Sulamalarim düzenli. İki günde bir suluyorum. Balkonumda saksıda yeri de havadar. Yalnız güneş batarken değiyor. Tomurcuk dökmemesi için ne yapmalıyım? Yanlış yaptığım bir şey mi var?
    ***
    Yanlışlarınız çok. Mesela hiç direkt güneş almıyor. Plumerya için akşam güneşi güneşten sayılmaz. Sulamaları ise toprak iyice kurudukça yapmalısınız. Bu gidişle aniden çürüyüp gidecek. Bundan emin olun. Plumeria kızgın güneşin ve şiddetli sıcağın bitkisidir. Ayrıca şu sayfayı okumalısınız: Yaygın ve öldürücü sulama hatası

  11. Kübra, Gaziantep dedi ki:

    Çiçek tomurcukları da bu yüzden mi dökülüyordur? Yerini değiştirebilirim. Güneşe çekerim. Sulamayı da dediğiniz gibi yaparım. O zaman sorun biter mi?
    ***
    Kısmen bitecektir. Acele etmeyin. Yaz sonuna kadar tam öğle saatlerinin tepe-dik güneş ışınlarından korumanız iyi olur. Sabahtan öğleye kadar birkaç saat direkt güneş veya ikindi ezanı sonrasından akşama kadar direkt güneş alsın. Bu şekilde günde birkaç saat direkt güneş alması şart. Şu aşamada bitkinin kendi sağlığı çiçek açıp açmamasından daha büyük önem taşır. Tahminimce plumeria için gereğinden fazla azotlu toprak kullanılmış. Bunu bitki bir an önce büyüsün de satış için gösterişli hale gelsin diye yaparlar. Genellikle de o bitkiler satın alındıktan sonra kök çürümesine maruz kalır. Ölür gider. Üreticiler sadece malını acilen satışa hazır hale getirmeye çalışıyor. “Benden çıksın gitsin, paramı alayım, gerisi hiç umrumda değil” mantığı ile hareket ediyorlar. Sizin şansınız varmış ki bitkiniz size geldikten sonra ölüp gitmemiş. Ama sakın toprak değiştirmeyin. Şimdilik yapmanız gereken şey toprak iyice kurudukça toprağı yıkarcasına bol su kullanarak sulamak. Sulamayı ise saksı ve içindeki toprak tamamıyla gündüz vaktinin ısıtıcılığının etkisi geçtikten sonra, gece saatlerinde yapmalısınız. Veya sabaha karşı saatlerinde.

  12. Selda A. -İskenderun dedi ki:

    Plumeria bitkisini bu mevsimde çelikten yetiştirsem olur mu?
    ***
    Daha iyisi yaz başı zamanıdır ama şimdi de deneyebilirsiniz. Olur bence.

  13. Kübra, Gaziantep dedi ki:

    Merhaba plumeriamin bakımı için bilgi almıştim sizden geçen hafta ve aynılarını da uygulamıştım. Bugün sulama yaparken o kalın odunsu bedeninin yerini yumuşamış ve kırışık bir hal almış. Hiç yaprak sararması olmamıştı. Bir tane sarı yaprak attım. Yapraklarında iğne ucu kadar beyaz noktalar oluşmuş. Yine nerede yanlış yaptım ben acaba?
    ***
    Neler yaptığınızı bilmiyorum ve bu yüzden şurada hata yapmışsınız diyemem. Neresinde yumuşama var? Tüm gövdede olduysa çok kötü. Bu durumda tüm yaprakların cansızlaşması gerekirdi ama böyle bir şeyden bahsetmemişsiniz. Sadece bir yaprağın sararması hiçbir şekilde problem değil. Beyaz noktalar daha önce bahsettiğim hızlı büyüme amaçlı azot takviyesi yüzünden olmuş olabilir. Sulamaları toprak kurudukça çok daha fazla miktar su ile yapın. Her sulamada toprak iyice yıkanmış olsun.

  14. Kübra, Gaziantep dedi ki:

    Bir hafta boyunca toprak iyice kuruyunca sulamayı yıkarcasina yaptım. Güneşli bir bölgeye koydum. Sonrasında böyle oldu. Dün sulama sonrası o buruşukluk hemen geçti. Kökü de oynuyordu düzeldi. Aşağı eğilmiş yapraklar hemen yükseldi Gaziantep için sulama sıklığını artırmalı mıyım?
    ***
    Yaz boyunca tam öyle saatlerinin güneşinden korumanız gerekiyor. İkinci cevabımda saatleri anlatmıştım. Sulama sıklığını yine toprağın kurumasına göre devam edin. Veya şiddetli sıcak zamanlarda sadece en üst yüzey iyice kurudukça sulayın.

  15. Dilek, İzmir dedi ki:

    Şu an Afrikada’yım. Bahçemizde pulmeria ağaçları bulunuyor. Geçen yıl buradan aldığım taze bir dalı İzmir’de köklendirdim. Fakat bilgim olmadan yapmıştım. Fazla sulamaktan çürüdü. Buradaki yerlilere sorduğumda kırılan ağaç dallarını hemen diktiklerini ve böylece yeni ağaçlar elde ettiklerini söylediler. Gelirken yine birkaç dal getirmek istiyorum. Kalın dallardan mı almalıyım yoksa taze dallardan mı? Hangisi daha iyi sonuç verir?
    ***
    İncelik kalınlık fark etmez. Fazla taze, körpe dalları tercih etmeyin. Olgun ama yaşlı olmayan dallar en uygun olanlarıdır. Köklendirmek için çok iyi derecede havadar ve süzek, ayrıca gübresiz toprak kullanmanız lazım. Şimdi köklendirirseniz haziran ayına kadar o köklendirme toprağında durması şart.

  16. Selen, Antalya dedi ki:

    Plumeria saksısı değiştirmek için en ideal zaman nedir?
    ***
    Antalya için nisan ortası iyi bir zamandır.

  17. Selen, Antalya dedi ki:

    Plumeria’larımın hepsini kırmızı örümcek sardı, yapraklarının üstü toz gibi kaplandı, sarardı, bu durumda hangi ilacı önerirsiniz? sıradan bir kırmızı örümcek ilacı olur mu? Fazla ilaç verip plumeria’ları öldürmekten korkarım.
    ***
    İlaçlamakla ölmezler korkmayın. Kırmızı örümceklere etkili herhangi marka bir ilaç kullanabilirsiniz.

  18. Özlem dedi ki:

    Sarı beyaz çiçek açan bir plumeriam var. Hep evde baktım. Geldiğinde 3 dalı vardı ve bu dallar hep aşağı düşüktü. Hiç yukarı bakmadı. Sonra bahçeye diktim. Fakat yağmurlar çoğaldı ve hava soğuyunca eve aldım. Tum yaptaklarını dökmüş, biraz hırpalanmış durumda. Şimdi ne yapmalıyım bilmiyorum. Kesip yeniden canlanmasını mı beklesem?
    ***
    Hiç sulamayın. Kupkuru bekletin. İlkbaharda dışarıya, saatlerce direkt güneş alacağı bir yere koyun ama havalar biraz daha ısınıncaya kadar susuz kalmaya devam etsin.

  19. Özlem dedi ki:

    Uç dalı tamamen kurumuş gibi. Makalenizde budamaktan bahsediyor. Budamalı mıyım?
    ***
    Uç kuruması problem değil. Uygunsuz zamanlarda yer değiştirmek zarar verir. Esas tehlike budur. Yani dışarıdan içeriye veya içeriden dışarıya hatta aynı ev içinde bir odadan başka bir odaya yer değiştirmek gerekince (tüm bitkiler için geçerli kural) her iki ortamda ısı derecesi aynı olan zamanı kollayın. Yani genelde ilkbahar sonundan yaz sonuna kadarki dönem yer değiştirmelere uygundur. Şimdi dediğim gibi ilkbahara kadar hiç sulamayın ve bu dönemde budamayın. İlkbahar gelince istediğiniz şekilde budayabilirsiniz. Şehrinizi yazmamışsınız. Mesela kışın don olaylarının nadiren ve çok hafif geçtiği yerlerde tüm yıl dışarıda tutmak daha iyidir. Kış boyunca hiç sulamamak gerekiyor. Kışın soğuk etkisiyle yapraklarının bozulması da problem sayılmaz.

  20. Özlem dedi ki:

    Bodrum’dayım. Yıllardır içerideydi. Bir çiçekcinin verdiği tavsiye ile bahçeye diktim. Bu yıl yağmur soğuk bastırdı. Dün hemen saksiıya alıp içeriye aynı yerine koydum. Aslında amacım dışarı dikmek.
    ***
    Orası da pek güvenli sayılmaz. 10 yıl gibi aralıklarla bu hassas türleri öldürecek kadar soğuk olabiliyor. Ancak kuzeyli rüzgarları hiç almayan güney cephede pek tehlike yok. İlkbahardan beri dışarıya, toprağına alışmış olursa kışın tamamıyla ölecek kadar zarar görmez. Dikeceğiniz yerde yarım metreküp kadar toprağı boşaltıp oraya bol bol ponzalı, torflu toprak karışımı doldurduktan sonra plumeryanızı dikin. Köklerinin fazlasıyla süzek toprakta bulunması sayesinde soğuk kış yağmurlarının zararı olmayacaktır. Şimdilik dediğim gibi ilkbahara kadar tamamıyla kuru bekletmenizi tavsiye ederim.

  21. İsimsiz dedi ki:

    Anlamamızı sağlayan bilgiler için çok teşekkür ederim. Budama yapılan yere herhangi bir şey sürülür mü.
    ***
    Hayır. Ancak toz kükürt olabilir ama şart değil. Macun gibi şeyler sürmeyin.

  22. Egemen, Bodrum dedi ki:

    3 senedir bahçede saksıda olan ve çiçek veren plumeramızı bu sene kış başı bahçeye toprağa diktik. Hiç yaprak vermedi ve üst kısmından bakınca içinde boşluk oluşmuş. Ölmüş olduğunu zannetmiyorum çünkü renginde bir değişiklik yok. Ne yapabilirim?
    ***
    Rengiyle ölçemezsiniz. Dalları kazıyıp kontrol edin. Canlı doku yoksa ölmüştür. Kış soğuklarına dayanıklı olmayan bitkiler kış başında köklerinin rahatsız edilmesine hiç gelmez. Büyük hata etmişsiniz. Eğer ölmemişse kuru dalları, kuru kısımları tamamıyla kesin. Zor sığacağı bir saksıya yazı içinde tarif ettiğim gibi bir karışım toprağa (ama tamamen gübresiz olmalı) ekmeniz gerekiyor. Kurtulursa gelecek yıl mayıs sonunda bahçeye güney cepheye dikebilirsiniz. Kuzeyli yönlerden, özellikle kuzeydoğu yönünden rüzgar alan yerlerde kışın ölebilir.

  23. Hülya, Çeşme dedi ki:

    Minik kahve rengi yapraklar çıkmak üzere ama hazirandan beri açamıyor. Ne istiyor acaba? Yaklaşık 50cm iki dal birinde belki 10 adet diğerinde 4 adet kahve rengi çıkıntı var. Bunlar da yaklaşık 5cm gibi.
    ***
    Ne istiyor acaba demişsiniz. Sizin ne gibi hatalarınız var bilmiyorum. Hatalarınızı bulun. Torağı mı yanlış, yeri mi yanlış, sürekli bitlenmeler mi var, bu sorunları tespit edip çözmeniz lazım.

  24. İsmail, Mersin dedi ki:

    Bir videoda plumerianın suda çok kolay köklendirildiğini gördüm. Bu konudaki değerli görüşlerinizi yazabilirseniz çok memnun olurum.
    ***
    Zaten bu familyadan (Apocynaceae) bitkilerin dalları genellikle suda kökleniyor. Ama iyi bir şey değil. Çünkü o kökler toprak uyumlu değil ve toprağa dikince hemen çürüme riski çok yüksek. Gerektiği gibi bir köklendirme toprağında köklendirmek daha iyi olur. Kökler direkt olarak toprak uyumlu gelişir. Toprakta köklendirmekten korkmayın. Suda bekletmenin sandığınız gibi bir kolaylığı yok. Bilakis bazen köklenme başlamadan dal çürür. Her şeyin en sağlıklı, en kolay, en doğal yolunu tercih edin diye tavsiye ediyorum.

  25. Hüseyin, Trabzon dedi ki:

    Üç yıldır bakıyorum. Haziran ayında bahçeye çıkarıp eylül sonu alıyorum.. Boyu bir metre ve 7-8 dalı var. Görüntüsü çok güzel fakat çiçek açmadı.
    ***
    Gelecek yaz çok daha fazla güneş almasını sağlarsanız ve toprağı kupkuru hale gelmedikçe sulamazsanız bu şartlarda çiçek açması lazım.

  26. Elif, Gebze dedi ki:

    Plumeriayı ilk kez dün Zanzibarda gördüm. İnanılmaz bir kokusu var. Türkiyede nereden satın alabilirim hiç bilmiyorum. Şu an burada çiçek zamanı tohumu yok üstünde.
    ***
    Burada satanlar var ama olağanüstü çok yüksek kazık fiyat istiyorlar. Artık bu işlerin tadı iyice kaçtı. Herkes heves sömürücüsü para tırtıklayıcı alçak kişiler haline dönüştü. Siz en iyisi oradan bir dal yanınızda getirin. Burada köklendirirsiniz.

  27. Elif, Gebze dedi ki:

    Herhangi bir dal olur mu? Yoksa gövdeye yakın bir dal gibi özelliği var mı?
    ***
    Hayır herhangi bir dal olur. Fazla körpe dallardan olmaması şartıyla en kısa 15cm, en uzun 30cm olacak şekilde bu uzunluklara uygun bir dal parçası.

  28. Elif, Gebze dedi ki:

    Daha önce bahsettiğim 3 dal plumeriayı ektim. İkisi sanırım tuttu ama bir tanesi kurumaya başladı. Suya koydum çimlenir mi acaba?
    ***
    Hayır suda değil açıkta serin bir yerde ilkbahara kadar kuru halde bekletin. Köklenecek kadar güçlü dallar birkaç ay kuru beklemekle hiç zarar görmüyor. Fazla körpe dallar zaten işe yaramaz.

  29. Havva, Tekirdağ dedi ki:

    Plumeria kesik dal aldım. Bunu nasıl köklendireyim? Suda köklenir mi?
    Fazlaca kumlu (ama kum taneleri iri olacak) bir toprağa ekin. Toprak kupkuru olmalı. Güneşli pencere önünde tutun. Bir ay boyunca hiç sulamayım. Ayrıntılar yukarıda yazılı. Orayı da okuyun.

  30. Halime, Aydın dedi ki:

    Yeni almıştım pulimerayi ama gönderdiklerinde yaprak diye bir şey yok sadece dal şeklinde. Merak ediyorum inşallah hayal kırıklığına uğramam. Sizce yaprak çıkarır mı?
    ***
    Zaten bu zamanda bitki almanız büyük hata. Size gayet sağlıklı bir şekilde gelseydi bile kısa zamanda çürür giderdi. Çünkü o kadar felaket toprak kullanıyorlar ki kış içinde o bitkiler başka mekana gittiklerinde toprak hemen kökleri yakıp çürüterek bitkiyi öldürüyor. Yıllardır her kış her tür bitki için “çok güzeldi birkaç günde mahvoldu gitti nasıl kurtaracağım” diye sorular geliyor. Her kış, on yıldır binlerce soru gelmiştir. Sadece yaz başına doğru yeni bitki almanızı ve topraklarını değiştirmenizi tavsiye ederim. Şimdi bu plumerya ne olur bilemeyeceğim. Bekleyip göreceksiniz. Şansınız varsa ilkbaharda havalar iyice ısınınca o da yeşerecektir.

  31. Filiz A. -İstanbul dedi ki:

    Plumeriamın alt gövdesinde yumuşama var. Üst kısım daha açık yeşil ve yumuşama yok. Ne yapmalıyım?
    ***
    Çürüme başlamış ihtimali yüksek. Bir iki dalını alıp köklendirin. Böylece her ihtimale karşı yedeğini almış olursunuz.

  32. Burcu, Kıbrıs dedi ki:

    Kışın evde ilkbaharda dışarıda bol güneşte tuttuğum plumeria, temmuz ayında çiçek açtı. Şu an saksıda. Toprağa ekim yapmak istiyorum. En uygun zaman nedir?
    ***
    Şimdi, bugünler en uygun zamandır. Yalnız, saksıdan kalıp gibi çıkarıp bahçede açtığınız çukura o şekilde yerleştirin. Bir de hemen sulamayın, üç dört gün geçmesi lazım. En önemlisi, saksıdan çıkarırken köklerini ve toprağını birbirlerinden hiç ayırmamalısınız. Bütün bunlara dikkat ederseniz bahçeye dikmek için en uygun zaman bugünlerdir.

  33. Salih, Kaş dedi ki:

    Pulimerianın şiddetli rüzgarla arası nasıl? Deniz seviyesinden ne kadar yüksekliğe dikilebilir?
    ***
    Bunları bilmiyorum. En önemlisi kışın orada ne kadar soğuk olduğudur. Bunu dikkate alın. Bitkinin bulunduğu yerin hangi yönden gelen rüzgarlara açık olduğu da önemli. Didim’de, bir evin ön cephesine ve arka cephesine ekilmiş olan aynı bitkilerden arka cephedekiler kışın kesin ölürken ön cephedekiler ölmek şöyle dursun zarar bile görmüyor. Bunlara çok defa şahit oldum. Plumeria’yı başka bitlkilerle kıyaslamak isterseniz, mesela yeni tip begonviller bir yerde kışları yıllarca sağ sağlim atlatıyorsa oraya plumeria da uygundur. Daha da garantili örnek Dracaena marginata. Bunun kışın hiç zarar görmediği yerler plumeria için garanti güvenlidir. Ama “yer” il, ilçe, köy olarak değil, nokta atışı gibi o bitkinin tam bulunduğu yer olarak anlayın. Yani bir binanın hangi yönündeki bahçesinin hangi cephesinde. Yani o nokta hangi yöne bakıyor, hangi yöne korunaklı vesaire.

  34. Ercan, Bursa dedi ki:

    2020’de Mersin’de bir fidancıdan aldım. Üzerinde çiçeği bile vardı. Ancak çok uzun sürmedi kış geldiğinde dışarıda kaldı ve neredeyse ölüyordu. Sonra araştırıp içeri aldım. 2 yıl kendini toparladı. Bu süre zarfında saksıyı büyüttük ve direkt güneş altına çıkardık. Sulamasını doğru yaptık ve su an üç dalında da çiçek açmaya başladı.

  35. Demet, Silopi dedi ki:

    3 yıldır plumeria bakıyorum. İlkbahar başından sonbahar bitimine kadar büyüleyici kocaman yapraklar veriyor. Şu anda 30a kadar yaprağı yemyeşil durumda ama sanırım dinlenmeye geçiyor olmalı ki haftada bir birer yaprak döküyor. 3 yıldır olduğu gibi. Bu yılın diğer 2 yıldan farkı daha çok yaprak açması. Ama tek sorun ne çiçek tohumları çıktı ne de şimdiye kadar çiçek açtı. Çiçek açması için en az 4 saat güneş görmeli demişsiniz ama buranın sıcağı çok şiddetli 54 derece bile oluyor. Güneşe koyduğum an tavana bakan gövde ve yapraklar yere bakıyor. Bir anda yapraklar yumuşamaya başlıyor. Bir şey olur korkusundan direkt içeri alıyorum. Çiçeğim benim için çok değerli ama çiçek açmasını da istiyorum ne yapmam lazım?
    ***
    Yılda sadece üç gün yağmur yağan, bütün yıl felaket şiddetli sıcak olan kupkuru bir çöle ait bir bitki türünü düşünün. Hem de bütün gündüz boyunca sürekli kızgın güneş altında yaşıyor. İşte o tür bitkiler dahi, sizin elinizde olsa, o da aynı şekilde hareket eder. Yani yanlış yapıyorsunuz. Güneşten korunan her bitki güneşe çıkarılınca rahatsız olur, hatta yanıp ölür. Bu gidişle sizin plumeryanız asla çiçek açmayacak. Bunu kabul etmek zorundasınız. Mucize beklemeyin. Kış içinde güneşe alıştırın. İlkbaharda yeni filizler gelişirken bırakın şiddetli yakıcı güneş altında gelişime devam etsinler. Yaz mevsiminde ise bırakın isterse 60C derece sıcak olsun, güneşte tutmanız lazım. Hiçbir zarar olmaz boş yere korkmayın. Yeter ki kıştan beri güneşe alıştırmış olasınız.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.