Siklamen (cyclamen)

Çiçekli saksı süs bitkisi olarak siklamen genellikle serin aylarda çiçek açar. Yetiştirme, bakım bilgilerini doğru öğrenmeli ve aynen uygulamalısınız.

Tohumdan siklamen yetiştirme

Cyclamen cinsi bitkiler Primulaceae (Çıhaçiçeğigiller) familyasındandır (bir ara Myrsinaceae familyasından olduğu öne sürülüp bilimsel kayıtlarda da öyle belirtiliyordu). Siklamenin 23 ana türü, ayrıca süs bitkileri sektörü için geliştirilmiş yüzlerce hibrit ve kültivarları var.

Genel Özellikler

Bazı doğal siklamen türlerinin çiçekleri son derece güzel bir kokuya sahiptir. Bu yüzden eskiden Buhur-u Meryem derlermiş. Avrupalılar Anadolu, Ortadoğu ve bütün Akdeniz çevresi ülkelerinden aldıkları doğal siklamen türlerini melezleştirerek ve ıslah ederek çok gösterişli birçok siklamen hibrit ve kültivarları geliştirmişler.

Siklamen (cyclamen) bitkisinin özellikleri, yetiştirilmesi, bakımı, çoğaltılması

Siklamenler yumrulu olur. Yumrular türe göre yusyuvarlak veya yassıca, basıkça yuvarlak olabiliyor. Yumru büyüklükleri de türe göre ve hem yaşa göre değişir.

Ömrü: Siklamen aslında gayet uzun ömürlüdür. Fakat çiçek meraklıları hatalı bakım sonucu genelde birkaç ay bile yaşatamazlar. Ayrıca günümüz çiçekçilik sektörü artık ancak sera ortamlarında elverişli olabilen topraklarda siklamen yetiştirip satarlar. O topraklarda siklamenlerin pek şansı yoktur.

Fuşya renginin eflatuna ve pembeye çalar bir tonuna siklamen rengi denir. Ormanlarımızda bulunan yabani siklamenlerden bir türün çiçeğinin rengidir.

Siklamen rengi bu yabani türün çiçeklerinin rengidir.

Siklamen rengi

Çiçek açmada siklamen özellikleri

Bu konuda siklamenleri iki ayırmak gerekiyor.

1- Doğal (yabani) siklamen türlerinin çiçeklenme zamanı genel olarak sonbahardan ilkbahar ortalarına kadardır. Ya devamlı ya da bu zaman içinde belirli bir zaman aralığındadır. Yabani siklamenler ilkbaharda veya yaz başında gündüz süresi fazla uzadığı zamanlarda ve havalar ısındıkça bütün yaşam aktivitelerini durdurarak dinlenme sürecine girerler. Yaz ortasından sonra, gündüz vaktinin kısalmaya devamının arttığı zamanlarda herhangi bir zamanda (temmuz sonundan kasım ayına kadarki dönemde) yeni filizler çıkarmaya başlarlar.

2- İngilizcede Florist’s cyclamen denen saksı süs siklamenleri özel melezleme çalışmalarıyla oluşturulmuş hibrit ve kültivarlardır. Saksılarda çiçeklenmiş olarak hediyelik eşyalardan gibi çiçekçi dükkanlarında satılırlar. Bunlar sadece yaz sonundan ilkbahar sonuna kadar çiçekli halde saksılarda satıldıkları halde yaz aylarında bile çiçek açabiliyorlar. Bu çeşit hibrit ve kültivar siklamenlerin çiçeklenmelerinin aslında herhangi bir zamanı yoktur.

Siklamen nasıl tohum verir?

Bazı çiçekleri meyve oluşturur. Hızla büyürler. Siklamenin türüne göre meyveler küçük bir fındık kadar veya çok büyük bir fındık kadar olabiliyor. Meyveler tam olgunlaştıktan sonra kururlar. İyice kuruduklarında içlerinde 10 – 20 civarlarında üzüm çekirdeğinden biraz küçük tohumlar tamamıyla olgunlaşmış olurlar. Bunları saklayıp yaz sonunda ekmelisiniz.

Bir tür yabani siklamenin yumrusu

Kullanım ve iklim uyumu

Esasen bahçe – balkon süs bitkisi olarak kullanıma uygundurlar. Fakat salon – ofis süs bitkisiymiş gibi satılırlar. İç mekanlarda iki günde bozulurlar ve sonra yavaş yavaş ölürler. Ancak çok serin iç mekanlarda sağlıklı kalırlar.

Soğuğa dayanıklılıkları ise siklamenlerin türüne göre değişir. Bazıları sıfırın altında birkaç derece soğuğa zor dayanırken bazıları -30C derece kadar soğuğa dayanır. Kuzey Avrupa ülkelerinin bahçeleri için özel satılan siklamenler kış soğuklarına çok iyi dayanır. Saksı süs siklamenleri ne yazık ki -4C dereceye kadar (eğer dondurucu rüzgarları direkt almazlarsa) dayanabiliyorlar. Süs siklameniniz kurursa yumruyu kontrol edin. Sert ve sağlıklı ise ilkbaharda, yaza doğru tekrar gelişime başlar. Veya duruma göre gelişime başlaması yaz sonunda olacaktır.

Yetiştirme ve bakımı

Siklamenler kesintisiz havadar ortamları sever. Süs bitkisi olarak esasen bahçeler, parklar ve balkonlar için uygundur. Bu yüzden ister hibrit ister doğal tür olsun evlerde siklamen yetiştirmek pek mümkün değildir. Daima pencere dışında veya balkonda tutmalısınız. Eve sadece haftada bir iki defa, birkaç saatliğine almalısınız. Karasal iklimli yerlerde siklamen yetiştirmeye heveslenmeyin. Ancak eğer kış boyunca çok serin bir odada veya camekanlı kapalı serin bir balkonda tutma imkanınız varsa tamamdır. Sorun olmaz.

Siklamen satın almak: Saksılarda alacaksanız yılın her zamanında alabilirsiniz. Alırken yapraklarını elinizle yoklayın. Gayet sert değilse bunlardan almanızı tavsiye etmem. Kökleri zarar görmüş ve aniden dinlenmeye geçmiştirler. Yapraklar ve çiçekler hızla kuruyacaktır. Eğer kuru siklamen yumrusu alacaksanız dikkatli olun çünkü açıkta satılanlar genellikle yabani siklamen yumrularıdır. Özel ambalajında satılan ithal yumru bulabilirseniz bunları temmuz sonunda, ağustosta veya en geç eylül ayı içinde alıp vakit geçirmeden dikmelisiniz. Nasıl dikilir, nasıl toprak ister aşağıda gereken bilgiler var.

Güneş ihtiyacı: Kasım ortası – Mart başı arasındaki dönemde bol bol direkt güneş almalılar. Diğer zamanlarda özellikle öğle vaktinin tepe güneşini direkt almamalarını sağlayın. Sabah veya akşam güneşini günde 3 saat kadar direkt alabilmeleri çok iyi olur.

Toprak ve sulama

Sulamalarda hassas bir yol izlemek gerekiyor. Toprağını kendiniz hazırlamadıysanız toprakta ciddi bir kuruma yoksa sakın sulamayın. Sonbahar serinleri başladığında ise toprak tamamıyla kupkuru olmadıkça sulamayın ve nisan ortasına kadar böyle devam edin.

Toprağını aşağıda tavsiye ettiğim gibi hazırladıysanız sulamaların zararı olmaz. Normal bir bitki gibi ama yine de sadece toprakta kuruma gördükçe sulamalısınız.

Siklamen için en doğru toprak karışımını hazırlama

Gerçek doğal topraklardan humuslu kara toprak en iyi topraktır. Buna hem iri taneli dere kumu hem ponza taşı eklemelisiniz. Ölçüler şöyle:
3 ölçü kara toprak + 1 ölçü ponza taşı + 1 ölçü dere kumu. Birbirleriyle iyice karıştırın, harmanlayın.

Humuslu doğal toprak yoksa onun yerine salon bitkilerine özel, sade yapılı torf toprak kullanın. Yine aynı şekilde dişli kum ve ponza taşı ile harmanlayın.

Bu her iki usulde de dişli kum ve ponza bulamıyorsanız onların yerine kiremit veya tuğla kırıkları kullanmanız çok iyi olur.

Gübre ve bitki besini

Siklamenlere bitki besini vermek için gelişimin tamamen durduğu zamanı bekleyin. O zaman başlayarak 20-30 günde bir defa suya karıştırılan genel amaçlı bitki besininden verin. Dozajı suya karıştırma oranının yarısından biraz az tutmalısınız. Yapraklar sağlıklı kaldığı sürece devam edin. Yeni taze filizlenmeler olunca bırakın.

Pembe küçük siklamen

Bitki besini yerine doğal gübre vermek isterseniz uygundur ama riski büyüktür. Ama şu sayfadaki gibi yaparsanız hem tamamen zararsız hem de müthiş etkili, faydalı olacaktır: Saksı bitkilerine hayvan gübresi nasıl verilir?

Solan çiçekleri koparalım mı? Çiçeklerde tohum oluşumu süs siklamenlerinin gelecek çiçeklenme dönemindeki performansını düşürür. Solan çiçekleri sapların tepelerinden koparın. Saplar ise kendiliğinden kurumalı. Eğer tohuma ihtiyacınız varsa sadece bir tane çiçeğin meyve oluşturmasına izin verin. Her çiçek meyve oluşturmuyor ama mutlaka her on çiçekten biri mutlaka tohum oluşturmak için meyve verir. Bir meyve içinde ortalama 20 kadar tohum oluşur.

Dinlendirme

Süs siklamenleri tüm yıl boyunca kesintisiz gelişim göstermez. Aylarca hareketsiz kaldığı dönemler olur. Eğer hareketsiz dönemi temmuza rast gelirse işte o zaman dinlendirmeye çekin. Şöyle yapın: Toprak kupkuru olsa bile sulamayın. Yaprakları pörsüdükçe sulayın. O kadar. Siz böyle devam ettikçe yapraklarının en eskileri sararıp kuruyacaktır (hatta tüm yapraklar kuruyabilir). Böyle olması çok iyidir. Fakat bu sırada gözünüz hep üzerinde olmalı. Yani her an yeni filizlenmeler başlayabilir. Bunu kaçırmayın. Başladığında siz de normal sulamaya geçin.

Siklamen yumrularının dikilişi

Hatalarınız yüzünden siklameniniz kurumuş ama yumrusu sağlıklı kalmış ise.. Veya dinlendirmeniz esnasında tamamen yapraksız kalmışsa.. Ve bu iki durumdan herhangi biri dolayısıyla eğer saksısını, toprağını değiştirmek istiyorsanız şu talimatları dikkate alın:

Yumruyu sökün. Bir hafta havadar ve kuru bir yerde açıkta bekletin. Sonra köklerinin tümünü kesin ve bir hafta daha bekletin. Yukarıdaki tarife göre hazırladığınız toprak karşımını saksıya doldurun.  Toprak kuru değil, ıslak değil, orta nemlilikte olmalı. Yumrunun tepe kısmı hafifçe toprak dışında kalacak şekilde dikin. Biraz bastırın ki toprakla dip kısım iyi temas etsin. Bir iki hafta hiç sulamayın.

Üretim

Siklamenler tohum ile, yaprak çeliği ile ve yumrunun ikiye veya dörde kesilip ayrılmasıyla çoğaltılır.

Tohum ile

Bu konu ayrı bir sayfa olarak düzenlenmiştir.
Bakınız: ⇒ Tohumdan siklamen yetiştirme

Yaprak çeliği ile

Bu metotla siklamen fideleri üretmek biraz zor ama mümkün. Yaprağı yumrudan çıktığı yerden sağa sola oynatarak yumruyla bitişik yerinden çıkmasını sağlayın. Önceden suda köklendirebilirsiniz.

Yumru bölme ile

Çok riskli bir iş. Yumruların çürüme riski çok kuvvetlidir. Yine de yapmak istiyorsanız bilgi vermek açısından yazıyorum ama tavsiye etmem. Siklamen uyku devresinde iken yapılmalı. Önce yaprakları tamamen kuruyana kadar hiç sulamayın. Sonra topraktan söküp köklerine zarar vermeden toprağı giderin, yıkayın ve iyice kurulayın. Birkaç saat bekletip en ince kökleri kesin. Bir gün açıkta bekletin. Temizlenmiş dezenfekte edilmiş çok keskin bir bıçakla, en üstteki yaprak çıkarma yeri her iki tarafta da kalacak şekilde tam ortadan kesilir. Veya yumru daha geniş ise dört parçaya bile bölebilirsiniz. Her parçada üst yapraklanma kısmı olmalı. Kesik yerlere hiçbir şekilde eliniz dokunmasın. Sonra kesik yüzeylerin ıslak görünümleri kaybolana kadar bir saat veya iki saat bekletin. Sonra da kesik yerlere bahçe sülfürü tozu  (kükürt) sürün. Serin, direkt güneş almayan ama bütün gün çok aydınlık olabilen bir yerde 2 gün (48 saat) bekletin. Devamında ne yapılacak, yukarıdaki “Siklamen yumrularının dikilişi” kısmında yazdıklarımı aynen uygulayacaksınız.

Zararlıları

Hem esintisiz hem de sıcak ortam siklamenlerin en büyük zararlısıdır. Bitki bitleri, mantar hastalıkları pek ilişmez. Siklamenler daima esintili, canlı hava akımları olabilen yerlerde yaşayabilirler. Topraktaki tuzlaşmalara karşı da son derece hassastır. Kökler her an çürüyebilir. Bundan dolayı toprak karışımını mutlaka aynen yukarıda anlattığım gibi yapmalısınız.

'Siklamen (cyclamen)' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Pelin, İstanbul dedi ki:

    Siklamenler kış çok mutlulardı. Şimdi çiçekleri bitti. Tohumlarını aldım. Yaprakları ve dallarında kuruyor. Yazın sürekli güneş alan ve her gün diğer çiçekleri suladığım askılı sepet saksıdalar. Başka yere almalı mıyım? Bu şartlarda kalsa yine canlanır mı?
    ***
    Süs siklamenleri İstanbul şartlarında kış sonu – ilkbahar başı döneminde çiçeklenmesini bitirir ve bir iki aylık dinlenmeden sonra mayıs içinde veya haziran başında yeniden filizlenirler. Sürekli kızgın güneş bu bitkiye hiç uymaz. Orada tutmayın. Açık hava, az güneş, yarıdan fazla gölge ve biraz serince esintileri çok sever. Bu şartlar mümkün değilse muhtemelen eylülde filizlenir. Tohumları ise ağustos sonunda ekin.

  2. Nuray, Kırıkkale dedi ki:

    Benim siklamenim öldü sanırım bilemiyorum. Parmağımı toprağa soktuğumda yumru sert değiyor ama hiç bir yaprak kalmadı. Ne yapmalıyım?
    ***
    Toprağından sökün. Kökleri yıkayın. Dışarıdan bahçelerden parklardan doğal arazi toprağı bulun ama killi olmayacak. Bolca taşlı olsun. Biraz da iri kum karıştırın. Siklameninizi dikin. Toprak tamamıyla kurumadıkça sulamayın. Son derece havadar bir yer istiyor. Havasız odalarda yaşama şansı hiç yok. Eğer yaşarsa ilkbaharda daha iyi bir toprağa dikin ama yine içine taş kırpıntıları ve iri kum karıştırın.

  3. Manisa, Kezban dedi ki:

    Birkaç yıllık siklamen çiçeğim var. Aldığım yıl açtı sonra sadece yaprak tek tük bir iki çiçek tamam. Neden anlayamadım.
    ***
    Belki güneşten yana hiç nasibi olmuyorsa sebep bu olabilir. Sadece haziran sonundan ağustos başına kadar güneşten korumalısınız (sadece öğle saatlerinin tepe güneşinden). Ayrıca birkaç yıldır hayatta tutabilmeniz büyük başarı. Mayıs başında toprağını değiştirin. Yeni toprağına bol bol taş kırpıntıları karıştırın. Koyun veya keçi gübresi saksının sadece en dibine yerleştirin ve taş kırpıntıları bolca karıştırdığınız toprakla saksıyı doldurup siklameninizi dikin.

  4. Ayşe, Bursa dedi ki:

    Hediye gelen cyclamenimden aldığım tohumları Ekim ayında ektim. Bir iki yaprak verdi ama hala büyümedi öylece duruyor. Hibrit olabilir mi? Ana çiçeğim son derece sağlıklı bundan üretme şansım yok mu?
    ***
    Siklamenler tohumdan gayet iyi yetişir ama öyle ıspanak gibi semizotu gibi hızlı gelişim beklemeyin. Bahçemden örnek vereyim: Bahçede az güneşli bir yere serptiğim tohumlar 2018 yılı yaz sonunda – sonbahar başında çimlenip yapraklanmaya başladılar. Bir iki küçük yapraklı olarak, yani pek yapraklanmadan 2019 yaz sonuna ulaştıklarında daha fazla yapraklanmaya başladılar. Birkaçı 2019 sonbahar ortasında, çoğu şimdi bugünlerde (2020 kış sonu) çiçeklenmeye başladı. Yani yeterince gelişip ilk çiçeklerini vermeleri için en az 1 veya 1,5 yaşına gelmeleri lazım. Ayrıca tohumlar ekim ayında değil ağustos sonunda ekilseler daha iyi olur. Bursa (merkez) için ağustos sonu daha uygundur. Her yıl ağustos sonunda birkaç siklamen tohumu ekmenizi tavsiye ederim.

  5. Beyza, Afyon dedi ki:

    İki yıllık siklamenin yumrusu biraz çürümüş. Yaprakları diri. Bir iki çiçeği de var. Çürümeyi nasıl durdurabilirim?
    ***
    Toprak adamakıllı kuruyana kadar hiç sulamayın. Böylece çürüme durur. Sonra bolca taşlı bir toprak hazırlayın ve siklameninizi eski toprağından temizleyip ona dikin. Diktiğinizde toprak az biraz nemli olmalı. Dikince yine sulamayın. 20 gün geçsin. Sonra bolca su ile sulayın. Daha sonra, yeni filizlenmeler görününceye kadar sadece toprak tamamıyla kupkuru oldukça sulayın.

  6. Neslihan, Ankara dedi ki:

    5 adet siklamen çiçeğimiz hediye geldi. Balkona aldık Ankara soğuğu malum. İki günde çiçekler aşağı sarktı yumuşadılar. Bir gün önce de apartmana yerleştirdik güzelce ışık alabilecekleri yerlere. Apartman içi soğukluk açısından ideal diye düşünüyordum ama bir gün sonra bu defa yapraklar da yumuşamış. Ne yapmamı tavsiye edersiniz? Bu arada toprak nemli hiç sulamadım geldiklerinden beri. Nasıl sulama yapmak gerek daha önceden öğrenmiştim.
    ***
    Köklerin uçları toprağın özelliği yüzünden yanmış. Çok ani bir soğumayla topraktaki besleyici maddelerde değişim olup kökleri yakıyor. Toprak ıslak ise bu zarar kaçınılmazdır. Maalesef şu an için yapılacak bir şey yok. Kendi hallerine bırakın. Yapraklar kurumaya başlarsa toprak kupkuru olsa bile sulamayın. İlkbaharda havalar ısınınca ya da yaz aylarında herhangi bir zamanda yumrular filizlenmeye başlar. O zaman normal sulamaya devam edin. Toprak değiştirmek gerekmiyor. Gelecek yıl soğuğa yavaş yavaş alışırken sulamaları daha seyrek tutarsınız.

  7. Meltem, Bursa dedi ki:

    Benim siklamenim hem çiçeklerini hem de yapraklarını tamamen saldı. Bu durum yaklaşık 1 aydır bu şekilde devam ediyor. Ne yapmam gerekir?
    ***
    Siklamen 7/24 kesintisiz hava akımlarına ihtiyaç duyar. Havasız evlere hiç uygun değil. Zaten evde yetiştirilecek bitkilerden değil, park-bahçe ve balkon bitkisidir. Evinizde hava akımları mümkün değilse ancak bir hayli serin bir odada sağlıklı kalabilir.

  8. Zerrin, Ankara dedi ki:

    Bir hafta önce aldığımız çiçeği evin en serin odasında sabah güneşi gelen kısımda konumlandırdık. Yerine alışması için bir haftadır su vermemiştim. Zaten toprağı nemliydi. Yaprakların alt kısımlarında 10a yakın yeni tomurcuk var ama özellikle açmış olan çiçekler kendini salmış. Yapraklar şimdilik iyi. Bulunduğu yer geniş ve her gün havalandırıyoruz. Toprak yıkaması mı yapmalıyım? Su vermediğim için mi çiçekler soluyor?
    ***
    Şimdi toprağı biraz eşeleyin. Az da olsa bir nemlilik varsa sulamayın. Ne zaman adamakıllı kupkuru olursa o zaman üzerinden birkaç gün daha geçsin. Sonra iyi bir toprak yıkama sulaması yapın. Pörsüyen çiçekler eğer çok taze çiçekler idiyseler durum pek iyi değil. Sulamamakla iyi etmişsiniz. Yoksa durum çok daha kötü olabilirdi. Şimdilik hayatta kalması önemli. Süs siklamenleri kış sonu ve ilkbahar başı döneminde uzun bir duruklama yaşarlar ve mayıs veya haziran ayında tekrar kuvvetlice filizlenirler.

  9. Dilara, Adana dedi ki:

    Ben siklamenimi alalı 3 ay olmuştur. Haftada bir kez sulama yapıyordum ama şu iki haftadır çiçekleri ve yaprakları tamamen soldu. Toprağı taş gibi. Ne yapmamı önerirsiniz? Düzelir mi sizce?
    ***
    Dibindeki yuvarlak yumru yumuşamamışsa sert ve sağlıklı ise ileride yeniden filizlenir. Şimdilik yeni toprak hazırlayana kadar hiç sulamayın. Siklamenlere taşlı toprak lazım. Şu formülü uygulayın: 1 ölçü doğal arazi toprağı + 1 ölçü torf toprak + 1 ölçü ponza taşı. Üçünü eşit oranlarda birbirleriyle iyice karıştırın. Bu toprakta sağlıklı kalacaktır. Ponza taşı yerine mangal kömürü parçaları kullanabilirsiniz. Parçalar zeytin çekirdekleri iriliğinde olmalı. Sulamada hatanız büyük. Haftada bir sulamak kimden öğrendiyseniz tam da siklamenleri öldürmek için yapılan bir şey. Serin ve soğuk aylarda toprakta çok ciddi bir kuruma oldukça, bol bol su dökerek sulama yapılmalıdır. Ayrıca eğer evde tuttuysanız hiç doğru değil. Siklamenler ev ortamlarında yaşayamaz. Bahçe/balkon bitkisidir.

  10. Beyza, İzmir dedi ki:

    Çiçeğimin dalları yumuşuyor. Cam balkonda bakıyorum. Sık sulama yapmıyorum. Çıkarıp yumrusuna baktım sert duruyor. Kahverengi. Gece hariç balkon camını açıyorum. Ne önerirsiniz?
    ***
    Dalları diyorsunuz ama siklamenin dalları olmaz. Başka bir bitki hakkında soruyorsanız onu bilemem. Belki de yaprak saplarına dal diyorsunuzdur. Eğer öyle ise toprak kökleri yakıyor demektir. Sulamayla alakası yok. Bahçemde bu kış sürekli sırılsıklam ıslak ağır killi balçık toprakta (üç yıl önce tohumdan yetiştiler) aynı yerde gayet sorunsuz yaşıyorlar. Siklamen doğal arazi topraklarının bolca taşlı, taş kırpıntılı olanında sağlıklı yetişir. Şimdi sulamayı bırakın. Toprağı iyice kuruyana kadar uygun, temiz, gübresiz, taşlı bir arazi toprağı bulun. Sonra bu toprağa dikin. Hemen sulamayın. Toprak adam akıllı kupkuru olana kadar bekleyin. Sonraki sulamaları da kasım ayına kadar hep bu şekilde yapın. Şimdi önümüzdeki nisan mayıs aylarında tekrar yapraklanmaya başlar (yabani siklamenlerden ise sonbahara kadar hiçbir gelişim göstermez). Mayıs ayından itibaren kasım ayına kadar kuzey veya doğu cephe tam açık hava bir yerde tutmanız lazım.

  11. Elif, Konya dedi ki:

    Hiç hava akımı olmayan içeride mutfakta baktığım için solabileceğini düşünemedim. Peki yumru sert ise sağlıklı mıdır kesin nasıl bileceğiz? yani şu an itibariyle camekanlı balkonuma koysam arada tek camını açsam havalandırsam bir süre sulamasam kendine gelebilir mi? hazır havalar da yumuşamaya başlamışken. O yumruyu sökme işlemi biraz sıkıntılı gibi geldi yapmam gerekir mi? Ponza taşı yok sanırım içinde acaba sulama kaynaklı kökleri çürümüş olabilir mi? Ne yapmalıyım?
    ***
    Yumru sert ise canlıdır. Hiç yaprak kalmadıysa nisan sonuna kadar susuz bırakın. Sonra sulayın. Aslında hiç sulamasanız bile şartlar düzeldiği zaman filizlendiğini görürsünüz. Ponza taşınız yoksa onun yerine arazi taş parçaları, kiremit kırıkları, kömür parçaları onun yerine kullanın. Zeytin çekirdeği ve iri fındık tanesi gibi irili ufaklı olmalılar.

  12. Asuman, Bakü dedi ki:

    Benim siklamen çiçeğim aldığımda torfa dikili idi. Yumruyu fazla ıslatmadan sulamasını yaparak şimdiye kadar iyi bakabildim. Şimdi eski yaprakları sararmaya başladı. Fakat yeni yaprak çıkarmaya devam ediyor. Sulamasını nasıl yapmalıyım? Toprağını ne zaman değiştirebilirim?
    ***
    Yumru ve filizlenmeler kısmını ıslatmadan sulamak gerekmez. Aslında toprağın durumuna göre tedbir açısından iyi etmişsiniz. Ayrıca bu tip sulama bitki besinli su karıştırılmış sulamalarda çok iyidir. Yine böyle devam edin ama su miktarı az olmasın. Saksı alt deliklerden dışarı su çıkacak miktarda su kullanın. Toprak değiştirmeyi yaz aylarında, hiçbir yeni gelişim olmadığı zaman yapın.

  13. İsmet, Adana dedi ki:

    Siklamen yumrusu köklü mü dikilir köksüz mü dikilir? Her iki halde de dikilse dikim nasıl ve hangi aylarda yapılır?
    ***
    Açıkta bekletmek iyi değil. Köklü köksüz fark etmez. Hemen şimdi dikseniz iyi olur. Sorularınıza cevap niteliğinde bilgiler bütün ayrıntılarıyla yukarıda konu içinde açıklanmıştır.

  14. Nuray, İstanbul dedi ki:

    Siklamen çiçeğimin eski yaprakları sarardı. Fakat tamamen yapraksız kalmadan yeni yapraklar çıkardı. Şimdi ise çiçek tomurcukları da çıkıyor. Şimdi çiçeklenmesi normal mı? Tamamen susuz bırakarak dinlendirsem olur mu? Yoksa beklemeli miyim?
    ***
    Gayet normal. Yukarıda yazı içinde bunun açıklaması vardı. Yabani siklamenler ilkbahar ve yaz aylarında dinlenir. Süs siklamenleri bol bol çiçek açtıktan sonra bir süre dilenir ve bunun bir zamanı ve belirli bir süresi yoktur. Özel bir şey yapmaya gerek yok. Ne zaman aktifleşip yeniden filizlenirse o zaman normal bakıma devam edin. Gelişime ara verip dinlendiği zamanlarda sulama sıklığını bir hayli azaltın.

  15. Fatma, Ankara dedi ki:

    Siklamenim vmayıs gibi kurudu. Yumrusunu kontrol etmedim. Mevcut saksısında durdu. Bugün tekrar sulamayı başladım. Yumrunun olmadığını farkettim. Neden böyle oldu? Neyi yanlış yaptım?
    ***
    Neyi yanlış yaptığınızı ben bilemem. Ya hiç mi hiç sulamadınız ve yumru hem öldü hem çürüdü. Ya da gerekmediği halde sulayıp durdunuz ve yumru çürüdü gitti. Ayrıca ev içinde tutuyorsanız zaten evde yaşaması mucize gibi bir şey. Ev bitkisi değildir. Her toprakta yaşayamaz. Bolca taşlı toprak ister.

  16. Begüm, Ankara dedi ki:

    Kasım başında bir sıklamen edindim. Kuzey cepheli balkonumda o zamandan beri patır patır gösterişli çiçekler açarken, gören herkesi kendine hayran bırakırken bu son 4-5 günde çiçeğimin yaprakları sararmaya başladı. Çiçekler aşağı düştü ve yaprak saplarında yumuşama ve jelleşme oluştu. Ben de haliyle şu an panik haldeyim. Hatalı bir sulama vs mi yaptım? Toprağı nemini kaybetmeye başladığında veriyorum suyunu. Yoksa bitki dinlenme moduna mı geçiyor?
    ***
    Toprağı adamakıllı kupkuru olmadan sulamamanız gerekirdi. Zaten yanlış toprakta yetiştirip satıyorlar. Şimdi acilen topraktan söküp köklerini yıkayın ve kurulayın. Yine balkonda ama açık bekletin. Yaprakları ve kökleri kurusun. Kuruma tamamlanınca kuru yerlerini ayıklayın. Köklerini makasla dipten kesin. Bir hafta daha açıkta kuru halde bekletin. Sonra yukarıda tarif ettiğim gibi bir toprak karışımı yaparak üst filizlenme yeri toprak dışında kalacak şekilde dikin. Hemen sulamayın. Toprak kupkuru hale gelince bir defa sulayın. Sonra yine aynı şekilde, toprak kupkuru hale geldikçe sulamalara devam edin. Mayıs ayında hızlı bir gelişim gösterecektir.

  17. Fermin, Manisa dedi ki:

    Benim siklemen çiçeğim renk değiştirdi. Beyaz mor açarken lila mor oldu. Neden olabilir?
    ***
    Hem toprağındaki zamanla olan kimyasal değişimler hem de mevsimlere göre hava sıcaklığı farklılıkları çiçek rengini etkiliyor. Mesela aynı bir siklamen bazen pembe, bazen bembeyaz çiçek verebilir.

  18. Başak, İstanbul dedi ki:

    Tohumdan siklamen yetiştirme sayfanızı okudum. Ben de esasen bahçemizdeki küçük sebze tarhı gibi olan kısma ekmek istiyorum tohumdan. Bir kısmında mızrak uçlu nanelerimiz var ancak kışın ölüyorlar ve bir sonraki yaza kadar o kısım boş kalıyor. O sebeple kışın da güzel gözüksün derdindeyiz. Tohumdan yetiştirme sayfasında anlattığınız gibi ancak saksıya değil de direkt toprağa tohum ekerek yetiştirir isek özel olarak dikkat etmemiz gereken bir husus olur mu?
    ***
    Bilemiyorum yani İstanbul’un nasıl bir yerinde olduğunuza göre durum değişir. Kışın naneler ölüyor, ilkbaharda bile yoklar, ancak yazın.. O halde orada siklamen olmaz. Herhalde orası kışın hiç güneş almayan ve kuzeyli dondurucu rüzgar yolları üzerinde bir yerdir. Veya Beylikdüzü’nün veya Tuzla’nın tepelik yerlerindesinizdir. Öyle yerlerde kışın süs siklamenlerinin aktif gelişimleri mümkün olmaz ve hatta yumruları bile donup çürür.

  19. Kadriye, Salihli dedi ki:

    Beş yıldır sklemenim var. İlk yıldan beri her yıl toprağını değiştiriyorum. Her bakımı aynı tarifinizdeki gibi. Bu ayda kasımda yapraklandı ve tomurcukları var. Bu yıl çiçeğini görür müyüm bilmem ama bu tomurcuklanmadan sonra öyle kalıyor. Tomurcuklar çiçek hale gelmeden kuruyup gidiyor. Ve zamanı gelince dinlenmeye geçip tekrar kısır döngü başlıyor. Şu anki durumu çok güzel. Gelişimi devam eder mi bilmem. Yeri konumu her şeyi uygun. Kuzey ve batı konumda açık balkonda. İlk çiçekli yılı orada geçirdi. Yazları gölge havadar yerde. Toprak degişimi mayısta yaprakları dökünce yaparım. Nerede hatalıyım cevap yazarsanız çok sevincem.
    ***
    İlkbaharda, yaz gelmeden yaprakları kuruyorsa sizinki ya yabani siklamenlerdendir ya da hatalarınız var ki yaz sıcakları hiç başlamadan önce yapraklar kuruyor. Süs siklamenleri kolay kolay yapraksız kalmaz. Yabaniler ilkbaharda yaza doğu yapraksız kalır. Diğerleri yaz çok sıcak geçen yerlerde olup ayrıca fazla güneşli yerde iseler ya da fazla susuz kalırlarsa ancak bu şartlarda yaprakları kurur. Ama, bütün bunlar bir yana, sonbaharda çıkan tomurcukların kurumaları hiç normal değil. Çok ciddi bir problem var demektir. İlk aklıma gelen şey kırmızı örümcek ve benzeri parazitler. Bunların bazı türleri gözle görülemeyecek kadar küçüktür. Gerçi soğukta aktif olmazlar. O halde diğer ihtimaller üzerinde durmak lazım. Mesela yıllardır sürekli son derece kötü toprak kullanıyor olabilirsiniz. Veya tomurcuklar geliştiğinde yerini değiştiriyorsanız sebep budur. Başka bir neden düşünemiyorum.

  20. Fatma, Nevşehir dedi ki:

    Çiçekciden siklamen çiçeği aldım. Saksını değiştireyim mi? Balkonda mı bakayım?
    ***
    Evlerde ölüyorlar. Sürekli dışarıda tutmanız lazım. Saksı toprak değiştirmeyin. Toprağı tamamıyla kurumadıkça sulamayın.

  21. Fatma, Nevşehir dedi ki:

    Arkadaşım siklamen çiçeği verdi ama hiç çiceği ve yaprağı yok. yumrusuna baktım sert. nasıl bakım yapmalıyım?
    ***
    Süs siklameni ise mayısta yapraklanabilir veya yaz ortasını veya sonbaharı bekler. Diğerleri ancak eylül veya ekim ayında harekete geçer. Yukarıda bakım bilgileri yazılı. Sakın ev içinde yetiştirmeye çalışmayın.

  22. Hülya A. -Kırşehir dedi ki:

    Merhaba Erdal bey uzun süredir size soru sormuyorum çünkü günlük rutinim olarak hergün sabah sayfanıza girip soru cevabları okuyorum. Hatta evimde bulunmayan yetiştirme şansım olmayan bitkilerle ilgili olanları bile. Bu yüzden bazı sorularıma burdan cevab bulabiliyorum. Çok teşekkür ederim. Soruma gelince ben belediyenin fidanlığından dün siklamen aldım. Sizin bu aylardaki eve çiçek almayla ilgili düşüncenizi gayette biliyorum ve uyguluyorum ama bu defa dayanamadım. bu güne kadar hiç siklamen yetiştirmedim. sadece kışın serin havadar yer istediğini biliyorum. benim de doğu ve kuzey cebhesi olan serin odam var. ayni cehpeli cam balkonum da var. biraz da buna güvendim sanırım. Aldığım siklamen fuşya renginde bol çiçekli. yaprakları sert çok sağlıklı görünüyor. ama toprağı ıslak ve en kötüsü de hindistancevizi torfunda ekili. Şimdi nasıl bir yol izlemeliyim toprağı değiştirmem mi lazım? Bütün soru cevabları okudum ama nasıl hareket etmeliyim emin olamadım. Cevabınız için şimdiden teşekkür ederim.
    ***
    Siklamenler toprak değiştirmeye gelmez. Üstten biraz toprak azlatın. Yumrusunun üst yarısı tamamıyla açıkta kalacak şekilde, dikkatlice toprağın fazlasını alın. Bundan sonra ise toprak tamamen kurumadıkça sulamayın. Süs siklamenleri genelde kış sonuna kadar tüm çiçeklerini kaybeder ve hiçbir yeni gelişim yapmazlar. ilkbaharda topraktan çıkarıp bir kenarda kurumaya bırakın. 10 gün yeterli. Sonra köklerini dipten kesin ve bir hafta daha açıkta bekletin. Sonra siklamenler için tavsiye ettiğim gibi toprak hazırlayıp yumrunun sadece tepe yüzeyi açıkta kalacak şekilde yeniden ekin. Tam açık havada durması şart. İlk sulamayı on gün geçine yapın. Bu şekilde, süs siklamenleri, özellikle karasal iklim bölgelerinde mayısta tekrar hızlı bir gelişim sürecine girer ve yaz ortasına kadar bol bol çiçek açmış hale gelirler.

  23. BurakCan, Aydın dedi ki:

    Aydın’da dağlık bir arazide yabani siklamen buldum. Yapraklı haldeydi, çiçeği yoktu. Yaprakları maalesef sökerken koptu. Yumrusu disk şeklinde büyükçe ve çok sert. Yaşatmak için ne yapmalıyım?
    ***
    Aslında hiçbir şey yapmazsanız uzun yıllar yaşar. Ama diğer bitkiler gibi özel bakım yaparsanız bunlar maalesef yaşayamıyor. Her şey, tüm şartlar aynen doğada yaşadığı yerdeki gibi olmak zorunda. Yani hiçbir bakım yapmayın. Sulamayın. Saksıda yetiştirmek istiyorsanız kocaman bir saksıya, çok taşlı arazi toprağı ile yerleştirin ve doğal yaşam alanındaki gibi sadece yağmurlardan su alacağı şekilde uygun bir yerde tutun.

  24. Melike, Kahramanmaraş dedi ki:

    Yaklaşık 10 gün kadar önce aldım. Dış mekana uygun olduğunu bilmiyordum ofis için aldım. Çiçekleri şimdilik çok iyi görünüyor, yeni tomurcuklar da çiçek açıyor ancak bazı yaprakları yer yer sararmaya başladı. İçerisi çok sıcak olmuyor ama balkon olmadığı için dışarıda bakma şansım da yok. Sararma içeride olduğu için mi? Eğer öyleyse bu şartlarda yapılabilecek bir şey var mı?
    ***
    Yapabileceğiniz bir şey yok. Her an hızlı bir bozulma başlayabilir. Şans eseri çok çabuk bir bozulma başlamamış.

  25. Berna, Afyon dedi ki:

    Hediye gelen siklemen bol yapraklı çiçekli ama yumrusu yok. Kendi siklemenimin kocaman yumrusu var. Sanırım yakında ölür.
    ***
    O zaman başka bir bitkidir. Çünkü yumrusuz siklamen olmaz. Tohumdan çimlendiği zaman bile, minicik haliyle iki ayda leblebi kadar yumru oluşturuyor. Sizinki ya siklamen değildir ya da fazla derine gömmüşlerdir o yüzden yumruyu göremediniz.

  26. Berna, Afyon dedi ki:

    Toprağını un ufak ettım yumru yok resim gönderdım çok şaşkınım.
    ***
    Dün resim göndermiştiniz. Ama saksıda idi. Yumrusuz siklamen olmaz. Muhtemelen yumru çok büyük değildi ve çeşitli hormonların etkisiyle yoğun köklenme / yoğun yapraklanma olunca onların içinde kalan yumru görünmez hale gelmiştir. Tahminimce o siklamenin iri bir fındıktan biraz daha büyük bir yumrusu vardır. Kesindir.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Ön Adınızı ve şehrinizi yazın:

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın: