Gasteria

Gasteria cinsinin ana vatanı (tüm türleriyle) Güney Afrika’dır. Asphodelaceae familyasındandır. Çiçeklerinin şekli mideye benzediği için Gasteria demişler.

Gasteria cinsi sukulent bitki türleri

Birçok türü birbirine benzer. Bazı türlerin birçok varyeteleri vardır ve görüntülerine bakarak birbirlerinden ayırd etmek imkansızdır. Ancak farklılığı bariz belli olan türleri hakkında herkes net bir fikir sahibi olabilir. Ama bu konuda da çok ciddi karışıklıklar var.

Yetiştirdiğiniz bir gasteryanın yavrularını ayırıp farklı saksılarda farklı bakım usulleriyle yetiştirdiğinizde her biri sanki Gasteria’nın farklı türüymüş gibi bambaşka özelliklerde geliştiklerini göreceksiniz. Ayrıca yıldan yıla farklılaşma özellikleri de var. İlkin yapraklar düzgün olarak sağa ve sola yönelikken daha sonra yıldız gibi her yöne yönelik olabiliyor. Dolayısıyla Gasteria cinsinin kaç türü olduğunu tespit etmek hiç kolay değildir. Nitekim 200 kadar türü olduğu iddia edilirken sadece 16 tür kesinlik kazanmıştır.

Aloe ve Haworthia cinslerinin bazı türleriyle Gasteria’nın bazı türlerini melezleştirerek pekçok güzel hibritler türetmişler. Bunlar gerçekten son derece ilginç güzelliklere sahiptirler.

Gasteria özellikleri

Gasteria türlerinden pek azının gövdesi yukarı yükselir (gerçi pek uzamazlar). Çoğu türlerin gövdesi yok gibi kısacıktır. Yapraklar pütürlüdür. Pütürlülüğü nokta gibi pekçok çıkıntılar oluşturur.

Kış soğuklarına dayanıklılıkları genel olarak -5C dereceye kadardır. Resimde gördüğünüz tür ve benzerleri için böyledir.

Gelişim

Güneşi, fazlasıyla havadar toprağı ve nemli havayı severler ama kuru havaya ve kuraklığa dayanıklılıkları tamdır. Az güneşli yerlerde de sorunsuz gelişirler. Gelişimin çok hızlı olması biraz serin, az sıcak aylarda direkt güneşten hafifçe korunmakla mümkündür. Sıcak yaz aylarında gelişimleri yavaşlar. Havanın sıcaklığına ve aldığı güneşe göre gelişim tamamen durabilir.

Bir Gasteria türü

Gasteria yetiştirmek

Yetiştirme ve bakımları son derece kolaydır (daha doğrusu problemsizdir). Toprak pek seçmezler. Fakat gösterişli bir gelişim için humuslu, kumlu ve ponzalı toprak karışımı yapmanız, ayda bir gibi dozajı çok düşürülmüş genel amaçlı bitki besini vermeniz ve kızgın güneşten korumanız gerekir. Susuzluğa dayanıklılıkları çok yüksektir. Bir Gasteria aylarca susuz kalsa yapraklar kağıt gibi incelir. Ama kolay kolay ölmezler. Sulanınca yapraklar tekrar kalınlaşır. Bir ay içinde normal hale gelirler.

Az köklendiklerinden dolayı gasteryalar büyük saksı istemez. Kendi ihtiyacı için değil sizin zevkinize göre büyük saksılara dikebilirsiniz.

İdeal toprak karışımı

3 ölçü torf toprak + 1 ölçü iri taneli dere kumu + 1 ölçü ponza taşı.

Problemleri

Bazı olumsuz şartlarda ana kalın kök (veya buna ana gövde de diyebiliriz) dışında tüm kökler çürür. Gasterya yetiştirenler bunu farketmez bile. Şartlar düzeldiğinde tekrar köklenirler.

Üretim

Gasteria türleri sürekli dipten yavru verir. Bunları ayırıp dikince kısa sürede köklenirler. Tohumlarıyla ve tek yaprak çeliğiyle çoğaltılmaları da mümkündür. Fakat tek yaprak çeliği ile üretim hem çok zahmetlidir hem de 1 yıl gibi çok uzun vadede tırnak kadar minicik fide vermesiyle sonuç verir.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Kaktüs-Succulent

Etiketler: |

'Gasteria' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Tanju, Mersin dedi ki:

    Kum dere kumu mu yoksa sıva kumu mu olacak? Benim Gasterianın ve yavrusunun kökleri çürümüş ama yeni kökler çıkarıyor. Köklenmesi için ve sonrasında ne tavsiye edersiniz. Kök yapısı orkideye çok benziyor.
    ***
    Aslında sıva kumu dere kumudur aynı şeydir (yanlış bilmiyorsam). Akvaryumcularda dere kumunun temizi satılır. Size daha iyi bir tavsiye, sırf maki süprüntüsü kullanmanızdır. Çevrenizdeki makiliklerden alabiliriniz. Şurada ayrıntılı açıklamalar var: https://azbitki.com/arazi-topraklarinin-saksilarda-kullanimi#maki

  2. Neslişah, Kocaeli dedi ki:

    Bitkimin üst yaprakları gayet sağlıklı duruyor. İçleri sulu ve uzuyorlar ama altta kalan küçük 4 yaprağı çürümüş. Bu durumda ne yapmam gerekir?
    ***
    Hiçbir şey yapmayın. Toprak kupkuru olmadıkça sulamayın.

  3. Kadriye, İstanbul dedi ki:

    Benim bitkimin 5 tane kökü var ama 3 tanesi boru gibi içi boş, iki tanesi sert. İçi boş olanlar çürümüş demek mi oluyor? Ne yapacağımı bilemedim. Yaprakta da yumuşama var. Eski sertliği yok.
    ***
    İçi boş ise zaten dış tarafı ölmüştür. Yani çürümüş gitmiş demektir. Yanlış toprak veya yanlış yerde tutmanız ya da yanlış sulama tarzınız zarar vermiş. Sağ kalanları hemen sökün. Çürük köklerini yıkayıp temizleyin. Nisan ayına kadar açıkta çok serin bir yerde kupkuru bekletin.

  4. Kadriye, İstanbul dedi ki:

    Genelde aynı mantıkla yapıyorum. Kuru toprağa ek birkaç zaman sulama ama ne zamana kadar onu bilemedim hiç. Kapalı balkonda duruyor. Yeni toprağa geçirince kaç gün sonra sulamalıyım ya da bu işleri kış mevsiminde yaptığım için mi böyle kok sorunları oluyor?
    ***
    Bu ve benzeri bitkileri taşlı, iri kumlu toprakta yetiştirmeniz lazım. Size tavsiyem ne olursa olsun kış aylarında asla yeni bitki almayın. Hele sukulentler neredeyse kesin olarak ölürler. Yaz başına yakın zamanda alın ve dikmiş oldukları torftan kurtarın. Şu an için önceki cevabımda dediğim gibi devam etmeniz lazım. Kışın toprak değiştirmek, 7/24 kesintisiz sıcak olmayan odalarda bile derhal kökleri çürütür. Üstelik kapalı balkon gibi soğuk yerde olunca daha kötü.

  5. Begüm, Ankara dedi ki:

    Merhaba ben dalgınlıkla bitkime iki kere su verdim ve sonrasında yapraklarında jelleşme gibi bir yumuşama oldu. Ne yapmam gerekir? Toprağını değiştirsem kurtarabilir miyim? Haftalardır su vermiyorum toprağı kupkuru bu şekilde devam mı edeyim?
    ***
    Gasteria hassas bir bitki değildir. Sulamadan zarar gelmez. Anlaşılan köklerini zehirleyici bir toprakta veya havasız ve ışıksız güneşsiz bir yerde tutuyorsunuz. Şartları gözden geçirin. O topraktan acilen söküp çürük yerleri kesin. 6-7 gün açıkta tutun. Kesik yerler kuruyup kabuk bağlayınca doğru toprağa ekin.

  6. Leyla, Adana dedi ki:

    Gasteria bitkim çiçek açtı ve kurudu.Daha sonra çiçek açan dalda yavru verdi. Bu yavruyu ne zaman daldan ayırmalıyım? En alttaki yaprağı 3cm kadar oldu.
    ***
    En az 5 yaprak oluncaya kadar ayırmayın. Çünkü küçükken ayırırsanız gelişimi çok yavaş olur. Anasının gücüyle çok hızlı büyürler. Aslında hiç ayırmasanız daha iyi. Zamanı ise nisan sonu ve bir de eylül ortasıdır.

  7. Murat Y. -İstanbul dedi ki:

    Bir arkadaşım köksüz bir yavru verdi (onun ifadesi) suya koy köklendiğinde saksıya al dedi. Ne yapmam gerekir?
    ***
    Yanlış. Öncelikle uygun toprak karışımı yapın. Ve o toprağa (toprak az nemli, neredeyse kuru halde olması şartıyla) ekin. 20 gün hiç sulamayın.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.