Liana

Liana uzun ömürlü, odunlaşan kalın gövdeli sarmaşık tarzı gelişen her tür bitkiye denir. Asma (üzüm), morsalkım, begonvil ve acem borusu gibi

Sarmaşık gibi gelişen ama zamanla ana gövdeleri ağaç gibi sağlamlaşan bitkilere liana denir

Yağmur ormanlarında, sis ormanlarında ve çok yağışlı her bölgenin ormanlarında bulunan, sarmaşık tarzında gelişen, zamanla kalın odun gövdeler oluşturma özelliğine sahip her türlü sarılıcı ve tırmanıcı bitkiye liana denir.

Tarzan filmlerinde Tarzan’ın tutunarak ağaçtan ağaca yolculuk ettiği sarmaşıklar gibi uzun, sağlam, esnek dallarla uzayıp giderler. Fakat her liana o kadar fazla uzamaz. Bitki türüne göre değişir.

Liana terimi bilimsel sınıflama terimlerinden değildir. Uzun ömürlü, odunlaşan kalın gövdeli sarmaşık tarzı gelişen her tür bitki bir lianadır. Asma (üzüm), mor salkım, begonvil, hedera ve acem borusu dahil.

Bu bitkilerde dallar iyice kalınlaşıp iyice odunlaşana kadar gayet esnektir.

Ekoloji açısından zararları ve faydaları

Ormanlarda ağaçtan ağaca dolanarak kuvvetli rüzgarların ağaçları devirmesini engellemek ve sardığı ağaçları kış soğukları olan bölgelerde soğuktan kısmen korumak gibi faydaları var.

Zararları daha çoktur. Birkaçı şunlar:
— Sardığı ağaçların bütün dallarını kaplayarak koyu gölgede fotosentez yapmalarını engelleyerek öldürebilirler.
— Ağaçların gelişimini yavaşlatır, yaşam kalitesini düşürür, ömrünü kısaltır.
— Orman zemininde kökler diğer bitkilerin kökleriyle rekabet eder ve genelde kazanan lianalar olur.
— Hayvanların ağaçlara kolayca tırmanıp her türlü zararı vermelerine büyük yardımcı olurlar.
— Ağaçlar üzerinde fazlaca ağırlık yapıp ağaçları deviren lianalar var.
— Orman zemininde aşırı gelişim gösteren kökleri karıncadan fareye binbir çeşit hayvanlara barınma, fazlasıyla üreyip çoğalma imkanı sunar.

Her liana yukarıdaki gibi zararlara yol açamaz. Çünkü:

1- Her bitki kendi ana vatanında kendi halinde gelişir. Çünkü düşmanları çoktur. Doğada her şey kendi yöresinden birbirini dengeler. Lianalar en çok ana vatanı olmayan bölgelerde ormanlara büyük zarar verir.

2- Yine ana vatanında değil, benzer iklimli ya da daha elverişli iklimlerde ormanlara kendileri zarar verdikleri gibi ormanlara zarar veren hayvanların daha fazla zararlı olmalarını sağlarlar. Yani ana vatanında olsalar o kadar zarar vericilikleri mümkün olamaz. İnsanlar her canlı türünü her yere götürünce doğal dengeler alt üst oluyor.

3- Bazı  lianalar küçük yapılıdır. Boyları birkaç metreyi geçmez. Kanayan kalpler sarmaşığı ve mandevilla bu tip liyanalardandır.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Botani

Etiketler: |

'Liana' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Çiçek, İzmir dedi ki:

    Bahçeme birkaç çeşit sarmaşık sardırmak istiyorum fakat çok fazla bilgim olmadığından yanlış seçimler yapmaktan çekiniyorum.
    1 – bahçe kapısının üzerine(sabahtan akşama direk güneş görüyor) begonvil sardırmak istiyorum ama aklımda yanına başka bir tane daha eşlikçi olsun diye bir düşünce var begonvil ile hangi sarmaşık güzel anlaşır?
    2 – bahçenin arka tarafına doğru kafesli bir saksıya yaprak dökmeyen bir türden paravan yapmak istiyorum fakat hedera helix hariç başka bir çeşit bulamadım. ( bu arada helix i bahçenin farklı bir yerinde kullandım) Ne tavsiye edersiniz?
    3 – yaprak dökmeyen ama mevsiminde çiçeklenen türler var mıdır? Bir de kokulu türlerden alsam kokuları çok yoğun olup rahatsız eder mi?
    Uzunca sordum sizi yoracağım kusuruma bakmayın. Şimdiden cevabınız için teşekkür ederim.
    ***
    1- Begonvilin yanında her şey olur şüpheniz olmasın. 2- ve 3- Hedera helix uygundur ama çiçeği yok. Arap yasemini de olur (bunu yanlışlıkla ful yasemin diye satıyorlar halbuki alakası yok). Çok hızlı gelişim gösterir ve kışın yaprak dökmez. Yaz boyunca ara sıra açtığı bembeyaz çok güzel çiçeklerinin kokusu çevreyi etkilemiyor. Bir de yıldız yasemin var. İlkbaharda muhteşem güzel kokulu güzel çiçekler açar. Kokusunun güzelliğine doyamazsınız. Kışın yaprak dökmemesiyle bu da uygun. Ful yasemin tavsiye etmem çünkü saksıda olunca çok yavaş, çok mızmız bir şeydir. Kokusunun olağanüstü muhteşemliği dışında başka özel bir kalitesi yok.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.