Bazı özellikleri
Hint inciri kaktüsünü çoğu kişi sabit özellikli bir bitki zanneder. Oysa çeşitleri çoktur ve meyve lezzeti de değişir. Mesela benim bahçemdekinin meyveleri bana pek lezzetli gelmiyor. Yine de yenecek kadar iyi. Bunu çöplükte bir parça bulmuştum (birileri budayıp fazlalıkları çöpe atmıştı).. Yıldan yıla büyüdü ve iki metreye varıp da iyice dallı budaklı olunca çiçek açmaya, meyve vermeye başladı. Eğer bir yerde ağacını görür, meyvesini yerseniz ve lezzeti hoşunuza giderse bir parça dalını alıp kendi bahçenizde köklendirin. Çünkü her zaman her yerde üstün lezzetli meyve verenine denk gelmeyebilirsiniz.
Dalları dala hiç benzemez
Her bir dal neredeyse bir yaprak gibi gayet yassı ve yuvarlakçadır. Bir insanın eli kadar (genelde daha büyük) veya yüzünü tamamıyla kapatacak kadar büyüklüktedirler. Daha fazla büyümez, gelişimi durur. Sonra bu tuhaf dal bir veya iki filiz verip kendisi gibi yeni dallar üretir. Büyümesi bu şekilde, uç uca devam eder.
Ağaçlaşması: En fazla 6 metre büyür. Genelde 3 metreyi pek aşmıyorlar. Ana gövde oluşumu birkaç yıl sürer. İnce, yassı, yuvarlak pide gibi olan, uç uca gelişmeye devam eden dallar zamanla ana gövde olacak şekilde kalınlaşır. Ve ilginç bir şekilde normal bir ağaç gövdesi halini alır.
Dikenleri tehlikesizdir: Bazı Opuntia türlerinin dikenleri tehlikelidir ama dikenli incir dediğimiz bu türün dikenleri o kadar tehlikeli değil. Zaten zamanla dökülüyor ve yerlerine yenileri çıkmıyor. Dikenler yeni dallarda olur. Yalnız, meyvelerindeki çok küçük, kısa ve tüy gibi ince dikenleri elinize batıp kalabilir. Acı vermiyor olsa da rahatsız edicidir. Çıkarmak için sabun ve az miktar su ile ovuşturmalısınız. Yine çıkmazsa sıvı yağ ile oğuşturun.
Kış soğuklarına dayanıklılığı: Çeşitlerine göre -5 ila -10C dereceler arasında değişir.
Diğer Opuntia türleriyle karıştırmayın. Benzerleri çok. Hint inciri Opuntia ficus-indica türünün yaprak benzeri yassı dalları az dikenlidir. Ayrıca dal şekilleri muntazam tek tip olmaz. Bazıları yuvarlakça, bazıları uzun-oval şeklinde oluyor. Hızlıca devleşerek 3-4 yılda 3 metre boyunda ağaçlaşma özelliği var. Bir ayırt edici özelliği de, diğerleri gibi kış soğuklarına iyi dayanıklı değildir. Hafif don olaylarını tam tolere eder o kadar. Akdeniz iklimine, killi toprağa, ağır kış yağmurlarına, hafif don olaylarında karlar altında kalmaya uyumludur.
Hint inciri meyveleri
Meyveleri bir önceki yıl yeni gelişip olgunlaşan tepe dallarından, kışı atlattıktan sonra bahar sonunda açtığı çiçeklerinden büyür. Önce yaz başına doğru sarı çiçekler açar. Meyveler ortalama bir ceviz iriliğinde olur. Yeşil renginden farklı bir renge dönüşünce yenecek kadar olgunlaşmış demektir. Çeşitlerine göre meyve renkleri az çok değişir. Sarı, soluk turuncu, kahverengimsi, kırmızımsı ve pancar moru vesaire. Lezzetleri de öyle, çeşitlerine göre farklıdır.
Hint inciri meyvelerini eldiven giyinerek toplayın ki minicik dikenleri derinize batıp kalmasın. Meyvelerin üzerindeki tüy gibi ince dikenleri mini hafif çıkıntılar üzerindedir. Sert bir kumaşla ovarak dikenleri giderebilirsiniz. Sonra yıkayın. Bu şekilde dikensiz satışa çıkarırsınız veya temiz ve güvenli bir şekilde buzdolabınıza koyarsınız. Yerken kabuğunu soymak gerekiyor. İçi yenir.
Yemeği
Yaprak benzeri körpe dalları şeritler halinde (jülyen) doğranır. Yani ayşekadın fasulye biçimi alacak şekilde dilimler yapın. Yapraklarının körpeliğini de ona göre anlarsınız. Körpe-kılçıksız fasulyelerden daha kalın olmayacak, yoksa kartlaşmış demektir. Lezzeti de oldukça yakındır. Ve taze fasulyeden hangi yemekleri yapıyorsanız aynı şekilde yaparsınız. Hiç fark yok. Etli, zeytinyağlı, yağda kavurma (soğanlı, yumurtalı gibi), ayrıca turşu vesaire.
Ticari yetiştiriciliği
Aşağıda bahçelerde Hint inciri bakımını anlattım. Ama meyve amaçlı ticari yetiştiricilikte hızlı gelişim, çok dallanma, dolayısıyla iyi meyve verimi için bazı şeylere dikkat etmek gerekir. Mesela tuzlu topraklarda gelişimi yavaşlar, duruma göre şiddetli yaz sıcaklarında yer yer kurumalar baş gösterebilir. Alkalinliliği çok fazla yüksek topraklarda da gelişimi yavaş olur. Hatta hem tuzlu hem yüksek alkalinli topraklarda yazın bünyesinden fazla su kaybeder ve sulasanız bile topraktaki suyu alamaz. Bunlara göre toprağını terbiye edin. Gübrelemelerde aşırıya kaçmayın (tuzluluk artmasın diye). Toprak sert killi ise dere kumu karıştırın.
Ticari yetiştiricilikte henüz kısa boyda iken çok dallanmasını sağlayın. Tek gövde halde boya gitmesin, çevreye dağınık olsun. Bu hem çok daha fazla dallanma hem de çok daha fazla meyve verimi sağlar. Bu durumda fidanlar arası mesafe en az 4 metre olmalıdır.
Hint inciri bakımı
Hiçbir bakım istemez. Gerçi küçük fidanların hızlı büyüyüp bir an önce kocaman olması ve meyve vermesi için ara sıra sulamanız iyi olur. Eğer saksıda yetiştiriyorsanız uzun süre susuz kalmaya dayanamaz. Saksıda yetiştirince toprak kupkuru oldukça sulamak lazım (kış boyu gerekmez). Toprak seçmiyor. Hiçbir hassaslığı yok diyebiliriz. On yıldır bahçemde buna şahidim. Komşularımın bahçelerinde de var. Bizim topraklar fena ağır killidir ve kışın yoğun yağmurlarda bazı bahçelerimizin toprağı aylarca hiç kurumaz, aşırı ıslak kalır. Sadece ara sıra budama ister. O ise belki 3-4 yılda bir defa.
Hint inciri Opuntia ficus-indica kaktüsünün çoğaltılmasına gelince, yuvarlak yassı dallarından tek parça toprağa ekin ve unutun. Yılın herhangi bir zamanı uygundur. Yaz kış hiç farketmez. Bu kadar. Ne su ister ne gübre. Eğer sularsanız zararı yok ama gereği de yok. Zamanla köklenip gelişmeye başlar. Bu yıl hiç bir gelişim göstermezse gelecek yıl kesin büyümeye başlar.