Yer minesi (Verbena × hybrida)

Verbena türklerinden hibritlemelerle oluşturulmuş küçük yapılı birçok yer minesi çeşitleri var. İlkbahardan sonbahara sürekli çiçek açarlar.

Verbenaceae familyasının Verbena cinsinden olan yer minesi belirli bir tür değildir. Verbena peruvuiana, V. phlogiflora, V. incisa ve V. teucroides türlerinden melezlemeyle bodur hibritler türetilmiş, bunlardan tohum verenlerden ayrıca çeşitli kültivarlar oluşturulmuş. İşte bunlara yer minesi ve bahçe minesi denir. Bilimsel adları ise Verbena × hybrida.

Bahçe-balkon süs bitkilerinden Yer minesi (Verbena × hybrida) çeşitli renklerde çiçek açarlar

Çeşitli yer mineleri – fotoğraf: mygarden.com

Özellikleri

Yer minesinin çok çeşitleri var. Sadece 10cm kadar olup yan dallarla çiçek açmaya sürekli ama sakince devam edenler, 40cm kadar dallar uzatan ve yan dallarla çevreye yayılıp bol bol çiçek açanlar vesaire. Ayrıca pek çok renklerden çeşitleri vardır.

Kullanım

Yer minesi kültivarları parklarda, bahçelerde ve balkon saksılarında çiçek güzellikleri için, genellikle mevsimlik amaçlarla kullanılırlar. Fakat bölgenizin iklim şartlarına göre düşünmelisiniz. Yaz aylarında şiddetli  sıcak ve bütün gün ya da öğleden itibaren akşama kadar güneş alan yerlerde yaz aylarında pek çiçek açmazlar. Ama yaz sonundan itibaren tekrar çiçek açmaya devam ederler.

Yer örtücü

Çiçekli bir yer örtücü bitki olmaya elverişlidir. Fakat hangi kültivarı seçtiğinize göre fide mesafesini doğru ayarlamak gerekiyor. Sakin gelişimli ve kısa dallı olanları 15cm mesafeli, uzun dallar geliştirip hızlı gelişenleri ise 40cm mesafelerle ekmelisiniz. Mesafe konusunda yer minesinin çeşitlerine göre dikkatli olmak gerekiyor. Mesela sakinleri fazla seyrek ekerseniz zamanla ara boşlukları kapatmazlar. Hızlı gelişen uzun dallıları fazla sık ekerseniz bir iki ay içinde fena halde sıkışırlar ve mantar hastalıklarına yatkın olduklarından dolayı telef olup giderler.

Balkonlara

Balkon saksılarında da yine özelliklerine göre düşünün. Küçük şirin saksılara sakin gelişen kısa boyluları tercih edin. Büyük saksılara ise sarkıcı özellikli yani uzun dallı ve hızlı gelişenleri tercih edin.

Kışa dayanıklılık

Mevsimlik amaçlı kullanımına rağmen aslında yer minesi uzun ömürlüdür. Kışın en fazla -4C gibi çok hafif don olaylarına dayanırlar.

Yer minesi

Yer minesi bakımı

Koyu gölge olmamak şartıyla bütün gün güneşli, birkaç saat güneşli, çok az güneşli ve güçlü ışıklı gölge olan her yere uygundur.

Yer seçimine dikkat

Yeri oldukça havadar, rüzgarlı olmalı. Yeterince rüzgar almayan yerlerde kolayca külleme vb çeşitli mantar hastalıklarına yakalanırlar. Apartmanlar arası rüzgar almayan bahçe ve alt kat balkonlarda hiç denemeyin bile. Gerçi bazı çeşitleri daha uyumludur ama bilemezsiniz. Fazla bitişik dikmeyin. Sıkışıklığı sevmezler.

Toprak, gübre

Toprak süzek olmalıdır. Yoksa ani çürümeler olması riski var. Bahçeye yer minesi fidelerini ekmeden önce toprağı iyice çapalayın ve birkaç gün halavanmaya bırakın. Sonra tekrar çapalayıp tırmıkla düzgünleştirin ve fideleri ekin.

Toprağı bu sırada gübrelemenizi tavsiye etmem. Eğer birkaç ay önce gübrelemişseniz sakıncası yok. Yer minelerine esasen çiçek amaçlı bitki besini vermek gerekir. Suya karıştırma oranın hafifçe düşük tutun. 20-30 günde bir verin.

Saksı toprağı olarak: 3 ölçü torf toprak + 1 ölçü arazi toprağı + 1 ölçü iri taneli temiz dere kumu karışımı yapın. 20-30 günde bir yukarıda dediğim gibi biraz hafif dozajda çiçekli amaçlı bitki besini verin.

Sulama

Toprak yüzeyi kupkuru oldukça, sabah çok erken saatlerde sulayın. Zira akşam sulamalarından sonra gece boyunca mineler fazla nemli ortamda kalır ve külleme hastalığına yakalanırlar. Bu konuda hassastırlar. Ayrıca toprak kupkuru olduğu halde sulamazyı ihmal ederseniz gelşimleri aksar. Sıcak günlerde susuzluktan dolayı pörsüme olursa çiçek tomurcukları kurur.

Yazın gelişim durursa

Bırakın dinlensin. Bu sürede yer minelerine besin vermeyin ama susuz bırakmayın. Yaz sonunu bekleyin. Aşırı sıcaklar biraz dindiğinde biraz budayın, güzelce sulayın. Bir iki günde toprak hafifçe kuruduğu anda bu sefer bitki besini verin. Tekrar canlanıp çiçek açarlar.

Yer minesi fide üretimi

Basit daldırma ile ve ayrıca dallarını kırıp dikmeyle çoğaltabilirsiniz. Biraz özen gösterirseniz dallar kolay köklenir. Çürüme riskine karşı köklendirme toprağı kullanırsanız daha iyi olur. Köklenen fideleri sonra esas yerlerine dikin.

Tohumla fide üretimi için tohumları 1cm kadar derine gömmelisiniz. Tohumların çimlenmesi 20-30 gün sürebilir. Acele etmeyin.

Hastalıkları, zararlıları

Yer minesinin başlıca sorunu yapraklarında külleme hastalığı olmasıdır. Geceleri esinti/rüzgar almayan yerlerde genellikle olur. Tüm bitkinin ölmesine kadar varabiliyor. Çaresi Topas adlı ilaçtan kullanmaktır. Tavsiye dozajın yarısı bile etkilidir ve ayda bir defa yeterlidir.

Gerekmediği halde sulamaktan dolayı köklerden başlayan çürüme vakaları da yaygındır. Bu sorun gerçi toprağın yapısına göre değişir.

Yer minesi bitki bitlerinin pek ilgilenmediği türlerdendir. Fakat bazen yaprak bitlerinden yaprak içinde ilerleyen parazitler zarar verir. Etkisi yapraklarda renk değişikliği şeklindedir. Kalınca açık renk çizgilerin eğri büğrü şekillerde olur. Görürseniz uygun bir ilaç bulup ilaçlayın. Fazla yeşillikli ve az güneşli bahçelerde pamuklu bitler dadanabilir. Fena zara verirler. Yine ilaçlamak gerekir.

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Bahçe / Balkon Süs Bitkileri

Etiketler: | |

'Yer minesi (Verbena × hybrida)' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Fikret, Datça dedi ki:

    Verbena Rigida ‘Santos Purple’ nerede bulabilirim? Bulunduğum yere uygun mudur?
    ***
    Ben de Didim’deyim. Bu civarlarda yani İzmir – Muğla arasında semt pazarları çiçekçileri ilkbahardan sonbahara kadar bu tip minelerden ara sıra çeşit çeşit getiriyorlar. Didim’de minelerin her türü kışı pek zarar görmeden atlatıyorlar. Hatta güney cephelerde kışın bile çiçeklidirler. Datça’nın merkez kısmı zaten kış boyunca buraya göre daha elverişlidir. O halde bulunduğunuz yerde hiç sorun yok. Yolunuz düştükçe semt pazarlarındaki çiçekçilere bakın. Aradığınız kültivarın aynısı olmasa bile çok yakın özellikli bir mine mutlaka bulursunuz. Bende bu kültivarın çok benzeri ama pembe çiçeklisi vardı. Adeta beyaz sinek parazitlerinin üretimhanesi gibi olunca bahçeden söktüm attım.

  2. Nazılli, Kezban dedi ki:

    Serada çiçekleri yer minesine benzeyen ama yaprakları minik ve ince olan bir çiçek gordum. Minenin bir turu dediler. Bu çiçegin adını biliyor musunuz? Biliyorsanız Nazilli mevsimine uyumu ve dayanıklılığı nedir?
    ***
    Sizin oranın iklim özelliklerini bilmiyorum ama yer mineleri -7C dereceye kadar kesin dayanır. Çeşitleri çok. -15C dereceye kadar dayananları bile olduğu söyleniyor da hangisinin nasıl özelliği olduğunu öğrenmek ya da anlamak zor. Evet yer minesinin daha küçük ince yapraklı bir çeşidi bende de var. Sıcağa, susuzluğa ve kış soğuklarına diğerlerinden daha dayanıklı. Külleme hastalığından etkilenmiyor. Üç yıldır kışın bile çiçekli. Bir farkı da yerde çevresini genişletip durması. Hem çirkin uzamaları yok. Çiçek sapları çok kısa boylu ve bol çiçekli olur. Bir de benzer özellikli ama yer mineleriyle alakasız bir tür var. O da hemen hemen aynı özellikli. Çiçekleri çok küçük. İncecik dallarıyla aşırı sık dallanma yapıyor. Gösterişliliği pek yok. Şu an adını hatırlayamadım.

  3. Bade D. -Bodrum dedi ki:

    Bir çiçekçide yer minesini görüp çok beğenip aldık. Aldığımızda çok sağlıklı gözüküyordu. Eve gelip bahçede güneş alan bir yere koyduk. İnternette okuduğumuz bakım talimatlarına uyarak az su verdik, güneşli bir yere koyduk. Ancak bir hafta içinde yaprakları sararıp çiçekleri soldu ve öylece duruyor. Kuruyan yaprakları da dökülmüyor, biz de kopartamıyoruz. Ne yapmalıyız? Budamalı mıyız? Nasıl tekrar kendine getirebiliriz?
    ***
    Budamak işe yaramaz ama kurumuş dalları kesmenizde de hiçbir sakınca yok. Az su vermeyi abartmış olabilir misiniz? Fide olarak yeni aldıklarınızın hiç sağlam olmadıklarını, kof gelişmiş olduklarını ve aniden susuzluğa maruz kalmalarında kuruyacaklarını bilmelisiniz. Bundan sonra dikkatli olun. Ancak diktiğinizden bir ay sonra normal bahçe şartlarına tam adapte olup sağlamlaşırlar ve o zaman susuzluğa dayanıklı olurlar. Yine de yaz sıcaklarında fazla susuz bırakmamalısınız. Ve bunlar sıcak zamanlarda gündüz sabah saatlerinde sulanmalıdır. Gece ıslaklığı yer minelerinde yazın külleme hastalığı yapıyor.

  4. Esra, Ankara dedi ki:

    Yer minelerinin kuruyan çiçekleri kendiliğinden düşmüyor. Bunlar nasıl kopartılmalı bilemedim. Sadece çiçekleri mi koparmalıyım yoksa dalıyla birlikte mi kesmeliyim? Tekrar çiçek açması için yanlış koparmak istemiyorum.
    ***
    Çiçekler dökülür ama çiçekleri taşıyan mini çanaklar kalır. Onlar toplu halde dalların ucundadır. Dalın yarısından kesin. Veya uç kısımdan sadece çiçeklenmesi tükenmiş kısmı kesin.

  5. Elif, Ankara dedi ki:

    Doğu cephe açık balkonda yetiştirmek istiyorum. Kışın ölmesi sorun değil de şu mevsimde çiçekli formunu korur mu?
    ***
    Gece boyunca esintili ve kupkuru yerleri sever. Yoksa çabucak hastalıklanıyorlar. Bunun dışında sorun olmaz. Sadece bitlenmelere karşı dikkatli olun.

  6. Mehmet, Fethiye dedi ki:

    2 küçük mine fidesini doğu cephesine yarı gölgeli ağaç dibine diksem ağaca sarılarak büyümesini istiyorum. Sizce olur mu? Cephe önemli mi mineler için?
    ***
    Yer minesi oldukça küçük bitkilerdir. Biraz büyük gibi çeşitleri var ancak onları bile ağaca sardırıp uzatamazsınız. Onların uzayan dalları toprağa değip kök salarsa güç kazanır ve oralarından yeni filizlerle çevreye yayılırlar. Yarı gölge yer bu sürünerek yayılan minelere uygun ama boylarını 30cm’den fazla yukarı uzatmaları asla mümkün değil.

  7. Emel, İstanbul dedi ki:

    Mineleri sonbaharda köke yakın budarsam ve talas v.s ile veya hayvan gübresi, kum gibi sşeylerle örtersem ilkbaharda yeniden yeşerir mi? Vermikuliti evde veya balkonda kullanmayayım mı?
    ***
    Yer minesinin çeşitleri çok. Bazıları ne yaparsanız yapın birkaç ay sonra ölürler. Diğerlerinin kışı geçirmeleri her iklimde mümkün değil. Budamak hiçbir şey değiştirmez. Gübre ile örtmek zehirleyip öldürebilir. 35-40cm dallar uzatan, hızlı gelişin, bolca çiçek açan çeşitlerin kışı sağ salim atlatmaları (iklim şartları da uygunsa) daha fazla mümkündür. Sahip olduğunuz çeşitlere göre işiniz şansa kalmış. Vermikülit ve perlit iç veya dış mekan saksılarında toprak karışımlarında tavsiye etmiyorum. Bunlar ancak çok kısa vadeli köklendirme çalışmalarında işe yarar.

  8. Mert, Ankara dedi ki:

    Bu bitki yer minesi mi yoksa kraliyet halısı mı? Tam emin olamadım. Satıcı yer minesi diyerek satmıştı bana.
    ***
    Resimden emin olamadım ama ben de yer minesine benzetemedim. Kraliyet halısı çeşitlerinden biridir sanıyorum.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.