Oxalidaceae familyasından kısa ömürlü bir tür Biophytum sensitivum doğada tropikal ve subtropikal iklimde fazlaca sulak yerlerde yaşarlar.
Biophytum sensitivum – Fotoğraf: Wikimedia
Özellikleri
Teraryum içinde yetiştirmeye uygundur. Küçük, mini bir bitkidir. İncecik bir gövde halde gelişir. Yan dallar vermez ve çiçek açtıktan sonra ölür. 1-2 yıllık ömürlü diyenler olsa da genelde ilkbahardan sonbahara kadar ömürlüdür. Aslında bazen çiçek açması gecikince 1-2 yıl yaşarlar.
Yapraklar bir yaprak sapına sağlı sollu sıkça dizili yaprakçıklardan ibarettir. Bu şekilde bileşik yapraklarıyla mini, minyatür bir palmiye gibi görünür. Boyu genellikle 15cm civarlarında kalır. İyi bakım sonucu 30cm kadar güçlüce geliştiği de olur. Çiçekleri çeşitlerine göre ya sarı ya da hafifçe morumsu soluk pembe ve hoş görünümlüdür.
Küstüm otu gibi yapraklarına dokunulduğunda hemen kapanma özelliği var. Ayrıca gece olunca yaprakçıkları kapanır ve yaprak sapları aşağı yönelir. Gündüz tekrar normal pozisyonlarını alırlar.
Zehirli özelliği yok ama kedi ve köpeklere toksik etki yapar. Yerlerse karın ağrısı, kusma gibi rahatsızlıklar baş gösterir.
Saksıda Biophytum sensitivum. – Fotoğraf: Plantje.nl
Biophytum sensitivum bakımı
Şiddetli aydınlık pencere yanında tutmalısınız. Bundan başka, günde ortalama iki saat sabah erken saatlerinin güneşini veya akşam güneşi mutlaka almalıdır. Işık yetersizliğinde ölür. Güneş yetersizliğinde ise cılız ve sağlıksız gelişim gösterir.
Küçük saksılarda sadece torf toprakta yetiştirin. İlkbahar ortasından yaz ortasına kadar 20 günde bir defe genel amaçlı bitki besini (yarım dozaj ayarlayarak) vermelisiniz. Veya çiçek açmadan hızlıca yeni yapraklar geliştirdiği sürece bitki besini vermeye devam edin.
Sulamayı toprakta üst yüzeyinde hafifçe kuruma gördükçe yapın. Toprağı asla fazla kuru hale gelmemelidir. Suyunuz fazla kireçli ise iyi olmaz. Bu durumda özel içme suyu ile sulamalısınız. Çok sıcak olan mekanlarda havanın yüksek nemli olması gerekir. Bunun için çakıllı tepsi düzeneği yapabilirsiniz (eğer evinizde hava fazla kuru ve sıcak ise).
Fide üretimi
Biophytum sensitivum çiçek açtığında tohum vermesi kesindir. Bu konuda bir zorluğu yok. Fakat tohum kesesi yeterince gelişip kurumaya başlayınca her an patlarcasına açılıp tohumlarını çevreye saçma özelliği var. Bu yüzden tohumları almak için çare düşünmelisiniz. Ama bazen tohum keseleri açılınca tohumlar yerinde durur. Böyle olduğu takdirde tohumları kolayca alırsınız.
Tohumdan yetişmesi gayet kolaydır. Hatta toprağa düşen tohumlar zamanla kendiliğinden çimlenip yeni fideler gelişir. Yaz sonu veya sonbaharda aldığınız tohumları saklayın. İlkbaharda ekin.
Biophytum sensitivum kökleri hassas ve kırılgan olduklarından dolayı saksı toprak değiştirme yapmayın (zaten kısa ömürlüdür). Tohumdan yetiştirdiğinizde fide şaşırtması yapmayın. 12cm çapında bir saksıya 3-4 tane tohum ekin. Birkaçı bir arada daha güzel gelişiyorlar. Hem böylece bir ikisinin çiçek tomurcuklarını daima yok edersiniz ve onlar birkaç ay daha uzun ömürlü yaşarlar. Çiçeklenmesi, tohum vermesi öleceği anlamına gelir unutmayın.