Hüsnüyusuf çok eski zamanlardan beri bahçe bitkilerinden olduğu gibi kesme çiçekçilikte de iyi tanınır. Çok şık vazo çiçeği olurlar.
Hüsnüyusuf özellikleri
İki yıllık ömürlü bir bitkidir. Bazen üç yıllık oluyor. Şöyle ki, meselâ bu ilkbaharda geçen yıl üretilmiş ve şimdiye kadar iyi gelişmiş bir fide alırsanız ve eğer çok iyi güneş almayan bir yere dikerseniz çiçek açmıyor, gelecek yılı bekliyor. Bu şekilde hareket etmesini yer yadırgamasına bağlıyorum. Yoksa çiçek açması için çok fazla güneşe ihtiyaç duymaz. Günde bir saat kadar güneş bile yetiyor. Yeter ki yeri kuvvetli aydınlık olsun. Ama yetişkin bir fide ilkbaharda aniden çok güneşli yerden az güneşli yere gidince çiçek açmak yerine dallarını arttırmaya devam eder ve sonraki baharı bekler.
Yaprakları dal boyunca karşılıklı çiftler halinde ve canlı tonda koyu yeşil renktedir. Çok çeşitli renklerde çiçek açan birçok çeşitleri vardır.
Hüsnüyusuf gelişimi ilk yıl yerde sürünücü tarzda, hatta dalları yüksele yata, kıvrımlıca şekil alarak ve yeni yan dallar vererek devam eder. İkinci yıl, ilkbahar gelince her bir dalı hızlıca dimdik yukarı uzar ve çiçek açar. Sonra tamamıyla ölürler.
Hüsnüyusuf çiçeğinin kış soğuklarına dayanıklılığı -35C dereceye kadardır. Kar altında hüsnüyusuf yaprakları hiç zarar görmez. Fakat şiddetli dondurucu soğuk kuru ayazda zarar görme ihtimali yüksektir. Dolayısıyla kar yoksa çok soğuk günlerde üstlerini örtmelisiniz.
Hüsnüyusuf çiçeği yetiştirme
Tohumlarını ekeceksiniz. Zamanı ilkbahar olabilir, yaz sonu olabilir. Önemli olan şey bu yıl sonbahara kadar güzel bir gelişim göstermesidir. Tohumları özel topraklı fide üretim kasalarına toprağa yarım santim gibi hafifçe gömün ve sulayın. Yeri güneşli olmalıdır. Günde en az 3 saat direkt güneş ister. Fideler 7-8cm olup biraz da dolgunlaşınca aşağıda anlattığım gibi esas yerlerine dikin.
Toprağı hazırlama, fideleri ekme
Hafifçe asitli, nötr ve alkalinli toprak ister. Asitli topraklarda kök çürümesine yatkındır. Toprağı derinden çapalayıp hafifçe gübreleyin. Sonra fideleri 25cm aralıklarla ekin ve sulayın. Bunlar gelişime devam eder ve ilkbahar gelince hemen tomurcuklanıp çiçek açarlar.
Sulamalar
Normal bir bahçe bitkisi gibi sulayacaksınız. Yani toprak kurudukça sulayın. Azı çoğu yok.
***
Hüsnüyusuf çiçeği çiçek açtıktan sonra, çiçekleri solunca ölüm sürecine girer. Gayet normaldir. Bir problem olduğunu sanmayın. Kurtarmaya çalışmayın. Çünkü doğası icabı çiçek açtıktan sonra tohum verir ve ölür. Yani tohumdan yeniden yetiştirmeniz gerekiyor.
Hüsnüyusuf çiçeği bana vazoda hediye olarak geldi. Suda penceremin önünde duruyor. Vazoda bakımı nasıl olmalıdır? Sürekli su içinde kaldığında bir sıkıntı olur mu?
***
Vazoluk satılan hüsnüyusuflar sadece çiçekleri solana kadar vazoda tutulur. Sonra çöpe atılır. Her gün suyunu değiştirin. Yeni suya çok az toz şeker serpin. Böylece dallarda açmamış çiçekler varsa onlar da açar.
Bahçede bu yıl çelikleme yöntemiyle yetiştirdiğim elliye yakın Hüsnüyusuf çiçeğim var. Gelişim ve çiçeklenmeyi uyarıcı yapacağım gübrelemenin zaman, içerik ve miktarı hakkında bilgi desteğinize ihtiyacım var.
***
Hüsnüyusuf iki yıllıktır. Yeni fideleri tohumdan veya çelikten başlatma işi ilkbaharda yapılmalıdır. Çünkü ikinci yıl baharda çiçeklenmesi ilk yılı boyunca güçlü yapılanmasına bağlıdır. Son haftalarda gübre vermek pek iyi etki etmez. Çok da gübre meraklısı bir bitki değil zaten. İlk yıl coşkuyla bol bol dallanır ve köklenir. İkinci yıl o güç birikimiyle birsürü çiçekler açar. Yani bir şeyler yapmak için geç kaldınız bana sorarsanız.
Yeni ektim. 10cm boya ulaştı. Burası kışın fazla soğuk. Kışın burada yasama şansı nedir? Tekrar tekrar tohumdan sürüp gelir mi? Bahçeye mi diksem yoksa kışın eve mi almalıyım?
***
İki yıllıktır. İlk yılında kök ve dal geliştirir. İkinci yılında çiçek açar ve ölür. Sürekli tohumdan yeni fedeler üretmek zorundasınız. İlkbahar çiçeklerinden oluşan tohumları yaz sonuna kadar bahçede çimlendirmiş, yeni fideleri geliştirmiş olmanız lazım. Kışın bulundukları yer kar altında kalacakları bir yer olursa daha iyi. -35C dereceye kadar soğuğa dayanıklıdırlar. Eve almakla hiç uğraşmayın. Bu şartlarda sürekli gerekenleri yaparsanız her yıl ilkbaharda çiçek açarlar.
Saksıda yetiştirmek mümkün mü?
***
Evet ama ilkbaharda kısa dönem çiçekli olup çiçek açtıktan sonra ölüyorlar.
4 yil önce çok az miktarda hüsnü yusuf tohumunu direk toprağa ekmiştim. Çok kolay filizledi. İlk yıl çiçek açmadı ikinci sene açtı. İki yıl sonra ölür diye bekliyordum ama gitgide çoğaldı. İki yıllık ya da üç yıllık olması kesin bilgimi acaba sanki devamlı kalıcı tür gibi.
***
Tüm bünye yani kökten itibaren tüm dallar için geçerli olarak: bir defa çiçek açarsa ona göre artık ömrü bitmiştir. Karanfil türlerinden olan hüsnüyusuf ve benzeri birçok karanfil türlerinin arasında melezlemelerle yeni çeşitler elde ediliyor. Artık her bitki 50 yıl öncesi gibi değil. Yeni tipler daha farklı özellik taşır. Sizin hüsnüyusuf da o şekilde olabilir. Yeni tipler daha güzel bence. Ve uzun ömürlü olabiliyorlar. Eski tip gerçek hüsnüyusuflar 30-40cm sağlam dalların ucundan toplu (çoklu) çiçekler açar. Vazo amaçlı yani kesme çiçek ticareti için çok uygundurlar.