Tohumdan fide üretim toprağı oldukça geçirgen, havadar ve hafif-orta düzey besleyici şekilde hazırlanmış bir toprak karışımıdır. Araştırırsanız ilgili kaynaklarda bu konuda birbirinden az çok farklı fide yastığı toprağı hazırlama tarifleri var. Bir tarif de benden. Diğerlerine göre daha tedbirli, daha hassasça..
Gerekenler
1- Çamurlaşma özelliği fazla olmayan ve karbon oranı yüksek toprak. Onun yerine gerçek saf torf, maki süprüntü toprağı, sphagnum torfu, ya da yıkanmış besleyiciliğinden (suni gübre vb şeylerden) arındırılmış ve kurutulmuş salon bitkisi torfu kullanabilirsiniz.
2- Temiz dere kumu (2mm küçük taneli). Ya da silis kumu, perlit, mini taneli ponza taşı, volkanik cüruf, mini taneli pişmiş kil kırıntıları.. herhangi biri olabilir.
3- Ufalanmış çiftlik gübresi. Koyun, keçi, sığır fark etmez. Ama yanmış gübre olması şart. Yanmış çiftlik gübresi yerine solucan gübresi de uygundur.
4- Saksı gibi kullanacağınız bir kasa: 10cm derinlikte olmalı (derinlik bitki türüne göre değişir) ve alt tarafında suyun dışarı çıkması için delikler olmalıdır.
Dikkat: Toprak yerine kullanacağınız madde gerçek saf torf ya da sphagnum torfu olacaksa bu durumda karışıma bir miktar toz halinde olmayan (kırık pirinç gibi kırpıntılar halinde) tarım kireci veya çok küçük taneli mıcır katmalısınız. Aşağıda anlattığım gibi üst katman karışıma katmanız yeterli. Çünkü alt katmandaki harç içinde bulunan gübre gereken alkalinliliği (ve kalsiyumu) yeterince sağlar.
Bir tohum çimlendirme toprağı görünümü
Karışımda maddelerin oranları
Kasa içine dolduracağınız toprağı iki ayrı katman halinde yayacaksınız. Örneğin üst katman derinliği 3cm, alt katman derinliği 6cm gibi (böylece toplam toprak derinliği 9cm olacak). Aslında bitkilerinin tohumlarının büyüklüğüne göre ve fidelerin ilk gelişimlerine göre katmanların incelikleri değişir. 1mm’den çok daha küçük tohumlar için üst katman 2cm olabilir. 5mm ve daha büyük tohumlar için üst katman 4 veya 5cm, alt katman 8-9cm olmalı. Buna göre derinlik açısından daha büyük kasa gerekir.
Üst katman
2 ölçü toprak + 1 ölçü kum. Ayrıca, gerekiyorsa + çeyrek ölçü tarım kireci veya mıcır.
Alt katman
2 ölçü toprak + 1 ölçü kum + 1 ölçü gübre.
Toprak ve kum yerine neler kullanabileceğinizi daha yukarıda anlatmıştım.
Üst katmanın gübresiz olması ise tohumdan yeni çıkan ve henüz çok hassas olan köklerin ilkin gübre ile teması halinde çürüme risklerinin çok yüksek olmasından dolayıdır.
Kasanın dibindeki deliklerin üzerini taş veya strafor parçası ile kapayın ki toprak dışarı dökülmesin. Alt katman toprağı düzgünce yayıp hafifçe bastırın. Sonra üst katman toprağı yayıp yine hafifçe bastırın. Kasanın alt deliklerinden su sızacağı miktarda su ile sulayın. Toprağın en üst yüzeyi biraz kuruyunca, nemliliği orta dereceye düştüğünde tohumları ekeceksiniz.
Kullanımı
Hangi bitkinin tohumu nasıl ekilecekse tohumları gerektiği şekilde ekin. Tohumlarının çimlenmesi için hava akımlarının sürekliliği gereken çok istisnai birkaç tür haricinde, genel olarak şöyle yapmak işleri kolaylaştırır:
Tohumları ektikten sonra süzgeçli sulama kovası ile ya da fısfıs aleti ile sulama yaparsınız. Hemen ardından kasa üst yüzeyini hiç hava almayacağı şekilde naylonla kaplayın. Bu sayede toprak hiç kurumayacaktır. Tohumlar kolayca çimlenir. Ama tohumlar çimlenmeye başlar başlamaz naylonu çıkarın. Çünkü artık hava akımları gerekiyor.
Fideler geliştikten sonra alıp esas yerlerine ekersiniz. Geri kalan fide üretim toprağı veya fide yastığı toprağını salon bitkilerinin ve sukulent bitkilerin toprak karışımına gübre gibi karıştırın. Hem tamamen güvenli hem de besleyiciliği çok iyidir.