Farfugium japonicum

Farfugium japonicum, fotoğraf: Pinterest

Özellikleri

Japonya’da doğal yaşam alanları deniz kıyıları ve dere kenarlarıdır. Buralar subropikal yağmur ormanı iklimine sahiptir (Doğu Karadeniz bölgemiz gibi). Uygun iklimde belki güneşli yerleri tolere eder ama diğer iklimlerde gölge yerlerde yetiştirmek gerekiyor.

Yaprak şekilleri çeşitlerine göre değişir. Bazılarında dev bir kabak yaprağı gibi, bazılarında dev bir sardunya yaprağı gibi görünür. Ama yaprakları pürüzsüz, parlak ve hafifçe etlidir. Yerden yüksekliği ortalama 40cm (bazen daha kısa, bazen daha uzun) olur. Genelde normal yeşil renktedir. Sarı benekli ve beyaz-yeşil karışık renkli çeşitleri var. Çeşitlerine göre yaprak kenarları düz veya tırtıklı olabiliyor. Bir de yapraklar kenarlardan kıvırcık gibi olan çeşitleri var. Yaprak iriliklerine gelince, çeşitlerine göre bir yemek tabağı kadar ve biraz daha büyüktür.

Gigantea adlı kültivarının yaprakları 35cm-50cm arası genişlikte, boyu ise 40cm ile 120cm arası civarlarındadır. Güneşte kısa, gölgede uzun boylu olurlar.

Sarı benekli çeşitlerinde benekler düzensizdir. Her yaprakta farklı sayıda, bazı yapraklarda çok az, bazı yapraklarda ise hiç olmaz. Bu haliyle hastalıklanmış gibi görünür.

Sonbahar ve kış aylarında sarı çiçekler açar. Çiçekleri uzunca özel bir çiçek dalının birkaç yan dalları üzerlerinde sarı papatyalardır. Papatyalarının büyüklüğü 3cm veya 5cm gibi genişliklerde, çeşitlerine göre daha büyük de olabiliyor.

Kış soğuklarına en fazla -20C dereceye kadar, toprak dışı tüm varlığı kuruyarak dayanır. İlkbaharda yeniden hızlıca gelişmeye başlar. Kışın çok hafif don olaylarında hiçbir zarar görmez.

Yetiştirme

Bahçelerde Farfugium japonicum dikeceğiniz yeri ne kadar büyüyeceğini hesaplayarak düşünmelisiniz. Çeşitlerine göre en az 60cm kadar geniş yer kaplar. Yıldan yıla dip rizomlarıyla çoğalır ve daha fazla alan kaplar. Ayrıca, gölgeli yerlere dikmelisiniz.

Bakımı gayet kolay ve basittir. Aslında daha doğrusu emeklerinizin karşılığını çok fazlasıyla alırsınız. Gübreli toprak veya yaz boyunca düzenli aralıklarla bitki besini ister. Suyu çok sever. Sıcak memleketlerde sabah akşam sürekli sulamak gerekir. Veya sadece akşamları bol bol sulayın. Sıcak memleketlerde ilkbaharda diplerine, toprak yüzeyine malçlama yaparsanız iyi olur. Böylece sıcak yaz aylarında havanın sıcaklığı toprağı ısıtmaz, toprak serin kalır. Ve bu sayede şiddetli sıcaklardan daha az rahatsız olacaktır.

Kışın soğuktan, dolu yağışlarından ve bahçe salyangozlarının yaprakları yemesinden zarar görür ama hiç önemli değil. Bu tip kış zararlarından sonra kış sonunda yapraklarını dipten kesersiniz. Sonra ilkbaharda kusursuz yeni yapraklar gelişir. Yalnız, ilkbaharda yeniden gelişmeye başlamasından itibaren salyangozlara karşı önlem almanız lazım. Başka zararlısı yok.

Üretim

Farfugium japonicum üretimi ilkbahar başında kökten ayırmayla yapılır. Ya rizomlu kökleriyle bölersiniz ya da tek bir sürgün rizomu kendi kökleriyle ayırırsınız. Tohumdan yetiştirmede ise tohumların iki ay gibi ıslak toprakta kış üşümesi sürecine ihtiyacı var (tohum katlama). Yani tohumları sonbahardan itibaren, en geç kış sonuna kadar ekmelisiniz. İlkbaharda tohumlar çimlenir. Fidelerin pek hassaslığı yok. Bu yüzden lafı uzatmıyorum. Fideler biraz güçlenince esas yerlerine dikin. Veya, eğer bölgenizde kış biraz fazla soğuk geçiyorsa fideleri tek tek küçük saksılara ekin. İlk kış açık havada değil korunaklı bir yerde mesela soğuk serada filan tutmalısınız.