Özel çim yerine çayır

Çayır bitkileri – fotoğraf: theguardian.com

Çim alan yapıp binbir çeşit sorunlarla ve masraflarla uğraşacağınıza çayırlık yaparsanız ara sıra sulamaktan ve biçmekten başka hiçbir sıkıntınız olmaz. Her mevsim doğal olarak farklı türlerden pekçok çayır bitkileri birbirlerinin yerini alır. Her zaman başka sürprizler ortaya çıkar.

Çevremizdeki varlıklarından rahatsız olduğumuz, yok olmalarını istediğimiz bölgemizin yerlisi canlıların nesilleri tükendikçe Dünya’nın dengesi de git gide bozuluyor. Sırf benim kapımın önünün doğal düzeni bozulursa dünyanın düzeni bozulacak değil ya diyebilirsiniz. Ama bir düşünün: Herkes kendi kapısının önünü doğallıktan nasipsiz bırakırsa dünya çapında ne kadar büyük kayıplar olacağını hesaplayalım ve iyi düşünelim.

Herkesin az çok demeyip elinden geleni yapması lazım. Mesela çim alan yerine bölgemizin yerli otlarına yaşam hakkı sağlamamız bize göre önemsiz, küçücük bir şey gibi görünebilir ama bu tür çevre duyarlılıkları artarsa çok şey değişir.

Niçin çimlik alanlar yapılır?

Görsellik ilk akla gelen cevap. Ama bu işin temelinde böcekleri yok etme, karman çorman otların arasında barınacak her türlü küçük hayvanları yok etmek arzusu yatıyor aslında. Ve binlerce çeşit tür bitkileri ve hayvanları hiç acımadan yok ediyoruz aynı zamanda. Sonuç olarak biz insanlar çevremizdeki doğal düzeni yok etmek için elimizden geleni ardımıza bırakmıyoruz. Böyle yapmakla da kendi sonumuzu hazırlıyoruz.

Çayır uygun olur mu ve nasıl yapılır?

Neden olmasın? Çim biçer gibi onları da ara sıra biçersiniz. Hiç karman çorman bir hal kalmaz. Zaten çimleri biçmezseniz onlar da zamanla karman çorman olur.

Nasıl yapacağınıza gelince: Kendiliğinden oluşur. Kupkuru ve taşlaşmış bir toprak parçasını az biraz çapalayıp sularsanız bir iki hafta içinde birkaç bitkinin geliştiğini görürsünüz. Sulamaya devam edin. Rüzgarın getirdiği tohumlar toprağa yapışıp onlar da çimlenerek gelişir. Birkaç ayda inanılmaz derecede çeşitlilik oluşur. Hiçbir masrafa gerek yok. Ara sıra sulamanızdan başka bir şey istemezler. Fazla uzayıp karışık ve çirkin görünürlerse isterseniz dipten biçersiniz. Tekrar güzelce büyürler.

Bakın çim alan yerine doğal çayır olsa neler oluyor:

1- Doğal çayırda binbir çeşit bitkiler türer. Bir yöreye mahsus bitkiler.. o yörenin endemik türleri.. veya oranın iklimine uyum sağlamış bitkiler.. Renk renk çiçekler açarlar. Her şey az bir bakımla hayat bulur. Çim alanlar ise doğadaki yüz binlerce çeşit bitkileri, yüz binlerce çeşit böcekleri yok etmek için insanların açmış olduğu çirkin bir savaştır.

2- Çayırlığınıza mevsimlik süs bitkilerinin tohumlarını serperseniz diğer otlarla beraber uyumlu bir güzellikte yaşarlar. Çim alanlarda ise ya gelişemezler ya da gelişseler bile çimlerle uyumlu bir görüntü oluşamaz. Göze anormal görünürler.

3- Çayır alanlar sayısız çeşitlilikte bitkilere ve böceklere zemin olduğu gibi, bütün bunlar çevre hayvanlarının yiyeceğidir, gıdasıdır, barınağıdır. Herşeydir.

4- Doğal çayır çok daha az su ister. Çünkü baharlık, yazlık, kışlık her tür doğal bitkiler yaşar. Çim alanlar öyle değil. Devamlı, düzenli sulamak gerekiyor. Bu da büyük bir israftır.

5- Çayırlardaki bitkiler birçok böcek türlerinin yaşam alanlarıdır. Özel çim alanlarda böyle bir şey mümkün değil. Mesela en basitinden, arılar bile aç kalır çünkü balözü dolu çiçekler yoktur. Çim halı döşenmiş alanlarda neredeyse hiçbir böcek türü yaşayamaz. Böyle olunca, o böcekler olmadığı gibi bitkilere zarar veren bitki bitlerini, tırtılları yiyen uğur böcekleri, eşek arıları, peygamber develeri, kulağakaçan böcekleri ve daha birçok etçil böcekler yiyebilecekleri böceklerden bulamadıkları için ve üreme imkânı sağlayan alanlar olmadığı için yok olup gidiyor. Böceklerle beslenen kuşlar da başka yerlerde yaşamak zorunda kalıyor.

6- Çayırlıkların toprağı daima bereketli, verimli olur. Her yıl verimliliği hızla artar. Çim alanlarda böyle bir şey mümkün değil.

7- Çim alanlar kışın pek fazla soğuk olmayan yerlerde en kötü tarım zararlılarından biri olan kök yiyen kurtların en iyi üreme-çoğalma alanlarıdır. Çayırlıklarda aynı hız söz konusu olamaz. Çünkü hem topraktaki böcek çeşitliliği hem mikroorganizma çeşitliliği o kurtların çoğunluğunun daha erginleşmeden yok olmalarını sağlar. Pek azı hayatta kalabilir.