Yapraklara su fısfıslamak

Yapraklara su fısfıslama

Salon – ofis bitkilerine su püskürtmek, yapraklara su fısfıslamak yaygınca tavsiye edilen ve yapılan bir şeydir. Fakat kapalı mekanlarda faydasından çok zararı olur. Öte yandan pek bilinmez ama sukulent türlerden bazılarına su fısfıslama bazı şartlarda mutlaka lazımdır. Detaylar aşağıda.

Her halükarda zararlı uygulama

Hangi tür bitki olursa olsun kapalı, esintisiz, hava hareketleri olmayan iç mekânlarda bitkilere su fısfıslamak zararlıdır. Yapraklarda ve dallarda çeşitli hastalıklar yapar. Yapraklara su püskürtmek için ortamda mutlaka güçlü hava akımları olmak zorunda. Yapraklardaki su zerrecikleri buharlaşıp gidinceye kadar hava akımları sürekli olmalıdır. Odada yeterince güçlü hava akımları oluşturan klimalar bu açıdan gayet faydalıdır. Yani klima çalışıyor oldukça bitkilere su fısfıslamaktan korkmayın.

Sıcağa göre: 25C derece ve daha fazla sıcakta ortamda yeterince esinti olsa bile yapraklarda su damlalarının beklemesi bazı mantar çeşitlerini aktif eder (özellikle antoryumlarda). Onun için sıcak saatlerde su fısfıslamayı bitkilerin üzerinde damlaların birikmeyeceği şekilde sis gibi yapın ve kuruma olmadan tekrarlamayın.

Bitkilere su, ilaçlı su ve besinli su fısfıslamak için suyu çok ince, sis gibi püskürtebilen kaliteli araçlar kullanmalısınız.

İşe yaramayan bir uygulama

Kaktüsler, orkideler, Bromelyadlar ve sukulentler aydınlık ve sıcak gündüz saatlerinde stomatalarını sıkı sıkıya kapalı tutarlar (bk ⇒ krasula asit metabolizması). Yani su fısfıslamanızı hiçbir faydası olmaz. Boşa yorulursunuz. Bunlar karanlık ve serin saatlerde stomatalarını açarlar. Sıcak yaz günlerinde ortam havasız ve sıcak olursa hiç açmazlar. Bu da gelişimlerini durdurur. Sıcak günlerde hava iyice kararınca ortamın esintili olması şartıyla üzerlerine soğuk su fısfıslamanız iyi olur. Böylece stomatalarını açarlar ve fotosentez yapmaları, dolayısıyla gelişime devam etmeleri sayenizde sekteye uğramadan devam eder.

Suyun niteliği önemlidir

Su mümkün mertebe arı olmalıdır. Bazen yağmur suyu bile çok ciddi zararlar verir. Çünkü bazen yağmurlar asitle karışık yağar. Fakat tamamıyla saf su kesinlikle gerekmiyor. Mesela pet şişelerde, damacanalarda satılan içme suları güvenlidir. Musluktan direkt  suda ise klor, flor gibi maddeler vardır ve bazı hassas türlerin yapraklarına zarar verir. Musluk suyu ayrıca yapraklardan asla çıkmayacak kireç lekeleri bırakır.

Çözüm: Eğer musluk suyunu arıtma cihazınız yoksa suyu büyük bir kapta, kapalı olmadan, en az 48 saat bekletin. Hem kloru uçar gider hem de kireç vs maddeler dibe çöker. Sonra kabı sarsmadan üst kısımdan bir maşrapa yardımıyla suyu alın ve fısfıs şişenize doldurun.

Salon bitkilerine su fısfıslamak yerine

Ev içlerinde salon – ofis bitkilerine (özellikle de ofis bitkisi diye tanınmış türlere) su fısfıslama hiç de gerekli değildir. Boş söylentilere aldırış etmeyin. Havası aşırı kuru olan illerimizden bile gerekmez. Ancak çok sıcak günlerde ve çok soğuk günlerde eğer pencereler sürekli açık duruyorsa işte o zaman kuru hava dua çiçeği ve süs yosunu gibi çok hassas türlerin yapraklarına zarar verir. Bunun dışında genel olarak iç mekanların kendine özgü hava nemi açık havaya göre bir hayli yüksektir ve iç mekan bitkilerine yeterlidir.

Yine de eğer hava neminin yeterli olmayacağını düşündüğünüz türleriniz varsa (aşk merdiveni, süs yosunu, Afrika menekşesi, barış çiçeği gibi) üzerlerine su fısfıslayıp durma hatasına düşmektense onların altlarına içleri su ve çakıl dolu tepsiler yerleştirin. Bu sayede çakıl taşlarından sürekli yükselen nemlilik o bitkilerin çevre havasını nemli tutmaya yeterli olur (ayrıca bakın ⇒ havayı nemlendirme). Kışın kaloriferli sıcak evlerde hava bitkiler için fazla kuru olabiliyor. Radyatörlerin üzerlerine ıslak havlu koymakla ortamı fazlasıyla nemlendirebilirsiniz.

Sukulentlere su püskürtmek hangi şartlarda gereklidir?

Sıcak yaz aylarında şiddetli sıcak memleketlerde ve günün sıcaklığı gece bile devam eden kapalı cam balkonlarda sukulentler ve Afrika menekşeleri için çok dikkatli davranmalısınız. Toprağı ısınan sukulentleri ve Afrika menekşelerini sularsanız sıcak topraktaki tuz adı verilen gübre gibi besleyici maddeler bu türleri derhal çürütür. Toprak kupkuru olsa bile sulamayın.

Gecenin en serin saatlerinde hatta sabaha karşı ve hava yeterince esintili ise sulayın. Yine de risk var. Bir yandan da bitkilerin susuzluktan zayıf düşme riski var. Peki ne yapılabilir? Sulamak yerine gece serin saatlerde üzerlerine su fısfıslarsanız bu şekilde de su içerler. Su havanın sıcaklığından birkaç derece daha serin olmalı. İlk su fısfıslamadan 20 dakika kadar sonra tekrar su fısfıslayın. Zira ilk serin su sayesinde sukulentlerin stomataları açılmaya başlar. İkinci su fısfıslamada ise stomatalar iyice açıldığı için bitkiler suyu rahatça emer. Bu uygulamaları yapmanız için bitkileriniz açık havada (dışarıda) ya da en azından açık pencere önünde duruyor olmalıdır. Kapalı-havasız yerlerde ıslak ıslak bekletmek çok tehlikelidir.

Ayrıca kış aylarında satın aldığınız yılbaşı kaktüsü ve kalanşo gibi hassas türler evinize geldiklerinde hemen çürümeye başlayabilir. Satın alırken yaprakları semsert, toprağı ise kupkuru olanları tercih edin. Eve getirince sulamayın. İki üç gün geçtikten sonra üzerlerine sis gibi su fısfıslayın. Dikkatli davranın. Sis gibi çok ince su zerreleri yaprakları kaplasın ama su damlacıkları oluşmasın. Yarım saat bir saat gibi aralıklarla üç defa yapın. Bu sırada toprağın üst yüzeyinin hafifçe ıslanmasında bir sakınca yok ama fazla ıslanmasın. 4-5 gün ara ile yapraklara su fısfıslamanız yeterli olabilir. İlkbaharda bunları esintili ortama kavuşturuncaya kadar bu şekilde devam edin. Kışın orkidelerin kökleri havasız ortamlarda ıslak kalırsa hemen çürür. Onlara da benzer uygulamayı yapın.

Yapraklara su fısfıslamak sadece nem sağlamak için değildir

Yukarıda bir iki yerde değindiğim gibi kaktüsler, diğer sukulentler, orkideler ve bromelyadlar farklı hareket eden bitkilerdir. Sıcak yaz günlerinde gecelerin fazla sıcak olması yüzünden fotosentezleri, gelişimleri tamamıyla durur. Bunları sıcak günlerde (eğer gece ısısı 20C derecenin bir hayli üzerinde kalıyorsa) gece saatlerinde serin su fısfıslamayla serinletmek gereklidir. Bu sayede stomataları açılır ve gelişimleri sekteye uğramaz. Ama hep dediğim gibi ıslak oldukları sürece hava hareketleri de gereklidir. Yoksa havasızlık + ıslaklık bir araya gelince çok fena yaprak hastalıkları oluşacaktır.