Özellikleri
Calathea orbifolia Güney Amerika’da Bolivya’nın yağmur ormanlarına aittir. Doğal yaşam alanının özellikleri hakkında bilgi bulamadım. Ama ihtiyaçlarından yola çıkarak az çok kestirebiliriz. Fazla sıcağı sevmez, havasız ortamlarda kötüleşir, bahar-yaz aylarında açık havada daha hızlı gelişir, daha iri yapılı olur gibi özellikleri gösteriyor ki biraz yüksek rakım yağmur ormanlarına aittir. Çok geniş yekpare yapraklı olması ise yükseltinin çok fazla olmadığının delilidir.
Yapraklar gümüşi yeşilin açık ve koyu tonlarının şeritler halinde birbirinin yerini aldığı, çizgili diyebileceğimiz desenliliğe sahiptir.
Saksılarda Calathea orbifolia küçük bir bitki halinde ya da oldukça gelişmiş haliyle satılır. Küçük hali gerçek büyük cüssesinin küçük bir modeli gibidir. Yani o haliyle de yavru fide gibi değil normal, şık bir bitki görünümündedir. İrileşmesi sonucunda yaprak genişliği 30cm, boyu 60cm-1m civarlarında olur. Daha fazla gelişmesi potansiyeli olmasına rağmen ev ortamlarında bu pek mümkün olmaz.
Ne kadar şık ve dekoratif olursa olsun ofislere uygun değildir. Çünkü dikkatli, özenli, programlı bakım ister. Ofislere ihmallere uygun türler gerekir. Calathea orbifolia ihmalci kişilere de tavsiye edilmez. Hatta bitkilerden çok iyi anlamayan ya da çok hevesli olduğu halde yeni başlamış kişiler için de hiç uygun değildir. Bununla beraber hava temizleyici, odalardaki zehirli gazları emici özelliği var. Bitkileri ısıran çocuklara ve ev hayvanlarına karşı hiçbir zehirliliği yoktur. Tamamen güvenli bir bitkidir.
Calathea orbifolia yetişme şartları, bakım isteği
Önce güneş ihtiyacı hakkındaki yanlış bilgilere değinmek lazım. Verilen bilgiler her yerde birbirlerinin kopyası ve sadece güneşten değil, gündüz aydınlığının dahi fazlasının Calathea orbifolia’ya zararlı olduğuna yönelik. Oysa loş ışıkta renkleri gayet solgun, gösterişsiz olur. Sağlıklı bir gelişim göstermesi söz konusu bile değil.
Calathea orbifolia güçlü aydınlık ortam ister. Bunun dışında bir parça direkt güneş ışınlarına da elbette ihtiyacı var. Sabah erken saatlerde, yazın en fazla saat 09:30’a kadar, kışın en fazla öğle ezanından üç saat öncesine kadar direkt güneş alması yeterli. Akşam güneşini ise yazın güneş batmaya bir saat kaladan, kışın iki saat kaladan itibaren almalıdır. Ayrıca: Oda güçlü aydınlık oluyor, güneş ışınları da odaya bol bol giriyor ama Calathea orbifolia üzerine hiç güneş ışınları düşmüyorsa problem değil. Böyle bir ortamda üzerine direkt güneş geliyor gibi güneşten tam faydalanır. Bu ölçülere göre ortamın ışık gücü ve güneşliliği uygun ise yaprakların desenliliği son derece canlı renklerde olacağı gibi gelişimi de sağlıklı bir şekilde devam eder. Tabii eğer havadarlık, uygun ısı ve yeterli hava nemliliği de müsaitse.
Isı ve hava nemi ihtiyaçları
Sıcaklık derecelerine karşı hassastır. Yazın 27C dereceden daha fazla sıcakta yaprakların kıvrılması, yer yer kurumalar olması kaçınılmazdır. Zaten dua çiçeği türleri klimasız ortamlarda yaz aylarında fazla sıcak yüzünden genel olarak kötüleşirler. Yaz sonunda daha aktif olup ocak ayı gelene kadar en güzel halini alırlar. Bu özelliklerine alışmalısınız. Kışın soğuk odada en düşük ısı 9C derecenin alına düşmüyorsa pek sakıncası yok. Daha fazla soğuk oluyorsa ve soğuktan bozuluyorsa sulamayı bırakın. İlkbaharda rizom köklerinden tekrar yeşerecektir.
Hava nemliliği önem taşıyor. Genelde ev ortamlarının kendine özgü hava nemliliği yeterlidir. Fakat 26C dereceden itibaren daha fazla sıcakta havası kuru memleketlerde sorunlar baş gösterir. Geniş bir tepsiye çakıl taşları ve su doldurup saksıyı orta yere, dip kısmı suya değmeyecek şekilde yerleştirirseniz bitkinin çevresinde hava nemliliği kısmen de olsa kâfi gelir. Kışın kaloriferle ısıtılan odalarda sıcak + kuru hava Calathea orbifolia ve diğer dua çiçeği türlerine zarar verir. Peteklerin üzerinde daima ıslak bez koymak işe yarar.
Yaprak temizliğine önem verin
Öncelikle yapraklara su fısfıslama hatası üzerinde durmak lazım. Bilinçsizce tavsiye edip dururlar. Böylece yapraklar bozulmaya başlar. Bunun üzerine yetmedi diye düşünerek daha fazla yapmaya başlarsınız. Ve bitkiniz tam anlamıyla mahvolur. Salon bitkilerine su fısfıslamayı ortamda hava hareketleri, esinti hissedilir derecede güçlü ve sürekli olduğu zamanlar yapın. Yoksa asla yapmayın. Havasız ortamda su fısfıslamak sadece yaprakları mahveder. Fısfıs suyu ise arı su olmak zorunda.
Yıkama
Calathea orbifolia bitkinizi banyoya götürüp duş altında iyice yıkayın. Su fazla soğuk olmasın. Sonra hafifçe silkeleyip su damlalarını yapraklardan düşürün. Sonra da ıslak kalmış yerleri kağıt havlu değdirerek kurulayın.
Islak bezle silme
Veya yıkamak yerine temiz ıslak bir bezle yaprakların üstünü, altını ve yaprak saplarını tertemiz silin. Silme işi hepsinden daha iyidir. Zira yapraklara yapışmış bit, parazit vs zararlılar varsa en iyi bu şekilde giderilirler. Hem yapraklarda hastalık yapacak özsu sızıntısı gibi şeyler varsa onlar da temizlenmiş olur. En az haftada bir defa ıslak bezle silerek temizlemekte yarar var.
Saksı, toprak
Tropikal bitkiler salonlarda genelde köklerinin zor sığacağı kadar saksılarda daha sağlıklı ve hızlı gelişim gösterseler de Calathea orbifolia bunun dışındadır. Kökleri saksı içinde rahat etmelidir. Kökleri saksıya sığmaz olduğunda 5cm kadar daha geniş olan bir saksıya yeni toprak ilavesiyle aktarın.
Calathea orbifolia normalden daha fazla süzek, daha fazla havadar kök ortamı istiyor. Sadece salon bitkilerine uygun olan torf toprak ve ponza taşı ile karışım toprak kesin olarak gereklidir.
Oranları şöyle: 2 ölçü torf toprak + 1 ölçü ponza taşı.
Diğer bir toprak karışım formülü: 1 ölçü torf toprak + 1 ölçü orkide çam kabukları + 1 ölçü ponza taşı.
Ponza taşı yerine pişmiş kil bilyeleri olabilir. Ondan da bulamazsanız iri olmayan zeytin taneleri kadar büyüklükte mangal kömürü parçaları kullanın. Veya aynı irilikte mangal kömürü, hatta strafor parçaları da olur.
Uygun karışımı saksıya doldurmadan önce saksının dibine 3-4cm yüksekliğinde ponza taşı veya pişmiş kil vesaire maddeler yayın. Sonra toprak karışımını doldurun.
Sulama
Az serin ve sıcak dönemlerde toprak üst yüzeyinde biraz kuruma oldukça, serin dönemlerde ise toprak üst yüzeyi iyice kurudukça sulama yapın. Sularken suyu yavaş yavaş dökün. Saksı alt deliklerinden su çıkıncaya kadar devam edin. Daha az miktarda su kullanırsanız toprakta kendiliğinden oluşan tuzlaşma hızla yükselir ve o toprak iki üç ayda Calathea orbifolia için zehir haline gelir. Yapraklarda kenarlardan başlayan kurumalar hızla yayılır. Onun için yaz kış her zaman sulamalarda saksı alt deliklerden su dışarı çıkacak kadar bol miktarda su kullanın. Ayrıca o su saksı alt tabağında beklememelidir.
Sulama suyu direkt musluktan olmasın. Özel içme suyu kullanırsanız çok iyi olur. Veya en azından musluk suyu ağzı açık bir kapta iki gün bekletilmiş olmalıdır. Musluk suyunuz aşırı kireçli ise ya da artezyen kuyusundan geliyorsa hiçbir şekilde uymaz. Biraz masraflı olsa da özel içme suyu kullanmalısınız. Suyun pH derecesi 7.5 üzeri olmamalıdır.
Bitki besini verme
Calathea orbifolia gür gelişim göstermesine rağmen fazla bitki besini istemez. Salon bitkilerine özel yaprak amaçlı bitki besini (NPK – N yüksek, P az, K orta örneğin 6-2-4 ve katları gibi) bitkinin gelişim gösterdiği zamanlarda ayda bir defa vermeniz yeter. Bitki besininin üzerinde yazılı suya karıştırma oranının yarısını uygulayın ama su su miktarı aynı olsun. Ayrıca gelişigüzel dökmeyin. Besinli suyu en kenarlardan yavaş yavaş, emdire emdire, bekleye bekleye dökün. Sadece en kenarlardan olmasına dikkat edin. Saksı dibinden bir iki damla su çıkınca bırakın. Hatta yeterli olduğundan eminseniz alt deliklerden besinli su gelmesini beklemeye gerek yok.
Calathea orbifolia fide üretimi
Rizomlu kalın kök kısmından keserek ayırmakla saksılara çoğaltabilirsiniz. En iyi zaman ilkbahar ikinci yarısıdır. Her parçada en az bir tane yapraklı kısım olmalıdır. Saksıda güzelce gelişim gösteren bir Calathea orbifolia, ne kadar gür gelişmiş olursa olsun, iki yılını doldurmadan önce bölmeye kalkışmayın.
Rizomlarından keserek ayırmak ve böylece fidelerini üretmek istediğiniz bitkinizi saksısından çıkarın. Kökleri topraktan arındırın. Fazla uzun kökleri kesin. Sonra rizomlu dip kısmı ve kökleri tertemiz yıkayın. Sıra geldi kesip ayırmaya: Uygun yerlerden düzgünce kesin. Kova veya leğen gibi bir şeye çok az miktar su koyun. Mesela bir parmak yüksekliğinde su. Kestiğiniz parçaları kökleri su içinde ama kesik yerler su dışında kalacak şekilde yerleştirin. Çok havadar, direkt güneş almayan bir yerde üç gün bekletin. Havadar ortam sayesinde kesik yerler kabuk bağlar ve böylece toprak altında kaldıkları zaman çürüme yapmazlar.
Şimdi artık yeni saksılarına uygun toprak karışımıyla dikebilirsiniz.
Problemleri
Ne yazık ki Calathea orbifolia’nın hasssaslıkları ve problemleri çoktur. Hassaslıklarına yukarıda yeterince değindim. Diğer problemleri ise havasız + yoğun nemli ortamlarda yapraklarında külleme vesaire mantar hastalıklarının olmasıdır. Havadar ortam zaten şart. Her tip bitki bitleri musallat olabiliyor. Gözünüz hep üzerinde olmak zorunda.
Ekim ayinda bebek bir orbifolia satın aldım. 2 ayda çok güzel gelişim gosterdi ve yeni yapraklar çıkardı. Ancak özellike yeni çıkan yapraklarda minik minik delikler ve eski yapraklarının ortalarında nokta nokta sararmalar başladı. Ne yapmam gerekli?
***
Önce, güneşli bir zamanda güneşin altında yaprakları bir büyüteçle dikkatlice inceleyin. Örümcek bitler dadanmışsa yaprakları mahvederler. Yapraklar temizse toprakla ilgili problemler söz konusu. Aşağıdaki iki sayfayı öncelik sırasına göre okumanız lazım:
1- Yaygın ve öldürücü sulama hatası
2- Toprağın kökleri zehirlemesi, yakması
İki ay kadar önce bebek bir orbifolia aldım. Pencere önünde konumlandırdım sabah öğleye kadar güneş alabiliyor. Diğer yanındaki çiçekler biraz güneşi engellediği için oraya koydum. Fakat bir iki gündür yaprakların en uçlarında kahverengi kuruma olmaya başladı küçük küçük. Ne yapmalıyım? Hastalık mıdır yoksa başka bir şey mi acaba?
***
Fazla serinde ya da hiçbir hava akımlarının olmadığı yerlerde hiçbir yaşamsal aktivite gösteremez ve dinlenmeye çekilmek isterler. O zaman yapraklar yavaş yavaş veya hızlıca bozulur. Önemli değil. Kış boyunca dinlensin. Bu türler en iyi / en hızlı hafif serin, ılık ve hafif sıcak değişken hava akımları olan zamanlarda gelişim gösterir. Fazla serin, fazla sıcak ve bir de hiç hava akımlarının olmayışı iyi gelmez. Kısaca kış aylarında kötüleşmeleri gayet normal. Mesela bunu “ofis bitkileri” etiketine dahil etmedim çünkü yılın her zamanında güzelliğini kolayca koruyabilen türlerden değil.
Büyük bir saksı elimde bu tür dua çiçeği vardı. Evin içinde yaprakları kuruyor diye dışarda limon agacı gölgesinde, sadece sabah güneşi alan ve çeşmenin yanında bulunduğu için sürekli çamur olan toprağın üstünde duruyordu saksısı. Ortam nemli olunca yeni yapraklar çok güzel kocaman oldu. Fakat şu an dolu ve 2 gün sabah saatlerinde kisa sürelı 0 derece olmasından yaprakları çok hasar gördü. Çok üzüldüm. Bitkim ilkbaharda canlanır mı sizce?
***
Sıfır derecede dip kısımlar donmamışsa sorun yok diyebiliriz. Havalar ısındığında hızlıca yapraklanacaktır. Ama dolu yağışı kaçınılmaz bir şey. Yaprakları lime lime ediyor. Buna bir çare bulun.
bebek orbifolia almıştım. Bir ay oldu. Geldiğinde dış iri yaprakların çevresi kahverengi kurumuş gibiydi. Pencere önüne konumlandırdım. Yarı zamanlı güneş alıyor. Pencere aralık hava alıyor ve adana nemli bir havaya sahip zaten. Dış iki yapraklar baya baya sarardı. Ne yapmam lazım?
***
Önemli değil. Bundan sonra nasıl gelişecek siz ona bakın. Yukarıdaki bilgileri mutlaka okumalısınız. Nasıl şartlar ister, nasıl toprak ister vesaire. Her bitkiye aynı muamele uygun olmayabiliyor.
10 gün önce orbifolia almıştım. Üç gün önce yaprakları tamamen yere yattı ve yumuşadı. Gövdesi ise çok gevşek. Toprağı Hindistan cevizi torfu. Köklerine baktım, budama yaptım biraz ama bu sefer de saksıdan çıkarttım diye mi bilmiyorum çok kötü halde. Daha önce de aynı seradan aldığım başka orbifoliama aynısı oldu. Sorun kök çürümesi mi çok sulama mı? Ne yapmalıyım? Bitkim ölmek üzere.
***
Hindistan cevizi torfu sadece sera ortamlarında işe yarıyor. Her kim o rezalet maddede yetişmiş bitkileri alırsa, hangi tür bitki olursa olsun istisnası yok, ev ortamlarında hindistan cevizi torfu kökleri yakıp çürütüyor. Acil müdahale edilmezse biti hızla ölür. Yapmanız gereken: https://azbitki.com/topragin-kokleri-zehirlemesi-yakmasi#ciddi
2 yıllık orbifiam aşırı nem ve güneşten yaprakları teker teker bozuldu. Elimde sadece soğanları kaldı. Ne yapabilirim?
***
Esas etken toprağının bozulmasıdır. Veya yukarıda yazılı şartları ve toprak isteğini okuyarak ona göre düşünün. Bu türlerin soğanı olmaz. Yumru benzeri kök sistemi olur. Doğru toprakta ve uygun şartlarda yılın bu zamanında sık sık açık tutacağınız bir pencere yanında çok hızlı bir şekilde gelişim gösterebilir.
Bir yıllık orbifoliam sürekli yaprak veriyor. Fakat her yaprak kıvrımlı. Şekil bozukluğu ile bazı kısımları kahverengi şekilde açılıyor. Fıs fıs yapıyordum bıraktım. Cam önünde sehpada duruyor. Direkt güneş almıyor ama akşam güneşi odaya gayet güzel vuruyor. Oda ısısı 22-23 derece olmakla nem 43 civarı oluyor.
***
Yaprak bitleri var mı diye büyüteçle inceleyin. Onların bu tip zararları hep olur. Bit yoksa toprakla ilgili sorun vardır. Yeni bıraktığınız fısfıslamanın da etkisi olmuş olabilir. Yapraklara su fısfıslamak yerine ıslak bezle silmelisiniz.
Geçen hafta bir orbifolia aldım. Ofisim direkt güneş ışığı göremiyor maalesef. Yaprakları gayet güzel ama sebebini bilmediğim bir şekilde yapraklarından damla damla su çıkıyor. Sebebi nedir?
***
Şu üçünden en az biri veya tümü söz konusudur: 1- Hiç gerekmediği halde sulayıp durmak. 2- Yerinin havasız olması. 3- Yaprak bitleri.
1-1,5 ay önce küçük bir orbifolia aldım. Sayfanızda yazanlara uygun olarak toprak değişimi yaptım. Güzel gelişim gösterdi yaprak çıkardı ama 1 hafta önce yapraklar kahverengine dönmeye başladı. Sanki güneşten yanmış gibi görünüyordu. Yapraklarını sildim. Bugün baktığımda ise kenarında mantar olduğunu gördüm. Topraktan çıkarıp attım mantarı. Fazla su vermiş olabilir miyim bilmiyorum. Şimdi ne yapmamı önerirsiniz?
***
Toprak karışımında torf ve poza taşı oranlarını tavsiye ettiğim gibi aynı oranlarda yaptıysanız problem çıkmaması lazımdı. Topraktan çıkan mantarın bir zararı yok. Sulamada fazlaya kaçmış olabilirsiniz. Torfun özelliğinden dolayı iç kısım fazlaca ıslak kalıyor olabilir. Bundan sonra üst yüzeyi biraz eşeleyin. 3-4cm derinlik fazla ıslak ise sulamayın. Sulamaları saksı alt deliklerinden dışarı su çıkacağı şekilde fazla miktar su ile yapmak zorundasınız. Mesela ben saksıyı lavaboya götürürüm. Dikkatlice sularım. Saksı alt deliklerinden en az bir su bardağı miktarı su dışarı çıkacağı şekilde yavaş yavaş, azar azar, aralıklarla su dökerim. Sonra 15 dakika bekletirim. Suyun alttan dışarı süzülmesi tamamen durunca yerine götürürüm.
1,5 senedir baktığım ve gayet iyi gelişen hala da bebek yaprakları olan orbifoliamın 3 yaprağının arkasında, neredeyse tüm yaprağı kaplayacak şekilde küçük dairesel lekelerden oluşan bir görüntü oluştu. Fotoğraf ekleyemiyorum ne yazık ki. Araştırdım ama böyle bir yaprak hastalığı bulamadım. Kuruma ya da sararma yok ama 1-2 ay öncesi gibi gösterişli de değil, nasıl anlatsam bilemedim ama yorgun görünüyor sanki. Bu ne olabilir?
***
Toprak, sulama, suyun niteliği, sulamada suyun miktarı gibi yönlerden oldukça hassastır. Anlaşılan zamanla toprakta tuz yükselmesi olmuş. Sebep budur. Hastalık filan değil. Yukarıdaki bakım bilgilerine göre yetiştirmelisiniz. Anlaşılan yerini çok sevmiş ki onca zaman bozulmamış. Ama toprak artık problemli hale gelmiş.
Dün kargoyla gelen orbifoilamın 3 yaprağı sarktı. 4 yaprağı dik durumda. Toprağı çok kuru olduğu için sarktığını düşündüm suladım. Toprak değiştirmem gerekir mi düzelmezse?
***
Çok yanlış bir zamanda son derece hassas bir bitki almışsınız. Eviniz gece gündüz kesintisiz sıcak olmuyorsa büyük bir ihtimalle günden güne daha kötü olacaktır. Çünkü sıcak yere alışık bir bitki ısı düzensizlikleri olan bir yere gidince bu ani yer değişikliği yüzünden hemen bozulmaya başlar. Şimdi düzelmezse toprak değiştirmek hiçbir işe yaramaz ve daha kötü olur. Bu durumda en iyisi ilkbahara kadar sulamamak. Eğer toprak altı rizom kısmı yeterince güçlü ise bir zarar görmez. İlkbaharda havalar ısınınca yeniden yapraklanmaya başlar.
Yaklaşık 6 aydır baktığım orbifolia, gövdesi son zamanlarda çok dağılmaya başlamıştı. Evdeki yüksek ısıdan kaynaklanabileceğini düşünerek biraz daha canlanması için kapalı balkonuma koydum. İki günün ardından bugün geldiğimde maalesef çoğu yaprağını büzüşmüş ve yanmış buldum. Ne yapmam gerekir? Kötüleşen yaprakları kesmem gerekir mi?
***
Kesebilirsiniz ama sanıyorum tamamıyla ölmüştür. Bakın isterse -40C derece donmalara tam dayanıklı bir bitki türü olsun, eğer sıcak eve alışmışsa aniden dondurucu bile olmayan az soğuk bir yere çıkarırsanız, orada sadece 5 dakika bile dursa anında köklerinden çürüyüp ölüyor.
Orbifoliam kötüleşti. Topraktan çıkarıp suda tuttum. İyileşti ve kök kısmında irili ufaklı rizomlar çıktı. Ne zaman ve nasıl ekmeliyim?
***
Yukarıda anlattığım şekilde sağlıklı toprak karışımı yapıncaya kadar suda bekletmeye devam edin.
Merhaba, 1 sene öncesinde aldığım Orbifoliam çok güzel gelişim gösterdi. Çok aydınlık bir salonda direk güneş ışığı almadan büyütüyorum. Tatil dönüşü alttaki küçük bir yaprağını tamamen sararmış gördüm, diğer yapraklarda yumuşaklık dışında bir sorun yok. Sararan küçük yaprağı kopartmalı mıyım?
***
Kopartmak bitkiye zara verir. Makasla dikkatlice kesmek lazım.
Merhaba satın aldığım calathea bitkim bir süre kendi saksisindaydi ve yeni yapraklar çıkarıyordu. Topraginda böcek ve solucan görünce yeni saksıya geçirdim ve sonra yaprakları kapanmaya ve aşağı eğilmeye başladı. Nasıl kurtarabilirim bitkimi?
***
Hiç sulamayın. İlkbahara kadar kuru toprakta kalsın. Bu bitkilerin yumru özellikli kalın dip kısmı olur ve birkaç ay susuzluğa dayanır. Şartlar düzelince tekrar filizlenirler. Bir daha böcek, solucan gibi sebeplerle bitkileri rahatsız etmemenizi tavsiye ederim. Bu tip titizlikler son yılların bir bilgisizliği. Çocukluğumda (70’li yıllarda) salon bitkileri muhteşem sağlıklı gelişirdi ve saksılarında solucanlar, envai çeşitte böcekler olurdu. Kimse onların varlığına aldırış etmezdi. Şimdi insanlar çok farklı. Eğer saksı böceklerini kabullenemiyorsanız canlı bitkiler edinmeyin. Çok güzel, ustalıkla yapılmış, gerçeğinden ayırt edilmesi zor olan plastik yapay bitkiler var. Onlardan almanız daha iyi olur. Toprak istemez, su istemez, hastalanmaz. Sadece ara sıra yıkayıp temizlersiniz.
Kalatya orbifolia bitkimi tamamen kil bilyesine aldım. Yaprakları iyice aşağı sarktı. 2 gün oldu. Yapmam gereken ne var sizce? Bana yardımcı olabilir misiniz?
***
Keşke önce sorsaydınız. Hiç olmaması gereken bir şey yapmışsınız. Galiba siz de internette gördüğünüz abuk sapık çiçek yetiştirme tavsiyelerine inandınız. Bilin ki o görsellerdeki bitkiler o uygunsuz şeylere ekildiği anda hemen fotoğraflarını çekerek sanki hep öyle yaşıyormuş gibi gösteriyorlar. Siz şimdi tekrar toprağa ekip suladığınız zaman çürüyüp gidecektir. En iyisi şöyle yapmak: Hafif nemli bir toprağa ekip yapraklarının iyice kurumasına kadar hiç sulamayın. Sonra ilkbahara kadar o toprakta sulamadan bekletin. Havalar ısındığı zaman sulamaya başlayın. Eğer toprakta bir kusur yoksa yeterli sıcak ve su sayesinde yeniden filizlenmeye başlar. Bir daha internette sosyal medyada gördüğünüz hiçbir şeye inanmayın.
Bir yıldır gayet güzel bir formda olan Orbifoliam üç ay önce tamamen kurudu. Ben de bugün atmak için saksıdan toprağını döktüğümde rizomlarının olduğunu gördüm. Sağlıklı gibi görünüyorlardı. Hemen sayfanıza göz attım. Çoğu çiçeğimi sayenizde kurtardım. Çok güzel bilgiler veriyorsunuz.Peki bunlar için ne yapmalıyım?
***
Yapmanız gereken şey, önce uygun toprak karışımı hazırlayıp saksıya doldurun. Orta yeri biraz çukur yapın, rizomları o çukurun içinde yarısı toprak altında kalacak şekilde yerleştirin ve iyice sulayın. Bunlar zamanla yapraklanmaya başlayınca çukuru kaparsınız. Şimdilik, filizler belirene kadar direkt güneşten ısınacağı bir pencere kenarında tutun. Sık sık hava akımları, esinti alsınlar. Filizlenme başlayınca direkt güneşin yakıcılığından yavaş yavaş uzaklaştırın.
Çiçeğimi internetten alalı 3 gün oldu. Toprağı kurtlu bocekliydi değiştirdim. Yapraklari duş başlığı ile nazik yıkadım. Sabah bir uyandım yapraklar sararmış ve boyunları eğilmiş ve gün geçtikçe kuruyor. Evlat acısı gibi bu. o kadar üzüldüm ki.. bu çiçek nasıl kurtarılır? kökleri nemliydi. toprağı torf karışımı, toprak saksıya ektim. Yani çok üzülüyorum.
***
Hangi bitki olursa olsun, her kim toprağında böcek var diye kökleri o topraktan arındırıp yeni temiz toprağa dikerse sonuç aynen anlattığınız gibi oluyor. Yani kökler yanıyor, çürüyor ve bitki ölüyor. Maalesef çok büyük hata etmişsiniz. Topraktaki böceklerin bitkilere zararı yok. Bilakis faydaları bile var. Pire için yorgan yakmışsınız. Aslında pire için yorgan yakmak bile bir ölçüde mantıklıdır çünkü pireler zararlı. Ama toprak böceklerinin hiçbir zararı yok. Şimdi yapmanız gereken şey sadece beklemek. Eğer şansınız varsa, yani çürüme sadece köklerle sınırlı kalmışsa, bitkinin kendisinde ilerlemezse, bitkiniz zamanla yeni kökler geliştirir ve o zaman yeni yapraklar vermeye de başlar.
Ben 4 gün önce internet üzerinden aldım orbifoliamı. Kargoda poşete sarılı bir şekilde 3 gün kaldığından mıdır nedir geldiğinde yaprakları çok kötü durumdaydı. Bitkim çok terlemişti. Bugün elime ulaştı toprağını değiştirmedim henüz. Bir gelişim durumuna bakmak istedim. Doğu Pencere kenarında. Sadece sabahlar güneş alan bir yere koydum. Hava malesef gündüzleri 40 derece ve üzeri. Bitkimi almadan önce bakımının bu kadar zor oldugunu ve yaşadığım şehrin mevsim şartlarına uymadığını bilmiyordum. çok üzüldüm. Şimdi ne yapmalıyım. Yaprakların tümü şu anda yatık durumda. Kimisinin kenarlarında kurumalar var. Yapraklar zedelenmiş. Ne yapmalıyım?
***
Yapılacak bir şey yok. Bekleyeceksiniz. Git gide kötüleşecektir. Sonbahar serinleri başlayana kadar tamamıyla ölmezse sonbahar ortalarında yeni yapraklar çıkarmaya başlar.
İnternetten aldığım kalatya bitkim biraz solgun ve sararmış olarak geldi. bulunduğumuz şehir şu an çok sıcak balkona koydum acaba düzelir mi? acaba cereyan veya havadar yerde biraz ruzgar esince yaprakları
***
Sizden önce aynı soru gelmişti. Kolay kolay düzelmez. Dışarıda hiç olmaz. Evde tutun. Git gide kötüleşecektir. Sonbahar serinleri başlayana kadar tamamıyla ölmezse sonbahar ortalarında yeni yapraklar çıkarmaya başlar. Başka da yapılacak bir şey yok. Bir daha böyle hassas bitkilerden almamanızı tavsiye ederim.
İnternet üzerinden Orbifolia fidesi aldım. İki dal ve gayet sağlıklı geldi. Küçük bir yetiştirme saksısında olduğu için hiç kendi toprağını dökmeden bir büyük saksıya diktim. Yapraklarında kuruma sararma vs yok. Aydınlık, hafif hava akımı olan bir yerde tutuyorum. Yapraklarını falan siliyorum ama hiç gelişim göstermiyor, yeni sürgün vermiyor. Bununla beraber diğer calathea türlerim de aynı durumda. Sizce ne yapmalıyım?
***
Hiçbir bozulma olmadıysa çok şanslısınız. Ve anlaşılan evinizin şartları çok iyi. Bunlar hiç durmadan gelişim göstermez. Zaten önemli olan şey sağlıklı olmaları. Ara sıra yeni gelişimlerde bulunurlar merak etmeyin. Bende olan bir türü birkaç hafta ara ile veya bazen iki üç ayda bir, toplam yılda üç veya dört defa yeni sürgünler çıkarıyor.
Yaklaşık 1 ay önce internetten orbifolia aldım. Geldiğinde güzeldi, birkaç yaprak ucu kuruması vardı fakat sorun edilecek kadar büyük değildi. Dün saksı değişimi yaptım kökler saksıyı çok doldurduğu için ve 1-2cm daha büyük saksıya aldım. Eski saksıdan çıkarıp banyoda köklerini ve yapraklarını güzelce yıkadım. (4 yapraklı bir bitki ve 3-4 tane de rizom kökü vardı.) Sonrasında kendi hazırladığım toprak karışımına (6 ölçü hindistan cevizi torfu, 1 ölçü pomza taşı bir ölçü lav taşı, 1 ölçü vermikülit, bir ölçü perlit, 1 ölçü orkide toprağı) diktim ve peşinden deliklerden su çıkana kadar suladım. Ertesi gün bitkinin bütün yaprakları eğilmeye başladı ve düştü. Hiçbir yaprağı ayakta duramıyor. Sebebini anlayamıyorum. Bitkiyi kaybetmek istemiyorum. Ne yapmam gerekiyor?
***
Yaptıklarınızın tümü baştan sona yanlış. Sağlıklı bitkinin köklerini yıkamak yanlış. Bir bitkiyi başka bir saksıya aktarırken köklerinin yarısından çoğunun eski toprağından hiç çözülmemesi şart. Aksi takdirde genelde mahvolup giderler. Perlit ve vermikulit yanlış (bunlar sadece kısa dönemli köklendirme çalışmaları için kullanılmalıdır ki ponza taşı varken yine onlara hiç gerek yok). Hindistan cevizi torfu hepten felaket. Artık bekleyip göreceksiniz. Şansınız varsa ve evinizin şartları bu bitki için çok uygun ise zamanla düzelme ihtimali olabilir. Ama o felaket içinde felaket toprak karışımında asla bitki besini filan vermemelisiniz. Bunlar bitki besiniyle bir araya gelince tamamıyla bitki öldürücüsü zehir haline gelirler.
Kalatyamla çok mutluyuz ancak yaprak ucu kurumasına engel olamıyorum. ortam nemli. yeni verdiği yapraklarda kıvrılma büzüşme gibi şeyler oluyor.
***
Toprağında hata var demektir. Veya sulamanız hatalıdır. Bunlardan başka, havasız esintisiz odalarda yapraklara su fıssfıslamak çok kötü zarar verir.
İki yıl önce aldığım bir orbifoliam var. Gayet güzel gelişiyordu yaprak veriyordu. son bir iki haftadır yaprakları düştü, sararmaya başladı. Toprağa yakın yerden makasla kestim sararan yaprakları ama yukarıdan yine yeni yapraklar açıyor. saksısını değiştirmedim hiç. acaba ne yapmalıyım?
***
İki yıl dayandığına göre evinizin şartlarında hiç sorun yok. Ama toprak bozulmuş. Yazı içindeki bilgileri dikkatlice okuyup ona göre en doğru şeyler yapmalısınız.