Her gün renk değiştiren zarif çiçekleriyle ve çiçeklerinin muhteşem kokusuyla insanları kendisine hayran eden bindallı sarmaşığı ne yazık ki sadece bahçe-balkon bitkisidir ve çoğunluk illerimizde kış soğuklarına dayanamaz. Bilimsel adı Combretum indicum olup Combretaceae familyasındandır. Anavatanı Asya kıtasının tropikal ve subtropikal kuşak içinde kalan topraklarında, Hindistan, Malezya, Filipinler gibi ülkelerdir.
Combretum indicum bazı özellikleri
Her bir çiçeği ilkin sabaha karşı, karanlık saatlerde bembeyaz açar. Sonra her gün rengi pembeleşir, kırmızılaşır. Birinci gün beyaz, ikinci gün pembe, üçüncü gün koyu pembe veya kırmızı.. Böylece, çiçek salkımlarındaki küçük çiçekleri açma sırasına göre farklı farklı renklerde görünürler.
Çiçeklerinin renginin değişmesinde, koyu kırmızıya kadar varması toprağın asitliliğine bağlıdır. Yoksa ancak orta ton pembeye kadar renk değişimi olur.
Bindallı sarmaşığı Combretum indicum kış soğuklarına ne kadar dayanır? Aşağı yukarı -7C dereceye kadar, toprak dışı tüm dallarını tamamıyla kaybederek dayanır. ilkbaharda havalar ısınınca dipten filizler uzatır. Bu filizler adeta gözle görülür derecede hızlı uzarlar ve en geç temmuz sonuna kadar tomurcuk vermeye bile başlarlar. Kışın don olaylarının hemen hemen hiç olmadığı, olsa da çok kısa süreli ve hafif geçtiği yerlerde ise tıpkı hanımeli gibi gelişir. Zaten bir adı da Çin hanımelisidir. Onun gibi sağlam odunsu gövde oluşturur (liana). Ve buralarda kış aylarında sıfırlanmadığı için ilkbahardan kışa kadar sürekli çiçek açar durur. Hatta duruma göre kışın bile çiçek açmaya devam eder.
Ama eğer kışın fazla soğuk olur da toprak dışı kısımlar kurursa, o takdirde önce yeterince gelişmiş yeni dallar üretmeye ihtiyacı var ki çiçek açsın. Bu ise temmuz sonunu, ağustos başını bulur. Ve artık sonbahar serinlerine kadar çiçek açacaktır.
Kışın gelişimime devam edeceği kadar iklimi uygun olan yerlerde koca ağaçların her yerini tamamıyla sarıp kaplar.
Zehirli midir? Kısmen, evet. Kesinlikle yememelisiniz. Gerçi çiçeklerini salatalara katabilirsiniz diyenler var. Tedbirli olun, inanmayın. En çok da çocuklara ciddi zararları olur. Kediler ise dallarına sürtünmemeli.. Tahriş etkisi var (cildi yaralanır). Yapraklarını yerlerse fena hasta olurlar.
Saksıda bindallı yetiştirmek
Direk güneşe ihtiyacı orta ile yüksek arasındadır. Gölge uyumlu değil. Çiçek açamaz ve çok da sağlıklı gelişmez. Kısaca, günde en az 3 saat direkt güneş alacak. Akdeniz iklimi düşük rakım yerlerde yaz boyunca şiddetli sıcaklar olur. Buralarda öğle saatlerinin tepe güneşinden korumalısız (korumasanız da pek ziyanı yok). Yaz boyunca akşam olurken üzerine yıkıyorcasına bol bol su fısfıslayın. Serin geceler oluyorsa bu işi sabah çok erken saatlerde yapın.
Nasıl toprak hazırlayalım? Organik besleyiciliği süper yerinde ve karbon oranı yüksek, aynı zamanda süzek toprak hazırlayın. Örneğin 4 ölçü humus katkılı torf toprak + 1 ölçü yanmış çiftlik gübresi veya solucan gübresi + 2 ölçü dere kumu + 2 ölçü ponza taşı. Bu karışım çok iyi olur. Yalnız, karışımı fidanı dikmeden üç hafta önce yapıp sulayın ve dinlendirin. Saksı büyük olsun.
Nasıl sulayacağız? Sıcak aylarda sık sık sulayın. Mesela toprak en üst yüzeyinde kayda değer bir kuruma gördüğünüz anda, daha fazla kurumasını beklemeden bol bol su dökün. Bunu çok sever. Serin aylarda seyrek aralıklarla sulamalısınız.
Budama ister mi? Yerini, özellikle de toprağını severse sürekli dallar uzatır. Hem de ayrıca dipten bol bol yeni sürgünler çıkarır. Ve elbette ikide birde budamak gerekir. Derli toplu olsun. Her zaman fazla uzamış dalları kısaltın. Kış dinlendirmesinin sonunda daha fazla budama yapın.
Saksıda yetiştirdiğiniz bindallı sarmaşığınızı kışın 0C derece soğuğa bile bırakmayın. Zira saksıda tamamıyla korunaksızdır. Tüm kökleriyle donup tamamen ölme riski var. Kış boyunca kapalı, serin bir yerde dinlendirin.
Sorunları
Suyu iyi süzdürmeyen topraklarda kökten çürüyüp ölmekten başka bindallı sarmaşığı hastalıklanmaz. Ancak saksıda yetişenlere kırmızı örümcek denen parazitler ve gözle görmek zor olan örümcek bit akarları musallat olur. Kuru ve sıcak ortamlarda çok daha şiddetle zarar verirler. Sık sık yıkarsanız zararları en az düzeyde kalır veya barınamazlar. Kapalı camekan balkonda yetiştirmenizi tavsiye etmem. Çünkü burada örümcek bitlerden kurtarmanız imkansız.
Combretum indicum fidan üretimi
1- Tohumla gayet basittir. ilkbaharda tohumları güneşli bir yerde 1-2cm gömün ve sulayın. Sıcağın etkisiyle çabucak çimlenirler. Fideler gayet hızlı büyür. Haziran ortasından itibaren ekim ayına kadar körpe fideleri öğle saatlerinin tepe güneşinden korumalısınız.
2- ⇒ Yarı olgun dal çeliği sayfasında tarif edildiği gibi dallarını köklendirerek de çoğaltabilirsiniz.
3- ⇒ Havai daldırma yöntemi ile..