Salon – ofis bitkilerinin şık ve tertemiz görünmesi gerektiği için bozuk yaprakları kesip atmak isteriz. Fakat bazı durumlarda yaprakları kesme bitkiye ciddi zararlar verir. Çünkü bitkiler her bir parçasıyla tek bir sistemdir. Hatta yanlarda gelişmiş yavrular bile o sisteme dahildir. Siz eğer zamansız keserseniz bitkinin tamamına zararı olur.
Genelde hangi yaprakları kesiyorsunuz?
En fazla sararan ve çürüyen yaprakları keserler. İkinci sırada hastalıklı ve bitli yapraklar var. Üçüncü sırada sağlıklı oldukları halde beğenilmeyen yapraklar. Bunlar ya güdük kalmış gelişememiş, ya çok eski ve küçük ya da yırtılmış yapraklardır. Dördüncü sırada aşırı çoklukta yapraklanmış bitkilerde ferahlatma amaçlı olarak kesilen yapraklar.
Fakat yaprakları kesmeden önce bitkinin durumu bilmek ve o yaprakları kesme işinin bitkiye zararı olup olmayacağını düşünmek lazım.

Her bir yaprakta ne gibi büyük işler döndüğünü görebilseydik kesmeye koparmaya elimiz varmazdı.
Hiç düşünmeden hangi yaprakları kesmeliyiz?
Hastalıklı yapraklar: Mantar hastalıklarının iyice etken olduğu yaprakları ve fazlaca bitlenmiş, bitlerden temizlenmeyecek durumdaki yaprakları hemen kesip atın. İyice sarardıktan sonra kurumaya ya da çürümeye yüz tutmuş yaprakları da vakit geçirmeden kesmelisiniz. Yalnız, tam dipten kesmeyin. Kalan kısım nasılsa birkaç gün içinde düşecektir. Veya yavaş yavaş kurur. Sonra çıkarır atarsınız.
Fazlaya kaçmamız niçin zararlıdır?
Daha aşağıda ayrıntılı açıklamalar var ama bu soruyu burada cavaplamak lazım. En tehlikeli yönü topraktan kökler yoluyla bitkiye geçmiş olan tuzların durumudur. Eğer bitki o tuzları yapraklara gönderirse -ki genelde bir veya çok az sayıda yaprağı hedef seçer- o yaprak(lar) hızla bozulur. Ve bitki ölümcül bir tehlikeden kurtulur. Ama yaprakları bilinçsizce azaltırsanız tuzlar bünyede kalır. Bitki ana gövdesinden zehirlenmeye başlar ve aniden çürüyüp ölür.
Kesmede dikkat etmemiz gereken durumlar
Sararan yapraklar, kaza sonucu kesilmiş veya yaralanmış ama sağlıklı olan yapraklar ve estetik görünümü bozan küçük, güdük, eğri büğrü, deforme yaprakları hangi durumda kesmeliyiz? Bitkilerin dinlenme ve gelişim dönemlerini de dikkate almak gerekiyor.
Dinlenme döneminde
Bitkinin dinlenme dönemine girmesiyle beraber bazı yapraklar bozulmaya başlayabilir. Bırakın bitkinin üzerinde iyice canları çekilsin. Çünkü bitki onlardaki değerli birikimleri geri çekiyor. Kesmede acele ederseniz o birikimler ziyan olur. Dinlenme döneminin son günleri ise salon bitkilerinde budama ve yaprak azaltması yapmak için en iyi zamandır.
Gelişim döneminde
Bitkinin gelişim döneminde yaprakları kesme çok zararlı olur. Gelişim sekteye uğrar. Bitkinin gücü azalır. Ama eğer bitkinizin yeterli sayıda gayet sağlıklı yaprakları varsa bu durumda en eskileri tam diplerinden olmamak şartıyla kesmenizin zararı olmaz.
Bitki özelliğine göre yaprakları kesme durumları
Yapraklardan köklere kadar dolaşım sistemi vardır. Hem de gidiş gelişli olarak. Köklerden yapraklara su ve bazı elementler gelir. Yapraklar havadan çektiği karbondioksitteki karbonu alır, onunla çeşitli besinler ve enerjiler üretir. Sonra da onları depolamak üzere köklere ve dip kısımlara gönderir. Bitki o birikimleri daha sonra yeni gelişimlerde kullanacaktır (yeni yapraklar için, çiçekler için, meyveler için vesaire). İşte buradan anlayın ki yaprakların bitkinin bünyesindeki dolaşım sistemiyle güçlü bağlantısı var ve yapraklar çok ciddi hizmetlerde bulunmaktadır.
Yaprakların ana gövdeye bitişik en dip yerlerine dikkat edin. En eski yapraklarda dip kısımlar ya incelmiştir ya da o noktadan sonra ana gövde bir hayli sağlamlaşmıştır. Tür özelliğine göre bu durumların görünümleri farklı farklıdır. Ama mesele şudur: Yapraklar ne kadar yeni ise ana dolaşım sistemi ile o kadar güçlü bağlantısı vardır. Eski yapraklarda, en eskiye gittikçe, yaprakların dolaşım sistemi ile bağlantısı da git gide azalıyor.
Dolayısıyla, sararan yapraklardaki dip kısımları inceleyin. Henüz gövde ile bağlantısı çok güçlü ise biraz daha bekleyin. Eğer beklemek istemiyorsanız yaprağı dipten değil yarıdan veya dipten biraz uzak yerinden kesin. Böylece dolaşım sistemine zarar vermemiş olursunuz. kalan kısım ise hızlı bir şekilde bitki tarafından yok sayılacaktır. Yani o yarım kalan yaprak ya kurur ya da kendiliğinden düşer. Aslında daha iyisi beklemek ve yaprağın dolaşım sistemi ile ilişkisinin en aza inmesini beklemektir.
Uçları bozuk yaprakları kesme (uçlardan kısatma)
Yukarıdaki resimde kırmızı işaretlediğim yerlere dikkat edin. Bitkilerinizin yaprakları uçtan kuruyorsa örneğe göre kuru yerleri kesersiniz. Biraz daha kurursa yine uygun şekilde kesersiniz.
Balkonda saksıda menekşe gül gibi bitkilerim var. Balkon öğlen ışığı alıyor fakat bazen çiçekler yaprakların arkasında gölgede kalıyor. Yaprakları kesmeyi düşünüyorum. Çiçeklenme artsın diye bunu yapmam doğru mu?
***
Artmaz. Bütün güçleri gider. Yapmayın.
Bir yaprağını çoğu kopmuş ve gövdeye bağlanan tüm sap da sararmış durumda. Kesmeli miyim ve neresinden kesmeliyim?
***
Dipten kesin.
12 yaprağı var ikisi muhtemelen bıçakla kesilmiş dikine. bitkiyi strese sokar mı bilemedim. Budama yapmalı mıyım?
***
O tip kesikler bıçakla değil, kendiliğinden olur. Sebep topraktaki olağanüstü tuz yükselişidir. Köklerin çürüyüp bitkinin öleceğinin alametidir. Toprağını değiştirmek gerekir.
Devetabanımın eski küçük yapraklarını kesersem yeni yapraklar güçlenir mi?
***
Ben denemişimdir ve sonuçta gerçekten zayıf düştü ve eski gücünü alması bir yılda anca gerçekleşti. Ancak, çok fazla yaprak varsa sakıncası yok. Mesele en az 5 tane yaprağı kalacak şekilde azaltma yapabilirsiniz.
Orkidenin yaprak uçları solmaya kararmaya başladı. Uçlarını kesmeli miyim?
***
Böyle bir şey hiç hayra alamet değil. Hızla ilerleyecektir. Havalar iyice ısınana kadar kupkuru toprakta kalması lazım. Yaprakları kesip kesmemenizin bir önemi yok çünkü ölüm sürecine girmiş. Diğer bitkilerden son derece farklıdır. Bakımını iyi bilmeniz lazım.
Starliçe bitkim 2-3 yaşında en kısa boylu yaprağı sarardı. yüzde 75i kurudu. Kesmem gerekir mi artık ve tam olarak nereden?
***
Yaprağı sapıyla beraber, sapının en dibinden kesin. Herkes bu bitkinin yaprak saplarına dal diyor nedense. Yani siz de dal diyorsanız o dalı en dipten keseceksiniz.
Dua çiçeğimin iki yaprağının sadece uçları kuruyarak sararmış durumda. Resim de gösterdiğiniz gibi yaprağı oval kesmeli miyim daha fazla ilerlememesi için?
***
Kesmek ilerlemesini engellemez ama çirkin görünümü olmasın diye kesmek gerekiyor. Öyle yapın. Bozulma ilerledikçe yine kesersiniz.
Tillandsia bitkimin yeşil uzun yapraklarını muhabbet kuşum kemirmiş uçlarından. Yediği yerleri kesmem uygun mudur?
***
Evet uygundur. Bir zararı olmaz.
geçenlerde sarmaşığımın kahverengi biraz ince olan gövdelere yandan bağlanan şeylerinin 2 tanesini kurumuş bişey sandım ve kopardım. Bunun üzerine yaklaşık 100 yaprağı olan salon çiçeğimiz 1 ay içerisinde 3,4 yaprağı sarardı kurudu (sararan 2 yaprağın güneş alma problemi vardı). Benim bu durumda bişey yapmam gerekiyormu acaba üst bölgeyle bağlantısı kopmuş yardımcı gövdelerin kalıntılarını halen koparmadım.
***
Sorunuzu pek anlamadım. Tahminimi yazıyorum. Galiba yukarı giden dallardan ikisini dipten kurumuş gibi görünen yerinden kesmişsiniz. Eğer öyle ise, o iki dal tamamıyla ölür. O dalları çözüp ayırmanız lazım.
İnternetten aldığım bitkimin 3 büyük yaprağı falan var ama muhtemelen kargoyla gelirken yapraklar baya hasar almış. kesim yapmam gerekiyor mu?
***
Hayır gerekmiyor.
Geçenlerde antoryum çiçeği hediye geldi. Bir büyük yaprağı kenarlardan sararmış, bir küçük yeni çıkan yaprak yarısına kadar kurumuş, orta boydaki yaprağı da uçtan kurumaya başlamış. Ne yapmam gerek, kuruyan yaprakları kesmeli miyim ya da nereden kesmeliyim?
***
Kuruyan kısımları makasla keserek yaprağa yeni bir şekil verebilirsiniz. Kuruma ilerlerse ilerlediği kadar tekrar kesersiniz. Diğer notunuz, Sakarya meselesi, o halde şimdilik hiç sulamayın. Çünkü ıslak toprakta soğuk yollarda ciddi zarar görür. Sonra, bu bitki diğer bitkilerden farklı hassaslıklara sahiptir. Ayrıntılı bakım bilgileri için ihtiyacınız olan bilgiler şu sayfada: https://azbitki.com/anthurium-andraeanum