Selaginella

Selaginellaceae familyasının yegane cinsi Selaginella birçok türleriyle yosun benzeri kara bitkileridir. Saksılarda süs yosunu adıyla satışlarını görüyoruz.

Selaginella süs yosunu türleri hakkında

Özellikleri

Yosunlara benzese de yosun değildir. Eğrelti otlarından da değildir. Biyolojik olarak çiçeksiz bitkilerden, tohum yerine spor ile üreyenlerdendir. Yosundan daha gelişmiş, eğreltilere göre daha ilkel kalmış bitkilerden olarak kabul ediliyor.

Selaginella cinsinin yüzlerce türleri dünyanın çeşitli yerlerinde bulunur. Genellikle çok yağışlı bölgelerde orman altı bitkisi olarak yaşarlar. Birkaç gösterişli türü saksılık süs bitkisi olarak yetiştirilir ve ticareti yapılır. Başlıca önemli türleri: S. kraussiana, S. martensii, S. flabellata ve S. apoda’dır.

Süs yosunu Senaginella türleri saksı bitkisi olmaktan ziyade terrarium için ideal türlerdendir ve zaten en doğrusu da bu amaçla kullanmaktır.

Selaginella martensii

Selaginella martensii

Yetiştirme, bakım

Selaginella türlerinin yetiştirilmesi, bakımları tamamen zahmetsizdir. Ancak uygun şartları sağlamak önemlidir ve her zaman her yerde mümkün olmaz. Mesela kupkuru hava cereyanı olmayacak. Uzun süre direkt güneş olmayacak. Kuvvetli ışıklı yerde olacak.

Selaginella için uygun toprak

Toprak ihtiyacı açısından süs yosunlarının köklerini ve yeşil incecik dallarını tek, bütün gibi düşünün. Yani mesela özel bitki besinleri içeren hazır poşet topraklar (genellikle) Selaginella türlerinin köklerine de dallarına da ölümcül zarar verir. Bitki besini hiç vermemelisiniz. Humuslu doğal arazi toprakları ile karışım toprak yapmanız gayet uygundur. Fazla toprak istemez. 3-4cm derinlik bile fazlasıyla yeterlidir.

3 ölçü killi olamayan, doğal humuslu arazi toprağı + 1 ölçü iri taneli dere kumu + 1 ölçü iri pirinç taneleri kadar mangal kömürü kırpıntıları..  Hepsini birbirleriyle karıştırın. Selaginellalar için ideal bir toprak olur. Gübre veya bitki besini istemez.

Selaginella flabellata

Selaginella flabellata

Sulama

Ondan daha önemlisi ortamın yeterince nemli havaya sahip olmasıdır. Sulama ikinci planda kalır. Ortam havası normal ev – oda şartlarına göre normal dışı kuru ise Selaginellalar için toprağındaki su pek işe yaramaz. Havası kuru yerlerde süs yosunları ancak terrarium içinde yetişir. Sulamayı toprak üst yüzeyinin ıslaklığının kaybolduğunu gördükçe yapın. Yani nemlilik değil, ıslaklık, ıslatıcılık kayboldukça sulayın. Toprağının üst yüzeyinin nemliliğinin azalmasını beklemek serin zamanlarda veya eğer teraryumda yetiştiriyorsanız gereklidir.

Selaginella apoda

Selaginella apoda

Selaginella türlerine hava nemliliği sağlama

Selaginellalar yosunlar kadar yoğun nemli havaya ihtiyaç duymadıkları halde bazı ortamlarda hava nemi yetersiz kalabiliyor. Bunu çözümü basittir. Saksıdan 3-4 misli daha geniş tepsi benzeri bir saksı altlığı ile halledersiniz. İçine fındıktan büyük çakıl taşları, kaya vb taş parçaları ve taşları aşmayacak kadar su doldurun. Saksıyı bu kabın ortasına taşların üzerine oturtun. Böylece taşlar sayesinde su sürekli buharlaşacak, Selaginella bitkisinin çevresindeki havayı sürekli nemli kılacaktır.

Fide üretimi (iki yolu var)

Birincisi dallarının toprağa yatırıp uzun dalların sadece ana bitkiye yakın kısmını toprakla örtün. Birkaç haftada örtülü yerler iyice kök salmış olur. Sonra ana bitkiden kesip alın ve ayrı saksılara dikin.

İkincisi herhangi dallarını, parçalarını kesip alın. Islak olmayan ama oldukça nemli toprağın üstüne bırakın. Üstüne bir bardağı ters çevirin ki içerideki hava yoğun nemli kalsın. Bu şekilde yani çok yoğun nemli havada süs yosunlarının toprağa değen veya toprağa yakın yerlerinden incecik kökler uzar ve toprağa tutunur. 3-4 hafta sonra artık kapalı tutmanız gerekmez.

Selaginella kraussiana

Selaginella kraussiana

Yeni alıp evinize getirdiğiniz bir Selaginella süs yosunu pörsüyüp cansızlaşırsa sakın sulamayın. Üstüne yeterli büyüklükte bir fanus ya da herhangi şeffaf kap geçirin. Birkaç saatte dipdiri olacaktır. Sonra her gün açıkta bırakmayı bir saat arttırarak yavaş yavaş açıkta yaşamaya alıştırın. Evlerin kendine has nemliliği genellikle yeterlidir. Ortam havasında olağan dışı bir kuruluk varsa sürekli fanusta tutmalı ya da teraryumda yetiştirmelisiniz.

Diğer bir türü

Hem çöl bitkisi olması hem de çok farklı bakım istediğinden ötürü onun hakkında başka bir sayfa hazırladım. Bakınız: ⇒ Selaginella lepidophylla

Yazar: Erdal Yüksel

Kategori: Salon, iç mekan dekor

Etiketler: |

'Selaginella' hakkında sorular, açıklamalar

  1. Deniz, Ankara dedi ki:

    Merhaba, bende selaginella bitkisi aldım. İlk tecrübem. Saksısıyla birlikte fanusa koydum. Üzerini streçle kapattım. Havalanacağı şekilde pipet delikleri açtım. Fanusun içi yeterince nemli oluyor ancak buharlanacak kada değil. Günde bir kez sprey ile yapraklarını ıslatıyorum. Yaptıklarım doğru mu? Bir de şunu merak ediyorum toprak nemliliği nasıl olmalı? Spreyle yaprakları ıslattıkça toprağına damlıyor ve aşırı olmamakla birlikte toprağın nemliliğini sürekli hale getiriyor. Bunun da bir sakıncası olur mu?
    ***
    Sulama vesaire sorularınız zaten yazı içinde açıklanmıştır. Su fısfıslamanız yanlış. Hava nemi isteyen bitkilerin üzerlerine su fısfıslamak hiç fayda etmiyor. Tecrübelerle sabittir. Ancak sıcak günlerde serinletmek için işe yarar. Evlerin hava nemi genellikle yeterlidir. Isıya göre yetersiz kalırsa pörsüdüklerini görürsünüz. O zaman fanusla kapalı tutun. Topraktan ve kendi bünyesinden salınan nemlilik fanus içinde hızla çoklaşır ve bir iki saat içinde dirilirler. Bir daha üzerlerini ıslatmayın. Islatmak için ortamın esintili olması gerekir. Yoksa durağan hava çürüme yapar.

  2. Tuğba, Osmaniye dedi ki:

    Merhaba ben bu bitkiyi yeni aldım. Yaşadığım şehir oldukça nemli. Hatta muz avokado kivi gibi bitkiler burada yetişebiliyor. Süs yosunum da yaşar mı merak ediyorum. Fanusa koymam gerekir mi?
    ***
    Nem oranı ve sıcaklık derecesi farklılığı her bitkide aynı etki yapmaz. Mesela gece saatlerindeki nemlilik yeterli olabilir ama öğle civarı şiddetli sıcakta bu bitkiye hiç yeterli olmayabilir. En iyisi deneyin. Pörsüme olduğunda fanusla kaparsınız.

  3. Yaşar, Kayseri dedi ki:

    Merhaba bu bitki kuru bir ot yumağına benzeyen suya kavuşunca canlanan yeniden diriliş bitkisi ile aynı bitki mi?
    ***
    Hayır burada bahsedilenlerin öyle özelliği kesinlikle yok ama onunla yakın akraba türlerdendirler.

  4. İsimsiz, Elazığ dedi ki:

    Ben de selaginella süs bitkisi aldım. Saksı tabağına su ve taşların üzerine koyduğumda nemi yeterli olur mu? Buranın havası kuru.
    ***
    Yaşadığınız yerin havasının kuru olması başka, evinizin içinin havası başka. Ev içlerinde hava genellikle nemli olur. Selaginella için yeterli olmayabilir ama taşlı tepsi ile nemlendirici düzeneği işe yarar.

  5. M, İstanbul dedi ki:

    Bitkiye önceden bir barda bakılıyordu. O kadar sigara dumanına rağmen iyiyken ben aldım eve getirdim. Getirdiğim günden beri nemli mutfağa koysam da direkt güneş ışığından kaçınsam da toprağı ıslak tutsam da kurumaya başladı. Ben de bir yerde gördüğüm gibi saksıyı fanusa alıp içeri su koydum ve mutfaktan aldım. Biraz daha karanlık bir odaya koydum. Sanırım bu da bir hataydı ve sırf su, nem seviyor diye suyu abartmış da olabilirim ki dalları hep kahverengileşti. En son fanus içerisinde az bir su ile üstüne poşet geçirerek yine hafif karanlık odamda baktım. Sanırım bunu hiç hiç sevmemiş olmayacak ki küflendi. Ölüm sürecine mi girdi anlamadım. Toprağı alındığından beri hiç değiştirilmedi. Sokaktan toprak alıp bir şeyler yapabilir miyim? Lütfen yardımcı olun. Ölmesini istemiyorum.
    ***
    Dip kısımları çürümüştür. İşte bu yüzden ne yaparsanız yapın daha kötü olacaktır ve zaten hep yanlış şeyler yapmışsınız. Anlaşılan o toprağın kimyasal dengesi tamamen bozulmuş. Sokaktan boş arazilerde parklardan alelade toprak alıp eşit miktarda iri taneli kum ile karıştırın ve karışımı saksıya doldurun. Hafifçe sulayın. Selaginella sağlıklı parçalarını üzerine bırakın ve üstünü fanusla kapatın. Evde en güçlü ışıklı yer neresi ise orada tutun. Sadece direkt güneş ışınlarından koruyun. Çabucak canlanıp gelişim gösterecektir. Toprağa değdiği yerlerden toprağa kökler uzatır. Bu anlattıklarım gerçekleştikten sonra fanusu çıkarıp birkaç saat açık bırakın. Eğer pörsürse tekrar kapayın. Fanus ile kapalıyken toprağının ıslak olmaması lazım (yani normal sulama yapmayın). Bu durumda su fısfıslayarak sadece toprak üst yüzeyini ıslatmanız yeterli. Fanusu hiç açmazsanız onbeş yirmi gün suya ihtiyacı olmaz çünkü nem daima içeride kalır.

  6. M.A. -Aydın dedi ki:

    Çok beğenerek aldım. Penceremin arkasına koydum. Akşam gün ışığını alıyor. Sulamasına da özen gösteriyorum ama bugün yapraklarının hafiften solduğunu gördüm. Alalı bir hafta olmadı. Alışsın diye saksını değiştirmemiştim. Ne yapmalıyım?
    ***
    Bütün gün karanlıkta duruyor ve akşamdan akşama kısa süreliğine gün ışığı alıyor öyle mi? Bu durumda fotosentez yapamayacak ve ölecektir. Şiddetli aydınlık bir yerde durmalıdır. Sadece güneş ışınları üzerine gelmemeli o kadar. Selaginella sürekli sırılsıklam olan toprakta çürür. Toprak üst yüzeyinde çok hafiften bir kuruma olmadıkça sulamayın. Çevresinin yoğun nemli olmasını sever. Bunun için genişçe bir tepsiye çakıl taşları döşeyin ve taşların boyunu aşmayacak şekilde tepsiye su doldurun. Saksıyı tepsiye taşların üzerine orta yere oturtun. Böylece selaginellanızın çevresinde sürekli hava nemliliği olacak ve daha sağlıklı gelişecektir.

  7. Burak, İstanbul dedi ki:

    Tesadüfen aldım. Çok güzel bir bitki. Satıcı bana yosun olduğunu, nemli, izbe ve karanlık yeri sevdiğini, banyoya koyabileceğimi söyledi. Kötü kokuları da alırmış. Ben de öyle yaptım. Saksısını da değişmedim. Ama siz aydınlık sever, direkt olmasın ama güneş olsun diyorsunuz. Daha alalı iki gün oldu. Sizce ne yapsam? Karanlık banyoda ölür mü dersiniz? Parktan toprak alıp, kum bulma olayını anlamadım. Kumu nasıl buluruz acaba?
    ***
    Siz satıcıların tavsiyeleriyle hareket ederseniz hiçbir bitkinizi yaşatamazsınız. Selaginella yeşil bitkidir. Klorofillidir. Yaşayabilmek için güçlü ışığa ihtiyacı var. Sadece direkt güneşten (yani güneş ışınlarının ısıtıp yakmasından) koruyun. Mantar değil ki karanlık istesin! Kokuları giderme özelliği yoktur. Hiçbir bitkinin öyle bir özelliği yok. Kum dere kumu ya da kuvars (silisyum) kumu ikisinden herhangi biri olur. Akvaryumcularda satılır.

  8. Ekin, İstanbul dedi ki:

    bitkiyi aralık ayında almıştım. Genel durumu iyi ama bazı yaprakları kahverengi oldu. Onları kesmeli miyim? Saksının içindeki toprağın neredeyse yarısı kendiliğinden boşaldı. Toprağın içinde bolca beyaz ve turuncu küçük topçuklar görüyorum. Yeni toprak ile saksı değişimi yapmalı mıyım?
    ***
    Şimdiye kadar çok az bir bozulma olmuşsa her şey dört dörtlük mükemmel demektir. Az bir bozulmanın sebebi belki bahsettiğiniz topçuklar yani yavaş salınımlı bitki besininin fazlalığıdır. Toprak değiştirmeyin. Toprağının azalması önemli değil. İsterseniz yeterli miktar torf bir saksıda iki hafta boyunca toprak yıkamasıyla dinlendirin ve sonra biraz kuruyunca selaginelanın saksısındaki boş kalan yeri tam değil yarıdan biraz fazla kapatması için yerleştirin.

  9. Ekin, İstanbul dedi ki:

    Kahverengi dallar var. Kimileri kuru kimilerinin içi dolu. Kuru olanları kesmeli miyim? Dolu olanlar yaprak çıkarır mı? Bitkiyi nem cihazının yakınına koymak fayda sağlar mı?
    ***
    Kuru olduğundan emin olan yerleri isterseniz kesin isterseniz yeşile boyayın. Nem cihazının faydası olur mu bilmiyorum. Çünkü esas problem toprağının yanlış olması ise git gide kötüleşir.

  10. Ayşegül, Antalya dedi ki:

    Daha önce bana hediye edilen bir teraryumun içinde selaginalla sahibi olmuştum. Ancak fazla yaşamadan kaybettim. Şimdi tekrar selaginella aldım ve sağlıklı gelişimi için yine teraruyumda olması iyi olacak sanırım. Yanına hangi türlerden koymam uygun olur sizce?
    ***
    Öncelikle teraryum içinin şartlarını öğrenmeniz lazım. Yoksa bu selaginella da çürür gider. Her toprak olmaz. Islak toprak hiç olmaz. İhtiyacınız olan tüm bilgiler için sayfasını okumanızı tavsiye ederim: https://azbitki.com/mini-terrarium-cam-kaplarda-bitki-yetistirme

  11. Mehtap, İstanbul dedi ki:

    Merhabalar senaginalla apoda aldım. Toprağını değiştireyim dedim içinde kurtlar vardı. Evdeki normal toprağımla birlikte bakır tabağa ektim. Yine kurt varsa diye bir gece balkonda bıraktım. Canlılığını yitirmiş, biraz da dipleri sararmış. Ne yapabilirim ne önerirsiniz canlanır mı tekrar?
    ***
    Toprakta canavar bile olsa kesinlikle değiştirmeyeceksiniz. Kim yapsa bitkileri ölüyor sonra bana yazıyorlar ne yapayım diye. Toprak böceklerinin bitkilere de insanlara da hiçbir zararı yok. Yukarıdaki bilgileri okuyarak ne yapmanız gerektiğine dair birkaç ipucu bulabilirsiniz. Mesela birkaç parçasını alıp ayrı bir saksıda nasıl çoğaltabilirsiniz, o şekilde de deneyin.


Sorunuzu / Yorumunuzu Aşağıya Yazabilirsiniz.

Lütfen sorunuzu konu ile ilgili sayfaya yazmaya gayret edin.

Sorunuzu/Yorumunuzu yazın:

Sorunuz cevabımla birlikte 1 saat veya en geç 24 saat içinde burada görünür olacaktır. Lütfen ara sıra kontrol edin. Hiç görünmüyorsa akıllı telefonunuzda önbellek temizliği yapmalısınız.