Özellikleri
20. yüzyıl başlarında bir botanist doğal beyaz papatya çeşitlerinden melezlemelerle dev bir beyaz papatya hibriti ortaya çıkarmaya çalışmış ve başarmış. Margarit adını verdiğimiz dev beyaz papatya böylece ortaya çıkmış. Çiçek açma dönemi mayıs sonu, haziran başıdır. Fakat bazı kültivarları sonbahara kadar çiçek açmaya devam eder. Bununla beraber yemyeşil yapraklarıyla iyi bir yer örtücü olarak yine iyi bir süs bitkisidir.
Margarit yaprakları ortalama olarak 2cm geniş, 8cm uzundur. Dip kısım yaprakları bu ölçülerden iki misli daha büyük olabiliyor. Yaprak kenarları dişlidir. Çiçekleri ise her bir dev beyaz papatyalar çapı 7-8cm kadar geniştir. Duruma göre çiçek çapı 6cm ile 9cm arasında değişir.
İyi bakarsanız margarit çok uzun ömürlü bir bitkidir. Kışın -30C derece dolaylarında soğuğa dayanır. Fakat bu iddia biraz şüpheli. Çünkü İstanbul’da çocukluğumda 80’li yıllarda bir kış şiddetli geçmişti ve bahçemizdeki tüm margaritler donup ölmüştü. Soğuğun -10C dereceyi bulduğunu hiç sanmıyorum. Zira İstanbul’un merkez kısmında asla mümkün değil. O halde kış aylarında -7C derece ve daha fazla soğuk olan yerlerde kışın toprak yüzeyini malçla iyice örterek koruma sağlamalısınız.
Margarit kesme çiçekçilik için ideal türlerdendir. Muhteşem vazoluk margaritler elde etmek için neredeyse hiçbir şey yapmaya gerek yok. Uzun saplar ucunda tek dev papatyalar halinde çiçek açar. Ayrıca dik durmaları için destek çubukları gerektirmiyor. Çok kuvvetli olarak ayakta dururlar. Çiçek açtıklarında boyları bir metreye yakın uzar. Ama çok güneşli yerlerde biraz da sulama ihmal edilirse boyları yarım metreyi anca bulur.
Yetiştirme, bakım
Günde en az 3 saat direkt güneş margaritlere yeterlidir. Gölge yerlere pek uygun değil.
Toprak ve gübre
Humuslu kara toprak idealdir. Toprağınız uygun değilse margarit fidelerini dikeceğiniz yeri 25cm derine kadar belleyip çapalayın. Sonra bitkisel çürüntüler veya torf toprak veya leonardit bolca karıştırın. Toprakta ağır killilik varsa dere kumu da karıştırmalısınız. Böylece sorun kalmaz. Her yıl kış sonunda margaritleri sökmeli ve toprağa çok az miktar yanmış gübre karıştırmalısınız. Bütün bunlar sayesinde muhteşem güzel gelişirler.
Saksıda margarit
Büyük, geniş saksılar kullanın. Toprak olarak eşit ölçülerde doğal arazi toprağı + torf toprak karışımı yapın. Karışıma çok az miktar yanmış gübre veya suni gübrelerden akıllı gübre karıştırın. Her yıl kış sonunda mutlaka toprağı değiştirin. Kışın açıkta kalması gerektiği için ve yazın çok güneş istediği için kocaman saksı kullanmanız şarttır. Ortaya margaritleri, kenarlarla mevsimden mevsime değişen farklı mevsimlik çiçekler dikerseniz daha iyidir. Örneğin serin aylarda hercai menekşeler, yaz için ise ipek çiçeği ve rozet çiçeği gibi.
Sulama
Yaz boyunca çok sık sulama gerekmese de fazla uzun süreli susuz bırakmamalısınız. Çünkü margaritlerin yeni kök sürgünleri yaz ayları boyunca gelişir ve olgunlaşır. Kış aylarında da uzun süre susuz bırakmayın. Sıkça yağmur yağıyorsa gerek yok. Ama saksıdakileri hep kontrol edin.
Margarit çoğaltma
Kökten ayırma ile bol bol yeni fideler elde edersiniz. İstanbul ve benzeri iklimli yerlerde yaz sonunda ayırsanız daha iyi olur. İlkbahara kadar iyi bir gelişim yaşayarak mükemmelen çiçek açarlar. Daha sert iklimli yerlerde kökten ayırma işini ilkbahar başında yapın.
Margarit fidesi
Margaritlerde kökten ayırmayı üç yılda bir yapın. Çünkü her yıl yapmak güçten düşürür ve hem çiçek verimini hem de çiçek kalitesini düşürür. Ayırırken her parçada en az üç sürgün olmasına ve yeterince köklü olmasına dikkat edin. Mümkün değilse ayırmayıp bir yıl daha gelişmelerini bekleyin.
Tohumla margarit fideleri üretimi
Tohumdan yetişen margaritlerin çiçek açma olgunluğuna gelmeleri kültivar özelliğine göre değişir. Yaz ortası ve yaz sonu çiçek açanların tohumlarını ilkbaharda çok erkenden ekerseniz birkaç ayda çiçek açacak erginliğe gelirler. Sadece yaz başına doğru çiçek açanlar sonraki yıla kalır. Kışın fazla soğuk geçmeyen yerlerde tohumları yaz sonunda ekerseniz ilkbahara kadar çok iyi gelişirler. Veya fidelerin kış boyunca güçlü gelişimlerini sağlamak için fideleri kışın soğuk veya az sıcak olan seralarda tutmalısınız. İlkbaharda gereken yerlere eker ya da satışa çıkarırsınız.
Margarit yetıştirmek istiyorum ama bulamadım. Nasıl temin edebilirim? Kapıda ödeme kargo yapıyor musunuz?
***
Modası geçti. Şimdi onun yerine başka tür papatyalar var. Margarit bulabilmeniz çok zor. Ben satış yapmıyorum. Margarit zaten bende de yok.
Benim elimde 10 kök mevcut. Şu an çiçekteler. Gerçekten çok nadir, zor bulunan bir tür. İsteyen arkadaşlara tohumları olgunlaştığı zaman gönderim yapabilirim.
***
Teşekkür ederim ama burada insanlar arasında paylaşımlar olması mümkün değil. Bu tür paylaşımlar ilgili forum sitelerinde veya facebook çiçek gruplarında sık sık yapılıyor.
Papatya tohumu çimlendireceğim. Evde başlaýıp sonra mı dışarıya alıyım yoksa dışarıda mı çimlendireyim?
***
Evde başlatmak genellikle fidelerin çürümeyisle sonuçlanır. Zaten şimdi artık gerekmiyor. Dışarıda güneşli yerde yapın.
Kuruyan papatyalar nasıl kesilir?
***
Kuruyan yerleri makasla keseceksiniz.
Merhaba, ben bir papatya aşığıyım her yıl bahçemde açsın istiyorum. Özellikle büyük papatya olsun istiyorum, lütfen söyler misiniz , margarit bulunmayacağını belirtmişsiniz. Büyük papatyaların hangi türünü aramalıyım ve şu anda ekersem olur mu tohumdan?
***
Zaten sadece yaz başında çiçek açıyor. Modasının geçmesi boşuna değil. Daha uygun papatyalar var. Fidelerini bulup almanız daha iyi. Ama yaz mevsimine giriyoruz. Yani pek uygun bir zaman değil. Gelecek yıl nisanda fidelerini edinmelisiniz. Şu sayfalara bakın:
https://azbitki.com/osteospermum
https://azbitki.com/argyranthemum
https://azbitki.com/sari-cali-papatyasi-euryops-pectinatus
https://azbitki.com/mavi-papatya-felisya
https://azbitki.com/ekinezya-echinacea-purpurea-turu
https://azbitki.com/calendula-officinalis-ayni-safa
https://azbitki.com/gerbera-jerbera
Margaretlerim çiçek açarken bozulup çiçekleri çürüdü. Bitki çok canlı. Neden böyle oldu anlamadım. Büyük ve derin bir saksıda. Ne yapmalıyım?
***
Burada konu ettiğim büyük yapraklı, dev çiçekli margarit yılda sadece bir defa haziran sonu/temmuz başı döneminde çiçek açar. Yani yeniden tomurcuklanması için gelecek yılı bekleyeceksiniz. Yakında dipten güçlü filizlenmeler yapar. Onlar yukarı uzamadan bol bol yapraklanır ve mayıs sonunda hızla yukarı uzar, tomurcuklanırlar. Kulağakaçan adlı böcekler bu türlerin çiçek tomurcuklarının içlerini kemirip yemeyi severler. Dikkatli olmalı, gerekirse ilaçlamalısınız. Sizinkinde çiçeklerin tomurcukken bozulmalarının sebebi böcekler değilse o halde bulundurduğunuz yerde sorun vardır. Mesela kapalı camekan balkonları sevmez. Sürekli tam açık havada, güneşli yerde yetiştirmeniz gerekiyor.
Margaret papatya tohumunu nereden alabilirim?
***
Bilmiyorum ama zaten bu sayfada konu ettiğimin türün aynısından bulamazsınız. Halk arasında meraklıları fidelerini paylaşıyor ve bu şekilde varlığı devam ediyor. Modası tamamen geçmiş bitkilerdendir. Şimdi bunun benzeri ama daha uzun süre çiçek açan büyük papatya çeşitlerinin tohumları satılır.
Şimdi benim elimde bu türden var. 3-4 kök halinde baharda bahçeye konumlandırmak istiyorum. Her kış yerinden söküp gübrelemem mi gerekecek? Skmeden çapa yapıp dibine hayvan gübresi koysam durumu kurtarır mı?
***
Evet ve hatta gübrelemeyi iki yılda bir yapabilirsiniz. Topraktan söküp yeniden dikme işini ya kış sonunda ya da sonbahar başında, 3 yılda veya en geç 4 yılda bir yapmanız lazım. Çünkü toprak zamanla presleniyor, sıkışıyor, yeni rizomların çoğu kısımları toprak dışında gelişiyor ve yıldan yıla bu hal artarak, sonunda sert geçen bir kış olduğunda margaritlerin tamamı donarak ölüyor. Ama tavsiyeme uyarsanız her şey mükemmelen yolunda gider. Bu gereklilik kasımpatlarda da (ama sadece kış sonunda) aynen geçerlidir. Kışın donmaları pek mümkün olmasa bile çiçek verimler ciddi oranda düşer.
Bahçeme papatya tohumu eksem çıkar mi? Geç mi kaldım acaba?
***
Çok geç kalmışsınız. İsterseniz bir kısmını deneyin. Diğerlerini sonbaharda ekin.
Bizim bahçede var eksi 30ları buluyor bazen soğuklar. Gayet sağlıklılar.
Bende nisanda saksıya ektim tere kadar büyüdüler. Çok sıkı olmuş. Şimdi ayırsam bahçeye birazını eksem olur mu? Bu sene çiçek açar mı?
***
Bu sayfada bahsettiğim eski tip dev margaritler yılda bir defa çiçek açıyor. Bunun için dip rizom kısımları parmak kalınlığında gelişmiş olmalıdır. Şimdi kışa kadar iyice güçlenirlerse gelecek yıl yaz başı gibi çiçek açarlar. O şekilde ekmeniz yanlış olmuş. Beklerseniz hepsi önümüzdeki sıcak haftalarda birer birer veya hatta topluca hepsi birden, ani bir şekilde ölür gider. Acilen bahçeye ekmelisiniz.
Papatyalar zamanı geçip kurumaya başlayınca kökü toprakta bırakıp dipten kessem gelecek yıl tekrardan olur mu?
***
Olmaz. Bu margaritlerin yaz boyunca fazla susuz kalmadan yaşamaları lazım. Sadece çiçeksiz kalmış uzun saplarını kısaltın o kadar. Ama sürekli susuz bırakmaya gelmezler.