Seralarda muhteşem gür gelişmiş bitkiler niçin evlerimizde öyle gelişmiyor? Başarısızlığımızın sebeplerinden biri kullandığımız topraklardır. Gerçi seralarda birçok farklı faktörler rol oynamakta. Kuvvetli ışık, kontrollü ısı ve sürekli sağlanan yoğun nemli ve yeterince sıcak hava akımları gibi faktörler en başta önem taşıyor. Ama yeterince güneşli, yeterince havadar olan evlerimizde aynı başarıyı hatta belki çok daha iyisini doğru topraklarla örneğin biyoaktif toprak ile yakalamamız mümkündür.
Öncelikle dikkatinizi çekmek isterim ki güneş almayan ve esintilerden hava akımlarından yoksun evlerde, iç mekanlarda pek işe yaramaz. Lütfen bu uyarımı dikkate alın. Şartlarınız uygunsa, detaylar aşağıda. Hem salon bitkileri için, hem dış mekan saksı bitkileri için.
Biyoaktif toprağın faydası
Organik maddeler, gübre, klorsuz su ve oldukça havadar (oksijenli), süzek toprak karışımı sayesinde birçok çeşit faydalı mikroorganizmalar aktif olup toprağın kimyasal dengelerini mükemmelleştirirler. Ve böylece bitki köklerinin toprakta en iyi şekilde beslenmelerini sağlarlar. Sonuçta bitkileriniz olağanüstü sağlıklı ve iyi yapılı gelişim gösterirler. Aşağıdaki tariflerimde torfun niteliğine dikkat edin. Kum ve ponza ise, karışımdaki oranlarıyla olmazsa olmaz önem taşıyor. Hiçbir ölçüyü, hiçbir maddeyi es geçmeyin.
Salon saksılarımıza biyoaktif toprak
Amacımız iç mekan kullanımı. Fakat bu toprağı hazırlama/oluşturma aşamaları ev içinde olmaz. Balkon, bahçe varsa yapın. Yoksa vazgeçin.
Gereken malzemeler ve miktarları:
Aşağıdaki miktarlar biraz büyükçe bir saksıya göredir. Daha fazla biyoaktif toprak oluşturmak isterseniz ona göre malzeme oranlarını yükseltin ve dibi delikli büyük bir veya iki kova kullanın.
- Yeşilliklerin gürce yetiştiği temiz bir araziden bir miktar humuslu toprak. Miktarı: 3 su bardağı dolusu. En üst yüzeydeki çürüntülü toprağı alın. Derin kazmayın çünkü derinliklerin toprağı uygun değil. Sakın eleyip de tozunu kullanmaya kalkışmayın. Aldığınız gibi kullanacaksınız.
- Torf toprak: Suda bekletin. Sonra yıkayıp çamurunu, tozunu giderin. Bize lifli özellikli olması lazım. Bu şekilde tertemiz bir torf gerekiyor. Sonuçta miktarı: 8 su bardağı dolusu. Aslında, bulabilirseniz torf yerine maki süprüntüsü toprağı çok daha iyi olur. Hem hiçbir işlem istemez. Direkt kullanın.
- Dere kumu veya kuvars kumu: Bunun miktarı ise 4 su bardağı dolusu. İri taneli olacak. Mesela pilavlık bulgur tanelerinden irice taneli olması lazım. Bir şekilde eleyerek daha küçük tanelerinden arındırın. Yıkayıp kurutun.
- Ponza taşı veya kil bilyeleri: Ortalama fındık taneleri kadar olmaları lazım. Miktarı 4 su bardağı.
- Yanmış gübre (koyun, keçi sığır veya solucan gübresi).. Aslında bu çalışmamıza sonbaharda başladığımız için, yanmamış gübre de kullanabilirsiniz. Hangisinden bulursanız. Miktarı: 4 su bardağı hacminde.
- Bir adet yumurta.
- Taze yeşillikler (ince ince doğradığınızda 4 su bardağını dolduracak miktarda olmalıdır).
- Bir avuç nohut.
- en az 30cmx30cm ebatlarında bir saksı.
Hazırlanışı
Dikkat: Aşağıda ara sıra sulamak gerektiğini okuyacaksınız. Su musluktan direkt olursa klorludur ve biyoaktif toprak oluşumuna katkıda bulunan mikroorganizmaların bir kısmını öldürür. Bundan dolayı, sulamalarda kullanacağınız suyu bir kovaya doldurarak en az 24 saat açıkta bekletmelisiniz ki kloru tamamıyla uçsun gitsin.
1- Yeşillikleri ince ince kıyarak doğrayın. Az miktar klorsuz su ekleyerek bulamaç gibi bir hal almasını sağlayın. Suyunu süzün ve oldukça ıslak halde, dağıtmadan bir kap içine yerleştirin. Nohut tanelerini rastgele içine gömün. Ekşi koku salmaya başlayana kadar oda ısısında (mesela mutfakta) 2-3 gün bekletin.
2- Yukarıda saydığım maddelerden toprakları, gübrenin yarısını, kumu ve ponzayı (veya kil bilyelerini) birbirleriyle iyice karıştırıp harmanlayın. Buna aşağıda toprak karışımı diyeceğiz.
3- Saksının dibindeki deliklerin üzerine yassı taş parçaları veya strafor tabak parçaları yerleştirin. 1 su bardağı kadar gübre ile 1 su bardağı dolusu toprak karışımını karıştırıp saksıya en alt kısma doldurun. Onun üzerine geri kalan gübreyi yayın. Ve gübrenin üzerine ıslak yeşillikleri yayın. Yeşilliklerin üzerine çiğ yumurtanın içi.. Bunu önce bir kaseye kırın. İyice çırpın ve yeşilliklerin üzerine dökün. Sonra da saksıyı toprak karışımı ile doldurun.
5- Saksı ilkbahara kadar tam açık havada bekleyecek. Yeri güneşli olmak zorunda (saksı mutlaka güneş ışınları ile ısınmalıdır). Yani kış boyunca hava zaten soğuk iken bir de güneşsiz yerde tutmak işleri aksatır. İyice sulayıp dinlenmeye bırakın. Her ne zaman üst yüzey kupkuru olursa sulayacaksınız. Suyun miktarı, saksı alt deliklerinden su sızıntısı olmasını sağlayacak kadar olmalıdır.
6- İlkbahara kadar bu şekilde bekletiyoruz. Eğer üzerinden otlar çıkarsa söküp atmayın. Söküp parçalayın ve toprağa karıştırın.
7- Mart ayının başında, toprağın üst yüzeyi kupkuru olduğu bir gün, saksıyı genişçe bir leğene boşaltın. İyice alt üst edip karıştırın. Birkaç saat güneş altında havalandırdıktan sonra tekrar saksıya doldurup sulayın. Yine 5. ve 6. maddelerde anlattığım gibi bekletin. Nisan başında aynı şeyi tekrarlayın. Mayıs ayına kadar bekletmelisiniz.
Kullanım
Dışarıda açık havada oluşturduğunuz, salon bitkileriniz için kullanacağınız biyoaktif toprak mayıs ayında kullanıma hazır hale gelmiştir. Salon bitkilerine saksı-toprak değişiminin en iyi zamanı mayıs ayıdır. Ortası veya sonu daha iyidir.
Biyoaktif toprağınızı salon bitkileriniz için ne zaman kullanacaksanız bir gün önce bir leğene boşaltıp yayın. İyice havalanmasını ve biraz kurumasını sağlayın. Biraz kurumalı ama kupkuru hale gelmemelidir.
Balkon, bahçe saksılarımıza biyoaktif toprak
Hazırlanışı yukarıda anlattığım gibi. Fark, zamanıdır. Bunu sonbahardan itibaren, en geç şubat sonuna kadar hazırlamalısınız. Eğer daha geç kalırsanız aynı şekilde hazırlayın ama bu sefer saksıyı asla boşaltmamalı, toprağı alt üst etmemelisiniz. Nisandan itibaren saksıya üst kısmı eşeleyip fideleri ekersiniz. Eğer saksıda domates, biber vesaire bitkiler yetiştirecekseniz bu toprakta olağanüstü süper verimli gelişim göstereceklerdir.